-
SAL XAN: Bu gün Stenfordda
çalışan
-
həkim Mahadevanla
-
birlikdəyik.
-
MAHADEVAN: Bu videoda
-
onurğanın boyun şöbəsinin
bir neçə rentgen
-
şəklinə baxaraq, görüntünün adekvat
-
olub-olmadığını dəyərləndirəcəyik.
-
SAL XAN: Adekvat dedikdə
nəyi nəzərdə tutursunuz?
-
MAHADEVAN: Adekvat rentgendə,
1-ci boyun
-
fəqərəsindən başlayaraq, 7-ci boyun
-
fəqərəsi və onun 1-ci döş fəqərəsi
ilə olan birləşməsi aydın görülür.
-
SAL XAN: Aydındır. Adekvat
-
adlanmasının
səbəbi görüntünün
-
diaqnoz qoymaq
üçün uyğunluğudur.
-
MAHADEVAN: Elədir.
-
Boyun nahiyəsinə bütövlükdə baxıb,
-
zədələnmə varsa, onu aşkar etmək olar.
-
SAL XAN: Bəli.
-
Bəs burada nəyə baxacağıq? Əsas
-
diqqət edəcəyimiz nədir?
-
MAHADEVAN: Lateral, yəni yan görünüşə
diqqət edəcəyik, bu, boyun
-
nahiyəsinin əsas şəklini verir.
-
Birinci boyun fəqərəsindən, beşinci
də daxil olmaqla görmək mümkündür.
-
SAL XAN: Bəli.
-
Bu iki görüntü
-
lateral rentgenlərdir.
-
Lateral, yəni,
-
yan tərəfdən olan görünüşlərdir.
-
Bu halda
pasiyentin üzü
-
bu tərəfə doğru baxır?
-
MAHADEVAN: Əksinə, digər tərəfə.
-
SAL XAN:
Aha,
-
bunu çənə zənn etmişdim.
-
Əslində, yox, sizi
-
yoxlayırdım.
-
Deməli, pasiyentin üzü bu tərəfə
-
baxır. Bu, ön tərəfdir.
-
Müxtəlif sümüklərə
-
diqqət edirik və onları sayırıq.
-
MAHADEVAN: Bəli.
-
SAL XAN: Dedik ki, bu, 1-dir.
-
MAHADEVAN: Bir.
-
SAL XAN: İki.
-
Üç, dörd, beş.
Bəs arxanın
-
zədələnmələri zamanı
ağrı şikayətinin
-
olduğu hissə hansı idi?
-
MAHADEVAN: O, 5-ci
-
bel fəqərəsidir.
-
SAL XAN: Bəli.
-
MAHADEVAN: Buradan əvvələ doğru da
-
saya bilərik.
-
Kvadrata bənzəyən bu strukturlara
baxacağıq.
-
Bunlar fəqərələrdir.
-
SAL KHAN: Bunlar.
-
MAHADEVAN: Bəli.
-
Bütün onurğa boyunca fəqərələri
saymaq bizim üçün
-
maraqlıdır.
-
Ancaq gördüyünüz kimi, beşinci
fəqərədən aşağıda olan
-
altı və yeddinci fəqərələri
-
ayırd etmək çox çətindir.
-
SAL XAN: Elədir, onları görə bilmirik.
-
Çiyinlər buna mane olur.
-
MAHADEVAN:
-
Doğrudur.
-
Burada çiyinin üzərindəki böyük
-
ağ kölgəlik maneə yaradaraq,
-
görməni çətinləşdirir.
-
SAL XAN: Bu cür çiyin
yastıqlarından istifadə
-
edilməsə, daha yaxşı olardı.
-
MAHADEVAN: Bu səbəbdən həmin
-
yerdə patologiyanın
-
olub-olmadığını
aydınlaşdırmaq olmur.
-
SAL XAN: Bəs bu zaman
nə etməliyik?
-
MAHADEVAN: Digər şəklə baxaq,
bu, 7-ci boyun
-
və 1-ci döş fəqərəsinin
birləşməsidir.
-
Bunun üçün pasiyentdən bir qolunu yuxarı
-
qaldırıb, digərini aşağı
salmasını xahiş edirik.
-
Bu zaman aşağı boyun
fəqərələri, sanki, açılır,
-
onurğanın daha aydın görüntüsü
əldə olunur.
-
SAL XAN: Aydındır. Bu halda
rentgen yuxarı qaldırılmış
-
qol tərəfdən çəkilir.
-
MAHADEVAN: Yandan çəkilir.
-
Burada görürük.
-
SAL XAN: Bu, yuxarı qaldırılan qoldur.
-
MAHADEVAN: Bəli, elədir.
-
SAL XAN: Aydındır.
-
Pasiyentin digər tərəfdəki qolu isə
aşağı salınmış vəziyyətdədir.
-
Bu, aydın görüntü alınmasına imkan verir,
soldakı
-
şəkildə olduğu kimi,
maneə yaranmır.
-
MAHADEVAN: Düzdür.
-
SAL XAN: Bəli.
-
Bu şəkil daha aydındır və pasiyentin
-
üzü bu tərəfədir.
-
Bəli, gəlin baxaq.
-
Saya bilərik.
-
Buradakı fəqərəni
-
nömrə 1 olaraq götürək.
-
MAHADEVAN: Bu, birdir.
-
SAL XAN: iki, üç, dörd, beş, altı.
Bəli, burada altıncı fəqərəni
-
görürük. Əvvəlki
-
şəkildə onu görə bilməmişdik.
-
Bu isə yeddincidir.
-
MAHADEVAN: Bəli.
-
SAL KHAN:Bunu adekvat görüntü adlandıra
bilərik, çünki
-
7-ci də daxil olmaqla boyun
-
fəqərələrini görürük.
-
MAHADEVAN: Doğrudur.
-
Bütün boyun fəqərələrini görürük.
-
Birincidən yeddinciyə qədər
-
onları saydıq.
-
Buradan sonra yenə 1 yazırıq,
-
çünki döş fəqərələri başlayır.
-
SAL XAN: Baxın, bu sanki
-
küçələrin nömrələnməsinə bənzəyir,
-
rəqəmlər başa qayıdır.
-
Yenidən 1-dən sayırıq.
-
MAHADEVAN: Bəli.
-
SAL XAN: Düzgün yazdım?
-
MAHADEVAN: Bəli.
-
İndi yenidən önə baxaq.
Fəqərə çıxıntılarına nömrələri
-
düzgün yazdıq.
Çıxıntını boynunuza
-
arxa tərəfdən toxunduqda hiss
edə bilərsiniz.
-
Burada bizi əsas maraqlandıran, fəqərə
-
cisimlərinin ön hissələrinin
-
uyğunlaşmasıdır.
-
SAL XAN: Bu, birdir.
-
Bu, iki, üç, dörd, beş, altı,
yeddi.
-
Birincinin yuxarı səthinə baxaq.
-
Bu, haradadır?
-
MAHADEVAN: Bu hissədən baxsaq,
onu görmək
-
bir az çətindir.
-
Ancaq ön tərəfdə uyğunluğu
görmək istəsəniz-
-
SAL XAN: Aydındır.
-
Tam ayırd edə bilməsəm də, burada
-
olduğunu fərz edirəm.
-
Siz mütəxəssis
-
olduğunuz üçün, onu görə bilərsiniz.
-
Bəli, bəli.
-
Bəs sonra nə edirik?
-
MAHADEVAN: 7-ci boyun və 1-ci döş
fəqərəsinin
-
birləşməsini göstərmişik.
-
Bununla həmin fəqərələri aydın
görə bilirik. Ancaq orijinal
-
təsvirdə onları görə bilmirdik.
Buna görə də,
-
həmin görüntünü almalıyıq.
-
SAL XAN: Anladım. Bu,
-
adekvat görüntüdür.
-
Burada başqa bir nümunəmiz var.
-
Bu, olduqca maraqlıdır.
-
MAHADEVAN: Eyni pasiyentə aiddir.
-
Eyni görüntünü təkrar alırıq,
-
əvvəldə qeyd etdiyim şəkildə.
-
SAL XAN: Bu, buradakı
-
pasiyentdir,
-
elədir? Ən sağdakı deyil.
-
MAHADEVAN: Bəli.
-
DR. MAHADEVAN: Bu, normal
-
görüntü idi. Digəri isə norma deyil.
-
SAL XAN: Eyni pasiyentdir?
-
MAHADEVAN: Eyni-
-
SAL XAN: Bunu nəzərdə tuturdum.
-
MAHADEVAN: Rentgen zamanı
-
eyni istiqamətdə dayanıb.
-
SAL XAN: Əla.
-
MAHADEVAN: İlk fəqərədən başlayaraq
-
yenə saya bilərik.
-
Bu, birincidir.
-
SAL XAN: İki, bu da üç olacaq?
-
MAHADEVAN: Üçüncü budur.
-
SAL KHAN: Aydındır. O zaman
bütün bu gördüyümüz
-
üçüncü fəqərədir?
-
MAHADEVAN: Bəli, elədir.
-
SAL XAN: Dörd, beş,
altı, və yeddi.
-
Bu hissədə, əgər
-
düzgün görürəmsə,
-
bir qədər kölgəlik var.
-
MAHADEVAN: Bəli.
Onu da qeyd edim ki,
-
fəqərə cisimlərinin ön səthləri
-
boyunca düz bir xətt çəkərək
-
onları bu cür birləşdirə bilərik.
-
SAL XAN: Qırıq xətlə təsvir etdim.
-
MAHADEVAN: Əladır.
-
SAL XAN: Bu, normal görünür.
-
MAHADEVAN: Aşağı getdikcə--
-
SAL XAN: Bəli, yeddinci fəqərəyə
-
çatdıqda problem yaranır.
-
MAHADEVAN: Bəli,
o, bir az geridə qalır.
-
Səbəbi odur ki, bu sümüklərin
arxasında
-
onurğa beyni yerləşir.
-
Hər hansı bir zədələnmə,
onurğa beynini də zədələyə, bu da daimi
-
iflicə gətirib
çıxara bilərdi.
-
SAL XAN: Aydındır.
-
Bu, çox vacib
-
məqamdır.
-
Düşünürəm ki, bu qısa seqmentlə
-
bağlı iki vacib məqam var. Birincisi,
-
düzgün diaqnoz qoya bilmək
üçün kifayət qədər
-
məlumatlı olmalıyıq.
-
Məsələn, bu şəklə baxmaqla nəticə
-
əldə edə bilmirik,
çünki
-
6-cı və 7-ci fəqərələri görmürük.
-
MAHADEVAN: Bəli. Qeyri-
-
adekvatdır. Buradan bir nəticəyə
gələ bilmirik.
-
SAL XAN: Buna görə də
-
rentgenin qeyd etdiyimiz
mövqedə çəkilməsini
-
tələb edirik.
-
MAHADEVAN: Bəli.
-
SAL XAN: Nəticədə,
bu görüntü alınacaq.
-
Buradakı görüntüdən aydın olur ki,
-
7-ci fəqərədə
-
uyğunsuzluq var.
-
MAHADEVAN: Tam doğrudur.
-
Bu zaman pasiyentdən xəstəxananı
-
tərk etmədən onurğa xəstəlikləri üzrə
-
mütəxəssisə görünməsini tələb edəcəyik.
-
Əgər bu görüntünü əldə etməsəydik,
yanlış olaraq, heç bir
-
patologiya olmadığını düşünəcəkdik, amma
-
burada çox ciddi problem var.
-
SAL XAN:
Faydalı
-
məlumatlardır. Təşəkkür edirəm.