Chức năng của gan là gì? - Emma Bryce

Xem bài học đầy đủ tại: http://ed.ted.com/lessons/what-does-the-liver-do-emma-bryce

Có một nhà máy bên trong cơ thể bạn, nặng cỡ 1.4 kg và làm việc 24 giờ mỗi ngày. Đó là gan: cơ quan nặng nhất trong cơ thể, vừa là kho dự trữ, vừa là trung tâm sản xuất và nhà máy chế biến. Emma Bryce nói về gan và chức năng của nó đối với cơ thể.

Bài giảng của Emma Bryce, minh họa bởi Andrew Zimbelman cho The Foreign Correspondents' Club.

Có một nhà máy bên trong cơ thể bạn,
nặng khoảng 1.4 kg

và hoạt động suốt 24h/ ngày.

Đó là gan,
cơ quan nặng nhất trong cơ thể,

và là một trong những
cơ quan quan trọng nhất.

Cấu trúc cần mẫn này
vừa hoạt động như một nhà kho,

vừa như một trung tâm sản xuất,

và nhà máy chế biến.

Mỗi chức năng đều bao gồm
những nhiệm vụ quan trọng

mà thiếu nó,
cơ thể chúng ta sẽ ngừng hoạt động.

Một trong những chức năng chính của gan
là lọc máu,

được tiếp nhận đều đặn từ 2 nguồn:

động mạch gan vận chuyển máu từ tim,

và tĩnh mạch gan vận chuyển máu từ ruột.

Sự vận chuyển kép này
mang chất dinh dưỡng đến gan,

sau đó phân loại, xử lí và dự trữ

với sự trợ giúp của hàng nghìn
nhà máy chế biến tí hon,

được gọi là lobule.

Cả 2 dòng máu cung cấp oxy
để gan hoạt động.

Máu nhận từ ruột

chứa đường bột, chất béo,

vitamin và những chất dinh dưỡng
hòa tan khác

được lấy từ thực phẩm tiêu thụ.

Những thứ này được xử lí
theo nhiều cách khác nhau.

Đối với chất đường bột,

gan phá vỡ và chuyển hóa thành đường,

cung cấp năng lượng cho cơ thể
khi máu được lọc quay trở lại.

Thỉnh thoảng, cơ thể
dư chất dinh dưỡng

mà nó không cần sử dụng ngay.

Trong trường hợp đó, gan giữ lại một ít

và chất lại trong bộ phận dự trữ.

Bộ phận này hoạt động như một nhà bếp

phòng khi cơ thể cần đến.

Nhưng dòng máu chảy vào gan
không phải lúc nào cũng toàn thứ tốt.

Nó cũng chứa độc tố và sản phẩm phụ
mà cơ thể không thể sử dụng.

Gan kiểm soát chúng rất chặt chẽ.

Khi tìm ra một chất vô dụng hay độc hại,

gan sẽ chuyển hóa chúng thành
sản phẩm vô hại cho cơ thể

hoặc tách biệt
và nhanh chóng loại bỏ,

đưa chúng qua thận và ruột
để thải ra ngoài.

Tất nhiên, sẽ không thể
coi gan là một nhà máy

nếu không có sản xuất.

Cơ quan này tạo ra mọi thứ,
từ những protein huyết tương,

vận chuyển axit béo
giúp hình thành máu đông,

cho tới cholesterol
giúp cơ thể tạo ra hoóc-môn.

Nó cũng tạo ra vitamin D
và những chất hỗ trợ tiêu hóa.

Một trong những sản phẩm
quan trọng nhất của gan là mật.

Như một nhà máy
thân thiện với môi trường,

gan dùng những tế bào hepatocyte

để chuyển hóa chất thải độc hại
thành chất lỏng đắng, màu xanh lá

chảy vào một bể chứa nhỏ dưới gan,

được gọi là túi mật,

trước khi chảy nhỏ giọt vào ruột

giúp phá vỡ chất béo, diệt vi khuẩn,
và trung hòa axit thừa trong dạ dày.

Mật cũng giúp mang những chất độc
và sản phẩm phụ khác

từ gan ra khỏi cơ thể.

Như bạn có thể thấy,

gan là một khu công nghiệp cực kì hiệu quả

thực hiện hàng loạt công việc
hỗ trợ lẫn nhau.

Nhưng một hệ thống phức tạp như thế
cần được chạy trơn tru

bằng cách giữ gan khỏe mạnh
và không bị quá tải độc tố.

Một nhà máy
mà đơn giản là ta

không thể để nó ngừng hoạt động.