< Return to Video

Types of Decay

  • 0:01 - 0:04
    Mọi thứ chúng ta đã đề cập cho đến nay
    trong
  • 0:04 - 0:06
    hành trình tìm hiểu về hóa học đều xoay
    quanh sự ổn định của
  • 0:06 - 0:08
    electron và vị trí electron thích hợp nhất
  • 0:08 - 0:10
    trong các lớp electron bền vững
  • 0:10 - 0:14
    Giống như tất cả mọi thứ trong cuộc sống,
    nếu bạn khám phá nguyên tử
  • 0:14 - 0:16
    sâu hơn một chút, bạn sẽ nhận ra rằng
    electron không phải
  • 0:16 - 0:19
    là thứ duy nhất diễn ra trong một nguyên
    tử
  • 0:19 - 0:24
    Bản thân hạt nhân cũng có những tương tác
    hoặc có một số
  • 0:24 - 0:27
    trạng thái không bền vững, cần được giải
    phóng theo cách nào đó
  • 0:27 - 0:29
    Đó là những gì chúng ta sẽ nói
  • 0:29 - 0:31
    trong video này
  • 0:31 - 0:35
    Thực ra cơ chế của quá trình này vượt xa
    phạm vi
  • 0:35 - 0:37
    của một khóa học hóa học năm nhất, nhưng
    ít nhất thì
  • 0:37 - 0:40
    biết rằng nó diễn ra cũng là
    điều cần thiết
  • 0:40 - 0:42
    Rồi sẽ có một ngày khi chúng ta học về lực
    hạt nhân mạnh
  • 0:42 - 0:46
    vật lý lượng tử và các lĩnh vực tương tự,
    chúng ta có thể bắt đầu
  • 0:46 - 0:49
    giải thích chính xác về lý do tại sao các
    proton, neutron
  • 0:49 - 0:52
    và các quark cấu thành nên chúng lại tương
    tác
  • 0:52 - 0:54
    theo cách chúng đang làm
  • 0:54 - 0:56
    Nhưng như đã nói, ít nhất chúng ta hãy
    nghĩ về
  • 0:56 - 1:01
    các kiểu phân rã chính của hạt nhân
  • 1:01 - 1:04
    Vậy giả sử tôi có một số proton
  • 1:04 - 1:07
    Tôi sẽ chỉ vẽ một vài hạt ở đây
  • 1:07 - 1:10
    Một số proton ở đó, và tôi sẽ vẽ một số
    neutron
  • 1:10 - 1:13
    Và tôi sẽ vẽ chúng bằng một màu trung tính
  • 1:13 - 1:17
    Có lẽ màu xám sẽ phù hợp
  • 1:17 - 1:22
    Để tôi vẽ một số neutron ở đây
  • 1:22 - 1:22
    Vậy tôi có bao nhiêu proton?
  • 1:22 - 1:24
    Tôi có 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8
  • 1:24 - 1:32
    Tôi sẽ vẽ 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
    neutron
  • 1:32 - 1:35
    Hãy gọi đây là hạt nhân của nguyên tử của
    chúng ta
  • 1:35 - 1:37
    điều này đã được đề cập đến trong video
  • 1:37 - 1:40
    đầu tiên tôi tạo về nguyên tử-- hạt nhân
    nếu bạn thực sự
  • 1:40 - 1:43
    muốn vẽ một nguyên tử thực sự-- và thực
    sự rất khó để
  • 1:43 - 1:45
    vẽ một nguyên tử vì nó không có ranh giới
    rõ ràng
  • 1:45 - 1:49
    Electron thực sự có thể ở bất kỳ thời điểm
    nào
  • 1:49 - 1:50
    nó có thể ở bất cứ đâu
  • 1:50 - 1:53
    Nhưng nếu bạn hỏi, vậy 90% thời gian
  • 1:53 - 1:54
    electron sẽ ở đâu
  • 1:54 - 1:56
    Bạn sẽ nói, đó là bán kính, hoặc
  • 1:56 - 1:58
    đường kính của nguyên tử
  • 1:58 - 2:01
    Trong video đầu tiên, chúng ta đã học rằng
    hạt nhân chỉ
  • 2:01 - 2:05
    chiếm một phần cực nhỏ bé trong thể tích
    của
  • 2:05 - 2:08
    hình cầu nơi electron sẽ xuất hiện 90%
    thời gian
  • 2:08 - 2:12
    Điều thú vị ở đây là hầu hết
  • 2:12 - 2:15
    những gì chúng ta nhìn thấy trong cuộc
    sống chỉ là không gian trống
  • 2:15 - 2:17
    Tất cả những thứ này chỉ là không gian mở
  • 2:17 - 2:19
    Nhưng tôi chỉ muốn nhắc lại điều đó bởi vì
  • 2:19 - 2:24
    điểm nhỏ xíu mà chúng ta đã nói đến trước
    đó
  • 2:24 - 2:26
    mặc dù nó chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong
  • 2:26 - 2:29
    thể tích của một nguyên tử--thực ra nó gần
    như là toàn bộ khối lượng của
  • 2:29 - 2:32
    nguyên tử-- đó là thứ tôi đang phóng to
    đến điểm này.
  • 2:32 - 2:34
    Đây không phải là các nguyên tử, đây không
    phải là các electron.
  • 2:34 - 2:37
    Bây giờ chúng ta đang phóng to hạt nhân
  • 2:37 - 2:40
    Hóa ra, đôi khi hạt nhân
  • 2:40 - 2:44
    không ổn định và nó muốn đạt đến trạng
    thái cấu hình
  • 2:44 - 2:44
    ổn định hơn
  • 2:44 - 2:47
    Chúng ta sẽ không đi sâu vào cơ chế
    chính xác
  • 2:47 - 2:49
    xác định hạt nhân không bền và những thứ
    tương tự
  • 2:49 - 2:52
    Nhưng để đạt được trạng thái ổn định hơn,
  • 2:52 - 2:56
    đôi khi hạt nhân phát ra thứ được gọi là
    hạt alpha, hoặc
  • 2:56 - 2:58
    quá trình này được gọi là phân rã alpha
  • 2:58 - 3:04
    Phân rã alpha
  • 3:04 - 3:06
    Và nó phát ra một hạt alpha,
  • 3:06 - 3:09
    nghe có vẻ rất kỳ lạ
  • 3:09 - 3:12
    Nó chỉ đơn giản là một tập hợp các
    neutron và proton
  • 3:12 - 3:17
    Vì vậy, một hạt alpha bao gồm hai neutron
    và hai proton
  • 3:17 - 3:21
    Có thể những hạt này cảm thấy chúng không
    thực sự phù hợp
  • 3:21 - 3:25
    ở bên trong hạt nhân, vì vậy chúng tập
    hợp lại ở đây
  • 3:25 - 3:28
    Và chúng được phát ra
  • 3:28 - 3:30
    Chúng rời khỏi hạt nhân
  • 3:30 - 3:34
    hãy cùng suy nghĩ xem điều gì sẽ xảy ra
    với một nguyên tử khi
  • 3:34 - 3:36
    một thứ gì đó như thế xảy ra
  • 3:36 - 3:38
    Giả sử tôi có một nguyên tố bất kỳ, tôi sẽ
    gọi
  • 3:38 - 3:40
    nó là nguyên tố E
  • 3:40 - 3:43
    Giả sử nó có p, proton
  • 3:43 - 3:46
    Tôi sẽ tô màu chúng theo màu của proton
  • 3:46 - 3:48
    Nó có p, proton
  • 3:48 - 3:52
    Nó có số khối nguyên tử, là tổng số
  • 3:52 - 3:56
    proton cộng với số neutron
  • 3:56 - 3:59
    Và tôi sẽ phải tô neutron màu xám, đúng
    chứ?
  • 3:59 - 4:07
    Vậy, khi nó trải qua phân rã alpha, điều
  • 4:07 - 4:08
    sẽ xảy ra với nguyên tố này?
  • 4:08 - 4:12
    Số proton của nó sẽ giảm đi 2
  • 4:12 - 4:16
    Vì vậy, số proton của nó sẽ bằng p trừ 2
  • 4:16 - 4:19
    Và số neutron của nó cũng sẽ giảm đi 2
  • 4:19 - 4:21
    Vì vậy, số khối của nó sẽ giảm đi 4
  • 4:21 - 4:27
    Ở trên bạn sẽ có p trừ 2, cộng với số
    neutron trừ 2,
  • 4:27 - 4:29
    do đó chúng ta sẽ có trừ 4
  • 4:29 - 4:31
    Vậy, khối lượng của nó sẽ giảm đi 4 và nó
  • 4:31 - 4:33
    thực sự sẽ biến thành một nguyên tố mới
  • 4:33 - 4:35
    Hãy nhớ rằng, các nguyên tố được xác định
    bởi
  • 4:35 - 4:36
    số lượng proton
  • 4:36 - 4:41
    Vì vậy, trong quá trình phân rã alpha, khi
    bạn mất đi hai neutron và
  • 4:41 - 4:43
    hai proton, nhưng đặc biệt là các proton
    sẽ biến
  • 4:43 - 4:44
    bạn thành một nguyên tố khác
  • 4:44 - 4:47
    nếu gọi nguyên tố này là số 1,
  • 4:47 - 4:51
    thì chúng ta sẽ có một nguyên tố khác,
    nguyên tố số 2
  • 4:51 - 4:54
    Nếu bạn nghĩ về những gì được tạo ra,
    chúng ta đang phát ra
  • 4:54 - 4:59
    một thứ gì đó có hai proton
  • 4:59 - 5:00
    và hai neutron
  • 5:00 - 5:03
    Vì vậy, khối lượng của nó sẽ bằng khối
    lượng của hai proton
  • 5:03 - 5:04
    và hai neutron
  • 5:04 - 5:06
    Vậy chúng ta đang phát ra cái gì
  • 5:06 - 5:10
    Chúng ta đang phát ra một thứ gì đó có
    khối lượng là 4
  • 5:10 - 5:12
    Vậy nếu bạn nhìn vào, 2 proton và 2
    neutron là gì?
  • 5:12 - 5:15
    Thực ra tôi không nhớ bảng
  • 5:15 - 5:15
    tuần hoàn
  • 5:15 - 5:17
    Tôi quên dán nó trước video này
  • 5:17 - 5:20
    Nhưng bạn không cần mất nhiều thời gian
    để tìm nguyên tố
  • 5:20 - 5:23
    có hai proton trong bảng tuần hoàn, đó
    chính là heli
  • 5:23 - 5:26
    Nó thực sự có khối lượng nguyên tử là 4
  • 5:26 - 5:29
    Vì vậy, đây thực chất là hạt nhân heli
    được giải phóng trong quá trình
  • 5:29 - 5:30
    phân rã alpha
  • 5:30 - 5:32
    Đây thực chất là một hạt nhân heli
  • 5:35 - 5:39
    Và vì nó là hạt nhân heli và không có
  • 5:39 - 5:43
    electron nào để cân bằng với hai proton
    của nó, nên đây sẽ là một
  • 5:43 - 5:45
    ion heli
  • 5:45 - 5:48
    Về cơ bản nó không có electron
  • 5:48 - 5:51
    Nó có hai proton nên nó có điện tích cộng
    2
  • 5:53 - 5:59
    Vì vậy, một hạt alpha thực sự chỉ là một
    ion heli, một ion
  • 5:59 - 6:02
    heli tích điện dương 2 được giải phóng
    tự phát bởi
  • 6:02 - 6:06
    hạt nhân để đạt đến trạng thái ổn định hơn
  • 6:06 - 6:08
    Đây là một loại phân rã
  • 6:08 - 6:09
    Chúng ta hãy khám phá các loại khác
  • 6:09 - 6:14
    Bây giờ hãy để tôi vẽ một hạt nhân khác
    ở đây
  • 6:14 - 6:18
    Tôi sẽ vẽ một số neutron
  • 6:18 - 6:19
    Tôi sẽ chỉ vẽ một số proton
  • 6:24 - 6:28
    hóa ra đôi khi một neutron cảm thấy không
  • 6:28 - 6:31
    thoải mái với chính nó
  • 6:31 - 6:34
    Nó nhìn vào những gì các proton làm
    hàng ngày và nói,
  • 6:34 - 6:35
    bạn biết là gì không?
  • 6:35 - 6:38
    Vì lý do nào đó, khi nhìn vào trái tim
    mình, tôi cảm thấy mình
  • 6:38 - 6:39
    thực sự nên là một proton
  • 6:39 - 6:43
    Nếu tôi là một proton, thì toàn bộ hạt
    nhân sẽ
  • 6:43 - 6:44
    ổn định hơn một chút
  • 6:44 - 6:47
    Để trở thành 1 proton, những gì nó làm là
    -- hãy nhớ rằng, một
  • 6:47 - 6:49
    neutron có điện tích trung hòa
  • 6:49 - 6:52
    Những gì nó làm là phát ra một electron
  • 6:52 - 6:54
    Và tôi biết bạn đang nghĩ, Sal, điều đó
    thật điên rồ, tôi
  • 6:54 - 6:56
    thậm chí còn không biết neutron có
    electron bên trong,
  • 6:56 - 6:57
    và tất cả những thứ đó
  • 6:57 - 6:58
    Tôi đồng ý với bạn
  • 6:58 - 6:59
    Nó thật điên rồ
  • 6:59 - 7:02
    Một ngày nào đó chúng ta sẽ nghiên cứu
    tất cả những gì tồn tại
  • 7:02 - 7:04
    bên trong hạt nhân
  • 7:04 - 7:09
    Nhưng hãy giả sử nó có thể phát ra một
    electron
  • 7:09 - 7:10
    Vậy, nó phát ra một
    electron
  • 7:13 - 7:15
    Và chúng tôi biểu thị nó bằng-- khối
    lượng của nó gần bằng 0
  • 7:15 - 7:18
    Chúng ta biết một electron thực sự không
    có khối lượng bằng 0, nhưng
  • 7:18 - 7:20
    chúng ta đang nói về đơn vị khối lượng
    nguyên tử
  • 7:20 - 7:25
    Nếu proton là 1, thì electron là 1/1836
  • 7:25 - 7:26
    Chúng ta chỉ làm tròn nó
  • 7:26 - 7:27
    Chúng ta nói nó có khối lượng bằng 0
  • 7:27 - 7:29
    Khối lượng thực sự của nó không bằng 0
  • 7:29 - 7:33
    Và điện tích của nó là trừ 1
  • 7:33 - 7:34
    Nó mang tính nguyên tử, bạn có thể nói số
    hiệu
  • 7:34 - 7:35
    nguyên tử của nó là trừ 1
  • 7:35 - 7:37
    Nó phát ra một electron
  • 7:37 - 7:40
    Bằng cách phát ra một electron, thay vì
    trung hòa, bây giờ
  • 7:40 - 7:41
    nó biến thành một proton
  • 7:44 - 7:47
    Và quá trình này được gọi là phân rã beta
  • 7:52 - 7:54
    Hạt beta thực chất chỉ là electron được
    phát ra
  • 7:54 - 7:55
    Hãy quay trở lại trường hợp về một phần tử
  • 7:55 - 7:57
    Nó có một số proton nhất định, và sau đó
  • 7:57 - 8:00
    là một số neutron nhất định
  • 8:00 - 8:04
    bạn có các proton và neutron, sau đó bạn
    có được
  • 8:04 - 8:06
    số khối của nó
  • 8:06 - 8:08
    Khi nó trải qua quá trình phân rã beta,
    thì điều gì xảy ra?
  • 8:08 - 8:10
    Vậy, các proton có bị thay đổi không?
  • 8:10 - 8:13
    Chắc chắn rồi, chúng ta có nhiều hơn một
    proton so với trước đây
  • 8:13 - 8:15
    Vì một neutron đã biến thành một proton
  • 8:15 - 8:19
    Vì vậy, bây giờ số proton của chúng ta là
    cộng 1
  • 8:19 - 8:20
    Số khối của chúng ta có thay đổi không?
  • 8:20 - 8:23
    Cùng xem nào
  • 8:23 - 8:25
    Số neutron giảm đi một nhưng số
  • 8:25 - 8:27
    proton của bạn tăng lên một
  • 8:27 - 8:29
    Vì vậy, số khối của bạn sẽ không thay đổi
  • 8:29 - 8:30
    Nó vẫn sẽ là p cộng N
  • 8:30 - 8:32
    khối lượng của bạn vẫn giữ nguyên, không
    giống như trường hợp
  • 8:32 - 8:37
    phân rã alpha, nhưng nguyên tố của
    bạn sẽ thay đổi
  • 8:37 - 8:40
    Số proton của bạn thay đổi
  • 8:40 - 8:43
    Một lần nữa, bạn đang đối phó với một
    nguyên tố mới trong
  • 8:43 - 8:44
    quá trình phân rã beta
  • 8:44 - 8:48
    Giả sử chúng ta có một tình huống khác
  • 8:48 - 8:49
    Giả sử có một tình huống mà một trong
    những proton này
  • 8:49 - 8:53
    nhìn vào các neutron và nói, bạn biết là
    gì không?
  • 8:53 - 8:57
    Tôi thấy cách chúng tồn tại
  • 8:57 - 9:01
    Điều đó thật hấp dẫn đối với tôi
  • 9:01 - 9:02
    Tôi nghĩ mình sẽ phù hợp hơn và cộng
    đồng các phân tử
  • 9:02 - 9:04
    bên trong hạt nhân của chúng ta sẽ hạnh
    phúc hơn nếu
  • 9:04 - 9:14
    tôi cũng là một neutron
  • 9:14 - 9:16
    Tất cả chúng ta sẽ ở trong một trạng
    thái ổn định hơn
  • 9:16 - 9:17
  • 9:17 - 9:20
  • 9:20 - 9:24
  • 9:24 - 9:27
  • 9:27 - 9:31
  • 9:31 - 9:33
  • 9:33 - 9:35
  • 9:35 - 9:36
  • 9:36 - 9:39
  • 9:39 - 9:43
  • 9:43 - 9:46
  • 9:46 - 9:48
  • 9:48 - 9:50
  • 9:50 - 9:52
  • 9:52 - 9:53
  • 9:53 - 9:54
  • 9:54 - 9:57
  • 9:57 - 10:00
  • 10:00 - 10:01
  • 10:01 - 10:02
  • 10:05 - 10:08
  • 10:08 - 10:10
  • 10:10 - 10:12
  • 10:12 - 10:16
  • 10:16 - 10:19
  • 10:19 - 10:26
  • 10:26 - 10:29
  • 10:29 - 10:31
  • 10:31 - 10:34
  • 10:34 - 10:38
  • 10:38 - 10:42
  • 10:42 - 10:43
  • 10:43 - 10:46
  • 10:46 - 10:48
  • 10:48 - 10:50
  • 10:50 - 10:51
  • 10:51 - 10:55
  • 10:55 - 10:58
  • 10:58 - 11:00
  • 11:00 - 11:03
  • 11:03 - 11:04
  • 11:04 - 11:07
  • 11:07 - 11:09
  • 11:09 - 11:12
  • 11:12 - 11:15
  • 11:15 - 11:16
  • 11:16 - 11:18
  • 11:18 - 11:20
  • 11:20 - 11:22
  • 11:22 - 11:29
  • 11:29 - 11:31
  • 11:31 - 11:33
  • 11:33 - 11:34
  • 11:34 - 11:36
  • 11:36 - 11:38
  • 11:38 - 11:39
  • 11:39 - 11:43
  • 11:43 - 11:44
  • 11:44 - 11:47
  • 11:47 - 11:48
  • 11:48 - 11:50
  • 11:50 - 11:53
  • 11:53 - 11:53
  • 11:53 - 11:54
  • 11:54 - 11:58
  • 11:58 - 12:03
  • 12:03 - 12:06
  • 12:06 - 12:08
  • 12:08 - 12:09
  • 12:09 - 12:12
  • 12:12 - 12:15
  • 12:15 - 12:17
  • 12:17 - 12:20
  • 12:20 - 12:22
  • 12:22 - 12:24
  • 12:24 - 12:27
  • 12:27 - 12:31
  • 12:31 - 12:31
  • 12:31 - 12:36
  • 12:36 - 12:42
  • 12:42 - 12:45
  • 12:45 - 12:47
  • 12:47 - 12:49
  • 12:49 - 12:51
  • 12:51 - 12:53
  • 12:53 - 12:55
  • 12:55 - 12:57
  • 12:57 - 12:59
  • 12:59 - 13:01
  • 13:01 - 13:04
  • 13:04 - 13:07
  • 13:07 - 13:10
  • 13:10 - 13:11
  • 13:11 - 13:12
  • 13:12 - 13:20
  • 13:20 - 13:25
  • 13:25 - 13:29
  • 13:29 - 13:31
  • 13:31 - 13:34
  • 13:34 - 13:37
  • 13:37 - 13:40
  • 13:40 - 13:42
  • 13:42 - 13:46
  • 13:46 - 13:48
  • 13:48 - 13:51
  • 13:51 - 13:52
  • 13:52 - 13:57
  • 13:57 - 13:59
  • 13:59 - 14:03
  • 14:03 - 14:08
  • 14:08 - 14:09
  • 14:09 - 14:10
  • 14:10 - 14:13
  • 14:13 - 14:15
  • 14:15 - 14:20
  • 14:20 - 14:22
  • 14:22 - 14:25
  • 14:25 - 14:27
  • 14:27 - 14:30
  • 14:30 - 14:33
  • 14:33 - 14:37
  • 14:37 - 14:38
  • 14:38 - 14:40
  • 14:40 - 14:42
  • 14:42 - 14:44
  • 14:46 - 14:47
  • 14:47 - 14:51
  • 14:51 - 14:54
  • 14:54 - 14:56
  • 14:56 - 14:59
  • 14:59 - 15:01
  • 15:01 - 15:04
  • 15:04 - 15:07
  • 15:07 - 15:09
  • 15:09 - 15:12
  • 15:12 - 15:13
  • 15:13 - 15:17
  • 15:17 - 15:19
  • 15:19 - 15:20
  • 15:26 - 15:27
  • 15:27 - 15:33
  • 15:33 - 15:34
  • 15:34 - 15:36
  • 15:36 - 15:36
  • 15:36 - 15:41
  • 15:41 - 15:43
  • 15:43 - 15:46
  • 15:46 - 15:47
  • 15:47 - 15:49
  • 15:49 - 15:52
  • 15:52 - 15:53
  • 15:53 - 15:57
  • 15:57 - 16:02
  • 16:02 - 16:04
  • 16:04 - 16:08
  • 16:08 - 16:11
  • 16:11 - 16:15
  • 16:15 - 16:16
  • 16:16 - 16:20
  • 16:20 - 16:22
  • 16:22 - 16:24
  • 16:24 - 16:27
  • 16:27 - 16:28
  • 16:28 - 16:31
  • 16:31 - 16:34
  • 16:34 - 16:35
  • 16:35 - 16:36
  • 16:36 - 16:39
  • 16:39 - 16:41
  • 16:41 - 16:45
  • 16:45 - 16:47
  • 16:47 - 16:51
  • 16:51 - 16:52
  • 16:52 - 16:56
  • 16:56 - 16:58
  • 16:58 - 16:59
  • 16:59 - 17:01
  • 17:01 - 17:03
Title:
Types of Decay
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
17:03
Khanacademyvietnam edited Vietnamese subtitles for Types of Decay
Khanacademyvietnam edited Vietnamese subtitles for Types of Decay
Khanacademyvietnam edited Vietnamese subtitles for Types of Decay
Khanacademyvietnam edited Vietnamese subtitles for Types of Decay
Khanacademyvietnam edited Vietnamese subtitles for Types of Decay

Vietnamese subtitles

Revisions Compare revisions