< Return to Video

Laplace Transform 1

  • 0:01 - 0:03
    Przedstawię Wam teraz ideę
  • 0:03 - 0:05
    transformaty Laplace'a.
  • 0:05 - 0:10
    Jest to jedno z najbardziej użytecznych pojęć,
  • 0:10 - 0:14
    o których będziecie się uczyć; nie tylko w równaniach różniczkowych,
  • 0:14 - 0:15
    ale i w całej matematyce.
  • 0:15 - 0:18
    Zwłaszcza jeśli zamierzacie studiować kierunki techniczne,
  • 0:18 - 0:21
    zobaczycie, że transformata Laplace'a, oprócz tego, że przydaje się
  • 0:21 - 0:25
    w rozwiązywaniu równań różniczkowych, to pozwala też zamieniać
  • 0:25 - 0:30
    dziedzinę funkcji i przejść od opisywania kształtu fali zależnością od czasu
  • 0:30 - 0:33
    do opisu w terminach częstości. No i pomaga zbadać
  • 0:33 - 0:35
    i zrozumieć mnóstwo zjawisk.
  • 0:35 - 0:36
    Na razie jednak nie będę w to się wgłębiał.
  • 0:36 - 0:39
    Zacznę od pokazania Wam, co to jest.
  • 0:39 - 0:40
    Transformata Laplace'a.
  • 0:43 - 0:45
    Wpierw pokażę Wam jak to działa, a jak już oswoicie się trochę
  • 0:45 - 0:48
    z rachunkami, to po paru następnych filmikach
  • 0:48 - 0:52
    dopiero zobaczycie w jaki sposób można jej używać
  • 0:52 - 0:53
    do rozwiązywania równań różniczkowych.
  • 0:53 - 0:55
    Właściwie to zaczniemy od rozwiązania paru równań, które
  • 0:55 - 0:57
    już wcześniej rozwiązaliśmy innymi metodami.
  • 0:57 - 0:59
    A potem będziemy przechodzić do coraz to
  • 0:59 - 1:01
    trudniejszych zagadnień.
  • 1:01 - 1:03
    Więc cóż to jest ta transformata Laplace'a?
  • 1:03 - 1:09
    Transformatę Laplace'a oznaczamy literą L, jak
  • 1:09 - 1:12
    Laverne z "Laverne&Shirley".
  • 1:12 - 1:15
    (Pewnie jesteście za młodzi, by to znać, ale ja na tym
  • 1:15 - 1:17
    serialu się wychowałem.
  • 1:17 - 1:21
    Właściwie nawet, gdy ja byłem dzieckiem, to już chyba szły powtórki.)
  • 1:21 - 1:23
    Transformata Laplace'a jakiejś funkcji f.
  • 1:23 - 1:25
    Z reguły mówimy f od t,
  • 1:25 - 1:27
    zamiast f od x.
  • 1:27 - 1:30
    Bo w wielu rónaniach różniczkowych
  • 1:30 - 1:32
    i zastosowaniach, naprawdę zastępuję się
  • 1:32 - 1:34
    zależność od czasu.
  • 1:34 - 1:36
    zależnością od częstotliwości.
  • 1:36 - 1:37
    Nie martwcie się o to na razie.
  • 1:37 - 1:40
    Jeśli Was to myli.
  • 1:40 - 1:43
    Transformata Laplace'a funkcji od t.
  • 1:43 - 1:48
    Ona przekształca tę funkcję w pewną inną funkcję od s.
  • 1:48 - 1:49
    i jak to robi?
  • 1:49 - 1:53
    Pozwólcie, że użyję matematycznego zapisu,
  • 1:53 - 1:56
    które pewnie wiele Wam nie powie.
  • 1:56 - 1:58
    Więc co ona przekształca?
  • 1:58 - 2:00
    Ja myślę o tym, jako o
  • 2:00 - 2:01
    funkcji od funkcji.
  • 2:01 - 2:05
    Funkcja przekształca jeden zbiór (w każdym razie,
  • 2:05 - 2:08
    w tym, czym się zajmujemy) jeden zbiór liczb
  • 2:08 - 2:09
    w inny.
  • 2:09 - 2:12
    Transformata przekształca jeden zbiór funkcji
  • 2:12 - 2:13
    w inny zbiór funkcji.
  • 2:13 - 2:14
    Zdefiniuję to.
  • 2:14 - 2:23
    Transformata Laplace'a, dla naszych celów, jest zdefiniowana jako
  • 2:23 - 2:25
    całka niewłaściwa.
  • 2:25 - 2:28
    Wiem, że właściwie nie robiłem jeszcze całek niewłaściwych,
  • 2:28 - 2:30
    ale wyjaśnię je za chwilę.
  • 2:30 - 2:36
    Całka niewłaściwa od 0 do nieskończoności, z e do
  • 2:36 - 2:44
    -st, razy f od t, czyli to od czego bierzemy
  • 2:44 - 2:49
    transformate Laplace'a, po dt.
  • 2:49 - 2:51
    To może Was zniechęcać i wydawać się
  • 2:51 - 2:54
    zagmatwane, ale zrobię teraz kilka przykładów.
  • 2:54 - 2:56
    Więc czym jest transformata Laplace'a?
  • 2:56 - 2:58
    Powiedzmy, że f od t jest równe 1.
  • 2:58 - 3:00
    Czym jest transformata laplace'a od 1?
  • 3:04 - 3:08
    Jeśli f od t jest równe 1, jest to po prostu stała funkcja
  • 3:08 - 3:14
    od czasu. To będzie równe... właściwie to napiszę, dokładnie tak
  • 3:14 - 3:15
    jak napisałem tutaj.
  • 3:15 - 3:19
    To jest całka niewłaściwa od zera do nieskończoności od
  • 3:19 - 3:25
    e do -st razy 1.
  • 3:25 - 3:29
    Nie muszę tego dopisywać, ale tutaj jest razy 1, po dt.
  • 3:29 - 3:32
    Wiem, że pewnie teraz zastanawiacie się nad tą
  • 3:32 - 3:34
    nieskończonością, ale zajmiemy się tym za chwilę.
  • 3:34 - 3:36
    Właściwie, to zajmimy się tym teraz.
  • 3:36 - 3:41
    To jest to samo co granica,
  • 3:41 - 3:49
    powiedzmy, że A dąży do nieskończoności, całka od
  • 3:49 - 3:57
    0 do A, e do -st, dt.
  • 3:57 - 3:59
    Jeśli macie już trochę wprawy, to
  • 3:59 - 4:02
    mogliście zgadnąć, że to jest to samo.
  • 4:02 - 4:05
    Bo, oczywiście, nie można obliczać dla nieskońoności, ale
  • 4:05 - 4:07
    można wziąć granicę przy czymś, co niej dąży.
  • 4:07 - 4:10
    Weźmy funckję pierwotną i obliczmy
  • 4:10 - 4:13
    tę niewłaściwą całkę oznaczoną, czyli
  • 4:13 - 4:14
    tę całkę niewłaściwą.
  • 4:14 - 4:17
    Jaka jest funkcja pierwotna od e do -st
  • 4:17 - 4:19
    po dt?
  • 4:19 - 4:29
    Jest to -1/s e do -st, zgadza się?
  • 4:29 - 4:31
    Jeśli mi nie wierzycie, to to zróżniczkujcie.
  • 4:31 - 4:32
    Wyjdzie -s razy to,
  • 4:32 - 4:34
    to się skróci i zostanie Wam po prorstu e do
  • 4:34 - 4:36
    -st. W porządku.
  • 4:40 - 4:42
    Wymażę to tutaj, ten znak równości.
  • 4:42 - 4:46
    Ponieważ przyda mi się więcej miejsca.
  • 4:46 - 4:51
    Weźmiemy granicę, przy A dążącym do nieskończoności.
  • 4:51 - 4:53
    Nie trzeba tego robić zawsze, ale to jest pierwszy
  • 4:53 - 4:55
    raz, kiedy mamy doczynienia z całkami niewłaściwymi.
  • 4:55 - 4:57
    Pomyślałem, że mogę Wam przypomnieć, że
  • 4:57 - 4:59
    wtedy bierzemy granicę.
  • 4:59 - 5:01
    Spójrzmy na funkcję pierwotną.
  • 5:01 - 5:05
    Teraz musimy obliczyć ją w A, odjąć wartość funkcji pierwotnej
  • 5:05 - 5:06
    w zerze,
  • 5:06 - 5:09
    i wtey wziąć granicę od tego co nam wyjdzie,
  • 5:09 - 5:10
    przy A dążącym do nieskończości.
  • 5:10 - 5:17
    To się równa granicy przy A dążącym do nieskończości.
  • 5:17 - 5:18
    OK.
  • 5:18 - 5:25
    Jeśli najpeirw podstawimy tu A, dostaniemy -1/s.
  • 5:25 - 5:27
    Pamiętajcie, że patrzymy na t,
  • 5:27 - 5:30
    bo całkowaliśmy względem t.
  • 5:30 - 5:37
    e do -sA, zgadza się?
  • 5:37 - 5:39
    To się dzieje, gdy podstawiam tu A.
  • 5:39 - 5:41
    minus
  • 5:41 - 5:45
    Co się dzieje, gdy podstawię tu t równe 0?
  • 5:45 - 5:48
    Gdy t równe 0, to staje się e do -s razy 0.
  • 5:48 - 5:49
    To wyrażenie jest równe 1.
  • 5:49 - 5:51
    I zostaje po prostu -1/s.
  • 5:58 - 5:58
    W porządku.
  • 5:58 - 6:01
    Przewinę trochę w dół.
  • 6:01 - 6:02
    Pisałem trochę większymi literami niż chciałem,
  • 6:02 - 6:04
    ale to nie przeszkadza.
  • 6:04 - 6:10
    Więc to będzie granica, gdy A dąży do nieskończoności,
  • 6:10 - 6:21
    z -1/s e do -sA minus minus 1/s.
  • 6:21 - 6:25
    czyli plus 1/s.
  • 6:25 - 6:26
    Więc czym jest ta granica przy A dążącym do nieskończoności?
  • 6:26 - 6:28
    Jak się zachowuje ten składnik?
  • 6:28 - 6:34
    Przy A dążącym do nieskończoności, jeśli założymy, że s jest większe
  • 6:34 - 6:38
    od 0, a tak teraz założymy.
  • 6:38 - 6:39
    Właściwie, to mogę to zapisać.
  • 6:39 - 6:42
    Załóżmy, że s jest większe od 0.
  • 6:42 - 6:45
    Jeśli założymy, że s jest większe od 0, wtedy przy A
  • 6:45 - 6:48
    dążącym do nieskończoności, co się stanie?
  • 6:48 - 6:53
    To będzie dążyć do 0, zgadza się? e do minus...
  • 6:53 - 6:56
    dużej liczby, to bardzo, bardzo mała liczba.
  • 6:56 - 7:01
    A e do minus jeszcze większej liczby, jest jeszcze mniejszą liczbą.
  • 7:01 - 7:05
    To "e do minus nieskończoności" dąży do 0, więc
  • 7:05 - 7:06
    ten składnik dąży do 0.
  • 7:06 - 7:09
    Ten składnik się nie nie zmienia, ponieważ nie ma tu A, więc
  • 7:09 - 7:12
    zostaje po prostu 1/s.
  • 7:12 - 7:13
    Proszę bardzo.
  • 7:13 - 7:16
    To jest znaczący moment w Waszym życiu.
  • 7:16 - 7:21
    Właśnie stawiliście czoła Waszej pierwszej transformacji Laplace'a.
  • 7:21 - 7:23
    Pokażę Wam w kolejnych filmikach, że istnieją całe tablice
  • 7:23 - 7:25
    transformat Laplace'a i stopniowo
  • 7:25 - 7:28
    wszystkie je policzymy.
  • 7:28 - 7:29
    Ale na razie, zajmiemy się tymi
  • 7:29 - 7:30
    bardziej podstawowymi.
  • 7:30 - 7:32
    Ale to może być nasz pierwszy wkład do
  • 7:32 - 7:35
    tablic transormat Laplace'a.
  • 7:35 - 7:40
    Transformata Laplace'a od f od t równego 1
  • 7:40 - 7:44
    jest równa 1/s.
  • 7:44 - 7:46
    Zauważmy, że przeszliśmy z funkcji od t, choć nie było
  • 7:46 - 7:50
    tu zależności od t, do funkcji od s.
  • 7:50 - 7:54
    Zostały mi jakieś 3 minuty, ale nie sądzę, by mi to
  • 7:54 - 7:56
    starczyło do zrobienia kolejnej transformaty Laplace'a.
  • 7:56 - 7:59
    Zostawię to sobie na następny filmik.
  • 7:59 - 8:01
    Do zobaczenia wkrótce.
Title:
Laplace Transform 1
Description:

Introduction to the Laplace Transform

more » « less
Video Language:
English
Duration:
08:01

Polish subtitles

Revisions