-
ამ ვიდეოში მინდა ვისაუბრო
ფართობსა და პერიმეტრზე.
-
პერიმეტრს დავწერ მარცხნივ
და ფართობი მარჯვნივ.
-
მათი მიშვნელობა ალბათ იცით,
მაგრამ მაინც გადავხედოთ.
-
პერიმეტრი არის გარშემო შემოსავლელი მანძილი
-
მაგალითად თუ უნდა შემოღობოთ რაიმე
ან შემოავლოთ ფიგურას წებოვანი ლენტი
-
რა სიგრძე დაგჭირდებათ ამისათვის.
-
თუ მაქვს მართკუთხედი--
მართკუთხედი ფიგურაა,
-
რომელსაც აქვს 4 გვერდი და ოთხი მართი კუთხე
-
ეს არის მართკუთხედი,
1,2,3,4 მართი კუთხე
-
მას ასევე აქვს 4 გვერდი და
-
მოპირდაპირე გვერდები ტოლი სიგრძისაა.
-
მოვნიშნავ წერტილებს
A, B, C, D,
-
ჩავთვალოთ, რომ მონაკვეთი AB
უდრის 7-ს, ხოლო BC უდრის 5-ს
-
გვინდა გავიგოთ ABCD-ს პერიმეტრი
-
ABCD-ის პერიმეტრი უდრის გვერდეების
სიგრძის ჯამს
-
მსგავსი მონაკვეთის საზღვარზე რომ მინდოდეს
ღობის გაკეთება
-
დამჭირდებოდა ამ გვერდის
სიგრძის გაზომვა,
-
და ჩვენ უკვე ვიცით რომ
მისი სიგრძეა 7.
-
მას უნდა მივუმატოთ ამ გვერდის სიგრძე,
რომელიც უდრის 5-ს.
-
BC უდრის 5-ს.
მივუმატოთ 5.
-
ამას მიმატებული DC, რომელიც
AB-ს ტოლია და უდრის 7-ს
-
მივუმატოთ 7.
-
და საბოლოოდ AD, რომელსაც
იმავე სიგრძე აქვს რაც BC
-
რაც უდრის 5-ს.
ვუმატებთ 5-ს.
-
შედეგად გვაქვს 7-ს მიმატებული 5
რაც უსრის 12-ს
-
კიდევ ერთხელ 7-ს მიმატებული 5
და კიდევ ერთი 12
-
და საბოლოოდ მივიღებთ პერიმეტრს,
რომელიც უდრის 24-ს.
-
თქვენ შეგიძლიათ სხვა
მხრიდანაც მოუაროთ.
-
მაგალითად, ვთქვათ,
რომ თქვენ გაქვთ კვადრატი,
-
რომელიც მართკუთხედის
განსაკუთრებული შემთხვევაა
-
მას აქვს ოთხი გვერდი და
ოთხი მართი კუთხე
-
და მისი ყველა გვერდი ტოლია.
-
მოდით დავხატავ კვადრატს
-
ეს იქნება A, B, C, D.
-
ეს არის კვადრატი
-
მოდით ჩავთვალოთ, რომ ამ კვადრატის
პერიმეტრია 36.
-
ამ მოცემულობის მიხედვით,
რა არის თითო გვერდის სიგრძე?
-
ყველა გვერდს აქვს ერთნაირი სიგრძე
მოდით ვუწოდოთ მათ X
-
თუ AB უდრის X-ს, მაშინ
BC ასევე უდრის X-ს,
-
DC ასევე იქნება X
და იგივეს უდრის AD.
-
ყველა გვერდი ტოლია, ყველა
მონაკვეთს ერთნაირი სიგრძისაა
-
და ეს სიგრძეა X
-
თუ გვინდა პერიმეტრის გაგება ეს იქნება
x + x + x + x
-
ანუ ოთხი x
-
x-ს მიტებული x, ამას მიმატებული x
ამას მიმატებული x
-
რაც უდრის ოთხ x-ს,
რაც უდრის 36-ს.
-
ამოცანას, სადაც 4-ჯერ x უდრის
36-ს ალბათ ზეპირადაც ამოხსნით.
-
მაგრამ მოდით ორივე მხარეს
შევაფარდებ 4-ს.
-
და მივიღებთ, რომ x
უდრის 9-ს.
-
ეს არის კვადრატი ცხრა ცხრაზე.
-
სიგანეც უდრის 9-ს, ეს გვერდიც,
სიმაღლეც ასევე უდრის 9-ს
-
ეს არის პერიმეტრი
-
ფართობი ნიშნავს, თუ რა სივრცეს
იკავებს ნივთი ორ განზომილებაში
-
თუ მე მაქვს კვადრატი ერთი ერთზე
-
და ერთი ერთზე ვთქვი, იმიტომ, რომ
მარტო ორი გვერდი უნდა ვიცოდეთ
-
რადგან დარჩენილები ტოლებია.
-
მაგალითად, თქვენ შეგიძლიათ უწოდოთ
ამას მართკუთხედი ხუთი შვიდზე.
-
ეს გვეუბნება, რომ ეს გვერდი
5-ს უდრის, მაგრამ მეორე გვერდიც 5-ია
-
ეს გვერდი 7-ის და ეს
გვერდიც 7-ია.
-
კვადრატის შემთხვევაშიც შეგიძლიათ
თქვათ ერთი ერთზე
-
რადგან ეს ყველა მხარეს ხსნის.
-
კვადრატის ერთ გვერდზეც თუ თქვით,
რომ ერთს უდრის
-
ეგ ნიშნავს რომ მისი
ყველა გვერდი უდრის ერთს
-
კვადრატი ერთი ერთზე.
-
ნებისმიერი ფიგურის ფართობი შეგიძლიათ
დაითვალოთ
-
იმის მიხედვით, თუ რამდენი
ერთი ერთზე კვადრატი ჩეტევა მასში
-
მაგალითად ამ მართკუთხედს
თუ მივუბრუნდებით
-
და მე მინდა მისი ფართობის გაგება
-
ფართობის აღსანიშნავად შეგვიძლია
გამოვიყენოთ კვადრატული ფრჩხილები.
-
გავიგოთ მართკუთხედი ABCD-ს ფართობი.
-
ABCD-ს ფართობი უდრის 1x1
კვადრატების რაოდენობას,
-
რომლის ჩატევაც შეგვიძლია
ამ მართკუთხედში.
-
ამას უფრო სწრაფადაც გააკეთებთ ალბათ
-
მაგრამ მოდი ვცადოთ მაინც ამ
1x1 კვადრატების ჩატევა
-
აქ გვაქ ხუთი მსგავსი კვადრატი.
და კიდევ შვიდი აი ამ მხარეს
-
ძალიან ვცდი სწრაფად დავხატო.
-
ეს 1, 2, 3, 4, 5, 6 და 7
-
უბრალოდ მიყევით ერთ მხარეს.
აქეთ იქნება შვიდი
-
მეორე მხარეს კი დავატევთ, ერთ რიგს
მეორეს, მესამეს, მეოთხეს და მეხუთეს.
-
1, 2, 3, 4, 5.
და ეს ძალიან ლოგიკურია
-
ერთმხარეს ჯამი უნდა ყოფილიყო 5
და მეორეგან 7.
-
ახლა შეგიძლიათ ეს კვადრატები დაითვალოთ,
ან უბრალოთ გადაამრავლოთ გვერდები.
-
გვაქვს ხუთი რიგი და შვიდი სვეტი
საბოლოოდ მივიღებთ 35 კვადრატს.
-
ამ ფიგურის ფართობი არის 35
-
ზოგადი მეთოდი ამის დათვლის
არის ერთი მხარის აღება
-
და მეორე მხარეზე გადამრავლება
-
თუ მე მაქვს ასეთი მართკუთხედი
-
და ვთქვათ, რომ ეს მართკუთხედია
1/2 სიმაღლეში და 2 სიგანეში.
-
ეს მისი განზომილებებია.
და უნდა უბრალოთ გადავამრავლოთ ისინი
-
1/2 გამრავლებული 2-ზე.
ამის ფართობი იქნება 1.
-
რას ნიშნავს 1/2 ?
ეს ნიშნავს, რომ
-
ამ განზომილებაში ჩავატევ
მხოლოდ ნახევარ 1x1 კვადრატს
-
მთლიანის ჩატევას თუ ვცდი
რაღაც მსგავსი გამომივა
-
აქ მეტევა მხოლოდ ნახევარი და
გვერდითაც მეტევა მხოლოდ ნახევარი
-
და ამ ორ ნახევარს რომ მივუმატებთ,
გამოგვივა ერთი მთელი
-
ახლა განვიხილოთ კვადრატის ფართობი.
-
კვადრატი განსაკუთრებული შემთხვევაა,
რადგან სიმაღლე და სიგანე ტოლი აქ
-
თუ მე მაქვს კვადრატი.
კვადრატს დავხატავ.
-
და მოდით ვუწოდოთ მას
X, Y, Z, S.
-
და მოდითვთქვათ, რომ ეს მხარე
უდრის ორს.
-
XS უდრის 2-ს. და მე მინდა
ვიპოვო XYZS-ის ფართობი.
-
მე ვიყენებ კვადრატულ ფრჩხილებს,
რომ ავღნიშნო ამ ფიგურის ფართობი
-
და ჩვენ ვიცით, რომ ეს კვადრატია
მისი გვერდები ტოლია
-
ეს არის მართკუთხედის
განსაკუთრებული შემთხვევა
-
ამიტომ სიგრძეს და სიგანეს გადავამრავლებთ
-
და ჩვენ ვიცით რომ ყველა
გვერდი უდრის 2-ს
-
ამიტომ 2-ს გავამრავლებთ 2-ზე.
-
ანუ ავიყვანთ 2-ს კვადრატში
-
თვითონ სიტყვაც აქედან გამომდინარეობს.
რაღაცის კვადრატში აყვანა.
-
2-ჯერ 2 უდრის 2-ს კვადრატში
აქედან გამომდინარეობს სიტყვა.
-
კვადრატის ფართობის პოვნიდან.
რაც უდრის 4-ს.
-
და ჩნს რომ აქ შეიძლება ოთხი
1x1 კვადრატის ჩასმა.
-
ამ 2x2 კვადრატში.