< Return to Video

Xitoycha o'qishni o'rganish — oson!

  • 0:01 - 0:03
    Tayvanda
  • 0:03 - 0:04
    kalligrafning qizi bo'lib o'smoq,
  • 0:04 - 0:07
    hayotimdagi eng yorqin xotira
  • 0:07 - 0:10
    Xitoy iyerogliflarining shakli va
    ko'rinishining
  • 0:10 - 0:13
    naqadar go'zal ekanligini ko'rsatayotgan
    oyim edi.
  • 0:13 - 0:15
    Shu lahzadan boshlab men bu ajoyib tilga
  • 0:15 - 0:18
    ko'ngil qo'ygan edim.
  • 0:18 - 0:20
    Lekin chetdagi inson uchun bu til
  • 0:20 - 0:24
    Buyuk Xitoy devori kabi egallab
    bo'lmaydigandek ko'rinadi.
  • 0:24 - 0:26
    Oxirgi yillarda meni bitta savol
    qiziqtirayapti -
  • 0:26 - 0:28
    agar men bu devorni buza olsam,
  • 0:28 - 0:31
    boshqalar ham, bu tilning go'zalligini
    tushunishni,
  • 0:31 - 0:35
    ko'rishni xohlovchilar bu ishni osonlik
    bilan qila olishlari uchun.
  • 0:35 - 0:39
    Men Xitoy tilini o'rganishda yangi va
    tezkor uslub
  • 0:39 - 0:42
    hozirda juda kerakli bo'lishini
    o'ylab qoldim.
  • 0:42 - 0:46
    5 yoshimdan men har bir iyeroglifning
    har bir chizig'ini,
  • 0:46 - 0:49
    ketma-ketlikda,
  • 0:49 - 0:52
    chizishni o'rgana boshladim.
  • 0:52 - 0:54
    Men yangi iyerogliflarni keyingi 15 yil
  • 0:54 - 0:56
    davomida har kuni o'rgandim.
  • 0:56 - 0:58
    Bizda atigi 5 daqiqa bo'lgani uchun,
  • 0:58 - 1:02
    yaxshisi oddiy va tez usulni qo'llaymiz.
  • 1:02 - 1:06
    Xitoydaik olim 20 mingta iyeroglifni
    tushunadi.
  • 1:06 - 1:11
    Siz tilni tushuna olishingiz uchun mingta
    bilishingiz kerak bo'ladi.
  • 1:11 - 1:15
    Asosiy 200 ta iyeroglif 40% manbalarni
  • 1:15 - 1:18
    tushunishingizda yordam beradi, bu sizga
  • 1:18 - 1:21
    yo'l belgilari, restoran menyulari,
    veb-sahifalarning
  • 1:21 - 1:24
    asosiy mazmunini yoki gazetalarni
    tushunishingiz uchun
  • 1:24 - 1:25
    yetarlidir.
  • 1:25 - 1:28
    Bugun men 8 ta iyeroglifdan boshlayman,
  • 1:28 - 1:30
    bu uslub qanday ishlashini ko'rsataman.
  • 1:30 - 1:31
    Tayyormisiz?
  • 1:31 - 1:34
    Og'zingizni iloji boricha katta oching,
  • 1:34 - 1:36
    kvadrat formasiga kirguniga qadar.
  • 1:36 - 1:39
    Bu og'iz.
  • 1:39 - 1:42
    Bu sayrga chiqqan odam.
  • 1:42 - 1:45
    Inson.
  • 1:45 - 1:48
    Agar olov shaklida insonni tasavvur qilsak,
  • 1:48 - 1:50
    ikki tarafida qo'llari bilan,
  • 1:50 - 1:52
    bu xuddi "Yordam bering, yonayapman!" deb
  • 1:52 - 1:56
    qichqirayotgan ayolga o'xshab qoladi.
  • 1:56 - 2:00
    Bu belgi olov shaklidan kelib chiqqan,
  • 2:00 - 2:04
    lekin menga buni boshqacha tasavvur qilish yoqadi.
  • 2:04 - 2:06
    Bu daraxt.
  • 2:06 - 2:08
    Daraxt.
  • 2:08 - 2:13
    Bu tog'.
  • 2:13 - 2:15
    Quyosh.
  • 2:17 - 2:22
    Oy.
  • 2:22 - 2:24
    Eshik belgisi shunday ko'rinishga ega,
  • 2:24 - 2:30
    yovvoyi g'arb barlarning
    eshiklariga o'xshaydi.
  • 2:30 - 2:34
    Men bu 8 ta iyeroglifni "radikallar"
    deb atayman.
  • 2:34 - 2:35
    Ular xuddi qurilish bloklariga
  • 2:35 - 2:39
    o'xshaydi, har biridan turli xil
    iyerogliflar yasash mumkin.
  • 2:39 - 2:41
    Odam.
  • 2:41 - 2:45
    Agar kimdir orqasidan kelayotgan bo'lsa,
    bu "ergashmoq", "ketidan yurmoq" degani.
  • 2:45 - 2:48
    Eski bir maqolda aytilganidek,
  • 2:48 - 2:51
    "ikkita odam — sherikchilik,
    uchta — olomon".
  • 2:51 - 2:54
    Agar odam qo'llarini har tomonga yoysa,
  • 2:54 - 2:59
    u: "bu shunday katta edi"
    deyayotgan bo'ladi.
  • 2:59 - 3:03
    Agar odam og'iz ichida bo'lsa — u tuzoqda.
  • 3:03 - 3:09
    U xuddi kit ichidagi Yunus singari mahbus.
  • 3:09 - 3:12
    Bitta daraxt — oddiy daraxt.
    Ikkita daraxt — bir guruh daraxt.
  • 3:12 - 3:16
    Uchta daraxt, bu endi o'rmon.
  • 3:16 - 3:20
    Daraxtni tagiga taxtani qo'yamiz va
    fundament kelib chiqadi.
  • 3:20 - 3:24
    Agar daraxtning yuqoriga og'izni qo'ysak,
    "ahmoq" paydo bo'ladi. (Kulgu)
  • 3:24 - 3:26
    Buni eslab qolish oson,
  • 3:26 - 3:31
    chunki gapiruvchi daraxt chindan ham
    ahmoqona ko'rinadi.
  • 3:31 - 3:33
    Olov esingizdami?
  • 3:33 - 3:36
    Ikkita olov birgalikda — juda issiq.
  • 3:36 - 3:38
    Uchta olov — juda katta olov.
  • 3:38 - 3:43
    Olovni ikkita eshikni tagiga
    joylashtiring — bu yong'in.
  • 3:43 - 3:46
    Biz uchun quyosh — farovonlik manbai.
  • 3:46 - 3:48
    Ikkita quyosh — rivojlanayotgan degani.
  • 3:48 - 3:51
    Uchtasi birgalikda — bu uchqunlar.
  • 3:51 - 3:53
    Agar quyosh va oyni birlashtirsak —
  • 3:53 - 3:54
    bu yorug'lik.
  • 3:54 - 3:58
    Yana bu ertaga, kun va tundan keyin degan
    ma'noni ham beradi.
  • 3:58 - 4:03
    Quyosh ufqdan tepaga ko'tariladi.
    Quyosh chiqishi.
  • 4:03 - 4:06
    Eshik. Taxtani eshikni ichiga
    joylashtiring —
  • 4:06 - 4:08
    bu eshik murvati.
  • 4:08 - 4:11
    Eshik ichiga "og'iz"ni joylashtiring
    — bu savol bermoq degani.
  • 4:11 - 4:14
    Tuk-tuk. Uyda kimdir bormi?
  • 4:14 - 4:17
    Bu odam uydan darrov qochib ketadi,
  • 4:17 - 4:20
    yo'q bo'lib qoladi.
  • 4:20 - 4:22
    Chapda — "ayol" iyeroglifi.
  • 4:22 - 4:24
    Ikkita ayol — "bahs" kelib chiqadi.
  • 4:24 - 4:26
    (Kulgu)
  • 4:26 - 4:33
    Uchta ayol — ehtiyot bo'ling, bu xiyonat.
  • 4:33 - 4:36
    Biz deyarli 30 ta iyeroglif o'rgandik.
  • 4:36 - 4:40
    Dastlabki 8 ta radikallarni qo'llash
    usuli orqali
  • 4:40 - 4:42
    32 ta iyeroglif yasash mumkin.
  • 4:42 - 4:43
    Keyingi 8 ta iyerogliflar guruhi ham
  • 4:43 - 4:46
    bizga yana 32 tasini yasashga
    yordam beradi.
  • 4:46 - 4:48
    Shunday oson usul bilan siz
  • 4:48 - 4:50
    bir necha yuz iyeroglif o'rganishingiz
    mumkin —
  • 4:50 - 4:53
    8 yoshli xitoylik deyarli shuncha
    iyeroglif biladi.
  • 4:53 - 4:56
    Iyerogliflarni o'rganganimizdan so'ng
    biz gaplar tuzishni boshlaymiz.
  • 4:56 - 4:59
    Masalan, tog' va olov bizgalikda —
  • 4:59 - 5:02
    yonayotgan tog', vulqon ma'nosini beradi.
  • 5:02 - 5:05
    Biz bilamizki, Yaponiya — kunchiqar
    mamlakat.
  • 5:05 - 5:09
    Bu yerda manba yonida quyosh turibdi,
  • 5:09 - 5:12
    chunki Yaponiya Xitoyga nisbatan sharqda
    joylashgan.
  • 5:12 - 5:16
    Quyosh va manba — bu Yaponiya.
  • 5:16 - 5:19
    Agar Yaponiya yonida odamni qo'ysak,
    nima kelib chiqadi?
  • 5:19 - 5:22
    Yapon (yaponiyalik).
  • 5:22 - 5:25
    Chapdagi iyeroglif — ikkita tog',
  • 5:25 - 5:27
    ustma-ust joylashgan.
  • 5:27 - 5:30
    Qadimgi Xitoyda bu surgunni anglatgan,
  • 5:30 - 5:32
    chunki Xitoy imperatorlari o'zining
    siyosiy
  • 5:32 - 5:35
    dushmanlarini surgun qilib aynan tog'ga
    yuborgan.
  • 5:35 - 5:40
    Hozirgi paytda "surgun"ning ma'nosi
    "ketish"ga aylangan.
  • 5:40 - 5:42
    Sizga qayerga chiqishni ko'rsatayotgan
    og'iz,
  • 5:42 - 5:44
    "chiqish" degani.
  • 5:44 - 5:48
    Bu slayd menga ushbu chiqishimni
    yakunlashimni va
  • 5:48 - 5:50
    sahnadan ketishimni eslatmoqda. Rahmat.
  • 5:50 - 5:54
    (Qarsaklar)
Title:
Xitoycha o'qishni o'rganish — oson!
Speaker:
Shaolan Syu
Description:

Chet elliklar uchun xitoycha gapirish qiyin. Lekin chiroyli va murakkab iyerogliflarni o'qish ancha osonroq bo'lishi mumkin. Oddiy dars davomida Shaolan qanday qilib iyerogliflarni tushunish, oddiy bir necha shakllar orqali murakkab tushunchalarni tushuna olishni ko'rsatib beradi. Siz buni Chineasy deb atashingiz mumkin. [ingl. China — Xitoy, easy — oson].
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:10
TED Translators admin approved Uzbek subtitles for Learn to read Chinese ... with ease!
Parvina Khujaeva accepted Uzbek subtitles for Learn to read Chinese ... with ease!
Parvina Khujaeva edited Uzbek subtitles for Learn to read Chinese ... with ease!
Nazarbek Nazarov edited Uzbek subtitles for Learn to read Chinese ... with ease!
Nazarbek Nazarov edited Uzbek subtitles for Learn to read Chinese ... with ease!

Uzbek subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.