Dzień z życia rzymskiego żołnierza - Robert Garland

Zobacz całą lekcję: https://ed.ted.com/lessons/a-day-in-the-life-of-a-roman-soldier-robert-garland

15 r. n.e., Imperium Rzymskie w rozkwicie. Większość zasług przypisują cesarzowi, ale ten sukces nie byłby możliwy bez lojalnych żołnierzy, jak Servius Felix. Robert Garland wyobraża sobie, jak wyglądało życie żołnierza w armii rzymskiej.

Lekcja: Robert Garland, animacja: Brett Underhill.

"Wojna jest słodka dla tych,
którzy jej nie doświadczyli."

Pindar

Rok 15 naszej ery,
Imperium Rzymskie w rozkwicie.

Większość zasług przypisuje się cesarzowi,

ale ten sukces nie byłby możliwy

bez lojalnych żołnierzy,
jak Servius Felix.

Servius wstąpił do legionu
osiem lat temu w wieku 18 lat

jako syn biednego rolnika
bez większych perspektyw.

W przeciwieństwie do większości
legionistów nie uprawia hazardu,

więc może zaoszczędzić większość zapłaty.

Zachował nawet viaticum,

trzy złote monety,
które dostał przy poborze.

Jeśli dożyje emerytury,
otrzyma kilka akrów ziemi.

Podoba mu się też dziewczyna z sąsiedztwa,

z którą chce się ożenić.

Ale zanim do tego dojdzie,
będzie musiał odbyć 25 lat służby.

Życie legionisty
jest trudne i niebezpieczne.

Dziś legion Serviusa z trzema innymi

rozpoczyna "wielki marsz"
30 tysięcy rzymskich kroków,

czyli 36 kilometrów.

Zbroja i broń Serviusa,

w tym jego miecz,

tarcza

i dwa oszczepy

ważą ponad 20 kilogramów.

I to nie licząc jego plecaka

z jedzeniem i wszystkimi narzędziami
potrzebnymi do zbudowania obozu:

szpadlem,

piłą,

kilofem

i koszem okopowym.

Choć Servius jest wykończony,
dziś nie będzie dużo spał.

Stoi na pierwszej warcie,

więc musi pilnować zwierząt

i ostrzec przed ewentualną zasadzką.

Kiedy skończy, leży z otwartymi oczami,
bojąc się następnego dnia,

co zmusza go do przypomnienia sobie
najgorszego koszmaru.

O świcie Servius je śniadanie
z siedmioma kolegami z namiotu.

Są jak rodzina,
wszyscy mają blizny z bitew,

w których wspólnie walczyli.

Servius jest z Italii,

ale jego koledzy pochodzą
z zakątków całego Imperium,

od Syrii po Hiszpanię.

Na północy Germanii
wszyscy mają daleko do domu.

Legionem Serviusa i trzema innymi

dowodzi Germanik,
bratanek cesarza Tyberiusza,

nazwany na cześć sukcesów ojca
w walkach z plemionami germańskimi.

Każdy legion składa się
z około pięciu tysięcy mężczyzn

i dzieli się na kohorty około 500 osób.

Kohorty dzielą się na centurie
liczące od 80 do 100 mężczyzn.

Każdą centurią dowodzi centurion.

Na czele każdego legionu idzie aquilifer,

niosący insygnium z orłem.

Centurionowie maszerują
przy legionach, wydając rozkazy

"Dex, sin, dex, sin",

"Prawa, lewa, prawa, lewa",

rozpoczynając od prawej stopy,
bo lewa uznawana jest za przeklętą.

Mimo surowej dyscypliny
odczuwalne jest napięcie.

Rok wcześniej niektóre legiony
się zbuntowały,

żądając lepszej płacy i skrócenia służby.

Tylko umiejętności negocjacyjne
i charyzma generała

zapobiegły masowej rewolcie.

Dziś jest "zwykły marsz",
tylko 30 kilometrów.

Ponieważ bagna i lasy Germanii
leżą poza systemem dróg Imperium,

żołnierze muszą budować drogi i mosty,

co zajmuje im więcej czasu niż walka.

W końcu docierają na miejsce,
które Servius świetnie zna.

To przejaśniające się
obrzeża Lasu Teutoburskiego,

gdzie sześć lat wcześniej,
za panowania cesarza Augusta,

germańskie plemiona pod wodzą Arminiusza

napadły i rozbiły trzy legiony.

Idąc wąską ścieżką,

legiony zostały zaataakowane
od strony lasu w trakcie ulewy,

co odcięło im drogę ucieczki.

To była jedna z największych
porażek Rzymian,

której August nigdy nie zapomniał.

Servius jako jeden z niewielu ocalał.

Wciąż widzi w koszmarach
leżących towarzyszy.

Ale teraz armia wraca,
żeby pochować zmarłych z honorami.

Pomagając w zadaniu,

Servius nie potrafi nie myśleć o tym,
czy kości, które trzyma,

należą do kogoś, kogo znał.

Kilka razy chce mu się płakać,
ale kontynuuje zadanie.

Potęga Imperium nie może pójść na marne.

Servius pragnie tylko spokojnej emerytury
spędzonej na wsi z ukochaną,

jeśli bogowie ocalą jego życie
przez kolejne 17 lat.