< Return to Video

Airbus A380 Take-off Time

  • 0:01 - 0:06
    ამის მარჯვნივ აქ არის სურათი აერობუსის A380 საჰაერო ხომალდის
  • 0:06 - 0:07
    და დავინტერესდი
  • 0:07 - 0:11
    რამდენი ხანი სჭირდებოდა ამ საჰაერო ხომლადს ასაფრენად?
  • 0:11 - 0:18
    და დავინახე მან აკრიფა სიჩქარე
  • 0:18 - 0:24
    და ნაბიჯები რაც მივიღე იყო 280კმ/სთ
  • 0:24 - 0:25
    და რომ მქონოდა ეს სიჩქარე
  • 0:25 - 0:27
    ასევე ჩვენ განვსაზღვეთ მიმართულება
  • 0:27 - 0:29
    არა მაგნიტუდა
  • 0:29 - 0:32
    ასე რომ მიმართულება არის ასფრენი გზის მამართულება
  • 0:32 - 0:35
    ეს იქნება დადებითი მიმართულება
  • 0:35 - 0:37
    როცა ვსაუბრობთ აჩქარებაზე
  • 0:37 - 0:40
    ჩვენ ვუშვებთ მას ამ მიმართულებაზე
  • 0:40 - 0:43
    მიმართულება,რომელიც მიმეღრთება ქვემოთ ასაფრენ ბილიკზე
  • 0:43 - 0:45
    და აგრეთვე ვუყურებ მის შუშებს
  • 0:45 - 0:47
    და ამარტვიებს ცოტათი ჩემთვის
  • 0:47 - 0:48
    რადგან მას არ ექნება წმინდა
  • 0:48 - 0:50
    მუდმივი აჩქარება
  • 0:50 - 0:50
    მაგრამ მხოლოდ ვთქვათ
  • 0:50 - 0:52
    ამ მომენტიდან,როცა პილოტი ამბობს
  • 0:52 - 0:54
    "ჩვენ ავფრიდებით" როცა ის საბოლოოდ აფრინდება
  • 0:54 - 0:56
    მას აქვს მუდმივი აჩქარება
  • 0:56 - 1:00
    მის ძრავებს შუძლიათ უზრუნველყონ მუდმივი აჩქარება
  • 1:00 - 1:10
    აჩქარება 1.0 მ/წმ ყოველ წამში
  • 1:10 - 1:11
    ყოველი წამის შემდეგ
  • 1:11 - 1:14
    მას შეუძლია გააგრძელოს ერთი m/s–ით უფრო ჩქარა
  • 1:14 - 1:15
    ვიდრე მიდოდა
  • 1:15 - 1:16
    წამის გასაწყისში
  • 1:16 - 1:18
    ან სხვა მხრივ რომ დავწეროთ ეს არის
  • 1:18 - 1:27
    1.0 მ/წმ ყოვე წუთში
  • 1:27 - 1:29
    რომელიც აგრეთვე დაწერილია როგორც:
  • 1:29 - 1:31
    1.0 მ/წმ ^2 (კვადრატში)
  • 1:31 - 1:33
    აღმოვაჩინე ეს როგორც ცოტათი მეტი ინტუიციური
  • 1:33 - 1:35
    უფრო წმინდა დასაწერად
  • 1:35 - 1:36
    მოდით გამოვხატოთ
  • 1:36 - 1:37
    პირველი რამ
  • 1:37 - 1:39
    ,რომ ჩვენ ვცდილობთ ვუპასუხოთ არის:
  • 1:39 - 1:47
    რამდენი დასჭრიდა ასაფრენად საბოლოოდ?
  • 1:47 - 1:50
    ეს არის კითხვე,რომელზედაც ვცდილობთ პასუხის გაცემას
  • 1:50 - 1:51
    და ვპასუხობთ ამას,
  • 1:51 - 1:53
    საბილოოდ ჩემი გონებას
  • 1:53 - 1:54
    უნდა საბოლოოდ მიიღოს სწორი ერთეული
  • 1:54 - 1:55
    აქვე
  • 1:55 - 1:56
    ჩვენ გვაქვს ჩვენი აჩქარება
  • 1:56 - 1:58
    მეტრების და წამების თვალსაზრისით
  • 1:58 - 1:59
    ან წამების კვადრატებით
  • 1:59 - 2:00
    და ავქე
  • 2:00 - 2:01
    ჩვენ გვაქვს ჩვენი აფრენის სიჩქარე
  • 2:01 - 2:04
    კილომეტრებისა და საათების თვალსაზრისით.
  • 2:04 - 2:05
    მოდით გადავაკეთებ
  • 2:05 - 2:07
    ეს აფრენის აჩქრაბა მ/წმ–ში
  • 2:07 - 2:08
    და შემდეგ ის შეიძლება გამარტივდეს
  • 2:08 - 2:10
    პასუხობს კითხვას
  • 2:10 - 2:15
    ასე რომ,თუ გვაქვს 280 კმ/სთ
  • 2:15 - 2:18
    როგორ გადვაქციოთ ეს მ/წმ–ში?
  • 2:18 - 2:22
    მოდი გადავაქციოთ ეს კმ/სთ პირევლად
  • 2:22 - 2:24
    ჩვენ გვინდა თავიდან მოვიცილოთ "საათები"
  • 2:24 - 2:25
    და საუკეთეოს გზა ამის გაკეთებისა
  • 2:25 - 2:26
    თუ გვაქვს "საათები"
  • 2:26 - 2:27
    მნიშვნელში
  • 2:27 - 2:28
    ჩვენ გვინდა "საათები" მრიცხველში
  • 2:28 - 2:32
    და ჩვენ გვინდა"წამიი" მნიშვნელში
  • 2:32 - 2:35
    და რა უნდა გავამრავლოთ ჩვეენ რაზე?
  • 2:35 - 2:36
    ან რა უნდა ჩავსვათ წინ
  • 2:36 - 2:37
    "საათებისა:" და " წამები"?
  • 2:37 - 2:41
    1 საათში არის 3600 წამი
  • 2:41 - 2:43
    60 წამი წუთში
  • 2:43 - 2:45
    60 წუთი საათში
  • 2:45 - 2:47
    და ასე რომ 1 დიდი ნაწილი ამისა
  • 2:47 - 2:50
    ტოლია 3600 უფრო პატარა ერთეულის
  • 2:50 - 2:52
    და ჩვენ შეგვიძლია გავამრავლოთ ეს
  • 2:52 - 2:54
    და თუ ჩვენ გავაკეთებთ ამას
  • 2:54 - 2:55
    "საათები" გაქრება
  • 2:55 - 2:57
    და მივიღებთ 280 გაყოფილი 3600 ზე
  • 2:57 - 2:59
    კილომეტრი წამიში
  • 2:59 - 3:00
    მაგრამ რაც მინდა გავაკეთო მათემატიკურად ეხლავე
  • 3:00 - 3:03
    მოდით ვისაუბროთ
  • 3:03 - 3:05
    კილომეტრიდან მეტრამდე
  • 3:05 - 3:06
    კიდევ ერთხელ
  • 3:06 - 3:09
    გვაქვს კილომეტრები მრიცხველში
  • 3:09 - 3:11
    გვინდა კილომეტრები ეხლა მნიშვნელში
  • 3:11 - 3:12
    ასე რომ ისინი გაქრნენ
  • 3:12 - 3:14
    და გვინდა მატრები მრიცხველში
  • 3:14 - 3:16
    და რა არის უფრო მცირე ერთეული?
  • 3:16 - 3:19
    ეს არის მეტრები და გვაქვს 1000 მეტრი
  • 3:19 - 3:21
    ყოველი 1 კილომეტრისათვის
  • 3:21 - 3:22
    და როცა ამრავლებთ ამას
  • 3:22 - 3:24
    კილომეტრები გაქრება
  • 3:24 - 3:25
    და დაგრჩებათ
  • 3:25 - 3:42
    280 ჯერ 1000 მეტია 3600–ზე
  • 3:42 - 3:44
    და ერთეული რომელიც დაგვრჩა არის
  • 3:44 - 3:53
    მეტრი წამებში
  • 3:53 - 3:56
    ვღებულობ ჩემს სისწორეს TI –85
  • 3:56 - 3:58
    და ვითვლი ამას
  • 3:58 - 4:01
    მაქვს 280 ჯერ 1,000
  • 4:01 - 4:03
    რომელიც აშკარად არის 280,000
  • 4:03 - 4:07
    მაგრამ მოდით გავყოფ ამას 3600–ზე
  • 4:07 - 4:11
    და ის მომცემს მე77.7 გამეორებით
  • 4:11 - 4:14
    და ის მსგავსია იმისა მე მაქვს 2 მნიშვნელოვანი ციფრი
  • 4:14 - 4:15
    თითოეული ამ თავდაპირველისათვის
  • 4:15 - 4:17
    მაქვს 1.0 აქ
  • 4:17 - 4:19
    არა 100% აშკარად რამდენი
  • 4:19 - 4:20
    მნიშვნელოვანი ციფრი მაქვს აქ
  • 4:20 - 4:22
    იყო ეს სათვალე ირგვლივ
  • 4:22 - 4:24
    არა უახლოეს 10 კილომეტრისა
  • 4:24 - 4:27
    ან იყო ზუსტად 280კმ/სთ–ში?
  • 4:27 - 4:28
    ვიყოთ დაცულად
  • 4:28 - 4:29
    ვუშვებ,რომ ის მოძრაობდა
  • 4:29 - 4:30
    უახლოესი 10 კილომეტრის მანძილზე
  • 4:30 - 4:32
    მხოლოდ გავქვს 2 მნიშვნელოვანი ციფირ აქ
  • 4:32 - 4:34
    ჩვენ მხოლოდ გვაქვს 2 მნიშვნელოვამი ციფირ
  • 4:34 - 4:35
    ჩვენს პასუხში
  • 4:35 - 4:41
    ჩვენ მოძრაობთ 78 მ/წმ ის ირგვლივ
  • 4:42 - 4:49
    ის იქნება 78მ/წმ
  • 4:49 - 4:50
    რაც არის სწრაფი
  • 4:51 - 4:52
    ამისათვის ასაფრენად
  • 4:52 - 4:54
    ყოველი წამი რომლითაც მიდის
  • 4:54 - 4:56
    მას აქვს სამოძრაოდ 78 მეტრი
  • 4:57 - 5:00
    უხეშად 3/4 სიგრძე ფეხბურთის მოედნისა
  • 5:00 - 5:02
    ყოველ წამში
  • 5:02 - 5:03
    მაგრამ ეს არ არის რისთვისაც ვცდილობთ ვუპასუხოთ
  • 5:03 - 5:04
    ჩვენ ვცდილობთ ვთქვათ რამდენი ხანი
  • 5:04 - 5:06
    დასჭირდება ასაფრენად?
  • 5:06 - 5:08
    ჩვენ შეგვიძლია გავაკეთოთ ჩვენი აზროვნებით
  • 5:08 - 5:10
    თუ იფიქრებთ მასზე
  • 5:10 - 5:13
    აჩქარება არის 1 მ/წამში
  • 5:13 - 5:14
    რომელიც გვეუბნება
  • 5:14 - 5:15
    ყოველი წამის შემდეგ
  • 5:15 - 5:17
    ის იქნება 1მ /წმ–ით სწრაფი
  • 5:17 - 5:20
    თუ დაიწყებთ 0 აჩქარებით
  • 5:20 - 5:22
    და 1 წამის შემდეგ
  • 5:22 - 5:23
    ის წავა 1მ/წმ–ით
  • 5:23 - 5:24
    2 წუთის შემდეგ
  • 5:24 - 5:25
    ის წავა 2მ/წმ–ით
  • 5:25 - 5:26
    3 წუთის შემდეგ
  • 5:26 - 5:27
    ის წავა 3 მ/წმ–ით
  • 5:28 - 5:31
    რამდენ ხანში მიიღებს ის 78 მ/წმ–ს?
  • 5:31 - 5:33
    ის მიიღებს 78 წამში
  • 5:33 - 5:38
    მას დასჭირდება 78 წამი.ან
  • 5:38 - 5:41
    წუთი და 18 წამი
  • 5:41 - 5:42
    და განვასხვავოთ ეს
  • 5:42 - 5:45
    ჩვენი განმარტებით აჩქარებისა
  • 5:45 - 5:45
    ვსაუბრობთ
  • 5:45 - 5:47
    გავიხსენოთ აჩქარება
  • 5:47 - 5:48
    რომელი არის ვეწოქტირის სიდიდე
  • 5:48 - 5:49
    და ყველა მიმართულება
  • 5:49 - 5:50
    რაზეც ჩვენ ვსაუბრობთ ეხ
  • 5:50 - 5:51
    არიან მიმართული
  • 5:51 - 5:53
    ამ ასაფრენი ბილიკი მიმართულებით
  • 5:53 - 5:57
    აჩქარება ტოლია
  • 5:57 - 6:05
    სიჩქარის ცვლილების ფარდობა დროის ცვლილებასთან
  • 6:05 - 6:06
    და ვცდილობთ გადავჭრათ
  • 6:06 - 6:07
    რამდენი დრო დასჭირდება მას
  • 6:07 - 6:09
    ან დროის ცვლილებისათვის
  • 6:09 - 6:09
    მოდით გავაკეთოთ ეს
  • 6:09 - 6:11
    გავამნრავლოთ ორივე მხარე
  • 6:11 - 6:12
    დროის ცვილებაზე
  • 6:13 - 6:18
    მიიღევთ Δt * აჩქარება
  • 6:18 - 6:20
    ტოლია
  • 6:20 - 6:24
    სიჩქარის ცლილებისა
  • 6:24 - 6:26
    და რომ გავიგოთ დროში ცვლილება
  • 6:26 - 6:32
    გავყოთ ორივე მხარე აჩქარებაზე
  • 6:32 - 6:34
    მიიღებთ დროში ცვლილებას
  • 6:34 - 6:35
    შემიძლია ქვევით გადავიდე
  • 6:35 - 6:36
    მაგრმა მინდა მხოლოდ გამოვიყენო ყველა ეს
  • 6:36 - 6:38
    უმოძრაობა რაც მე მაქვს აქ
  • 6:38 - 6:39
    მაქვს ცვლილება დროში
  • 6:39 - 6:40
    ტოლია
  • 6:40 - 6:44
    ცვლილებას სიჩქარეში
  • 6:44 - 6:48
    გაყოფილი აჩქარებაზე
  • 6:48 - 6:49
    და ამ სიტუაცუაში
  • 6:49 - 6:52
    რა არის ჩვენი სიჩქარის ცვლილება?
  • 6:52 - 6:54
    ჩვენ ვიწყებთ სიჩქარით
  • 6:54 - 6:55
    ან ჩვენ ვიწყებთ
  • 6:55 - 6:58
    0მ/წმ აჩქარებით
  • 6:58 - 7:01
    და ჩვენ ვიღებთ 78 მ.წმ
  • 7:01 - 7:03
    ჩვენი ცვლილება სიჩქარეში არის
  • 7:03 - 7:08
    78მ/წმ
  • 7:09 - 7:10
    ეს ტოლია
  • 7:10 - 7:11
    ჩვენი სიტუაციის
  • 7:11 - 7:15
    78 მ/წმ არის ჩვენი ცვლილება სიჩქარეში
  • 7:15 - 7:16
    ვიღებ ბოლო სიჩქარეს
  • 7:16 - 7:17
    78მ/წმ
  • 7:17 - 7:19
    დავაკლებ
  • 7:19 - 7:19
    საწყისი სიჩქარიდან
  • 7:19 - 7:20
    რომელიც არის 0მ/წმ
  • 7:20 - 7:22
    და მიიღებთ ეს
  • 7:22 - 7:24
    გაყოფილი აჩქარებაზე
  • 7:24 - 7:29
    გაყოფილი 1მ/წმ
  • 7:29 - 7:32
    ან 1მ/წმ ^2 (კვადრატზე)
  • 7:32 - 7:33
    ამ რიცხვენის ნაწილი არის უფრო ადვილი
  • 7:33 - 7:35
    გაქვთ 78 გაყოფილი 1–ზე
  • 7:35 - 7:37
    რომელიც არის 78
  • 7:37 - 7:38
    და შემდეგ ერთეული,რაც გავქს:
  • 7:38 - 7:39
    მეტრი წამში
  • 7:40 - 7:43
    და შემდეგ თუ გაყოფ მ/წმ^2–ზე
  • 7:43 - 7:45
    ეს არის იგივე რამ რაც გამრავლება
  • 7:45 - 7:46
    წამის კავდრატზე მეტრში
  • 7:46 - 7:47
    სწორია?
  • 7:47 - 7:50
    რამის გაყოფა არის იგივე რამ
  • 7:50 - 7:52
    როგორ გამრავლება მის შექცეულ სიდიდეზე
  • 7:52 - 7:54
    და შეგიძლიათ გააკეთოთ იგივე რამ ერთეულებთან
  • 7:54 - 7:55
    და შემდეგ ვნახავთ
  • 7:55 - 7:57
    მეტრები გაქრება
  • 7:57 - 7:59
    და შემდეგ წამები^2 წამებზე
  • 7:59 - 8:01
    დაგრჩებით წამებთან
  • 8:01 - 8:04
    კიდევ ერთხელ მივიღეთ 78 წამი
  • 8:04 - 6000:00
    ცოტათი მეტი წუთი ამ რაღაცის მისაღებად.
Title:
Airbus A380 Take-off Time
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
08:08

Georgian subtitles

Revisions