ช่วงถามตอบ - ท่านติช นัท ฮัน - เป็นไปได้หรือไม่ที่จะอภัยกับทุกๆ สิ่งและทำได้อย่างไร?

ช่วงการถามตอบในค่ายอบรมเยาวชนที่หมู่บ้านพลัมปี 2010 โดยท่านอาจารย์ติช นัท ฮัน
คำถาม: เป็นไปได้หรือไม่ที่จะอภัยกับทุกๆ สิ่งและทำได้อย่างไร?

[เสียงระฆังดัง]

ท่านติช คุณสง่า คำถามของผมก็คือ ท่านสามารถให้อภัยกับทุกๆ สิ่งได้หรือไม่ และมันเป็นไปได้หรือไม่ที่เราจะทำแบบนั้น และจะทำได้อย่างไร

ใช่ มันเป็นไปได้

และข้าพเจ้ากล่าวจากประสบการณ์ของเขาเหล่านั้น ผู้ซึ่งผ่านพบกับความอยุติธรรมและความทุกข์ทรมานมาอย่างมากมาย

ผู้ซึ่งมีชีวิตรอดผ่านสงครามหลายครั้งในเวียดนาม และถูกกระทำอย่างไม่ยุติธรรมทั้งกับตัวเขาเอง ประชาชน และประเทศชาติของเขา

แต่การเห็นอกเห็นใจและการให้อภัยนั้นเป็นสิ่งที่ทำได้

หากท่านมอง...ดูเขาเหล่านั้น ผู้ที่ทำให้เราต้องทุกข์ทรมาน พวกเขาเองก็ทุกข์ทรมาน

พวกเขาเองก็ตกอยู่ใน...ในสถานการณ์ที่ไม่อาจมีความสุขได้อย่างแท้จริง

และความเห็นอกเห็นใจก็ก่อตัวขึ้นในหัวใจของเราและเมื่อความเห็นอกเห็นใจเกิดขึ้นในใจของเราแล้ว เราก็สามารถที่จะลืม และให้อภัย

ความตั้งใจที่จะให้อภัยเพียงอย่างเดียวนั้นไม่พอ แม้หากท่านต้องการให้อภัยแต่กลับไม่อาจให้อภัยได้

ความเข้าใจอย่างแท้จริงเพียงอย่างเดียวเท่านั้นที่นำมาซึ่งการให้อภัย

และความเข้าใจเช่นนั้นจะเกิดขึ้นได้ก็ต่อเมื่อท่านมองเห็นความทุกข์ของพวกเขา

พวกเขา...พวกเขาได้ทำสิ่งที่เลวร้ายขึ้นจากโทสะ ความขัดข้องใจ และความโง่เขลาของตนเอง

และเรารู้ว่าผู้คนต่างก็มีความอยาก มี... มีความไม่เข้าใจกัน และมีความโกรธมากมาย

ผู้ซึ่งไม่มีความเมตตา..ไม่มีความเห็นอกเห็นใจ และเขาเหล่านี้...

คนเหล่านี้เป็นผู้ที่ไม่มีความสุขอย่างยิ่ง ถึงแม้พวกเขาจะมี...มีอำนาจมากมาย

มีเงิน อำนาจ และสิ่งทั้งหลายเหล่านั้น

และเราก็สามารถมองเห็นได้ถึงความทุกข์ทรมานของพวกเขา และเนื่องจากการกระทำของพวกเขา ข้าพเจ้ามองเห็นความทุกข์

และข้าพเจ้ารู้สึกสงสารพวกเขาและนั่นเอง การให้อภัยกลายเป็นปัญหาของพวกเขา

และนั้นคือสิ่งที่เกิดขึ้นกับคนที่ทำให้เราต้องตกระกำลำบาก ผู้คนที่มาและรุกรานเรา

มาทำลายบ้าน ครอบครัว หรือแม้แต่บุพการี ผู้ที่ไม่รู้ว่าจะรักเราได้อย่างไร

ผู้ที่ยัดเยียดความคิดของตนใส่ในหัวเรา เรามองเห็นได้ว่าเขากำลังเป็นทุกข์...

...และด้วยความเข้าใจความทุกข์เหล่านั้น ความเห็นอกเห็นใจจึงทำให้เราให้อภัย

ท่านไม่ถือโทษโกรธเคือง ท่านสามารถที่จะโอบกอดทุกๆ คนไว้ด้วยความเห็นอกเห็นใจ

ความรักของพระพุทธเจ้านั้นเป็นไปได้

เช่นนั้น