0:00:00.000,0:00:03.000
Би сакал да ви говорам денес за човечкиот мозок,

0:00:03.000,0:00:05.000
кој ни е тема на истражувањето на Универзитетот во Калифорнија.

0:00:05.000,0:00:07.000
Размислете за овој проблем за момент.

0:00:07.000,0:00:10.000
Ова е грутка месо, околу кило и половина ,

0:00:10.000,0:00:12.000
кое можете да го држите во вашите дланки.

0:00:12.000,0:00:16.000
Но тоа може да размислува за просторноста на меѓуѕвездениот простор.

0:00:16.000,0:00:18.000
може да размислува за значењето на бесконечноста

0:00:18.000,0:00:21.000
поставува прашања за значењето на неговата егзистенција,

0:00:21.000,0:00:23.000
за природата на Господ.

0:00:23.000,0:00:25.000
И ова е навистина највчудувачкото нешто на светот.

0:00:25.000,0:00:28.000
Тоа е најголемата мистерија која ги соочува човечките суштества:

0:00:28.000,0:00:30.000
како се случува сето тоа ?

0:00:30.000,0:00:32.000
Па мозокот , како што знаете, е изграден од неврони.

0:00:32.000,0:00:34.000
Овде ги гледаме невроните.

0:00:34.000,0:00:37.000
Има 100 милијарди неврони во возрасен човечки мозок.

0:00:37.000,0:00:40.000
и секој неврон прави околу 1,000 до 10,000 контакти

0:00:40.000,0:00:42.000
со други неврони во мозокот.

0:00:42.000,0:00:44.000
Базирано на ова, постојат пресметки

0:00:44.000,0:00:47.000
дека бројот на пермутации и комбинации на мозочна активност

0:00:47.000,0:00:50.000
го надминуваат бројот на елементарни честички во космосот.

0:00:50.000,0:00:52.000
Па, како да го проучите мозокот?

0:00:52.000,0:00:54.000
Еден пристап е да разгледувате пациенти кои имале лезии

0:00:54.000,0:00:57.000
во ралични делови на мозокот, и да ги учите промените во нивното однесување.

0:00:57.000,0:00:59.000
За ова зборував на последниот ТED.

0:00:59.000,0:01:01.000
Денес ќе зборувам за различен пристап

0:01:01.000,0:01:03.000
со кој ставаме електрони на различни делови на мозокот,

0:01:03.000,0:01:07.000
и во основа ги читаме активностите на индивидуални нервни ќелии во мозокот.

0:01:07.000,0:01:11.000
Ја прислушкуваме на некој начин активноста на нервните ќелии во мозокот.

0:01:11.000,0:01:14.000
Едно скоро откритие што беше направено

0:01:14.000,0:01:16.000
од истражувачи во Италија , во Парма,

0:01:16.000,0:01:19.000
од Џакомо Рицолати и неговите колеги,

0:01:19.000,0:01:21.000
е група неврони наречени огледални неврони,

0:01:21.000,0:01:24.000
кои се во предниот дел на мозокот во предните региони.

0:01:24.000,0:01:26.000
Се испостави дека таму има неврони

0:01:26.000,0:01:29.000
кои се наречени обични моторни командни неврони во предниот дел од мозокот,

0:01:29.000,0:01:31.000
кои се познати околу 50 години.

0:01:31.000,0:01:34.000
овие неврони ќе се вклучат кога изведуваме специфични активности.

0:01:34.000,0:01:37.000
на пример, ако го направам ова, и пружам да земам јаболко,

0:01:37.000,0:01:41.000
моторен команден неврон во предниот дел од мојот мозок, ќе се вклучи.

0:01:41.000,0:01:44.000
ако пружам да повлечам објект, друг неврон ќе се активира,

0:01:44.000,0:01:46.000
командувајќи ме да го повлечам објектот.

0:01:46.000,0:01:48.000
Овие се наречени моторни командни неврони кои се познати долго време.

0:01:48.000,0:01:50.000
Но она што Рицолати откри беше

0:01:50.000,0:01:52.000
дека подгрупа од овие неврони,

0:01:52.000,0:01:54.000
можеби околу 20%, исто така се активираат

0:01:54.000,0:01:57.000
кога набљудувам некого како ја прави истата активност.

0:01:57.000,0:02:00.000
Ова е неврон кој се активира кога се пружам да земам нешто,

0:02:00.000,0:02:03.000
но тој исто така се активира ако го гледам Џо како се пружа и зема нешто.

0:02:03.000,0:02:05.000
И ова е навистина вчудовидувачки.

0:02:05.000,0:02:07.000
Бидејќи е како да невронот го прифаќа

0:02:07.000,0:02:09.000
туѓиот аспект на гледање на работите.

0:02:09.000,0:02:13.000
Тоа е како да изведува симулација на виртуелна реалност

0:02:13.000,0:02:15.000
на акцијата на другата личност.

0:02:15.000,0:02:18.000
Сега, кое е значењето на овие огледални неврони?

0:02:18.000,0:02:21.000
Прво мора да се инволвирани во работи како имитација и емулација.

0:02:21.000,0:02:24.000
Бидејќи да имитирате комплексна активност

0:02:24.000,0:02:27.000
бара мозокот да го прифати начинот на гледање на другата личност.

0:02:27.000,0:02:29.000
значи ова е важно за имитација и емулација.

0:02:29.000,0:02:31.000
Па зошто е тоа важно?

0:02:31.000,0:02:34.000
да го погледнеме следниот слајд.

0:02:34.000,0:02:37.000
значи како правиме имитација? Зошто е имитацијата важна?

0:02:37.000,0:02:39.000
Огледалните неврони и имитацијата и емулацијата.

0:02:39.000,0:02:43.000
Да ја погледнеме културата, феноменот на човечката култура.

0:02:43.000,0:02:47.000
ако одиме назад во време околу (75,000) до 100,000 години,

0:02:47.000,0:02:49.000
да ја погледнеме човечката еволуција, како што изгледа

0:02:49.000,0:02:52.000
нешто многу важно се случило пред околу 75,000 години.

0:02:52.000,0:02:54.000
Се случило неаднаш појавување и рапидно ширење

0:02:54.000,0:02:57.000
на одреден број на вештини кои се уникатни за човечките суштества

0:02:57.000,0:02:59.000
како користење алатки,

0:02:59.000,0:03:02.000
користење оган, скривалишта, и секако , јазикот,

0:03:02.000,0:03:04.000
и можноста да се чита нечиј ум

0:03:04.000,0:03:06.000
и да се интерпретира неговото однесување.

0:03:06.000,0:03:08.000
Сето тоа се случило релативно брзо.

0:03:08.000,0:03:11.000
Иако човечкиот мозок ја постигнал денешната големина

0:03:11.000,0:03:13.000
пред околу 300 до 400 илјади години

0:03:13.000,0:03:15.000
пред околу 100,000 години сето ова се случувало многу многу брзо.

0:03:15.000,0:03:18.000
И тврдам дека тоа што се случило било

0:03:18.000,0:03:21.000
ненадејното појавување на софистициран систем на огледални неврони

0:03:21.000,0:03:23.000
кои дозволиле да емулираме и имитираме туѓи активности.

0:03:23.000,0:03:27.000
Така ако се случило случајно откритие

0:03:27.000,0:03:30.000
на еден член на групата, да речеме на оганот,

0:03:30.000,0:03:32.000
или на специфичен алат, и наместо да изумре

0:03:32.000,0:03:35.000
тоа се раширило рапидно, хоризонтално низ популацијата,

0:03:35.000,0:03:38.000
или било пренесувано вертикално, низ генерациите.

0:03:38.000,0:03:40.000
Така ова ја направило еволуцијата одеднаш Ламаркова,

0:03:40.000,0:03:42.000
наместо Дарвинова.

0:03:42.000,0:03:45.000
Дарвиновата еволуција е спора, треба стотици илјади години.

0:03:45.000,0:03:47.000
Поларната мечка, за да ја еволуира крзнената покривка,

0:03:47.000,0:03:50.000
и биле потребни илјадници на генерации, можеби 100,000 години.

0:03:50.000,0:03:53.000
Човечко битие, дете, може да ги набљудува родителите

0:03:53.000,0:03:56.000
како убиваат поларна мечка,

0:03:56.000,0:03:59.000
и како и ја вадат кожата и ја облекуваат на своето тело,

0:03:59.000,0:04:01.000
и ќе ја научи во еден чекор. Она што и требало на мечката

0:04:01.000,0:04:03.000
100,000 години да научи,

0:04:03.000,0:04:06.000
тоа може да научи за 5 до 10 минути.

0:04:06.000,0:04:08.000
И кога еднаш е научен тоа се шири

0:04:08.000,0:04:11.000
со геометриска прогресија низ популацијата.

0:04:11.000,0:04:14.000
Ова е основата. Имитирањето на комплексни вештини

0:04:14.000,0:04:17.000
е она што го нарекуваме култура и е основа на цивилизацијата.

0:04:17.000,0:04:19.000
Сега, постојат и друг вид на огледални неврони,

0:04:19.000,0:04:21.000
кои се инволвирани во нешто сосема поинакво.

0:04:21.000,0:04:23.000
И тоа е, постојат огледални неврони,

0:04:23.000,0:04:26.000
како што има огледални неврони за акција, огледални неврони за допир.

0:04:26.000,0:04:28.000
со други зборови , ако некој ме допре,

0:04:28.000,0:04:30.000
мојата рака, неврон во соматосензорниот кортекс

0:04:30.000,0:04:32.000
во сензорниот регион на мозокот ќе се активира.

0:04:32.000,0:04:35.000
Но истиот неврон, во некои случаи ќе се аткивира

0:04:35.000,0:04:37.000
кога гледам како некоја личност ја допираат.

0:04:37.000,0:04:40.000
тоа е емпатија со друга личност кога ќе биде допрена.

0:04:40.000,0:04:42.000
Значи, повеќето од нив ќе се активираат кога ќе ме допрат

0:04:42.000,0:04:45.000
на различни локации. Различни неврони за различни локации.

0:04:45.000,0:04:47.000
Но нивна подгрупа ќе се активира дури и кога гледам како некој друг

0:04:47.000,0:04:49.000
е допрен на истата локација.

0:04:49.000,0:04:51.000
Така повторно имате неврони

0:04:51.000,0:04:53.000
кои се вклучени во емпатија.

0:04:53.000,0:04:56.000
Сега се појавува прашањето: Ако само гледам како некој друг го допираат,

0:04:56.000,0:05:00.000
зошто не се збунувам и буквално го почуствувам допирот

0:05:00.000,0:05:02.000
само со гледање како друг го допираат ?

0:05:02.000,0:05:06.000
Значи, имам емпатија кон другата личност но не го чувстувам буквално допирот.

0:05:06.000,0:05:08.000
Па, тоа е заради тоа што имаме рецептори во вашата кожа,

0:05:08.000,0:05:10.000
рецептори за допир и болка, кои одат до мозокот

0:05:10.000,0:05:13.000
и му кажуваат „Не се грижи, не те допираат тебе.

0:05:13.000,0:05:16.000
Така, имај емпатија, колку сакаш со другата личност,

0:05:16.000,0:05:18.000
но не го чувстувај допирот директно

0:05:18.000,0:05:20.000
инаку ќе се испобуниш.“

0:05:20.000,0:05:22.000
Ок, значи има повратна врска

0:05:22.000,0:05:24.000
која става вето на сигналот од огледалните неврони

0:05:24.000,0:05:27.000
спречувајќи свесно да го почуствуваме тој допир.

0:05:27.000,0:05:30.000
Но ако ја извадите раката, едноставно ако ми дадете анестезија во раката,

0:05:30.000,0:05:32.000
значи ми ставите инекција во раката,

0:05:32.000,0:05:34.000
и го анестезирате брахијалниот плексус, така што раката е умртвена,

0:05:34.000,0:05:36.000
и нема сензации од неа да доаѓаат,

0:05:36.000,0:05:38.000
Ако сега ве набљудувам како ве допираат,

0:05:38.000,0:05:40.000
тогаш буквално ја чувствувам на мојата рака.

0:05:40.000,0:05:42.000
Со други зборови, сте ја раствориле бариерата

0:05:42.000,0:05:44.000
меѓу вас и другите човечки суштества.

0:05:44.000,0:05:47.000
Затоа ги нарекувам Ганди неврони, или емпатски неврони.

0:05:47.000,0:05:48.000
(Смеа)

0:05:48.000,0:05:51.000
И ова не е некое апстрактно метафорично значење,

0:05:51.000,0:05:53.000
се што ве одделува од него,

0:05:53.000,0:05:55.000
од другата личност, е вашата кожа.

0:05:55.000,0:05:59.000
извадете ја кожата, и ќе го почуствувате туѓиот допир во вашиот мозок.

0:05:59.000,0:06:02.000
Вие сте а раствориле бариерата меѓу вас и другите човечки битија.

0:06:02.000,0:06:04.000
И ова, се разбира е основата на голем дел од Источната филозофија,

0:06:04.000,0:06:07.000
А тоа е дека нема вистинско независно јас,

0:06:07.000,0:06:09.000
одвоено од другите човечки суштества, кое го истражува светот,

0:06:09.000,0:06:11.000
ги истражува другите луѓе.

0:06:11.000,0:06:14.000
Вие всушност, сте поврзани не само преку Фејсбук, и интернетот,

0:06:14.000,0:06:17.000
туку сосема буквално поврзано преку вашите неврони.

0:06:17.000,0:06:20.000
и има цели вериги на неврони во собата ,кои си зборуваат еден на друг.

0:06:20.000,0:06:22.000
и нема вистинска разлика

0:06:22.000,0:06:24.000
на вашата свесност од нечија друга свесност.

0:06:24.000,0:06:26.000
И ова не е некоја ти-реков-ми-рече филозофија.

0:06:26.000,0:06:29.000
Тоа доаѓа од нашето разбирање на основната неврологија.

0:06:29.000,0:06:32.000
Така, имате пациент со фантомска рака. Ако раката била пресечена

0:06:32.000,0:06:34.000
и имате фантомска, и ако гледате некој друг како го

0:06:34.000,0:06:36.000
допираат, ја чувстувате во вашата фантомска рака.

0:06:36.000,0:06:38.000
Сега вчудовидувачкото нешто е,

0:06:38.000,0:06:41.000
ако имате болка во вашата фантомска рака, и ја стиснете раката на другата личност,

0:06:41.000,0:06:43.000
ја масирате туѓата рака,

0:06:43.000,0:06:45.000
тоа ви ја намалува болката во вашата фантомска рака,

0:06:45.000,0:06:47.000
речиси како да невроните

0:06:47.000,0:06:49.000
добиваат олеснување само со

0:06:49.000,0:06:51.000
гледање како некој друг е масиран.

0:06:51.000,0:06:54.000
така, еве го мојот последен слајд.

0:06:54.000,0:06:56.000
за најголем дел од времето, луѓето ја гледаат природната наука

0:06:56.000,0:06:58.000
и хуманитарните науки како посебни.

0:06:58.000,0:07:01.000
Ц.П. Сноу зборува за двете култури:

0:07:01.000,0:07:03.000
Природни науки на една страна и , хуманитарните на друга;

0:07:03.000,0:07:05.000
парот кој никогаш нема да се сретне.

0:07:05.000,0:07:07.000
Велам дека огледалниот невронски систем го базира интерфејсот

0:07:07.000,0:07:10.000
кој ни дозволува да ги разгледаме повторно темите како свесноста,

0:07:10.000,0:07:12.000
себе репрезентацијата,

0:07:12.000,0:07:14.000
она што не одделува од другите човечки битија,

0:07:14.000,0:07:16.000
она што ни овозможува да имаме емпатија со другите луѓе,

0:07:16.000,0:07:19.000
и дури и работи како појавувањето на културата и цивилизацијата,

0:07:19.000,0:07:21.000
кое е уникатно за човечките битија.

0:07:21.000,0:07:23.000
Ви благодарам. (Аплауз)