Introduction to interest

Yaxşı indi, siz mənim həyatda bəlkə də
ən faydalı anlayışlardan biri olduğunu

düşündüyüm şeyi öyrəndiz,
bəlkə də onunla tanışsınız

amma əgər tanış deyilsinizsə
ümid edirəm ki, bu sizi bir gün

iflas müraciəti etməkdən
qoruyacaqdır

Hər nəysə, faiz haqqında
danışacam, sonra isə sadə

və mürəkkəb faiz

Bəs faiz nədir?

Hamımız

bu barədə eşitmişik.

Faiz dərəcələri və ya
ipotekanızın faizi

və ya da kredit kartı
ödənişim nə qədərdir?

Faiz -- elmi tərifini
bilmirəm,

Bəlkə Vikipediyada
baxmalıyam

Amma mahiyyətcə
pul icarəsidir

Beləliklə, pulu bir müddət
saxlamaq üçün

ödədiyiniz puldur.

Bəlkə də ən açıqlayıcı
tərif deyil, amma icazə ver

bu şəkildə başa salım

Deyək ki, mən səndən 100 $
borc almaq istəyirəm

Yəni indi

Və deyək ki, bundan bir il sonra

Bir il

Bu sənsən, Bu da mən

Beləcə, sən indi mənə 100 dollar verirsən

Və sonra mənim 100 dollarım olur
Bir il də keçir

100 dollarım buradadır

Və mən sənə 100 dollar geri qaytarsaydım

sən icarə pulu qazanmazdın

Sadəcə pulunu geri almış olardın

Heç bir faiz almazdın

Amma əgər desəydin ki, Sal,
Mən sənə indi 100 dollar verirəm

əgər 1 il sonra sən 110 dollar versən.

Yəni bu vəziyyətdə, 100 dolları 1 il
özümdə saxlamaq üçün

sənə nə qədər pul ödədim?

Mən 10 dollar artıq ödəyirəm, hə?

Mən 100 dollar qaytarıram və
başqa bir 10 dollar da qaytarıram.

Və əslində sənə qaytardığım əlavə
10 dollar, pulu özümdə saxlamaq

və o pulla istədiyimi edə bilmək
üçün ödədiyim haqdır ki, o pulu

saxlayıb yığa bilərəm,
investisiya edə bilərəm,

1 il ərzində istədiyimi edə bilərəm

və o 10 dollar mahiyyətcə faizdir.

və sıxlıqla hesablanma qaydası,
borc aldığım

gerçək məbləğin faizi

Və xəyali bir bankirdə və ya maliyyə
terminologiyasında borc aldığım

gerçək məbləğə sadəcə əsas deyilir.

Beləliklə, bu vəziyyətdə pul
icarəsi və ya faiz 10 dollar idi.

Mən bunu faiz olaraq etmək istəsəydim,
deyərdim ki, 100 üzərində 10, yəni

100-də 10 hansı ki, o da bərabərdir 10 %

Bəs sən deyə bilərdin, ey Sal,
sənə 100 dollar verməyə hazıram

əgər mənə 10 % ödəsən.

Beləliklə, 100 dolların 10 faizi
10 dollar idi və 1 il sonra mən sənə

100 dollar, üstəgəl 10 faizi də ödəyirəm.

eyni şəkildə

Beləliklə, istənilən miqdarda pul üçün
söylə ki, 10 % qarşılığında mənə

hər hansı bir miqdarda
borc pul verməyə hazırsan.

Yaxşı, əgər mənə 1000 dollar borc versəniz
faiz də onun 10 faizi qədər olacaq,

hansı ki, o da 100 dollardır.

Beləcə, bir il sonra mən sənə 1000 dollar,
üstəgəl 1000 dolların 10 faizi, yəni

1100 dollar borclu olardım.

Yaxşı, hər şeyin üzərinə sıfır əlavə etdim

Bu halda 100 dollar faiz olacaq, amma

hələ də 10 faiz olacaq.

İndi icazə ver, sadə faiz və
mürəkkəb faiz arasında

fərq yaradaq.

Beləliklə, mənə sadəcə bir ilə
10 faizlə borc verdiyiniz

olduqca sadə bir nümunə etdik, düzdür?

Beləliklə, deyək ki, kimsə mənim dediyim
faiz dərəcəsi və ya digər insanlara

verdikləri faiz dərəcəsinin yaxşı

10% olduğunu söylədi, ildə
10% yaxşı bir rəqəmdir.

Və deyək ki, bu adamdan
borc alacağım əsas

100 dollardır.

Belə, sənə sualım və
bəlkə fasilə istəyərsən

mənim 10 ildə nə qədər borcum
olduğunu düşündükdən sonra?

Mənim 10 ildə nə qədər borcum var?

Əslində bu barədə
düşünməyin iki yolu var

Sən deyə bilərsən ki, yaxşı,
illər sıfıra bərabərdir,

sadəcə borc pul aldım
və dərhal geri ödədim,

100 dollar olardı, düzdür?

Bunu etmirəm, ən azı bir il

saxlamağı düşünürəm.

Yəni bir il sonra, sadəcə etdiyimiz
nümunəyə əsaslanaraq, bu məbləğin

10% -ni 100 dollara əlavə edə bildim
və bundan sonra 110 dollar

borcum olacaq.

Və iki ildən sonra orijinal əsasın
daha 10% əlavə edə bilərəm,

düzdür?

Yəni hər il 10 dollar əlavə edirəm.

Beləcə, bu vəziyyətdə 120 dollar,
üçüncü ildə isə 130 dollar

borcum olardı.

Əslində, bu 100 dolları borc almaq
üçün illik icarəm 10 dollardır, düzdür?

Çünki, həmişə gerçək məbləğin
10 faizini götürürəm.

Və 10 il sonra, çünki, mən hər il
əlavə 10 dollar ödəməli olacam,

10 ildən sonra isə sənə borcum

200 dollar olacaq, düzdür?

Və o 200 dollar, 100 dollar üstəgəl
100 dollara bərabərdir, çünki,

ildə 100 dollar faiz ödədim.

Və indicə etdiyim bu anlayışa

sadə faiz deyilir.

Əsasən borc aldığınız gerçək məbləğ, faiz,

sondakı məbləği,hər il ödənilən
məbləği götürürsünüz və

hər il tədricən ödədiyiniz o məbləğ

əslində faiz dərəcəsi ilə gerçək məbləğin

hasilinə bərabərdir.

Ancaq bu barədə düşünsən,

borcundan getdikcə azalan
miqdarda pul ödəyəssən

1 il içində.

Və bəlkə sizə mürəkkəb faiz göstərsəm

bu məna verəcək

Bu ildə 10 faizi izah etməyin bir yoludur.

İzah etməyin bir başqa yolu da, yaxşı,
sıfır ildə 100 dollar borc alırsan,

ya da pulu verdilərsə,deyirsən
oh yox, yox, bunu istəmirəm

və sadəcə geri ödədin,

100 dollar borcusan.

Bir il sonra, sən əslində
110 dollar ödəyirsən, yəni

100 dollar üstəgəl 100 dolların 10 faizi

Belə, 100 dollar üstəgəl
100 dolların 10 faizi

Rəngləri dəyişməyə icazə verin
çünki bu monotondur

Yaxşı, məncə bu
sənə məna yaradar.

Sadə və mürəkkəb faizin ayrılmağa

başladığı yer budadır.

Son vəziyyətdə, gerçək
100 dolların yalnız 10 faizini

əlavə etməyi davam etdirdik.

İndi mürəkkəb faizdə, gerçək məbləğdən

10 faizi götürmürük.

İndi bu məbləğin 10 faizini alırıq.

Beləliklə, indi 110 dollar götürəcəyik.

Demək olar ki, onu yeni əsasımız
kimi görə bilərsiniz.

Bu, bir ildə nə qədər təklif etsək,

sonra bunu qaytarırıq.

Beləliklə, indi 110 dollar üstəgəl
110-un 10 faizi qədər borcumuz olacaq.

Siz 110-u həqiqətən bölüşdürə bilərsiniz,

və bu 110 dəfə 110-a bərabərdir.

Əslində 110 dəfə 1.1

Əslində bu şəkildə

yenidən yaza bilərəm.

100 dəfə 1.1 kvadratı kimi yaza bilərdim,

və bu 121 dollara bərabərdir.

Və ikinci ildən sonra, mənim
yeni əsasım bu 121 dollardır.

bu mənim yeni müdirimdir.