< Return to Video

Khoa học về nỗi sợ sân khấu (và làm thế nào để vượt qua nó) - Mikael Cho

  • 0:08 - 0:09
    Toát mồ hôi tay,
  • 0:09 - 0:10
    tim đập thình thịch
  • 0:10 - 0:11
    bụng dạ thắt lại
  • 0:12 - 0:13
    Bạn không thể khóc để kêu cứu.
  • 0:13 - 0:15
    Không chỉ là cổ họng nghẹn lại nên không thở được
  • 0:15 - 0:17
    mà vì nó cũng thật là xấu hổ nữa.
  • 0:17 - 0:19
    Không, bạn không phải đang bị một quái vật theo đuôi,
  • 0:21 - 0:22
    mà là bạn đang nói trước công chúng,
  • 0:22 - 0:25
    việc mà một số người cho là tồi tệ còn hơn cả cái chết.
  • 0:25 - 0:27
    Xem nào, khi chết rồi, bạn sẽ không cảm thấy gì nữa;
  • 0:27 - 0:29
    trên bục phát biểu, bạn cảm thấy bị khớp.
  • 0:32 - 0:34
    Nhưng tại một vài thời điểm, chúng ta phải giao tiếp
  • 0:34 - 0:35
    trước mặt mọi người,
  • 0:35 - 0:37
    Vì vậy, bạn phải cố gắng và vượt qua nó.
  • 0:37 - 0:41
    Để bắt đầu, hãy tìm hiểu nỗi sợ
    khi nói trước đám đông là gì.
  • 0:41 - 0:43
    Con người, chúng ta là những động vật xã hội
  • 0:43 - 0:45
    được trang bị để lo lắng về danh tiếng của mình.
  • 0:45 - 0:47
    Nói trước công chúng có thể đe dọa nó.
  • 0:47 - 0:49
    Trước một bài phát biểu, bạn băn khoăn,
  • 0:49 - 0:52
    "Lỡ như mọi người nghĩ rằng
    tôi khủng khiếp và ngốc nghếch thì sao?"
  • 0:52 - 0:54
    Nỗi sợ hãi bị coi là một tên ngốc và tệ lậu đó
  • 0:54 - 0:55
    là một phản ứng trước mối đe dọa
  • 0:55 - 0:56
    từ một phần nguyên thủy của bộ não bạn
  • 0:56 - 0:58
    rất khó để điều khiển nó.
  • 0:58 - 1:00
    Đó là phản ứng chiến-đấu-hay-chuồn-lẹ,
  • 1:00 - 1:02
    quá trình tự bảo vệ có trong một loạt các loài động vật,
  • 1:02 - 1:05
    nhưng hầu hết chúng đều không phải lên bục phát biểu.
  • 1:05 - 1:06
    Chúng ta lại có một đối tác khôn ngoan
  • 1:06 - 1:08
    trong nghiên cứu của chứng sợ hãi này.
  • 1:08 - 1:10
    Charles Darwin thử nghiệm chiến-đấu-hay-chuồn-lẹ
  • 1:10 - 1:12
    tại triển lãm rắn của Vườn bách thú London.
  • 1:12 - 1:14
    Ông đã viết trong Nhật ký của mình,
  • 1:14 - 1:15
    "Tinh thần và lí trí của tôi đã bất lực
  • 1:15 - 1:17
    trước sự tưởng tượng về một mối nguy hiểm
  • 1:17 - 1:19
    mình chưa từng được trải nghiệm."
  • 1:19 - 1:20
    Ông kết luận rằng phản ứng của mình
  • 1:20 - 1:22
    là một phản ứng cổ xưa không bị ảnh hưởng
  • 1:22 - 1:24
    bởi các sắc thái của nền văn minh hiện đại.
  • 1:24 - 1:26
    Vì vậy, đối với tâm thức hiện đại của bạn,
  • 1:26 - 1:27
    đó là một bài phát biểu.
  • 1:27 - 1:28
    Đối với phần còn lại của bộ não,
  • 1:28 - 1:30
    được dựng nên để đối phó với luật của núi rừng,
  • 1:30 - 1:32
    khi bạn nhận thức được những hậu quả có thể xảy ra
  • 1:32 - 1:33
    khi đọc lên một bài phát biểu,
  • 1:33 - 1:34
    đó là lúc để bỏ của chạy lấy người
  • 1:34 - 1:36
    hay chiến đấu đến chết.
  • 1:50 - 1:53
    Vùng dưới đồi não, phổ biến ở
    tất cả động vật có xương sống,
  • 1:53 - 1:55
    kích hoạt tuyến yên để bí mật tiết ra
  • 1:55 - 1:57
    các nội tiết tố ACTH,
  • 1:57 - 1:58
    làm cho tuyến thượng thận
  • 1:58 - 2:00
    bơm adrenaline vào máu.
  • 2:00 - 2:02
    Cổ và lưng của bạn trở nên căng cứng,
  • 2:02 - 2:02
    bạn rụng rời
  • 2:02 - 2:03
    Chân và tay run lên
  • 2:03 - 2:05
    khi cơ bắp của bạn chuẩn bị cho cuộc tấn công.
  • 2:05 - 2:06
    Bạn đổ mồ hôi.
  • 2:06 - 2:07
    Huyết áp của bạn tăng lên.
  • 2:07 - 2:08
    Tiêu hóa của bạn giảm đi
  • 2:08 - 2:10
    để tối đa hóa việc cung cấp các chất dinh dưỡng
  • 2:10 - 2:12
    và oxy đến cơ bắp và các cơ quan quan trọng,
  • 2:12 - 2:15
    Vì vậy, bạn cảm thấy khô miệng, bồn chồn.
  • 2:15 - 2:16
    Đồng tử giãn ra,
  • 2:16 - 2:18
    Thật khó để đọc bất cứ cái gì ở gần,
  • 2:18 - 2:19
    giống như ghi chú,
  • 2:19 - 2:21
    nhưng tầm xa thì lại đọc dễ dàng.
  • 2:21 - 2:23
    Nỗi sợ sân khấu là thế đấy.
  • 2:23 - 2:24
    Làm thế nào chúng ta có thể chống lại nó?
  • 2:24 - 2:26
    Đầu tiên, cách nhìn nhận.
  • 2:26 - 2:27
    Không phải tất cả đều ở trong đầu của bạn.
  • 2:27 - 2:30
    Nó là một phản ứng tự nhiên, nội tiết,
    xảy ra trên toàn cơ thể
  • 2:30 - 2:32
    bởi một hệ thống thần kinh tự trị ở chế độ tự điều chỉnh
  • 2:32 - 2:35
    và di truyền đóng một vai trò lớn
    trong lo âu về khía cạnh xã hội.
  • 2:35 - 2:38
    John Lennon đã chơi nhạc sống hàng nghìn lần.
  • 2:38 - 2:40
    Mỗi lần ông lại bị nôn trước khi ra biểu diễn
  • 2:40 - 2:41
    Một số người được trang bị
  • 2:41 - 2:43
    để cảm thấy sợ hãi nhiều hơn nữa
    trước khi trình diễn trước công chúng.
  • 2:43 - 2:46
    Vì lo âu khi đứng trước đám đông
    là tự nhiên và không thể tránh khỏi,
  • 2:46 - 2:47
    hãy tập trung vào những gì bạn có thể kiểm soát.
  • 2:47 - 2:49
    Thực hành
  • 2:49 - 2:49
    nhiều vào
  • 2:49 - 2:50
    bắt đầu từ lâu trước khi
  • 2:50 - 2:53
    bước vào một môi trường tương tự
    như buổi trình bày thực sự.
  • 2:53 - 2:56
    Thực hành bất cứ việc gì làm tăng sự quen thuộc
  • 2:56 - 2:57
    và làm giảm lo âu,
  • 2:57 - 2:59
    để khi phải nói trước công chúng,
  • 2:59 - 3:00
    bạn sẽ tự tin vào chính mình
  • 3:00 - 3:01
    và những việc phải làm.
  • 3:01 - 3:03
    Steve Jobs luyện tập bài phát biểu đỉnh cao của mình
  • 3:03 - 3:04
    hàng trăm giờ,
  • 3:04 - 3:05
    bắt đầu hàng tuần từ trước đó.
  • 3:05 - 3:07
    Nếu bạn biết những gì mình đang nói,
  • 3:07 - 3:08
    bạn sẽ kềm hãm được năng lượng của đám đông
  • 3:08 - 3:09
    thay vì để cho vùng dưới đồi não của mình
  • 3:09 - 3:11
    thuyết phục cơ thể bạn rằng
    bạn có thể trở thành bữa trưa
  • 3:11 - 3:13
    cho một bầy thú săn mồi nào đó.
  • 3:13 - 3:14
    Nhưng, vùng dưới đồi não ở động vật có xương sống
  • 3:14 - 3:17
    đã có hàng triệu năm thực tập nhiều hơn bạn.
  • 3:17 - 3:19
    Ngay trước khi đi lên sân khấu,
  • 3:19 - 3:20
    là thời điểm để chơi bẩn
  • 3:20 - 3:21
    và đánh lừa bộ não của bạn.
  • 3:21 - 3:24
    đưa cánh tay lên cao và hít thở sâu.
  • 3:24 - 3:25
    Điều này làm cho vùng dưới đồi não sản sinh ra
  • 3:25 - 3:27
    một phản ứng thư giãn.
  • 3:27 - 3:28
    Nỗi sợ sân khấu thường đánh mạnh nhất vào
  • 3:28 - 3:30
    ngay trước bài trình bày,
  • 3:30 - 3:32
    Vì vậy, hãy dành phút cuối cùng vươn người và hít thở.
  • 3:32 - 3:34
    Bạn tiến gần đến micro, giọng nói rõ ràng,
  • 3:34 - 3:35
    cơ thể thoải mái.
  • 3:35 - 3:38
    Bài phát biểu được chuẩn bị kĩ
    sẽ thuyết phục đám đông hoang dại kia
  • 3:38 - 3:40
    bạn là một thiên tài ăn nói.
  • 3:40 - 3:41
    Làm thế nào?
  • 3:41 - 3:42
    Bạn đã không vượt qua nỗi sợ này,
  • 3:42 - 3:44
    mà bạn thích nghi với nó.
  • 3:44 - 3:45
    Và một thực tế là cho dù
  • 3:45 - 3:47
    bạn trông có vẻ văn minh, hiện đại đến thế nào đi nữa
  • 3:47 - 3:48
    trong một phần bộ não của bạn,
  • 3:48 - 3:49
    bạn vẫn là một động vật hoang dã,
  • 3:49 - 3:53
    một động vật hoang dã sâu sắc và biết cách ăn nói.
Title:
Khoa học về nỗi sợ sân khấu (và làm thế nào để vượt qua nó) - Mikael Cho
Speaker:
Mikael Cho
Description:

Xem bài học đầy đủ: http://ed.ted.com/lessons/the-science-of-stage-fright-and-how-to-overcome-it-mikael-cho

Tim đập thình thịch, đổ mồ hôi tay hay nhịp thở gấp gáp? Không, bạn không hề bị lên cơn đau tim - đó là nỗi sợ sân khấu! Nếu như nói trước công chúng làm cho bạn cảm thấy như đang chiến đấu cho sự sống của chính mình, bạn không hề đơn độc. Nhưng tốt hơn hết, bạn hiểu được phản ứng của cơ thể, và nhiều khả năng là bạn sẽ vượt qua nó. Mikael Cho cho chúng ta lời khuyên về làm thế nào để đánh lừa bộ não và làm chủ sân khấu.

Bài học: Mikael Cho, đồ họa: KAWPA STUDIOWORKS.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:08

Vietnamese subtitles

Revisions Compare revisions