Daniel Tammet: Ibat-ibang paraan ng kaalaman

Si Daniel Tammet ay may synesthesia o ibang pananaw sa wika, numero at nakikita -- ibig sabihin, ang kanyang pang-unawa sa mga salita, numero at kulay ay sama-samang hinabi sa isang bagong paraan upang makita at maunawaan ang mundo. May-akda ng "Ipinanganak sa Bughaw na Araw," si Tammet ay nagbabahagi ngayon ng kanyang sining at kaalaman sa wika- dito, sa isang sulyap sa kanyang magandang kaisipan.

Ako ay isang pantas,

o sa tuwirang salita,

isang may kakayanang mabuhay ng normal

na pantas na may ibang pananaw sa mundo.

Ito ay isang bihirang kalagayan.

At mas bihira kung sasamahan,

tulad ng kalagayan ko,

sa pamamagitan ng sariling-kamalayan,

at masusing kaalaman ng salita.

Madalas, kapag ako ay may nakikilala

at nalaman nila ito tungkol sa akin,

may tiyak na uri ng pagka-asiwa.

Nakikita ko ito sa kanilang mga mata.

May gusto silang itanong sa akin.

At sa huli, madalas,

ang udyok ay mas malakas kaysa kanila

at kanilang isinasambulat:

“Kung ibibigay ko sa iyo ang araw ng aking kapanganakan,

maibibigay mo ba kung anong linggo ako ipinanganak?”

(Tawanan)

O magbabangggit sila ng ‘cube roots’

o ako ay pabibigkasin ng mahabang numero o mahabang teksto.

Ako sana ay inyong patawarin,

kung hindi ko gawin

ang isang uri ng palabas ng ‘isang taong pantas’ para sa inyo ngayon.

Sa halip, ako ay magsasalita

tungkol sa isang bagay

na mas nakaka-aliw

kaysa sa petsa ng kapanganakan o ‘cube roots’.

mas malalim ng kaunti

At mas malapit sa aking isipan, kaysa gawa.

Nais kong saglit na ipahayag sa inyo

ang tungkol sa pananaw.

Nang sya ay nagsusulat ng mga dula at mga maikling kwento,

na gagawa ng kanyang pangalan,

si Anton Chekhov ay nagtabi ng kwaderno

kung saan nya isinulat

ang kanyang mga obserbasyon

sa mundong nakapaligid sa kanya --

mga maliliit na detalye

na tila hindi pansin ng ibang mga tao.

Tuwing binabasa ko si Chekhov

at ang kanyang natatatanging pananaw sa buhay ng tao,

naaalala ko kung bakit ako rin

ay naging manunulat.

Sa aking mga libro,

tinutuklas ko ang pinagmulan ng pananaw

at kung paanong ang ibat-ibang pananaw

ay lumilikha ng ibat-ibang uri ng kaalaman

at pang-unawa.

Narito ang tatlong katanungan

mula sa aking gawa.

Sa halip na alamin ang mga ito,

hinihiling ko sa inyo na isaalang-alang sandali

ang sariling-wisyo

at sariling pakiramdam

sa inyong mga isipan at sa inyong mga puso

habang tinitingnan ang mga ito.

Halimbawa, ang pagkalkula:

Nararamdaman mo ba kung saan sa linya ng numero

malamang na mahulog ang solusyon?

O tingnan ang banyagang salita at tunog:

Nakukuha mo ba ang ramdam at uri ng mga kahulugan

na itinuturo nito?

At sa tuntunin ng tula,

bakit ang makata ay gumamit ng salitang liyebre

kaysa sa kuneho?

Hinihiling kong gawin nyo ito

dahil naniniwala akong ang ating personal na pananaw, tingnan mo,

ay nasa puso

ng kung paano tayo kumukuha ng kaalaman.

Kabuoang paghatol,

kaysa sa sariling pangangatwiran,

ang gumagabay at humuhugis sa proseso

kung saan tayo ay natututo

ng ating kaalaman.

Ako ay isang matinding halimbawa nito.

Ang aking mundo ng mga salita at numero

ay hinarangan ng kulay, emosyon

at anyo.

Tulad ng sabi,

ito ay kondisyon na tinatawag ng mga siyentipiko na synesthesia,

isang hindi pangakaraniwang tawiran

sa pagitan ng mga mga kabuluhan.

Narito ang mga numero mula isa hanggang labing dalawa

sa aking paningin --

ang bawat numero na may sariling hugis at anyo.

Ang isa ay isang sinag ng puting liwanag.

Ang anim ay isang napakaliit at napakalunggkot na itim na butas.

Ang mga guhit dito ay nasa itim at puti,

ngunit sa aking isipan ito ay may mga kulay.

Ang tatlo ay berde.

Apat ay asul.

Lima ay dilaw.

Nagdidibuho rin ako.

at narito ang isa sa aking mga dibuho.

Ito ay pagpaparami ng dalawang malakas na numero.

Tatlong may-sukat na hugis

at ang puwang na nilikha sa gitna

ay lumikha ng bagong hugis,

ang kasagutan sa kabuuan.

Paano ang malalaking bilang?

Kunsabagay, hindi mo na kayang lumaki pa sa Pi

ang walang tigil na numero.

Ito ay walang katapusang numero --

tuwirang patungo sa magpakaylanman.

Sa dibuhong ito na aking ginawa

na mga unang dalawampu ng ng ikapuu ng Pi,

kinuha ko ang mga kulay

at mga emosyon at mga habi

at sama-sama ko itong hinila

upang maging isang uri ng tanawin na gumugulong na mga numero.

Subalit hindi lamang mga numero ang nakikita ko sa mga kulay.

Ang mga salita rin, para sa akin,

ay may mga kulay at emosyon

at mga habi.

At ito ay isang pambungad na salita

mula sa nobelang "Lolita".

at si Nabokov mismo ay isang synthesthetic.

At iyong makikita dito

kung paanong ang aking pandama sa tunog na L

ay tumulong sa sa pag-ulit

upang ito ay umangat.

Isa pang halimbawa:

medyo matematikal.

At iniisip ko kung ang iba sa inyo ay mapansin

ang paggawa ng pangungusap

mula sa "Magiting na Gatsby"

May prusisyon ng mga pantig ng salita --

Trigo, isa;

parang, dalawa;

nawalang bayan ng Sweko, tatlo --

isa, dalawa, tatlo.

At ang epekto nito ay kaaya-aya sa isipan,

at ito at tumutulong sa pangungusap

para maging mabuti sa pakiramdam.

Bumalik tayo sa katanungan

na aking binigay sa inyo kanina.

animnaput-apat padamihin ng pitumput-lima.

Kung ang ilan sa inyo ang naglalaro ng chess,

malalaman nyo na ang animnaput-apat

ay isang parisukat na numero,

kaya ang chessboards,

na may sukat na walo- pagitan -walo,

ay may animnaput-apat na parisukat.

Kaya ito ay nagbibigay sa atin ng hugis

na ating maisasalarawan na ating maiisip.

Paano ang pitumput-lima?

Sabagay, kung sa tingin mo ang isang-daan,

ay maraming parisukat na,

Ang aninnaput-lima ay ganito ang hitsura.

Kung ganun, ang kailangan nating gawin ngayon

ay pagsamahin ang dalawang larawang ito

sa ating isip --

tulad nito.

animnaput-apat magiging anim na libo at apat na daan.

At sa kanang bahagi,

hindi mo na kailangang magkalkula ng anuman.

Apat pahalang, apat pataas at pababa --

ito ay labing-anim.

Kaya ang hinihiling ng kabuuan na gawin mo

ay labing-anim,

labing-anim labing-anim, labing-anim.

Yan ay mas madali

kaysa paraang tinuro sa iyo ng paaralan para gawin ang Matematika, sigurado ako.

ito ay labing-anim, labing-anim, labing-anim, apatnaput-walo,

Apat na libo at walong daan --

Apat na libo at walong daan,

ang sagot na kabuuan.

Madali kapag alam mo na.

(Tawanan)

Ang ikalawang katanungan ay isang Icelandic na salita.

Ipinapalagay kong hindi maraming tao dito

ang nagsasalita ng Icelandic.

Kaya liitan natin ang mga pagpipilian sa dalawa.

Hnugginn:

ito ba ay isang masayang salita,

o isang malungkot na salita?

Ano ang iyong masasabi?

Okay.

Ang sabi ng iba ito ay masaya.

Karamihan ng mga tao, maraming tao,

sabi ay malungkot.

At ang tunay na ibig sabihin nito ay malungkot.

(Tawanan)

Bakit, sa istatistika,

ang karamihan ng mga tao

ang sabi nila ito ay salitang malungkot, sa kasong ito,

mabigat sa iba?

Sa aking teorya, ang wika ay nabubuo sa isang paraan

na ang mga tugmang-tunog,

ay tumutugon sa personal,

kasama ng personal,

na pag-intindi mula sa karanasan

ng nakikinig.

Tingnan natin ang ikatlong katanungan.

Ito ay isang linya mula sa isang tula ni John Keats

Ang mga salita, tulad ng numero

ay nagpapahayag ng mga pangunahing relasyon

sa pagitan ng mga bagay

at mga kaganapan at mga pwersa

na bumubuo ng ating mundo.

Nangangahulugan ito na tayo, na nabubuhay sa mundong ito,

sa ating tanang-buhay,

ay dapat na intindihin ang mga relasyong ito.

At ang mga manunula tulad ng iba pang mga lakandula,

ay naglalaro nang may ganitong pang-unawang kaisipan.

Sa kaso ng liyebre,

ito ng isang malabong tunog sa Ingles.

Nangangahulugan din ito ng, mga hibla na tumutubo sa ulo.

At kung iisipin natin yan --

hayaan mo akong ilagay ang larawan sa taas --

Ang mga hibla ay kumakatawan sa kahinaan.

Ito ay maselang matatanggal sa kaunting galaw

o kilos o emosyon.

Kaya ang mayroon ka ay isang kapaligiran

ng kahinaan at tensyon.

Ang liyebre mismo, ang hayop --

hindi isang pusa, hindi isang aso, isang liyebre --

bakit isang liyebre?

Dahil isipin mo ang larawan --

hindi ang salita, ang larawan.

Ang sobrang-laking tainga,

Ang sobrang-laking paa,

ay tumutulong sa atin na maisalarawan, na maramdaman sa isipan,

kung ano ang ibig sabihin ng paglakad ng hindi normal

at pagewang-gewang.

Kaya sa kaunting minuto,

umaasa ako na naibahagi ko sa inyo

ang kaunti kong pananaw sa ibang bagay

at ipakita ko sa inyo

kung paanong ang mga salita ay pwedeng magkaroon mga kulay at emosyon,

numero, hugis at anyo.

Ang mundo ay masagana,

malawak

higit pa sa inakala mong anyo nito.

Umaasa ako na nabigyan ko kayo ng pagnanasa

na matutong makita ang mundo nang may bagong pananaw.

Salamat sa inyo.

(Palakpakan)