Return to Video

Bir Yaz Gecesi Rüyası'nı neden okumalısınız? - Iseult Gillespie

  • 0:07 - 0:09
    Ay ışığında,
  • 0:09 - 0:11
    bir grup genç gizlice ormana girer,
  • 0:11 - 0:14
    burada kafa yapan birtakım maddeler alır,
  • 0:14 - 0:15
    karışık ilişkiler yaşar
  • 0:15 - 0:18
    ve farklı bir boyuttan
    yaratıklarla karşılaşırlar.
  • 0:18 - 0:22
    "Bir Yaz Gecesi Rüyası" Shakespeare'in
    psikedelik yanını gördüğümüz,
  • 0:22 - 0:27
    hem izlemesi hem de okuması
    zevkli bir oyun.
  • 0:27 - 0:29
    İlk olarak 1590'larda sahnelenen bu oyun,
  • 0:29 - 0:32
    Shakespeare'in en hareketli
    eserlerinden biri;
  • 0:32 - 0:36
    kandırmacalarla,
    delilikle ve sihirle dolu.
  • 0:36 - 0:38
    Tüm oyun bir gecede,
  • 0:38 - 0:40
    Yaz Dönümü'nün şamatalı
    temposunda ilerliyor.
  • 0:40 - 0:44
    Birleştirme ve ayırma üzerine kurulu
    olan olay örgüsünde,
  • 0:44 - 0:49
    farklı dünyalardan karakterler
    bir araya getirilip ayrılıyorlar.
  • 0:49 - 0:53
    Shakespeare bu olay örgülerini
    karakterlerin öz takıntılarını alaya almak
  • 0:53 - 0:56
    ve otoriteyi mizahi bir dille
    sorgulamak için kullanıyor.
  • 0:56 - 0:58
    Olay Antik Yunan döneminde
    geçmesine rağmen,
  • 0:58 - 1:03
    Shakespeare'in hemen her oyunu gibi
    döneminin kaygılarını yansıtıyor.
  • 1:03 - 1:05
    Geceleyin ormanın büyülü ortamının
  • 1:05 - 1:09
    farklı grupların arasındaki sınırları
    bulandırması tuhaf sonuçlar doğurur.
  • 1:09 - 1:14
    Burada Ozan, kendi dönemindeki
    kalıplaşmış sınıf ayrılıklarına atfen,
  • 1:14 - 1:18
    karakterleri üç ayrı sosyal gruptan seçip
    toplum algılarını alt üst ederek,
  • 1:18 - 1:21
    hiçbir faninin üstün olmadığı
    bir dünya kuruyor.
  • 1:21 - 1:23
    Oyun, genç Hermia'nın,
  • 1:23 - 1:27
    sevgilisi Lysander'la
    evlenmesini yasaklayan
  • 1:27 - 1:31
    babası Egeus ve Atina Kralı Theseus'a
    esip gürlemesiyle başlıyor.
  • 1:31 - 1:35
    Babasının seçtiği damat adayı Demetrius'a
    karşı Hermia'nın hiç ilgisi olmasa da,
  • 1:35 - 1:39
    Hermia'nın en iyi arkadaşı Helena
    için durum tam tersi.
  • 1:39 - 1:44
    Büyüklerine sinirlenen Hermia ve Lysander,
    gecenin karanlığına sığınarak kaçıyorlar;
  • 1:44 - 1:47
    ancak Demetrius sıcak takibe alıyor.
  • 1:47 - 1:49
    Helena'nın Demetrius'un
    kalbini kazanma umuduyla
  • 1:49 - 1:54
    ormanda hepsini takip etmeye karar
    vermesiyle durum daha da karmaşıklaşıyor.
  • 1:54 - 1:57
    Bu noktada, orman kalabalık
    olmaya başlıyor;
  • 1:57 - 2:01
    âşıklar, sarhoş bir hâlde Nick Bottom'un
    yönettiği bir oyunu prova eden
  • 2:01 - 2:07
    bir grup işçiyle aynı yeri
    paylaşmak zorunda kalıyorlar.
  • 2:07 - 2:12
    Her şeyden habersiz hâlde, insanlar
    periler âlemine giriyorlar.
  • 2:12 - 2:15
    Büyülü görkemlerine karşın,
    perilerin kral ve kraliçesi
  • 2:15 - 2:20
    Oberon ve Titania'nın kendi
    duygusal sorunları var.
  • 2:20 - 2:24
    Titania'yı kontrol edemediği için
    sinirli olan kıskanç Oberon,
  • 2:24 - 2:30
    düzenbaz Puck'a Titania'nın gözüne sihirli
    bir çiçeğin suyunu sıkmasını emreder.
  • 2:30 - 2:36
    Böylece Titania, uyandığında
    gördüğü ilk şeye âşık olacaktır.
  • 2:36 - 2:37
    Göreve çıkan Puck,
  • 2:37 - 2:41
    neşeli bir şekilde suyu uyuyan Demetrius
    ve Lysender'ın gözlerine damlatır
  • 2:41 - 2:46
    ve Bottom'ın kafasını da
    eşek kafasına çevirir.
  • 2:46 - 2:48
    Gözler açılırken, geceyi
  • 2:48 - 2:54
    kırık kalpler, kimlik karışıklıkları
    ve birtakım dönüşümler içeren
  • 2:54 - 2:56
    bir kaos ele geçirir.
  • 2:56 - 2:59
    Karakterlerden muhtemelen en iyi
    durumda olanıdır Bottom;
  • 2:59 - 3:01
    gözleri büyülenmiş Titania
    onu görür görmez,
  • 3:01 - 3:05
    Bottom'u şarap ve hediyelere
    boğmaları için perilerini çağırır
  • 3:05 - 3:09
    ve eşekadamın ayaklarını yerden keser.
  • 3:09 - 3:11
    "Yolun en renkli
    kelebeklerin kanatlarını/
  • 3:11 - 3:14
    Yelpaze yapın ki sakının
    ay ışığından uykulu gözlerini.
  • 3:14 - 3:18
    Eğilin, ey periler, selam verin ona."
  • 3:18 - 3:20
    Sihir olayları hızlandıradururken,
  • 3:20 - 3:24
    oyun, aşk adına yaptığımız
    şeylerin gerçek dramına
  • 3:24 - 3:28
    ve âşıkken yapılan anlamsız
    davranışlara ayna tutuyor.
  • 3:28 - 3:32
    "Gümüş bir yay" gibi duran Ay,
    olan biteni tepeden izliyor.
  • 3:32 - 3:36
    Düzensiz davranışları, aşkın
    karanlık yüzünü ve sıradan
  • 3:36 - 3:41
    kuralların geçmediği bir dünyanın
    büyüleyici cazibesini temsil ediyor.
  • 3:41 - 3:44
    Sonunda karakterler kendilerine gelse de,
  • 3:44 - 3:47
    "Bir Yaz Gecesi Rüyası" kendi
    hayatlarımızın üzerinde
  • 3:47 - 3:51
    ne kadar kontrol sahibi
    olduğumuzu sorguluyor.
  • 3:51 - 3:55
    Ancak daha gerçekçi tasvir edilen
    âşıklar, hükümdarlar ya da işçiler
  • 3:55 - 3:56
    son sözü söyleyenler değil.
  • 3:56 - 4:02
    Aksine söz, bize şahit olduğumuz olayların
    gerçekliğini sorgulatan haylaz Puck'a ait:
  • 4:02 - 4:04
    Biz gölgeler, kusur işlediysek eğer,
  • 4:04 - 4:07
    Şöyle düşünün ve hoş görün bizi;
  • 4:07 - 4:09
    Buracıkta uyuyakaldınız,
  • 4:09 - 4:12
    bu hayaller görünürken size.
  • 4:12 - 4:13
    Bu şekilde, Puck, bize
  • 4:13 - 4:18
    hayal ile gerçeğin arasındaki
    sınırla oynayan muhteşem tiyatronun
  • 4:18 - 4:21
    sihirli dünyasına girmişiz
    izlenimini veriyor
  • 4:21 - 4:25
    ve hayatın sadece bir rüyadan ibaret
    olma olasılığını sahneliyor.
Title:
Bir Yaz Gecesi Rüyası'nı neden okumalısınız? - Iseult Gillespie
Speaker:
Iseult Gillespie
Description:

Dersin tamamını görüntüleyin: https://ed.ted.com/lessons/why-should-you-read-a-midsummer-night-s-dream-iseult-gillespie

Ay ışığında, bir grup genç gizlice ormana ormana girer; burada kafa yapan birtakım maddeler alır, karışık ilişkiler yaşar ve farklı bir boyuttan yaratıklarla karşılaşırlar. "Bir Yaz Gecesi Rüyası"nda Shakespeare hayal ve gerçekliğin sınırlarıyla oynuyor ve hayatın sadece bir rüyadan ibaret
olma olasılığını sahneye uyarlıyor. Iseult Gillespie bu oyunu zamansız bir klasik yapan unsurları anlatıyor.

Iseult Gillespie'nin dersi, WOW-HOW Studio tarafından hazırlanmıştır.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:26

Turkish subtitles

Revisions