< Return to Video

Wie autisme wil begrijpen, mag niet wegkijken

  • 0:01 - 0:03
    "Kijk me aan!"
  • 0:05 - 0:09
    Die zin maakte van mij
    een oogcontactcoach.
  • 0:11 - 0:14
    Ik ben de moeder van Ivan. Hij is 15.
  • 0:15 - 0:16
    Ivan heeft autisme,
  • 0:16 - 0:18
    hij praat niet
  • 0:18 - 0:20
    en communiceert via een iPad,
  • 0:20 - 0:24
    waar zijn hele universum van woorden
    in beelden op staat.
  • 0:26 - 0:30
    Hij kreeg de diagnose
    toen hij 2,5 jaar oud was.
  • 0:32 - 0:36
    Ik herinner me die dag nog pijnlijk.
  • 0:37 - 0:40
    Mijn man en ik voelden ons echt verloren.
  • 0:41 - 0:44
    We wisten niet waar te beginnen.
  • 0:45 - 0:47
    Er was geen internet,
  • 0:47 - 0:50
    je kon informatie niet googlen,
  • 0:51 - 0:53
    dus zetten we de eerste stapjes
  • 0:54 - 0:56
    puur op intuïtie.
  • 0:58 - 1:00
    Ivan hield oogcontact niet aan,
  • 1:01 - 1:03
    hij was de woorden kwijt die hij kende
  • 1:04 - 1:08
    en hij reageerde niet op zijn naam
    of op vragen die we stelden,
  • 1:09 - 1:11
    alsof woorden lawaai waren.
  • 1:13 - 1:17
    De enige manier om te weten
  • 1:18 - 1:20
    wat er met hem aan de hand was,
  • 1:20 - 1:22
    wat hij voelde,
  • 1:22 - 1:24
    was hem in de ogen kijken.
  • 1:26 - 1:28
    Maar die brug was stuk.
  • 1:31 - 1:33
    Hoe kon ik hem het leven leren?
  • 1:36 - 1:38
    Als ik dingen deed die hij leuk vond,
  • 1:38 - 1:41
    keek hij me aan
    en waren we verbonden.
  • 1:42 - 1:45
    Dus legde ik me erop toe
    om daar met hem aan te werken
  • 1:45 - 1:50
    zodat we steeds meer
    oogcontactmomenten hadden.
  • 1:51 - 1:58
    We speelden urenlang tikkertje
    met zijn oudere zus Alexia
  • 1:59 - 2:01
    en als we zeiden "Ik heb je!"
  • 2:02 - 2:04
    zocht hij ons
  • 2:05 - 2:10
    en op dat moment voelde ik dat hij leefde.
  • 2:13 - 2:18
    We zijn ook recordhouder
    'uren in het zwembad'.
  • 2:19 - 2:23
    Ivan had een passie voor water.
  • 2:24 - 2:27
    Ik herinner me dat ik hem toen hij 2,5 was
  • 2:28 - 2:31
    op een regenachtige winterdag
  • 2:31 - 2:34
    naar een binnenzwembad bracht,
  • 2:34 - 2:36
    want zelfs op regendagen
    gingen we zwemmen.
  • 2:38 - 2:42
    We waren op de snelweg
    en ik naam de foute afrit.
  • 2:42 - 2:46
    Hij barstte in tranen uit en huilde
    ontroostbaar, nonstop,
  • 2:46 - 2:48
    tot ik rechtsomkeert maakte.
  • 2:49 - 2:50
    Pas toen kalmeerde hij.
  • 2:52 - 2:55
    Hoe kon het dat een 2,5-jarige
  • 2:55 - 2:57
    niet reageerde op zijn eigen naam
  • 2:58 - 3:02
    maar toch midden in de regen en mist,
    waar ik niets kon zien,
  • 3:02 - 3:06
    de weg perfect kende?
  • 3:09 - 3:13
    Toen besefte ik dat Ivan
    een uitzonderlijk visueel geheugen had
  • 3:14 - 3:17
    en dat dat mijn toegangspoort zou zijn.
  • 3:18 - 3:20
    Ik begon overal foto's van te maken
  • 3:21 - 3:23
    en hem te leren hoe het leven werkt
  • 3:23 - 3:27
    door het hem, foto voor foto, te tonen.
  • 3:28 - 3:32
    Het is nog steeds de manier
    waarop Ivan laat weten
  • 3:32 - 3:34
    wat hij wil,
  • 3:34 - 3:36
    wat hij nodig heeft
  • 3:36 - 3:39
    en ook wat hij voelt.
  • 3:42 - 3:45
    Maar het ging niet alleen
    om het oogcontact van Ivan.
  • 3:47 - 3:49
    Het ging ook om dat van de anderen.
  • 3:51 - 3:55
    Hoe kon ik mensen niet alleen
    zijn autisme doen zien
  • 3:55 - 3:56
    maar ook de persoon
  • 3:57 - 3:59
    en al wat hij kan geven,
  • 4:00 - 4:02
    al wat hij kan doen,
  • 4:03 - 4:06
    wat hij leuk vindt en wat niet,
  • 4:06 - 4:08
    zoals ieder van ons?
  • 4:09 - 4:12
    Maar daarvoor moest ik ook
    iets van mezelf geven.
  • 4:14 - 4:16
    Ik moest de kracht hebben
    om hem los te laten,
  • 4:17 - 4:19
    wat extreem moeilijk was.
  • 4:21 - 4:23
    Ivan was 11 jaar
  • 4:24 - 4:27
    en hij ging voor een behandeling
    naar een nabije buurt.
  • 4:29 - 4:32
    Op een ochtend ging ik,
    terwijl ik op hem wachtte,
  • 4:33 - 4:34
    bij de kruidenier binnen,
  • 4:34 - 4:37
    een typische buurtwinkel
    met een beetje van alles.
  • 4:38 - 4:40
    Tijdens het winkelen
  • 4:40 - 4:43
    raakte ik in gesprek
    met de eigenaar, Jose.
  • 4:45 - 4:46
    Ik vertelde hem over Ivan,
  • 4:47 - 4:48
    dat hij autisme had
  • 4:49 - 4:54
    en dat ik hem wilde leren om alleen
    de straat af te lopen,
  • 4:54 - 4:56
    zonder dat iemand zijn hand vasthield.
  • 4:57 - 5:01
    Ik besloot Jose te vragen of hij
    op donderdag rond 14u
  • 5:02 - 5:05
    mocht komen helpen om de flessen
    op de rekken te schikken,
  • 5:05 - 5:08
    want hij was dol op rangschikken.
  • 5:08 - 5:11
    Als beloning mocht hij
    chocoladekoekjes kopen,
  • 5:11 - 5:13
    zijn favoriete.
  • 5:16 - 5:17
    Hij zei meteen 'ja'.
  • 5:19 - 5:22
    Zo ging het een jaar lang:
  • 5:22 - 5:24
    Ivan ging naar kruidenier Jose,
  • 5:25 - 5:29
    hielp hem met het opruimen
    van de rekken met waterflessen,
  • 5:29 - 5:34
    met de etiketten perfect
    op een rij, dezelfde kant vooraan,
  • 5:34 - 5:38
    en hij ging blij naar huis
    met zijn chocoladekoekjes.
  • 5:44 - 5:46
    Jose is geen expert in autisme.
  • 5:49 - 5:52
    Je hoeft geen expert te zijn
  • 5:53 - 5:57
    en niets heroïsch te doen
    om iemand op te nemen.
  • 6:00 - 6:02
    We moeten er gewoon zijn --
  • 6:03 - 6:04
    (Applaus)
  • 6:11 - 6:13
    (Applaus stopt)
  • 6:14 - 6:15
    Echt, geen heldendaden --
  • 6:17 - 6:19
    we moeten gewoon nabij zijn.
  • 6:22 - 6:24
    En als we ergens bang van zijn
  • 6:25 - 6:27
    of iets niet begrijpen,
  • 6:27 - 6:28
    moeten we het vragen.
  • 6:29 - 6:31
    Laten we nieuwsgierig zijn
  • 6:32 - 6:36
    maar nooit onverschillig.
  • 6:38 - 6:42
    Laten we de moed hebben
    om elkaar in de ogen te kijken,
  • 6:44 - 6:46
    want door te kijken
  • 6:47 - 6:50
    kunnen we een hele wereld
    openen voor iemand anders.
  • 6:51 - 6:54
    (Applaus)
  • 6:54 - 6:56
    (Gejuich)
Title:
Wie autisme wil begrijpen, mag niet wegkijken
Speaker:
Carina Morillo
Description:

Carina Morillo wist bijna niets over autisme toen haar zoon Ivan de diagnose kreeg -- alleen dat hij niet sprak noch op woorden reageerde en dat ze andere manieren moest vinden om contact met hem te maken. Ze deelt hoe ze haar zoon leerde gedijen door samen met hem nieuwsgierig te zijn.

more » « less
Video Language:
Spanish
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
07:09

Dutch subtitles

Revisions