< Return to Video

Simple Equations

  • 0:00 - 0:13
    Supozu ke ni havas la ekvacion 7 obligita de x egalas 14.
  • 0:13 - 0:16
    Nu, antaŭ ol provi solvi tiun ekvacion,
  • 0:16 - 0:20
    mi volas pripensi kion tio vere signifas.
  • 0:20 - 0:22
    7 x egalas 14.
  • 0:22 - 0:39
    tio estas ekzakte same kiel diri 7 obligita de x.
  • 0:39 - 0:44
    Nu, eble vi povas solvi tion mense.
  • 0:44 - 0:46
    Vi povas trairi la sepoblan tabelon.
  • 0:46 - 0:49
    Vi diras: nu, 7 obligita de 1 egalas 7, do tio ne funkcias.
  • 0:49 - 0:54
    7 obligita de 2 egalas 14, do 2 funkcias.
  • 0:54 - 0:56
    Do, vi povas tuj solvi ĝin.
  • 0:56 - 0:59
    Vi solvus ĝin tuj, provante diversajn numerojn
  • 0:59 - 1:01
    kaj dirante nu, tio estos 2.
  • 1:01 - 1:04
    Sed tio kion ni faros en tiu ĉi filmo estas pripensi
  • 1:04 - 1:06
    kiel solvi tion laŭsisteme.
  • 1:06 - 1:08
    Ĉar ni trovos, kiam tiaj ekvacioj
  • 1:08 - 1:11
    pli kaj pli komplikiĝas, vi ne plu povos
  • 1:11 - 1:13
    nur pripensi ilin kaj solvi ilin mense.
  • 1:13 - 1:15
    Do, estas ege grava ke vi komprenas kiel
  • 1:15 - 1:17
    manipuli ĉi tiajn ekvaciojn, sed eĉ pli grava
  • 1:17 - 1:18
    kompreni kion ili vere reprezentas.
  • 1:18 - 1:22
    Tio ja nur signifas ke 7 obligita de x egalas 14.
  • 1:22 - 1:25
    Algebre ni ne skribas la obligo-signon tie.
  • 1:27 - 1:28
    Kiam vi skribas du numerojn flank-al-flanke, aŭ numero flank-al-flanke
  • 1:28 - 1:30
    kun variablo ĉi tiel, ĝi nur signifas ke vi
  • 1:30 - 1:32
    obligas.
  • 1:32 - 1:34
    Estas nur steno, stena notacio.
  • 1:34 - 1:37
    Kaj ĝenerale ni ne uzas la obligo-signon ĉar
  • 1:37 - 1:41
    estas konfuziga, ĉar x estas la plej kutima variablo
  • 1:41 - 1:42
    uzato en algebro.
  • 1:42 - 1:49
    Kaj se mi skribus 7 obligita de x egalas 14, se mi skribas mian
  • 1:49 - 1:52
    obligo-signon aŭ mia x iomete strange, ĝi povas aspekti
  • 1:52 - 1:55
    kiel xx aŭ obligo-signo obligo-signo.
  • 1:55 - 1:57
    Do, ĝenerale kiam vi pritraktas ekvaciojn,
  • 1:57 - 1:59
    precipe kiam unu el la variabloj estas x, vi
  • 1:59 - 2:01
    ne uzu la tradician obligo-signon.
  • 2:01 - 2:05
    Vi povas uzi ion kiel tio - vi povas uzi punkton ( · ) por
  • 2:05 - 2:07
    reprezenti obligon.
  • 2:07 - 2:10
    Do vi povas havi 7 obligitan de egalas 14.
  • 2:10 - 2:13
    Sed tio estas ankaŭ iom nekutima.
  • 2:13 - 2:15
    Se vi havas ion obligitan de variablo
  • 2:15 - 2:17
    vi simple skribos 7x.
  • 2:17 - 2:20
    Tio laŭvorte signifas 7 obligita de x.
  • 2:20 - 2:22
    Nu, por kompreni kiel vi povas manipuli tiun ekvacion por
  • 2:22 - 2:25
    solvi ĝin, ni bildigos tion.
  • 2:25 - 2:27
    Do, 7 obligita de x, kio estas tio?
  • 2:27 - 2:30
    Tio estas la sama - do mi nur reskribos tion
  • 2:30 - 2:32
    ekvacion, sed mi reskribos ĝin vidforme.
  • 2:32 - 2:35
    Do, 7 obligita de x.
  • 2:35 - 2:38
    Do, tio laŭvorte signifas x adicita al si mem sepoble.
  • 2:38 - 2:40
    Tio estas la difino de obligo.
  • 2:40 - 2:48
    Do, ĝi estas laŭvorte x plus x plus x plus x plus x - do, vidu,
  • 2:48 - 2:52
    tio estas 5 x-oj - plus x plus x.
  • 2:52 - 2:56
    Do ĉi tio estas laŭvorte 7 x-oj.
  • 2:56 - 2:57
    Tio ĉi estas 7x.
  • 2:57 - 2:58
    Mi reskribos ĝîn.
  • 2:58 - 3:04
    Tio ĉi estas 7x.
  • 3:04 - 3:08
    Nu, ĉi tiu ekvacio signifas ke 7x egalas 14.
  • 3:08 - 3:11
    Do dirante ke tio egalas 14.
  • 3:11 - 3:14
    Mi desegnos 14 aĵojn ĉi tie.
  • 3:14 - 3:20
    Do, supozu ke mi havas 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8
  • 3:20 - 3:23
    9, 10, 11, 12, 13, 14.
  • 3:23 - 3:27
    Do, laŭvorte ni diras ke 7x egalas 14 aĵojn.
  • 3:27 - 3:29
    Ili estas samsignifaj eldiroj.
  • 3:29 - 3:33
    Nu, la kialo kial mi desegnis ĝin ĉi tiel estas por ke
  • 3:33 - 3:35
    vi vere komprenas kion ni faros kiam ni
  • 3:35 - 3:38
    dividos ambaŭ flankoj de 7.
  • 3:38 - 3:40
    Do, permesu min forviŝi ĉi tion ĉi tie.
  • 3:40 - 3:44
    Do, la norma paŝo kiam - mi ne volis tion fari,
  • 3:44 - 3:48
    permesu min fari tion, permesu min desegni la lastan cirklon.
  • 3:48 - 3:53
    Do ĝenerale, kiam ajn vi simpligas ekvacion ĝis
  • 3:53 - 3:56
    - koeficiento estas nur la nombro obligante
  • 3:56 - 3:57
    la variablon.
  • 3:57 - 3:59
    Do, iu numero obligante la variablon, aŭ ni povas nomi tion
  • 3:59 - 4:01
    la koeficienton obligita de variablo egalas al
  • 4:01 - 4:03
    io alio.
  • 4:03 - 4:05
    Tio kio vi volas fari estas nur dividi ambaŭ flankoj de 7 en
  • 4:05 - 4:08
    tiu ĉi kazo, aŭ dividi ambaŭ flankoj de la koeficiento.
  • 4:08 - 4:12
    Do se vi dividas ambaŭ flankoj de 7, kion vi havos?
  • 4:12 - 4:16
    7 obligita de io dividita per 7 estas nur
  • 4:16 - 4:18
    la originala io.
  • 4:18 - 4:23
    La 7-oj memnuligas kaj la 14 dividita de 7 estas 2.
  • 4:23 - 4:27
    Do via solvo estos ke x egalas 2.
  • 4:27 - 4:29
    Sed nur por solidigegi ĝin en via kapo, tio kio
  • 4:29 - 4:33
    okazas ĉi tie estas ke kiam ni dividas ambaŭ flankoj de la
  • 4:33 - 4:36
    ekvacio de 7, ni ja dividas ambaŭ flankoj de 7.
  • 4:36 - 4:38
    Ĉi tio estas ekvacio.
  • 4:38 - 4:40
    Ĝi diras ke ĉi tio egalas al tio.
  • 4:40 - 4:43
    Io ke mi faras al la maldekstra flanko, mi devas ankaŭ fari al la dekstra.
  • 4:43 - 4:46
    Se ili unue egalas, mi ja ne povas fari operacion
  • 4:46 - 4:48
    al unu flanko kaj ankoraŭ havi ilin egali.
  • 4:48 - 4:50
    Ili samis.
  • 4:50 - 4:55
    Do, se mi divisas la maldekstra flanko de 7, permesu min dividi
  • 4:55 - 4:56
    ĝin en 7 aroj.
  • 4:56 - 5:00
    Do estas 7 x-oj ĉi tie, do unu, du, tri,
  • 5:00 - 5:02
    kvar, kvin, ses, sep.
  • 5:02 - 5:04
    Do estas unu, du, tri, kvar, kvin, ses, sep aroj.
  • 5:04 - 5:08
    Nun, se mi dividos tio en sep aroj, mi ankaŭ volos
  • 5:08 - 5:11
    dividi la dekstran flankon en 7 aroj.
  • 5:11 - 5:17
    Unu, du, tri, kvar, kvin, ses, sep.
  • 5:17 - 5:20
    Do, se la tuta egalas al la alia tuta, do ĉiu
  • 5:20 - 5:26
    el tiuj aretoj en kiu ni dividis ĝin, tiu 7 aroj,
  • 5:26 - 5:28
    estos ekvivalentaj.
  • 5:28 - 5:32
    Do vi povas diri ke tiu ĉi aro estos egala al tiu aro.
  • 5:32 - 5:35
    Tiu ĉi aro egalas tiun ĉi aron - ili estas
  • 5:35 - 5:36
    ĉiuj ekvivalentaj aroj.
  • 5:36 - 5:38
    Estas 7 aroj ĉi tie, sep aroj ĉi tie.
  • 5:38 - 5:42
    Do ĉiu x devas egali al du el tiuj aroj.
  • 5:42 - 5:47
    Do ni vidas ke x egalas, ĉi foje - ĉi foje
  • 5:47 - 5:49
    ni havas la aĵojn bildigitajn kie estas du el
  • 5:49 - 5:51
    il. x egalas 2.
  • 5:51 - 5:54
    Nu, ni faru kelkajn pliajn ekzemploj ĉ tie, por ke ĝi
  • 5:54 - 5:56
    vere eniros vian kapon ke ni pritraktas ekvacion,
  • 5:56 - 5:58
    kaj ia ajn operacio ke vi faras al unu flanko de la ekvacio
  • 5:58 - 6:01
    vi devas fari al la alia.
  • 6:01 - 6:05
    Do permesu min rolumi iomete suben.
  • 6:05 - 6:14
    Do, supozu ke mi diras 3x egalas 15.
  • 6:14 - 6:16
    Nu, denove, eble vi povas kalkuli tion mense.
  • 6:16 - 6:18
    Vi diras ke tio diras ke 3 obligita de ia
  • 6:18 - 6:19
    numero egalas 15.
  • 6:19 - 6:22
    Vi povas transiri vian 3oblan tabelon kaj ĝin trovi.
  • 6:22 - 6:25
    Sed se vi volus fari tion laŭsisteme, kaj ĝî
  • 6:25 - 6:28
    estas bona komprene laŭsisteme, do, bone, tio
  • 6:28 - 6:30
    aĵo je la maldekstra egalas tio aĵo ĉe la dekstra.
  • 6:30 - 6:33
    Kion mi devas fari al tio ĉi aĵo je la maldekstra
  • 6:33 - 6:34
    por havi nur x-on tie?
  • 6:34 - 6:37
    Nu, por havi nur x-on tie, mi volas dividi ĝin de 3.
  • 6:37 - 6:40
    Kaj mia tuta kialo por ĝin fari estas ke kiam trioble
  • 6:40 - 6:44
    io estas dividita de 3, la 3-oj memnuligas kaj mi do nur
  • 6:44 - 6:45
    havos x-on.
  • 6:45 - 6:48
    Nu, 3x egalis 15.
  • 6:48 - 6:53
    Se mi dividas la maldekstran flankon de 3, por ke la egaleco
  • 6:53 - 6:57
    daŭre validas, mi ankaŭ devas dividi la dekstran flankon de 3.
  • 6:57 - 6:59
    Nu, kion ni havas?
  • 6:59 - 7:01
    Nu, la maldekstran flankon, restos nur
  • 7:01 - 7:04
    x-on, do ĝi nur estos x.
  • 7:04 - 7:08
    Kaj do la dekstran flankon, kio estas 15 dividita de 3?
  • 7:08 - 7:12
    Do, ĝi estas simple 5.
  • 7:12 - 7:14
    Nu, vi povas ankaŭ fari tion ekvacion iomete
  • 7:14 - 7:16
    nesame, kvankam ili estas vere ekvivalentaj.
  • 7:16 - 7:21
    Se mi komencas kun 3x egalas 15, vi povas diri, hola Sal,
  • 7:21 - 7:25
    anstataŭ dividi de 3, mi ankaŭ povas forigi ĉi 3, mi
  • 7:25 - 7:28
    povos havi nur x-on se mi obligas ambaŭ flankojn de
  • 7:28 - 7:30
    ĉi ekvacio de 1/3.
  • 7:30 - 7:34
    Do se mi obligas ambaŭ flankojn de la ekvacio de 1/3
  • 7:34 - 7:36
    ankaŭ tio devas funkcii.
  • 7:36 - 7:38
    Vi diras: "vidu, 1/3 de 3 estas 1."
  • 7:38 - 7:42
    Kiam vi obligas ĉi parton, 1/3 obligita de
  • 7:42 - 7:46
    3, tio estas nur 1, 1x.
  • 7:46 - 7:52
    1x egalas 15 obligita de 1/3, kaj egalas 5.
  • 7:52 - 7:57
    Kaj 1 obligita de x estas nur x, do tio samas al
  • 7:57 - 7:59
    x egalas al 5.
  • 7:59 - 8:02
    Kaj tiuj estas ja ekvivalentaj metodoj.
  • 8:02 - 8:06
    Se vi dividas ambaŭ flankojn de 3, tio estas ekvivalenta al
  • 8:06 - 8:11
    obligante ambaŭ flankoj de la ekvacio de 1/3.
  • 8:11 - 8:13
    Nu, ni faru unu pli, kaj ĝi estos iom
  • 8:13 - 8:14
    pli komplika.
  • 8:14 - 8:17
    Kaj mi ŝanĝos la variablon iomete.
  • 8:17 - 8:37
    Do, supozu ke mi havas 2y plus 4y egalas 18.
  • 8:37 - 8:39
    Nun, subite, estas iom pli malfacila
  • 8:39 - 8:40
    kalkuli ĝin mense.
  • 8:40 - 8:41
    Ni diras ke duoble ion plus kvaroble la saman
  • 8:44 - 8:46
    ion egalos 18.
  • 8:46 - 8:48
    Do estas malpli facila pensi pri kio estas tio nombro.
  • 8:48 - 8:49
    Vi povas ilin provi.
  • 8:49 - 8:52
    Supozu se y estis 1, la ekvacio estus 2 obligita de 1 plus 4 obligita de 1,
  • 8:52 - 8:53
    do, tio ne funkcias.
  • 8:53 - 8:55
    Sed ni pripensu kiel fari ĉi tion laŭsisteme.
  • 8:55 - 8:57
    Vi povas divenadi kaj vi eble finfine trovos
  • 8:57 - 8:58
    la solvon, sed kiel fari tion laŭsisteme?
  • 8:58 - 9:00
    Ni bildigos ĝin.
  • 9:00 - 9:02
    Do, se mi havas 2 y-ojn, kion signifas ĝî?
  • 9:02 - 9:09
    Ĝi ja signifas ke mi havas 2 y-ojn, adicita unu kun la alia.
  • 9:09 - 9:12
    Do, ĝi laŭvorte estas y plus y.
  • 9:12 - 9:15
    Kaj do al tiu mi adicias 4 y-ojn.
  • 9:15 - 9:19
    Al tiu mi adicias 4 y-ojn, kiu estas laŭvorte 4
  • 9:19 - 9:21
    y-ojn adicitaj unu kun la aliaj.
  • 9:21 - 9:24
    Do, ĝi estas y plus y plus y plus y.
  • 9:24 - 9:29
    Kaj tio devas egali 18.
  • 9:29 - 9:35
    Do, ĝi egalas 18.
  • 9:35 - 9:39
    Nu, kiom da y-oj mi havas ĉi tie, maldekstren?
  • 9:39 - 9:41
    Kiom da y-oj mi havas?
  • 9:41 - 9:46
    Mi havas unu, du, tri, kvar, kvin, ses y-ojn.
  • 9:46 - 9:49
    Do, vi povas simpligi tion kiel 6y egalas 18.
  • 9:49 - 9:51
    Kaj se vi ĝin pripensas, ĝi estas tuta racia.
  • 9:51 - 9:57
    Do, tiu ĉi ĉi tie, la 2y plus la 4y estas 6y.
  • 9:57 - 10:01
    Kaj 2y plus 4y estas 6y, kio estas racia.
  • 10:01 - 10:04
    Se mi havas 2 pomojn plus 4 pomoj, mi
  • 10:04 - 10:05
    havos 6 pomojn.
  • 10:05 - 10:08
    Se mi havas 2 y-ojn plus 4 y-oj mi havos 6 y-ojn.
  • 10:08 - 10:10
    Do, tio egalos 18.
  • 10:10 - 10:15
    Kaj nun, espereble, ni komprenas kiel tion fari.
  • 10:15 - 10:18
    Se mi havas sesoblan ion egalas 18, se mi dividas ambaŭ
  • 10:18 - 10:22
    flankojn de la ekvacio de 6, mi solvos por la io.
  • 10:22 - 10:31
    Do, dividu la maldekstran flankon de 6, kaj dividu la
  • 10:31 - 10:33
    dekstran flankon de 6.
  • 10:36 - 10:39
    Kaj restas ke y egalas 3.
  • 10:39 - 10:40
    Kaj vi povas ĝin provi.
  • 10:40 - 10:42
    Pro tio, ekvacioj mojosas.
  • 10:42 - 10:44
    Vi ĉiam povas kontroli se vi trovis la ĝustan solvon.
  • 10:44 - 10:46
    Ni vidu se tio funkcias.
  • 10:46 - 10:52
    2 obligita de 3 plus 4 obligita de 3 egalas kion?
  • 10:52 - 10:56
    2 obligita de 3, tiu ĉi egalas 6.
  • 10:56 - 10:59
    Kaj do 4 obligita de 3 estas 12.
  • 10:59 - 11:04
    6 plus 12 estas, ja, egala al 18.
  • 11:04 -
    Do ĝi funkcias.
Title:
Simple Equations
Video Language:
English
Duration:
11:06
demokratalernado edited Esperanto subtitles for Simple Equations
demokratalernado added a translation

Esperanto subtitles

Revisions