< Return to Video

ВС Рамахандран: Невроните што ја обликуваа цивилизацијата

  • 0:00 - 0:03
    Би сакал да ви говорам денес за човечкиот мозок,
  • 0:03 - 0:05
    кој ни е тема на истражувањето на Универзитетот во Калифорнија.
  • 0:05 - 0:07
    Размислете за овој проблем за момент.
  • 0:07 - 0:10
    Ова е грутка месо, околу кило и половина ,
  • 0:10 - 0:12
    кое можете да го држите во вашите дланки.
  • 0:12 - 0:16
    Но тоа може да размислува за просторноста на меѓуѕвездениот простор.
  • 0:16 - 0:18
    може да размислува за значењето на бесконечноста
  • 0:18 - 0:21
    поставува прашања за значењето на неговата егзистенција,
  • 0:21 - 0:23
    за природата на Господ.
  • 0:23 - 0:25
    И ова е навистина највчудувачкото нешто на светот.
  • 0:25 - 0:28
    Тоа е најголемата мистерија која ги соочува човечките суштества:
  • 0:28 - 0:30
    како се случува сето тоа ?
  • 0:30 - 0:32
    Па мозокот , како што знаете, е изграден од неврони.
  • 0:32 - 0:34
    Овде ги гледаме невроните.
  • 0:34 - 0:37
    Има 100 милијарди неврони во возрасен човечки мозок.
  • 0:37 - 0:40
    и секој неврон прави околу 1,000 до 10,000 контакти
  • 0:40 - 0:42
    со други неврони во мозокот.
  • 0:42 - 0:44
    Базирано на ова, постојат пресметки
  • 0:44 - 0:47
    дека бројот на пермутации и комбинации на мозочна активност
  • 0:47 - 0:50
    го надминуваат бројот на елементарни честички во космосот.
  • 0:50 - 0:52
    Па, како да го проучите мозокот?
  • 0:52 - 0:54
    Еден пристап е да разгледувате пациенти кои имале лезии
  • 0:54 - 0:57
    во ралични делови на мозокот, и да ги учите промените во нивното однесување.
  • 0:57 - 0:59
    За ова зборував на последниот ТED.
  • 0:59 - 1:01
    Денес ќе зборувам за различен пристап
  • 1:01 - 1:03
    со кој ставаме електрони на различни делови на мозокот,
  • 1:03 - 1:07
    и во основа ги читаме активностите на индивидуални нервни ќелии во мозокот.
  • 1:07 - 1:11
    Ја прислушкуваме на некој начин активноста на нервните ќелии во мозокот.
  • 1:11 - 1:14
    Едно скоро откритие што беше направено
  • 1:14 - 1:16
    од истражувачи во Италија , во Парма,
  • 1:16 - 1:19
    од Џакомо Рицолати и неговите колеги,
  • 1:19 - 1:21
    е група неврони наречени огледални неврони,
  • 1:21 - 1:24
    кои се во предниот дел на мозокот во предните региони.
  • 1:24 - 1:26
    Се испостави дека таму има неврони
  • 1:26 - 1:29
    кои се наречени обични моторни командни неврони во предниот дел од мозокот,
  • 1:29 - 1:31
    кои се познати околу 50 години.
  • 1:31 - 1:34
    овие неврони ќе се вклучат кога изведуваме специфични активности.
  • 1:34 - 1:37
    на пример, ако го направам ова, и пружам да земам јаболко,
  • 1:37 - 1:41
    моторен команден неврон во предниот дел од мојот мозок, ќе се вклучи.
  • 1:41 - 1:44
    ако пружам да повлечам објект, друг неврон ќе се активира,
  • 1:44 - 1:46
    командувајќи ме да го повлечам објектот.
  • 1:46 - 1:48
    Овие се наречени моторни командни неврони кои се познати долго време.
  • 1:48 - 1:50
    Но она што Рицолати откри беше
  • 1:50 - 1:52
    дека подгрупа од овие неврони,
  • 1:52 - 1:54
    можеби околу 20%, исто така се активираат
  • 1:54 - 1:57
    кога набљудувам некого како ја прави истата активност.
  • 1:57 - 2:00
    Ова е неврон кој се активира кога се пружам да земам нешто,
  • 2:00 - 2:03
    но тој исто така се активира ако го гледам Џо како се пружа и зема нешто.
  • 2:03 - 2:05
    И ова е навистина вчудовидувачки.
  • 2:05 - 2:07
    Бидејќи е како да невронот го прифаќа
  • 2:07 - 2:09
    туѓиот аспект на гледање на работите.
  • 2:09 - 2:13
    Тоа е како да изведува симулација на виртуелна реалност
  • 2:13 - 2:15
    на акцијата на другата личност.
  • 2:15 - 2:18
    Сега, кое е значењето на овие огледални неврони?
  • 2:18 - 2:21
    Прво мора да се инволвирани во работи како имитација и емулација.
  • 2:21 - 2:24
    Бидејќи да имитирате комплексна активност
  • 2:24 - 2:27
    бара мозокот да го прифати начинот на гледање на другата личност.
  • 2:27 - 2:29
    значи ова е важно за имитација и емулација.
  • 2:29 - 2:31
    Па зошто е тоа важно?
  • 2:31 - 2:34
    да го погледнеме следниот слајд.
  • 2:34 - 2:37
    значи како правиме имитација? Зошто е имитацијата важна?
  • 2:37 - 2:39
    Огледалните неврони и имитацијата и емулацијата.
  • 2:39 - 2:43
    Да ја погледнеме културата, феноменот на човечката култура.
  • 2:43 - 2:47
    ако одиме назад во време околу (75,000) до 100,000 години,
  • 2:47 - 2:49
    да ја погледнеме човечката еволуција, како што изгледа
  • 2:49 - 2:52
    нешто многу важно се случило пред околу 75,000 години.
  • 2:52 - 2:54
    Се случило неаднаш појавување и рапидно ширење
  • 2:54 - 2:57
    на одреден број на вештини кои се уникатни за човечките суштества
  • 2:57 - 2:59
    како користење алатки,
  • 2:59 - 3:02
    користење оган, скривалишта, и секако , јазикот,
  • 3:02 - 3:04
    и можноста да се чита нечиј ум
  • 3:04 - 3:06
    и да се интерпретира неговото однесување.
  • 3:06 - 3:08
    Сето тоа се случило релативно брзо.
  • 3:08 - 3:11
    Иако човечкиот мозок ја постигнал денешната големина
  • 3:11 - 3:13
    пред околу 300 до 400 илјади години
  • 3:13 - 3:15
    пред околу 100,000 години сето ова се случувало многу многу брзо.
  • 3:15 - 3:18
    И тврдам дека тоа што се случило било
  • 3:18 - 3:21
    ненадејното појавување на софистициран систем на огледални неврони
  • 3:21 - 3:23
    кои дозволиле да емулираме и имитираме туѓи активности.
  • 3:23 - 3:27
    Така ако се случило случајно откритие
  • 3:27 - 3:30
    на еден член на групата, да речеме на оганот,
  • 3:30 - 3:32
    или на специфичен алат, и наместо да изумре
  • 3:32 - 3:35
    тоа се раширило рапидно, хоризонтално низ популацијата,
  • 3:35 - 3:38
    или било пренесувано вертикално, низ генерациите.
  • 3:38 - 3:40
    Така ова ја направило еволуцијата одеднаш Ламаркова,
  • 3:40 - 3:42
    наместо Дарвинова.
  • 3:42 - 3:45
    Дарвиновата еволуција е спора, треба стотици илјади години.
  • 3:45 - 3:47
    Поларната мечка, за да ја еволуира крзнената покривка,
  • 3:47 - 3:50
    и биле потребни илјадници на генерации, можеби 100,000 години.
  • 3:50 - 3:53
    Човечко битие, дете, може да ги набљудува родителите
  • 3:53 - 3:56
    како убиваат поларна мечка,
  • 3:56 - 3:59
    и како и ја вадат кожата и ја облекуваат на своето тело,
  • 3:59 - 4:01
    и ќе ја научи во еден чекор. Она што и требало на мечката
  • 4:01 - 4:03
    100,000 години да научи,
  • 4:03 - 4:06
    тоа може да научи за 5 до 10 минути.
  • 4:06 - 4:08
    И кога еднаш е научен тоа се шири
  • 4:08 - 4:11
    со геометриска прогресија низ популацијата.
  • 4:11 - 4:14
    Ова е основата. Имитирањето на комплексни вештини
  • 4:14 - 4:17
    е она што го нарекуваме култура и е основа на цивилизацијата.
  • 4:17 - 4:19
    Сега, постојат и друг вид на огледални неврони,
  • 4:19 - 4:21
    кои се инволвирани во нешто сосема поинакво.
  • 4:21 - 4:23
    И тоа е, постојат огледални неврони,
  • 4:23 - 4:26
    како што има огледални неврони за акција, огледални неврони за допир.
  • 4:26 - 4:28
    со други зборови , ако некој ме допре,
  • 4:28 - 4:30
    мојата рака, неврон во соматосензорниот кортекс
  • 4:30 - 4:32
    во сензорниот регион на мозокот ќе се активира.
  • 4:32 - 4:35
    Но истиот неврон, во некои случаи ќе се аткивира
  • 4:35 - 4:37
    кога гледам како некоја личност ја допираат.
  • 4:37 - 4:40
    тоа е емпатија со друга личност кога ќе биде допрена.
  • 4:40 - 4:42
    Значи, повеќето од нив ќе се активираат кога ќе ме допрат
  • 4:42 - 4:45
    на различни локации. Различни неврони за различни локации.
  • 4:45 - 4:47
    Но нивна подгрупа ќе се активира дури и кога гледам како некој друг
  • 4:47 - 4:49
    е допрен на истата локација.
  • 4:49 - 4:51
    Така повторно имате неврони
  • 4:51 - 4:53
    кои се вклучени во емпатија.
  • 4:53 - 4:56
    Сега се појавува прашањето: Ако само гледам како некој друг го допираат,
  • 4:56 - 5:00
    зошто не се збунувам и буквално го почуствувам допирот
  • 5:00 - 5:02
    само со гледање како друг го допираат ?
  • 5:02 - 5:06
    Значи, имам емпатија кон другата личност но не го чувстувам буквално допирот.
  • 5:06 - 5:08
    Па, тоа е заради тоа што имаме рецептори во вашата кожа,
  • 5:08 - 5:10
    рецептори за допир и болка, кои одат до мозокот
  • 5:10 - 5:13
    и му кажуваат „Не се грижи, не те допираат тебе.
  • 5:13 - 5:16
    Така, имај емпатија, колку сакаш со другата личност,
  • 5:16 - 5:18
    но не го чувстувај допирот директно
  • 5:18 - 5:20
    инаку ќе се испобуниш.“
  • 5:20 - 5:22
    Ок, значи има повратна врска
  • 5:22 - 5:24
    која става вето на сигналот од огледалните неврони
  • 5:24 - 5:27
    спречувајќи свесно да го почуствуваме тој допир.
  • 5:27 - 5:30
    Но ако ја извадите раката, едноставно ако ми дадете анестезија во раката,
  • 5:30 - 5:32
    значи ми ставите инекција во раката,
  • 5:32 - 5:34
    и го анестезирате брахијалниот плексус, така што раката е умртвена,
  • 5:34 - 5:36
    и нема сензации од неа да доаѓаат,
  • 5:36 - 5:38
    Ако сега ве набљудувам како ве допираат,
  • 5:38 - 5:40
    тогаш буквално ја чувствувам на мојата рака.
  • 5:40 - 5:42
    Со други зборови, сте ја раствориле бариерата
  • 5:42 - 5:44
    меѓу вас и другите човечки суштества.
  • 5:44 - 5:47
    Затоа ги нарекувам Ганди неврони, или емпатски неврони.
  • 5:47 - 5:48
    (Смеа)
  • 5:48 - 5:51
    И ова не е некое апстрактно метафорично значење,
  • 5:51 - 5:53
    се што ве одделува од него,
  • 5:53 - 5:55
    од другата личност, е вашата кожа.
  • 5:55 - 5:59
    извадете ја кожата, и ќе го почуствувате туѓиот допир во вашиот мозок.
  • 5:59 - 6:02
    Вие сте а раствориле бариерата меѓу вас и другите човечки битија.
  • 6:02 - 6:04
    И ова, се разбира е основата на голем дел од Источната филозофија,
  • 6:04 - 6:07
    А тоа е дека нема вистинско независно јас,
  • 6:07 - 6:09
    одвоено од другите човечки суштества, кое го истражува светот,
  • 6:09 - 6:11
    ги истражува другите луѓе.
  • 6:11 - 6:14
    Вие всушност, сте поврзани не само преку Фејсбук, и интернетот,
  • 6:14 - 6:17
    туку сосема буквално поврзано преку вашите неврони.
  • 6:17 - 6:20
    и има цели вериги на неврони во собата ,кои си зборуваат еден на друг.
  • 6:20 - 6:22
    и нема вистинска разлика
  • 6:22 - 6:24
    на вашата свесност од нечија друга свесност.
  • 6:24 - 6:26
    И ова не е некоја ти-реков-ми-рече филозофија.
  • 6:26 - 6:29
    Тоа доаѓа од нашето разбирање на основната неврологија.
  • 6:29 - 6:32
    Така, имате пациент со фантомска рака. Ако раката била пресечена
  • 6:32 - 6:34
    и имате фантомска, и ако гледате некој друг како го
  • 6:34 - 6:36
    допираат, ја чувстувате во вашата фантомска рака.
  • 6:36 - 6:38
    Сега вчудовидувачкото нешто е,
  • 6:38 - 6:41
    ако имате болка во вашата фантомска рака, и ја стиснете раката на другата личност,
  • 6:41 - 6:43
    ја масирате туѓата рака,
  • 6:43 - 6:45
    тоа ви ја намалува болката во вашата фантомска рака,
  • 6:45 - 6:47
    речиси како да невроните
  • 6:47 - 6:49
    добиваат олеснување само со
  • 6:49 - 6:51
    гледање како некој друг е масиран.
  • 6:51 - 6:54
    така, еве го мојот последен слајд.
  • 6:54 - 6:56
    за најголем дел од времето, луѓето ја гледаат природната наука
  • 6:56 - 6:58
    и хуманитарните науки како посебни.
  • 6:58 - 7:01
    Ц.П. Сноу зборува за двете култури:
  • 7:01 - 7:03
    Природни науки на една страна и , хуманитарните на друга;
  • 7:03 - 7:05
    парот кој никогаш нема да се сретне.
  • 7:05 - 7:07
    Велам дека огледалниот невронски систем го базира интерфејсот
  • 7:07 - 7:10
    кој ни дозволува да ги разгледаме повторно темите како свесноста,
  • 7:10 - 7:12
    себе репрезентацијата,
  • 7:12 - 7:14
    она што не одделува од другите човечки битија,
  • 7:14 - 7:16
    она што ни овозможува да имаме емпатија со другите луѓе,
  • 7:16 - 7:19
    и дури и работи како појавувањето на културата и цивилизацијата,
  • 7:19 - 7:21
    кое е уникатно за човечките битија.
  • 7:21 - 7:23
    Ви благодарам. (Аплауз)
Title:
ВС Рамахандран: Невроните што ја обликуваа цивилизацијата
Speaker:
Vilayanur Ramachandran
Description:

Неврологот Вилајнар Рамахандран ги објаснува фасцинантните функции на огледалните неврони. Откриени неодамна, овие неврони ни овозможуваат да учиме комплексни социјални односи, а некои од нив ги формираа основите на човечката цивилизација како што ја знаеме денес.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
07:25
Marko Marcevski added a translation

Macedonian subtitles

Revisions