A descoñecida historia de David e Goliat.

É un conto clásico sobre o perdedor esperado: David, un xove pastor armado só cun tirapedras, vence a Goliat, o poderoso guerreiro. A historia trascendeu os seus orixes bíblicos para converterse na escenografía común das vitorias improbables. Pero, Malcolm Gladwell pregunta, a historia de David e Goliat trata realmente sobre iso?

Quero contarvos unha historia

que me obsesionaba mentres escribía o meu novo libro,

e é unha historia sobre algo que pasou

fai 3.000 anos,

cando o reino de Israel estaba aínda na súa nenez.

Ocurriu na área coñecida como Shephelah

onde agora está Israel.

A historia obsesionábame porque

eu cría que a entendía, pero cando volvín a ela

dinme conta de que non a entendía para nada.

A antiga Palestina tiña unha -- ó longo da fronteira este

hai unha cadea montañosa.

Segue estando no Israel de hoxe en día.

E nesta cadea montañosa atópanse todas as cidades antigas

desta rexión, é dicir, Jerusalén, Belén e Hebrón.

Tamén hai unha chaira costeira

ó longo do Mediterráneo, onde agora está Tel Aviv.

Unindo a cadea montañosa coa costa

atópase un área chamada Shephelah,

composta por unha serie de vales e cordóns montañosos que van de este a oeste,

e podes seguir a Shephelah, ir a través dela

para chegar ás montañas dende a costa.

Shephela, se fóchedes a Israel o saberedes,

é a parte máis bonita de Israel.

É precioso, con carballeiras

e campos de trigo e viñedos.

Pero aínda máis importante na historia desta rexión,

que tiña función estratéxica,

son os medios polos que exércitos hostís

atopaban o camiño pola costa,

subían ás montañas e amedrentaban a aqueles que vivían alí.

Isto é o que pasou exactamente hai 3.000 anos.

Os palestinos, os grandes inimigos

do reino de Israel,

viven na chaira costeira.

Son orixinarios de Creta, mariñeiros,

e deben comezar a súa viaxe

a través dun dos vales de Shephelah

cara ás montañas,

porque o que queren é ocupar as terras altas

á dereita de Belén e dividir o reino de Israel en dous.

O rei Saúl, xefe do reino de Israel,

ó oíren rumores sobre iso,

baixa as súas tropas das montañas

e enfréntase ós Palestinos no Val de Elah,

un dos vales máis bonitos de Shephelah.

Os Isrealís comezaron a atacar pola cordilleira do norte,

os Palestinos fixérono pola do sur,

e os dous exércitos simplemente sentaron durante semanas

e se miraban os uns ós outros porque estaban en punto morto.

Non podían atacar ós outros, porque para atacar ó outro lado

tés que baixar da montaña ó val

e subir polo outro lado, polo que estás totalmente exposto.

Ó final, para saír deste estancamento,

os palestinos mandaron ó seu guerreiro máis forte

ó val, onde chama ós isrealitas

e di

"Enviade aquí abaixo ó voso mellor guerreiro

e trataremos este asunto, só nós os dous."

Nas guerras antigas había unha tradición chamada combate individual.

Era unha forma de resolver disputas

sen incorrer no derramamento de sangue dunha batalla maior.

O palestino que enviaron,

o seu mellor guerreiro, é un xigante.

Mide 2 metros.

Levaba posta unha brillante armadura de bronce que lle cubría dos pés á cabeza

e tiña unha espada, unha xavelina

e un arpón. É absolutamente terrorífico.

Dá tanto medo que ningún dos soldados israelitas quere loitar con él.

É un suicidio, verdade? Cren que non hai forma de poder gañarlle.

Ó final, a única persoa que deu un paso á fronte

foi un xove pastor

quen se dirixiu a Saúl e dixo, "Eu loitarei contra el".

E Saúl dixo: "Non podes loitar contra el. Iso é ridículo.

Tí és un neno. Éste é un guerreiro poderoso".

Pero o pastor é insistente. Di, "No, no, no,

non entendes, eu defendín o meu rabaño

de leóns e lobos durante anos. Creo que podo facelo".

Saúl non tivo opción. Non había ninguén máis que se atrevera.

Polo que dixo, "Está ben".

Entón deuse a volta cara ó neno, e dixo,

"Tés que levar esta armadura. Non podes ir así".

Intentou darlle a armadura ó pastor,

pero este dixo "Non".

"Non podo levar esta cousa."

O versículo da Biblia di, "Non podo levalo porque non o provei",

significando, "Nunca levei armadura antes. Tés que estar tolo".

Pola contra, agachouse ó chan,

colleu cinco pedras

que puxo na súa bolsa de pastor

e comezou a baixar pola ladeira da montaña cara ó xigante.

O xigante vía esta figura achegándose,

e gritou, "Achégate a min para que poida alimentar coa túa carne

ós paxaros dos ceos e ás bestas da terra."

Lanzalle esta provocación cara á persoa

que viña a enfrontarse a el.

O pastor achegábase cada vez máis e máis,

e o xigante viu que levaba un bastón.

Iso era todo o que levaba.

No lugar dunha arma, solo ese bastón de pastor,

e di -- sentíndose ofendido--

"Son un can para que veñas a min con paos?"

Entón o pastorciño colleu unha das pedras

do seu peto, púxoa no seu tirafondas

e deixouna voar,

dándolle ó xigante xusto entre os ollos --

xusto aquí, no seu punto máis vulnerable --

que caeu ou morto ou inconsciente.

O pequeno pastor correu cara a el, colleu a súa espada

e cortoulle a cabeza.

Os palestinos, vendo isto, déronse a volta e sinxelamente correron.

Por suposto, o nome do xigante é Goliat

e o do pequeno pastor é David.

A razón pola cal esta historia me obsesionaba

mentres escribía o meu libro

é que todo o que cría saber sobre esta historia

resultou non ser así.

Entón David, nesta historia, é o que supoñemos que vai perder, verdade?

De feito, este termo, David e Goliat,

entrou na nosa lingua como unha metáfora para

vitorias improbables

da parte máis débil contra alguén moito máis forte.

Entón por que dicimos que David ten as de perder?

Bueno, pode ser que digamos iso porque é un neno,

un neniño, e Goliat é un xigante grande, forte.

Tamén poder ser porque

Goliat é un guerreiro con experiencia,

e David só é un pastor.

Pero a razón máis importante pola que consideramos que David vai perder

é que todo o que ten -- quero dicir que Goliat leva

todas esas armas modernas,

esa pecheira brillante

e unha espada, unha xavelina e un arpón,

e todo o que ten David é este bastón.

Bueno, comecemos dende aquí coa frase

"Todo o que ten David é este bastón",

porque este é o primeiro erro que cometemos.

Nas guerras antigas, hai tres tipos de guerreiros.

Está a cabalaría, homes a cabalo e homes en carros.

Está a infantería pesada, formada por homes que van a pé,

soldados armados con espadas, escudos

e algún tipo de armadura.

E está tamén a artillaría, onde están os arqueiros

pero, máis importante aínda, os tirafondas.

Un tirafondas é alguén que ten unha bolsa de coiro

con dous cordeis longos,

poñen o proxectil dentro da bolsa, dende unha roca a unha bola de plomo,

logo enróllano así,

soltan unha das asas,

e o efecto é o de enviar o proxectil

cara ó seu obxectivo.

Iso é o que ten David, e é importante entender

que ese tirafondas non é un tirapedras.

Non é iso, vale? Non é un xoguete de nenos.

De feito é unha arma incriblemente devastadora.

Cando David enrosca as asas así,

está xirando a fonda probablemente

a seis ou sete revolucións por segundo,

o que significa que cando lanzas a roca,

esta sairá disparada,

probablemente a 35 metros por segundo.

Isto é substancialmente máis rápido que un tiro

de béisbol, incluso do mellor lanzador.

Ademáis diso, as pedras do val de Elah

non eran rocas normais. Eran de sulfato de bario,

rocas co dobre de densidade dunha pedra normal.

Se facedes os cálculos de balística,

do poder de parada da pedra que tirou David dende a súa fonda,

é case o mesmo que o poder de parada

dunha pistola de calibre 45.

É unha arma incriblemente devastadora.

Precisamente, sabemos por escritos históricos

que os tirapedras -- os tirapedras expertos podían alcanzar

e mutilar ou incluso matar un obxectivo a distancias de máis de 180 metros.

Polos tapices medievais sabemos que os tirapedras

eran capaces de alcanzar paxaros voando.

Eran incriblemente precisos.

Cando David se coloca -- e no está a máis de 180 metros de Goliat,

está bastante preto de el--

cando David se pon en formación e dispara esa cousa a Goliat,

ten toda a intención e toda a esperanza

de ser capaz de darlle no seu punto máis vulnerábel,

entre os ollos.

Se repasamos a historia das guerras antigas,

imos atopar unha e outra vez

que os tirapedras eran o factor decisivo contra a infantaría

nun tipo de batalla ou noutro.

Entón que é Goliat? É infantaría pesada,

e as súas espectativas ó retar ós Israelitas a un duelo

eran as de loitar contra outro infante forte.

Cando di, "Achégate a min que vou

alimentar coa túa carne ós paxaros dos ceos e ás bestas da terra"

a frase clave é "achégate a min".

Achégate porque imos loitar,

man a man, así.

Saúl ten a mesma expectativa.

David di: "Quero loitar contra Goliat",

e Saúl intenta darlle a súa armadura,

porque está pensando, "Oh, cando dis 'loitar contra Goliat',

queres dicir 'loitar con el nun combate man a man',

infantaría contra infantaría."

Pero David non ten ninguna expectativa en absoluto.

Non vai loitar contra el desa forma. Por qué ía facelo?

É un pastor. Pasou toda a súa vida

usando un tirapedras para defender o seu rabaño contra leóns e lobos.

Aí é onde reside a súa forza.

E aí está, este pastor, experto

no uso dunha arma devastadora,

contra este torpe xigante

sobrecargado por máis de 45 kilos de armadura

e polas armas incriblemente pesadas

que só son útiles nos combates a pouca distancia.

Goliat é unha presa fácil. Non ten ningunha oportunidade.

Entón por que seguimos dicindo que David ten as de perder,

e por que seguimos referíndonos á súa vitoria como improbable?

Hai unha segunda peza nisto que é importante.

Non é só o feito de que malinterpretamos a David

e a súa elección de arma.

Tamén malinterpretamos profundamente a Goliat.

Goliat non é o que parece.

Na Biblia temos todo tipo de indicios sobre isto,

cousas que, se miramos atrás, son bastante desconcertantes

e non cadran coa súa imaxe de guerreiro poderoso.

Entón, para comezar, a Biblia di que

un acompañante guiou a Goliat ata o val.

Isto é raro, non?

Aquí está este forte guerreiro

retando ós Israelitas a un combate corpo a corpo.

Por que vai collido da man,

seguramente dun mozo novo,

ata o lugar do combate?

En segundo lugar, a historia da Biblia fai fincapé

no despacio que se move Goliat,

algo raro que dicir cando estás a describir

ó guerreiro máis forte coñecido polo home ata ese momento.

E tamén está a extraña historia

sobre a cantidade de tempo que tarda Goliat en reaccionar

cando ve a David.

David está baixando a montaña,

e claramente non está preparado para un combate man a man.

Non hai nada nel que diga,

"Estou a punto de loitar contigo así".

Nin sequera leva unha espada.

Por que Goliat non reacciona ante isto?

É coma se non fora consciente do que estaba pasando ese día.

E entón faille un comentario rarísimo a David:

"Son un can para que veñas cara a min con paos?"

Paos? David só ten un bastón.

Bueno, resulta que houbo unha grande

especulación na comunidade médica ó longo dos anos

básicamente sobre se hai algo

malo en Goliath,

un intento de darlle sentido a todas esas aparentes anomalías.

Escribíronse moitos artigos sobre isto.

O primeiro publicouse en 1960, no Xornal Médico de Indiana,

e comezou unha cadea de especulación

que empeza cunha explicación para a altura de Goliat.

Goliat sácalle a cabeza e os ombros

a todos os seus colegas da época,

e normalmente cando alguén se sae tanto da media

hai unha explicación para iso.

Polo tanto a forma máis común de xigantismo

é unha condición chamada acromegalia,

e a acromegalia cáusaa un tumor benigno

na glándula pituitaria

que causa unha sobreprodución da hormona de crecemento humano.

E ó longo da historia, moitos dos xigantes máis famosos

tiveron acromegalia.

Así, a persoa máis alta de todos os tempos

foi un tipo chamado Robert Wadlow

que seguía crecendo cando morreu con 24 anos

e medía 2'70 m

Tiña acromegalia.

Acordádevos do loitador André o Xigante?

Famoso. Tiña acromegalia.

Existe incluso a especulación sobre que Abraham Lincoln tiña acromegalia.

Calquera persoa que sexa inusualmente alta,

esta é a primeira explicación á que chegamos.

A acromegalia ten diferentes tipos de efectos secundarios

asociados a ela,

e principalmente teñen que ver coa visión.

O tumor da pituitaria, ó crecer,

normalmente comeza a comprimir os nervios visuais no cerebro,

có resultado de que a xente con acromegalia

ten ou visión dobre ou son profundamente miopes.

Polo tanto, cando a xente comezou a especular

sobre o que puidera ir mal en Goliat,

dixeron, "Esperade un minuto,

ten a apariencia e soa unha barbaridade como alguén

que ten acromegalia."

E isto explicaría tamén moitísimo do que era extraño

sobre o seu comportamento ese día.

Por que se move tan despacio

e ten que baixar ó val escoltado

por un acompañante?

Porque non pode recorrer o camiño el só.

Por que extraña razón non presta atención a David

e non entende que David non vai loitar con el

ata o último momento?

Porque non o pode ver.

Cando dí, "Achégate a min que coa túa carne alimentarei

ós paxaros dos ceos e ás bestias da terra,"

a frase "achégate a min" é unha pista da súa vulnerabilidade.

Achégate a min porque non te podo ver.

E despois temos, "Son un can para que te achegues con paos?"

Ve dous paos cando David só ten un.

Así, os Israelitas que estaban na cresta da montaña

mirábano e pensaban que era

un rival extraordinariamente poderoso.

O que non entendían era que

a razón da súa aparente forza

era tamén a fonte da súa maior debilidade.

E aquí temos, eu creo,

unha lección moi importante para todos nós.

Os xigantes non son tan fortes e poderosos como poden parecer.

E ás veces o pastorciño ten unha fonda no seu peto.

Grazas,

(Aplausos)

Subtítulos: Laura Rodríguez López