< Return to Video

Hindu gods overview | World History | Khan Academy

  • 0:00 - 0:02
    Hinduizm adətən
  • 0:02 - 0:06
    tanrıların geniş panteonu ilə tanınır.
  • 0:06 - 0:08
    Bu videonun məqsədi
  • 0:08 - 0:10
    onların bir biri ilə necə bağlı olduğunu göstərib
  • 0:10 - 0:12
    necə qəbul edildikləri ilə bağlı bir təsəvvür yaratmaqdır.
  • 0:12 - 0:16
    Hinduistliyin 3 əsas Tanrıları
  • 0:16 - 0:19
    Şiva,Vişu və Braxmadır.
  • 0:19 - 0:21
    Bu 3 Tanrı ən vacib Tanrılardan
  • 0:21 - 0:24
    hesab olunurlar.
  • 0:24 - 0:26
    Müasir günümüzün Hinduizmində
  • 0:26 - 0:30
    Vişnu və Şivanın daha çox davamçısı var.
  • 0:30 - 0:32
    ....
  • 0:32 - 0:34
    Shiva və Vişnu
  • 0:34 - 0:35
    ali varlıq hesab olunurlar.
  • 0:35 - 0:38
    Şiva və Vişnuya Braxma ilə müqayisədə
  • 0:38 - 0:40
    daha çox məbəd həsr olunub.
  • 0:40 - 0:42
    Şivanın davamçıları
  • 0:42 - 0:46
    Shayvas adlanırlar.
  • 0:46 - 0:47
    ....
  • 0:47 - 0:49
    Onlar Shayvizmin davamçılarıdır, və
  • 0:49 - 0:52
    özlərini belə adlandırırlar.
  • 0:52 - 0:55
    Şiva bu Tanrıların bir çoxu kimi
  • 0:55 - 0:58
    müxtəlif aspektlər,
  • 0:58 - 1:00
    əlaqələr daşıyır.
  • 1:00 - 1:03
    Lakin çox vaxt O, "Dağıdıcı" və ya
  • 1:03 - 1:05
    "Dəyişdirici" olaraq da tanınır.
  • 1:05 - 1:06
    Dediyim kimi,
  • 1:06 - 1:09
    Vişunun da çoxsaylı davamçısı var.
  • 1:09 - 1:12
    Hinduistlərin böyük bir hissəsi
  • 1:12 - 1:16
    Vayşnavizm davamçılarıdır.
  • 1:16 - 1:19
    Vişnu "Qoruyucu" gücünü daşıdığı hesab olunur.
  • 1:19 - 1:21
    Günümzdə, Brahma davamçılarının sayı
  • 1:21 - 1:25
    nisbətən azdır.
  • 1:25 - 1:28
    Brahmanın Yaradıcı gücə sahib olduğuna inanılır.
  • 1:28 - 1:30
    Bəzi yazılarda Brahmanın Yaradıcı olduğu,
  • 1:30 - 1:33
    bəzilərində isə Brahmanın Şiva və Vişnu tərəfindən yaradıldığı
  • 1:33 - 1:36
    deyilir.
  • 1:36 - 1:41
    "Brahma" anlayışını "Brahman" anlayışı ilə
  • 1:41 - 1:43
    qarışdırmaq olmaz.
  • 1:43 - 1:47
    Brahman, qeyd-şərtsiz reallıq,
  • 1:47 - 1:49
    hər şeyin həqiqi təbiəti hesab olunur.
  • 1:49 - 1:52
    Brahmanı isə onun bir tərəfi
  • 1:52 - 1:56
    hesab etmək olar.
  • 1:56 - 1:57
    Bu videoda və reallıqda gördüyünüz hər şey
  • 1:57 - 1:59
    bir Hunduist üçün
  • 1:59 - 2:01
    Tanrıları,
  • 2:01 - 2:05
    Brahmanın həqiqi reallığını
  • 2:05 - 2:08
    ifadə edir.
  • 2:09 - 2:11
    Hinduizmdə mövcud olan bir marağlı məqam da
  • 2:11 - 2:15
    Tanrıların qəti şəkildə bir cinsə aid olmamasıdır.
  • 2:16 - 2:20
    Məsələn, Vişnu inkarnasiyası qadındı.
  • 2:21 - 2:24
    Bəzi induistlər isə Tanrının
  • 2:24 - 2:29
    qadın cinsində formalaşdığına inanır.
  • 2:29 - 2:33
    Məsələn, Şaktizmin davamçıları
  • 2:33 - 2:36
    Tanrının Qadın cinsində olduğuna,
  • 2:36 - 2:39
    Ali Tanrının fərqli formalar ala bildiyinə inanırlar.
  • 2:39 - 2:41
    Burada gördüyünüz Parvati
  • 2:41 - 2:42
    Müqəddəs Ana adlandırılır.
  • 2:42 - 2:46
    O, Şivanın yoldaşı hesab edilir.
  • 2:46 - 2:48
    Lakin Parvatinin başqa formaları da var.
  • 2:48 - 2:51
    Bu formalardan biri Durqa adlanır və Parvatinin
  • 2:51 - 2:53
    daha güclü, daha aqressiv formasını ifadə edir.
  • 2:53 - 2:55
    Bəzən Devi və ya Şakti olaraq da bilinir.
  • 2:55 - 2:57
    Şakti "güc" deməkdir və
  • 2:57 - 2:59
    döyüşcü İlahədir.
  • 2:59 - 3:02
    Vişnunun yoldaşının adı isə Lakşmidir.
  • 3:02 - 3:06
    O, var -dövləti və bolluğu təmsil edir.
  • 3:06 - 3:08
    Saraşvati adlı İlahə isə
  • 3:08 - 3:10
    biliyi, musiqini və incəsənəti təmsil edir.
  • 3:10 - 3:15
    Saraşvati isə Brahmanın yoldaşıdır.
  • 3:15 - 3:16
    Yuxarıda bir neçə Tanrı adları qeyd
  • 3:16 - 3:18
    olunub.
  • 3:18 - 3:21
    Həddindən artıq çox Tanrı mövcuddur.
  • 3:21 - 3:22
    Hindistanın hansı hissəsində
  • 3:22 - 3:25
    oluğunuzdan
  • 3:25 - 3:29
    və Hinduizm qruppasından asılı olaraq
  • 3:29 - 3:31
    müxtəlif tanrılara fərqli dərəcədə diqqət ayrıldığını
  • 3:31 - 3:33
    görə bilərsiz.
  • 3:33 - 3:35
    Əlbəttə ki adət ənənələr də fərqlənir.
  • 3:35 - 3:38
    Fil Başı olan Qanesh
  • 3:38 - 3:40
    çox məşhurdu və
  • 3:40 - 3:43
    Qanpati olaraq da adlanır.
  • 3:43 - 3:47
    O, Şivanın və Parvatinin oğlu hesab olunur.
  • 3:47 - 3:50
    Onun başının niyə fil olması haqqında
  • 3:50 - 3:52
    marağlı hekayə mövcuddur.
  • 3:52 - 3:55
    O, Yeni başlanqıclar və
  • 3:55 - 3:58
    maneələrdən azad edən Tanrı kimi tanınır.
  • 3:58 - 4:01
    Qərbi Hindistan regionlarında
  • 4:01 - 4:03
    Onun çoxsaylı davamçıları var.
  • 4:03 - 4:04
    Bu, onun məşhur olduğu
  • 4:04 - 4:07
    yeganə region deyil.
  • 4:07 - 4:08
    Digər regionlarda da həmçinin tanınır.
  • 4:08 - 4:11
    Haqqında bəhs etdiyim Durqa,
  • 4:11 - 4:13
    Şərqi Hindistanda, xüsusi ilə də Benqalda yayqındır.
  • 4:13 - 4:15
    ....
  • 4:15 - 4:17
    Durqa Puja və ya Durqa üçün Puja,
  • 4:17 - 4:20
    Durqanın şərəfinə edilən rituallara deyilir və
  • 4:20 - 4:24
    Hinduizm dininin vacib hissəsidir.
  • 4:24 - 4:26
    Cənuba doğru getsək
  • 4:26 - 4:27
    bəzi Hinduistlər üçün
  • 4:27 - 4:30
    Kartikeya və ya Muruqan kimi tanınan
  • 4:30 - 4:32
    Tanrıya inandığını görə bilərik.
  • 4:32 - 4:35
    O, müharibə Tanrısıdır.
  • 4:35 - 4:38
    Vişnu, bir çox vacib inkarnasiya ilə də
  • 4:38 - 4:39
    tanınır.
  • 4:39 - 4:42
    Onlardan biri, Vişnunun yeddinci inkarnasiyası olan
  • 4:42 - 4:44
    Ramadır.
  • 4:44 - 4:47
    Məşhur Hind eposunda əsas qəhrəman olaraq,
  • 4:47 - 4:49
    Ramayan kimi tanınır.
  • 4:49 - 4:52
    Vişnunun səkkizinci inkarnasiyası Krişnadı.
  • 4:52 - 4:55
    O, Hinduizmdə çox önəmli bir fiqurdur.
  • 4:55 - 4:56
    Maxabxarta, və Maxabxartadan əməmlə gələn***
  • 4:56 - 4:58
    Bhgavad Gita da bunlardan biridir.
  • 4:58 - 5:00
    ....
  • 5:00 - 5:02
    ...
  • 5:02 - 5:03
    ...
  • 5:03 - 5:08
    Hinduizmdə olan bu müxtəliflik
    olduqca marağlıdır.
  • 5:08 - 5:10
    Şivaya sitayiş edənlərin
  • 5:10 - 5:13
    ritualları və inancları
  • 5:13 - 5:16
    Vişuya sitayiş edənlərdən fərqlidir.
  • 5:16 - 5:19
    ...
  • 5:19 - 5:22
    Necə ki Xristianlıqda Protestantlar Katoliklərdən,
  • 5:22 - 5:25
    İslamda Sünnilər Şiələrdən fərqlənir.
  • 5:26 - 5:28
    Hinduizmlə bağlı marağlı bir şey,
  • 5:28 - 5:30
    Şiva və Vaişnavalararasında
  • 5:30 - 5:32
    konfliktlərin olmamasıdır.
  • 5:32 - 5:35
    ...
  • 5:35 - 5:36
    Bunun səbəbi
  • 5:36 - 5:39
    Hinduslara görə
  • 5:39 - 5:42
    Hindistan boyunca və ya Hindus ənənələri boyunca
  • 5:42 - 5:46
    fərqliliklər olsa belə,
    hamısı Brahmanın fərqli tərəfləridi.
  • 5:46 - 5:50
    Onların hanısı vizualizasiyanın fərqli tərəfləri
    şəklində baxılır və
  • 5:50 - 5:53
    fundamental reallıqla və ya
  • 5:53 - 5:55
    fundamental Tanrı ilə əlaqələndirilir.
  • 5:55 - 5:59
  • 5:59 - 6:01
  • 6:01 - 6:02
  • 6:02 - 6:06
  • 6:06 - 6:09
  • 6:09 - 6:11
  • 6:11 - 6:14
  • 6:14 - 6:16
  • 6:16 - 6:17
  • 6:17 - 6:21
  • 6:21 - 6:23
  • 6:23 - 6:26
  • 6:26 - 6:29
  • 6:29 - 6:31
  • 6:31 - 6:33
  • 6:33 - 6:38
  • 6:38 - 6:41
  • 6:41 - 6:44
  • 6:44 - 6:46
  • 6:46 - 6:49
  • 6:49 - 6:50
  • 6:50 - 6:55
  • 6:55 - 6:57
  • 6:57 - 7:00
  • 7:00 - 7:03
  • 7:04 - 7:07
  • 7:07 - 7:09
  • 7:09 - 7:13
  • 7:13 - 7:14
  • 7:14 - 7:17
  • 7:17 - 7:21
  • 7:21 - 7:22
  • 7:22 - 7:25
  • 7:25 - 7:28
  • 7:28 - 7:31
  • 7:31 - 7:35
  • 7:35 - 7:36
  • 7:36 - 7:39
  • 7:39 - 7:42
  • 7:42 - 7:45
  • 7:45 - 7:48
  • 7:48 - 7:51
  • 7:51 - 7:53
  • 7:53 - 7:55
  • 7:55 - 7:57
  • 7:57 - 8:01
  • 8:01 - 8:04
  • 8:04 - 8:06
Title:
Hindu gods overview | World History | Khan Academy
Description:
more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
08:09

Azerbaijani subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.