Người già thì hạnh phúc hơn
-
0:00 - 0:02Con người đang sống lâu hơn
-
0:02 - 0:05và xã hội ngày càng có nhiều người già hơn
-
0:05 - 0:07Các bạn đã nghe về điều này rất nhiều,
-
0:07 - 0:09ở trên báo,
-
0:09 - 0:11trên tivi.
-
0:11 - 0:12Đôi lúc, tôi lo lắng
-
0:12 - 0:14rằng chúng ta nghe về nó quá nhiều
-
0:14 - 0:17và dần chấp nhận
cuộc sống ngày càng thọ hơn -
0:17 - 0:19với một sự tự mãn
-
0:19 - 0:21thậm chí không lo nghĩ gì.
-
0:22 - 0:24Nhưng đừng phạm sai lầm,
-
0:24 - 0:26tôi tin rằng việc sống lâu hơn
-
0:26 - 0:28có thể sẽ
-
0:28 - 0:30cải thiện chất lượng cuộc sống
-
0:30 - 0:32ở mọi lứa tuổi.
-
0:34 - 0:37Để xem xét vấn đề này,
-
0:37 - 0:38tôi xin phân tích một chút.
-
0:38 - 0:42Số năm tuổi thọ trung bình
-
0:42 - 0:45tăng lên
-
0:45 - 0:47trong thế kỷ 20 lớn hơn tổng số năm tăng thêm
-
0:47 - 0:52trong suốt thiên niên kỉ vừa qua
-
0:52 - 0:55của sự phát triển nhân loại.
-
0:55 - 0:57Trong nháy mắt,
-
0:57 - 0:59chúng ta gần như tăng gấp đôi
lượng thời gian -
0:59 - 1:01tồn tại trên cõi đời.
-
1:01 - 1:02Vì vậy, nếu bạn từng cảm thấy
-
1:02 - 1:05sự lão hóa của mình không được đặt mốc,
-
1:05 - 1:06đừng tự trách mình.
-
1:06 - 1:08Bởi nó hoàn toàn mới.
-
1:08 - 1:11Và bởi vì tỷ lệ sinh đang giảm
-
1:11 - 1:12cùng giai đoạn
-
1:12 - 1:16mà tuổi thọ tăng lên,
-
1:16 - 1:18Cái kim tự tháp
-
1:18 - 1:22mà đã luôn luôn đại diện cho
các nhóm tuổi trong dân số, -
1:22 - 1:24với nhiều người trẻ tuổi ở dưới cùng
-
1:24 - 1:27thon dần đến một đỉnh nhỏ
-
1:27 - 1:29chỉ lượng người lớn tuổi còn sống
-
1:29 - 1:31đã bị định hình lại
-
1:31 - 1:34thành một hình chữ nhật.
-
1:35 - 1:36Và nếu bạn là kiểu người
-
1:37 - 1:40có thể giật mình vì thống kê dân số,
-
1:40 - 1:42đây chính là thứ khiến bạn làm như vậy.
-
1:42 - 1:44Bởi vì nó có nghĩa là
-
1:44 - 1:47lần đầu tiên trong lịch sử loài người,
-
1:47 - 1:49phần lớn các em bé sinh ra
-
1:49 - 1:51ở các nước phát triển
-
1:51 - 1:54đang có cơ hội
-
1:54 - 1:56để già đi.
-
1:56 - 1:59Điều này xảy ra như thế nào?
-
1:59 - 2:02Chúng ta không hề có gen di truyền
mạnh hơn tổ tiên -
2:02 - 2:0410.000 năm trước đây.
-
2:04 - 2:06Sự tăng tuổi thọ này
-
2:06 - 2:08là sản phẩm đáng lưu ý của văn hóa--
-
2:08 - 2:10mối liên kết
-
2:10 - 2:12giữa khoa học và công nghệ
-
2:12 - 2:15và sự thay đổi hành vi ở phạm vi rộng lớn
-
2:15 - 2:18đã cải thiện sức khỏe và điều kiện sống.
-
2:19 - 2:21Thông qua thay đổi văn hóa,
-
2:21 - 2:23tổ tiên của chúng ta
-
2:23 - 2:25đã hạn chế được những cái chết sớm
-
2:25 - 2:28để con người có thể sống hết cuộc đời.
-
2:29 - 2:32Bây giờ có những vấn đề
liên quan đến lão hóa-- -
2:32 - 2:35bệnh tật, đói nghèo, mất địa vị xã hội.
-
2:35 - 2:38Chúng ta không có thời gian
để ngủ quên trên chiến thắng. -
2:38 - 2:40Nhưng chúng ta càng hiểu về lão hóa hơn
-
2:40 - 2:42nó càng trở nên rõ ràng hơn
-
2:42 - 2:44rằng nó chỉ có tác động xấu dần
-
2:44 - 2:46là rất không chính xác.
-
2:46 - 2:50Lão hóa mang lại
một số cải thiện khá đáng kể-- -
2:50 - 2:53tăng kiến thức, chuyên môn--
-
2:53 - 2:59và cải thiện các khía cạnh tình cảm
của cuộc sống. -
2:59 - 3:01That's right,
-
3:01 - 3:04người lớn tuổi đều hạnh phúc.
-
3:04 - 3:06Họ đang hạnh phúc hơn người trung tuổi,
-
3:06 - 3:08và chắc chắn cả những người trẻ tuổi.
-
3:08 - 3:10Các nghiên cứu
-
3:10 - 3:12đều dẫn đến một kết luận.
-
3:12 - 3:15CDC mới tiến hành một cuộc khảo sát
-
3:15 - 3:18họ hỏi những câu đơn giản chỉ để biết
-
3:18 - 3:21liệu người được hỏi
có điều phiền muộn nào đáng lưu ý -
3:21 - 3:23trong tuần trước đó.
-
3:23 - 3:25Và số người lớn tuổi trả lời "có"
cho câu hỏi đó -
3:25 - 3:27ít hơn người trung tuổi,
-
3:27 - 3:29và người trẻ tuổi.
-
3:29 - 3:31Và một cuộc thăm dò Gallup
-
3:31 - 3:33hỏi những người tham gia
-
3:33 - 3:35mức độ căng thẳng, lo lắng và tức giận
-
3:35 - 3:37họ đã trải qua ngày hôm trước.
-
3:37 - 3:42Và căng thẳng, lo lắng, tức giận
-
3:42 - 3:44tất cả giảm khi tuổi càng cao.
-
3:45 - 3:49Các nhà khoa học xã hội
gọi điều này nghịch lý của lão hóa. -
3:49 - 3:52Sau tất cả, lão hóa không hề đơn giản.
-
3:52 - 3:54Vì vậy, chúng tôi đã hỏi
tất cả các loại câu hỏi -
3:54 - 3:57để xem liệu có thể đảo ngược kết quả này.
-
3:57 - 3:59Chúng tôi đã hỏi xem có phải
-
3:59 - 4:04những thế hệ người lớn tuổi hiện nay
-
4:04 - 4:05đang và luôn luôn là
-
4:05 - 4:06các thế hệ vĩ đại nhất.
-
4:06 - 4:08Bởi vì những người trẻ hiện nay
-
4:08 - 4:11có thể không trải qua
sự phát triển như thế này -
4:11 - 4:13khi họ già đi.
-
4:13 - 4:15Chúng tôi đã hỏi,
-
4:15 - 4:19cũng có thể người lớn tuổi
chỉ cố gắng tạo ra một vòng xoay tích cực -
4:19 - 4:22để che đậy cuộc sống đầy phiền muộn.
-
4:22 - 4:22(Tiếng cười)
-
4:22 - 4:25Nhưng khi càng cố gắng
chối cãi kết quả này, -
4:25 - 4:28chúng tôi lại càng tìm thấy
nhiều bằng chứng -
4:28 - 4:29ủng hộ nó.
-
4:29 - 4:32Nhiều năm trước, tôi và các đồng nghiệp
bắt tay vào một nghiên cứu -
4:32 - 4:35theo dõi cùng một nhóm người
trong thời gian 10 năm. -
4:35 - 4:38Ban đầu mẫu tuổi từ 18 đến 94.
-
4:38 - 4:42Và chúng tôi tìm hiểu sự thay đổi
các trải nghiệm cảm xúc của họ -
4:42 - 4:43khi họ già đi.
-
4:43 - 4:46Những người tham gia lần lượt
mang theo máy nhắn tin điện tử -
4:46 - 4:48trong một tuần,
-
4:48 - 4:51và chúng tôi theo dõi họ
cả ngày và đêm tại thời điểm ngẫu nhiên. -
4:51 - 4:54Và mỗi khi chúng tôi theo dõi họ,
-
4:54 - 4:56chúng tôi sẽ yêu cầu họ
trả lời một số câu hỏi... -
4:56 - 4:59Trên thang đo 1-7, hãy chỉ ra
mức độ hạnh phúc của bạn lúc này? -
4:59 - 5:01Mức độ buồn phiền của bạn?
-
5:01 - 5:02Mức độ thất vọng của bạn? --
-
5:02 - 5:04Từ đó chúng tôi có thể hiểu được
-
5:04 - 5:07các loại cảm xúc họ có
-
5:07 - 5:09trong cuộc sống hàng ngày.
-
5:09 - 5:11Và từ nghiên cứu cường độ cao này
-
5:11 - 5:12về các cá nhân,
-
5:12 - 5:16chúng tôi thấy rằng
không có một thế hệ cụ thể -
5:16 - 5:18làm tốt hơn so với những thế hệ khác,
-
5:18 - 5:21nhưng cùng một cá nhân theo thời gian
-
5:21 - 5:23lại cho thấy những tăng lên
-
5:23 - 5:25về trải nghiệm tích cực.
-
5:25 - 5:28Bây giờ bạn có thể thấy sự giảm nhẹ
-
5:28 - 5:30ở lứa tuổi cao.
-
5:30 - 5:32Và có một sự suy thoái nhẹ.
-
5:32 - 5:34Nhưng không có thời điểm nào nó trở lại
-
5:34 - 5:36đến mức độ mà ta thấy
-
5:36 - 5:38ở đầu tuổi trưởng thành.
-
5:38 - 5:42Sẽ là quá đơn giản
-
5:42 - 5:46khi nói rằng người lớn tuổi là "hạnh phúc"
-
5:46 - 5:49Theo nghiên cứu của chúng tôi,
họ sống tích cực hơn, -
5:49 - 5:53nhưng họ cũng có xu hướng
trải nghiệm cảm xúc hỗn tạp -
5:53 - 5:54nhiều hơn người trẻ tuổi.
-
5:54 - 5:57Trải nghiệm nỗi buồn và niềm vui
cùng một lúc, -
5:57 - 5:59ví dụ nước mắt trào ra
-
5:59 - 6:01khi bạn mỉm cười với một người bạn.
-
6:01 - 6:03Và nghiên cứu khác cho thấy
-
6:03 - 6:06người lớn tuổi có vẻ
thích nghi với nỗi buồn -
6:06 - 6:08thoải mái hơn.
-
6:08 - 6:11Họ dễ chấp nhận nỗi buồn hơn
so với những người trẻ tuổi. -
6:11 - 6:13Và chúng tôi nghĩ
điều này có thể giải thích -
6:13 - 6:16tại sao người lớn tuổi lại giỏi hơn
những người trẻ tuổi -
6:16 - 6:21khi giải quyết các xung đột tình cảm
cũng như tranh biện. -
6:21 - 6:24Người lớn tuổi có thể nhìn sự bất công
-
6:24 - 6:26với lòng trắc ẩn,
-
6:26 - 6:29chứ không phải thất vọng.
-
6:29 - 6:31Và tất cả mọi thứ đều như nhau,
-
6:31 - 6:34người lớn tuổi hướng các nguồn nhận thức,
-
6:34 - 6:35như sự tập trung và bộ nhớ,
-
6:35 - 6:38về thông tin tích cực nhiều hơn tiêu cực.
-
6:38 - 6:41Nếu chúng tôi cho người già,
người trung tuổi, trẻ tuổi -
6:41 - 6:44xem những hình ảnh như bạn đang thấy,
-
6:44 - 6:46và sau đó chúng tôi yêu cầu họ
-
6:46 - 6:49nhớ lại tất cả những hình ảnh mà họ có thể
-
6:49 - 6:52thì người lớn tuổi,
chứ không phải những người trẻ tuổi, -
6:52 - 6:54đã nhớ những hình ảnh tích cực
-
6:54 - 6:56nhiều hơn hình ảnh tiêu cực.
-
6:56 - 6:58Chúng tôi đã cho những người già và trẻ
-
6:58 - 7:01xem các khuôn mặt trong phòng thí nghiệm,
-
7:01 - 7:03một số mặt mếu, một số mặt cười.
-
7:03 - 7:05Người lớn tuổi nhìn về hướng
các khuôn mặt tươi cười -
7:05 - 7:08và tránh xa mặt buồn, tức giận.
-
7:09 - 7:11Trong cuộc sống hàng ngày,
-
7:11 - 7:13điều này đồng nghĩa với sự tận hưởng
-
7:13 - 7:14và sự hài lòng.
-
7:16 - 7:19Nhưng là các nhà khoa học xã hội,
chúng tôi tiếp tục hỏi -
7:19 - 7:21về các lựa chọn thay thế.
-
7:21 - 7:23Chúng tôi nghĩ
người lớn tuổi cũng có thể -
7:23 - 7:25cho thấy những cảm xúc tích cực hơn
-
7:25 - 7:27bởi vì họ đang gặp khó khăn
trong nhận thức. -
7:27 - 7:30(Tiếng cười)
-
7:30 - 7:32Chúng tôi nghĩ có thể
-
7:32 - 7:36những cảm xúc tích cực chỉ đơn giản là
dễ xử lý hơn cảm xúc tiêu cực, -
7:36 - 7:39và vì vậy bạn chuyển sang
những cảm xúc tích cực? -
7:39 - 7:41Có lẽ là các trung tâm thần kinh
trong não chúng ta -
7:41 - 7:42đang xuống cấp tới mức
-
7:42 - 7:45chúng tôi không thể
xử lý cảm xúc tiêu cực nữa. -
7:45 - 7:47Nhưng điều đó không đúng.
-
7:47 - 7:51Hầu hết những người lớn tuổi minh mẫn nhất
-
7:51 - 7:54là những người thể hiện sự tích cực này
nhiều nhất. -
7:54 - 7:57Và trong điều kiện nó thực sự quan trọng,
-
7:57 - 7:59người lớn tuổi xử lý thông tin tiêu cực
-
7:59 - 8:02cũng tốt như các thông tin tích cực.
-
8:02 - 8:05Vậy làm thế nào điều này có thể xảy ra?
-
8:06 - 8:08Trong nghiên cứu của chúng tôi,
-
8:08 - 8:10chúng tôi đã tìm ra rằng
những thay đổi này -
8:10 - 8:12về cơ bản được dựa trên
-
8:12 - 8:15khả năng đặc biệt của con người
để quản lý thời gian-- -
8:15 - 8:17không chỉ là ngày và giờ
-
8:17 - 8:19mà là cả cuộc đời.
-
8:19 - 8:21Và nếu có một nghịch lý của lão hóa,
-
8:21 - 8:25nó là việc nhận ra rằng
chúng ta sẽ không sống mãi -
8:25 - 8:27việc đó thay đổi quan điểm sống
của chúng ta -
8:27 - 8:29theo những cách tích cực.
-
8:30 - 8:33Khi thời gian thường lâu dài và mơ hồ,
-
8:33 - 8:35như thường thấy đối với thanh thiếu niên,
-
8:35 - 8:37mọi người liên tục chuẩn bị,
-
8:37 - 8:41cố gắng để hấp thụ tất cả các thông tin
mà họ có thể, -
8:41 - 8:43bất chấp rủi ro, khám phá.
-
8:43 - 8:46Chúng ta có thể dành thời gian
với những người mà mình không thích -
8:46 - 8:48bởi vì nó thú vị theo một cách nào đó.
-
8:48 - 8:51Chúng ta có thể học được
điều gì đó bất ngờ. -
8:51 - 8:52(Tiếng cười)
-
8:52 - 8:54Chúng tôi đi hẹn hò giấu mặt.
-
8:54 - 8:56(Tiếng cười)
-
8:57 - 8:59Bạn biết đó, sau tất cả,
-
8:59 - 9:02Nếu nó không hiệu quả,
thì sẽ vẫn luôn còn ngày mai để làm. -
9:02 - 9:03Những người trên 50
-
9:03 - 9:06không đi hẹn hò giấu mặt.
-
9:06 - 9:11(Tiếng cười)
-
9:11 - 9:14Khi có tuổi,
-
9:14 - 9:16thời gian của chúng ta ít hơn
-
9:16 - 9:18và mục tiêu của chúng ta thay đổi.
-
9:18 - 9:22Khi nhận ra rằng chúng ta không có
tất cả thời gian trên thế giới, -
9:22 - 9:24chúng ta thấy rõ điều gì cần ưu tiên.
-
9:24 - 9:27Chúng ta ít để tâm tới
những vấn đề tầm thường. -
9:27 - 9:29Chúng ta thưởng thức cuộc sống.
-
9:29 - 9:31Chúng ta trân trọng nhiều hơn,
-
9:31 - 9:33cởi mở hơn để hòa giải.
-
9:33 - 9:36Chúng ta dành nhiều cảm xúc
cho những thứ quan trọng trong cuộc sống, -
9:36 - 9:39và cuộc sống trở nên tốt hơn.
-
9:39 - 9:42Vì vậy, mỗi ngày
chúng ta lại hạnh phúc hơn. -
9:42 - 9:44Nhưng sự thay đổi trong quan điểm đó
-
9:44 - 9:48khiến chúng ta ít khoan dung hơn
-
9:48 - 9:50đối với sự bất công.
-
9:50 - 9:51Đến năm 2015,
-
9:52 - 9:55sẽ có nhiều người tại Hoa Kỳ
-
9:55 - 9:57trên 60 tuổi
-
9:57 - 9:59hơn số người dưới 15.
-
10:00 - 10:02Điều gì sẽ xảy ra đối với xã hội
-
10:02 - 10:05có đông người cao tuổi?
-
10:05 - 10:07Những con số
-
10:07 - 10:09sẽ không quyết định hệ quả.
-
10:09 - 10:12Mà văn hóa sẽ làm điều đó.
-
10:12 - 10:16Nếu chúng tôi đầu tư vào
khoa học và công nghệ -
10:16 - 10:18và tìm giải pháp cho các vấn đề thực tế
-
10:18 - 10:20mà người già phải đối mặt
-
10:20 - 10:23và chúng tôi tận dụng
-
10:23 - 10:25những thế mạnh rất thực tế
-
10:25 - 10:27của người lớn tuổi,
-
10:27 - 10:28thì số năm tuổi thọ tăng lên
-
10:28 - 10:32có thể cải thiện đáng kể
chất lượng cuộc sống -
10:32 - 10:33ở mọi lứa tuổi.
-
10:34 - 10:36Xã hội với hàng triệu
-
10:36 - 10:38công dân tài năng, ổn định về tình cảm
-
10:38 - 10:41khỏe mạnh và được đào tạo tốt
-
10:41 - 10:43hơn bất kỳ thế hệ nào trước đó.
-
10:43 - 10:45Được trang bị kiến thức
-
10:45 - 10:47về các vấn đề thực tế của cuộc sống
-
10:47 - 10:49và được tạo động lực
-
10:49 - 10:51để giải quyết những vấn đề lớn
-
10:52 - 10:54có thể trở thành xã hội tốt hơn
-
10:54 - 10:58tốt hơn những gì đã từng có.
-
10:59 - 11:02Cha tôi, 92 tuổi,
-
11:02 - 11:03thích nói rằng:
-
11:03 - 11:06"Hãy ngừng nói những chuyện xoay quanh
-
11:06 - 11:08cách cứu giúp những người già
-
11:08 - 11:09mà hãy bắt đầu nói về
-
11:09 - 11:14cách để họ giúp đỡ tất cả mọi người"
-
11:14 - 11:15Xin cảm ơn.
-
11:15 - 11:17(Vỗ tay)
- Title:
- Người già thì hạnh phúc hơn
- Speaker:
- Laura Carstensen
- Description:
-
Trong thế kỉ XX, chúng ta đã tăng thêm nhiều năm tuổi thọ, nhưng chất lượng cuộc sống liệu có tăng lên đồng thời? Thật ngạc nhiên, câu trả lời là có! Tại TEDxWomen, nhà tâm lý học Laura Carstensen nêu ra các nghiên cứu cho thấy rằng khi con người già đi, họ cũng trở nên hạnh phúc hơn, bằng lòng hơn và có cái nhìn tích cực hơn về thế giới.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 11:18
Dimitra Papageorgiou approved Vietnamese subtitles for Older people are happier | ||
Minh Nguyen accepted Vietnamese subtitles for Older people are happier | ||
Dung Võ edited Vietnamese subtitles for Older people are happier | ||
Dung Võ edited Vietnamese subtitles for Older people are happier | ||
Dung Võ edited Vietnamese subtitles for Older people are happier | ||
Dung Võ edited Vietnamese subtitles for Older people are happier | ||
Dung Võ edited Vietnamese subtitles for Older people are happier | ||
Thu Ha Tran edited Vietnamese subtitles for Older people are happier |