< Return to Video

Migracja ptaków - niebezpieczna podróż - Alyssa Klavans

  • 0:06 - 0:10
    Każdej wiosny
    miłośnicy przyrody cieszą się,
  • 0:10 - 0:12
    że zima wreszcie się skończyła.
  • 0:12 - 0:13
    Dni robią się cieplejsze,
  • 0:13 - 0:15
    kwiaty i drzewa rozkwitają.
  • 0:15 - 0:17
    Świat budzi się do życia
  • 0:17 - 0:18
    przy melodii śpiewu ptaków,
  • 0:18 - 0:20
    poszukujących partnera.
  • 0:20 - 0:22
    Gdzie kryły się te czarujące dźwięki
  • 0:22 - 0:24
    przez całą zimę?
  • 0:24 - 0:26
    Prawie 200 gatunków ptaków śpiewających
  • 0:26 - 0:28
    spędza zimę
  • 0:28 - 0:29
    w tropikach
  • 0:29 - 0:32
    w Środkowej i Południowej Ameryce.
  • 0:32 - 0:33
    Choć brzmi to wspaniale,
  • 0:33 - 0:35
    wiąże się z tym
    niezwykle niebezpieczna podróż,
  • 0:35 - 0:38
    znana w całym królestwie zwierząt.
  • 0:38 - 0:40
    Jest to migracja.
  • 0:40 - 0:41
    Ptaki śpiewające
  • 0:41 - 0:43
    podróżują nieraz
  • 0:43 - 0:46
    od kilkuset do kilkunastu tysięcy km
  • 0:46 - 0:47
    w czasie od kilku tygodni
  • 0:47 - 0:49
    do czterech miesięcy.
  • 0:49 - 0:50
    Ptaki przygotowują się tygodniami
  • 0:50 - 0:51
    do wyczerpującej podróży,
  • 0:51 - 0:53
    pochłaniając ogromne ilości pożywienia.
  • 0:53 - 0:55
    Czasem przed wyruszeniem
    zwiększają dwukrotnie wagę.
  • 0:55 - 0:57
    Czasem przed wyruszeniem
    zwiększają dwukrotnie wagę.
  • 0:57 - 0:58
    Podczas lotu mogą tracić
  • 0:58 - 1:01
    nawet 1% wagi w ciągu godziny.
  • 1:01 - 1:04
    Przybieranie na wadze
    jest kluczowe dla przeżycia.
  • 1:04 - 1:06
    Jednak bardziej niż
    z fizycznym wyczerpaniem,
  • 1:06 - 1:08
    migrujące ptaki muszą dziś mierzyć się
  • 1:08 - 1:10
    z nowym utrudnieniem:
  • 1:10 - 1:12
    zmianą krajobrazu
  • 1:12 - 1:13
    Wyobraźcie sobie,
  • 1:13 - 1:15
    że wyruszacie na wycieczkę.
  • 1:15 - 1:16
    Spakowaliście do samochodu
  • 1:16 - 1:17
    wszystko, co niezbędne,
  • 1:17 - 1:18
    zatankowaliście,
  • 1:18 - 1:20
    zjedliście spore śniadanie
  • 1:20 - 1:21
    i ruszyliście w drogę.
  • 1:21 - 1:23
    Znacie już tę trasę.
  • 1:23 - 1:25
    Macie ulubione miejsca postojowe,
  • 1:25 - 1:27
    małe restauracyjki, żeby coś przekąsić.
  • 1:27 - 1:29
    Wszystko jest zaplanowane.
  • 1:29 - 1:31
    Kiedy jednak licznik paliwa
  • 1:31 - 1:32
    zaczyna zbliżać się do zera
  • 1:32 - 1:34
    mijacie coś, co kiedyś było stacją,
  • 1:34 - 1:36
    a teraz jest zamknięte.
  • 1:36 - 1:37
    "Nie ma problemu", myślicie,
  • 1:37 - 1:40
    "Następna nie może być daleko".
  • 1:40 - 1:42
    Ale następną stacja nie pojawia się.
  • 1:42 - 1:45
    Niestety, jedziecie coraz dalej
  • 1:45 - 1:48
    i dociera do was realizm sytuacji.
  • 1:48 - 1:50
    Kolejne stacje są zamknięte
  • 1:50 - 1:52
    lub po prostu wymazane z mapy.
  • 1:52 - 1:54
    Nagle zwykła wycieczka
  • 1:54 - 1:55
    przemienia się w desperackie poszukiwanie
  • 1:55 - 1:57
    bezpiecznego miejsca odpoczynku
  • 1:57 - 1:59
    i możliwości zatankowania przed nocą.
  • 2:00 - 2:02
    Ten scenariusz stał się rzeczywistością
  • 2:02 - 2:04
    dla większości migrujących ptaków
  • 2:04 - 2:07
    przez niekontrolowane zmiany
    krajobrazu przez człowieka.
  • 2:07 - 2:09
    Ludzie zmieniają istotne miejsca odpoczynku,
  • 2:09 - 2:12
    z których ptaki korzystały od pokoleń.
  • 2:12 - 2:14
    Przemierzając cały kontynent,
  • 2:14 - 2:16
    natrafiają na liczne niebezpieczeństwa:
  • 2:16 - 2:19
    zatrucie pestycydami na terenach rolniczych,
  • 2:19 - 2:21
    zniszczenie środowiska przez rozwój przedmieść
  • 2:21 - 2:24
    lub dezorientacja z powodu
    zanieczyszczenia świetlnego.
  • 2:24 - 2:25
    Często zderzają się z wysokimi,
    szklanymi budynkami.
  • 2:25 - 2:29
    Często zderzają się z wysokimi,
    szklanymi budynkami.
  • 2:29 - 2:31
    Z około 20 miliardów osobników,
  • 2:31 - 2:34
    które stanowią jesienną populację
  • 2:34 - 2:36
    wróci jedynie połowa,
  • 2:36 - 2:37
    by wiosną wydać na świat potomstwo.
  • 2:37 - 2:39
    Prawie miliard z nich
  • 2:39 - 2:42
    zginie przez zderzenie z budynkami.
  • 2:42 - 2:44
    Tak ogromna liczba ginących ptaków
  • 2:44 - 2:46
    to nie tylko ryzyko utraty
  • 2:46 - 2:48
    pięknych gatunków i ich ptasich pieśni.
  • 2:48 - 2:51
    Ptaki pełnią ważną rolę w ekosystemie.
  • 2:51 - 2:54
    Kontrolują liczbę owadów,
  • 2:54 - 2:55
    zapylają kwiaty,
  • 2:55 - 2:57
    rozsiewają nasiona po okolicy.
  • 2:57 - 2:59
    Bez ptaków świat stałby się
    zupełnie innym miejscem.
  • 2:59 - 3:00
    Bez ptaków świat stałby się
    zupełnie innym miejscem.
  • 3:00 - 3:02
    Chociaż stawiają czoła niebezpieczeństwom
  • 3:02 - 3:04
    ze strony ludzi i zmian krajobrazu,
  • 3:04 - 3:06
    są sposoby, by im pomóc.
  • 3:06 - 3:08
    Wiele krajów i samorządów
  • 3:08 - 3:09
    już wprowadziło ważne prawa,
  • 3:09 - 3:12
    które ograniczają użycie trujących pestycydów.
  • 3:12 - 3:15
    Stosując naturalne, roślinne produkty
  • 3:15 - 3:17
    możemy dbać o nasze farmy i ogrody
  • 3:17 - 3:19
    bez niebezpiecznych efektów ubocznych.
  • 3:19 - 3:22
    Liczba ludzi na ziemi będzie rosła,
  • 3:22 - 3:24
    będą potrzebowali nowych domów.
  • 3:24 - 3:26
    Zielone obszary mogą być
    zarówno środowiskiem ptaków
  • 3:26 - 3:28
    jak i spokojnym, naturalnym miejscem
  • 3:28 - 3:30
    dla ludzi.
  • 3:30 - 3:31
    Małe zmiany w domu
  • 3:31 - 3:33
    mogą sprawić wielką różnicę.
  • 3:33 - 3:34
    Zawieszając karmniki
  • 3:34 - 3:37
    i budując domki dla ptaków
  • 3:37 - 3:39
    możemy zapewnić im bezpieczeństwo i jedzenie
  • 3:39 - 3:41
    na czas długich migracji.
  • 3:42 - 3:43
    Wyłączenie świateł
  • 3:43 - 3:44
    na przedmieściach i w miastach
  • 3:44 - 3:45
    także może pomóc ptakom,
  • 3:45 - 3:47
    które używają gwiazd do nawigacji.
  • 3:47 - 3:49
    Z naszą pomocą, podniebni podróżnicy
  • 3:49 - 3:51
    mogą dotrzeć bezpiecznie do celu
  • 3:51 - 3:55
    i, przy odrobinie szczęścia, wracać rok po roku.
Title:
Migracja ptaków - niebezpieczna podróż - Alyssa Klavans
Description:

Zobacz całą lekcję: http://ed.ted.com/lessons/bird-migration-a-perilous-journey-alyssa-klavans

Prawie 200 gatunków ptaków śpiewających migruje na południe na czas zimy, nieraz pokonując nawet kilkanaście tysięcy kilometrów. Nie jest to łatwe zadanie, coroczna podróż jest niebezpieczna, także z powodu zmian krajobrazu. Zaledwie połowa ptaków, które wyruszyły na południe, powróci do swoich siedlisk na wiosnę.
Alyssa Klavans wyjaśnia, dlaczego ptasia migracja jest tak trudna oraz podpowiada, w jaki sposób możemy pomóc naszym ćwierkającym przyjaciołom.

Lekcja: Alyssa Klavans, animacja: Igor Coric.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:10

  • Rysia Wand

    Finished review. Awaiting translator's input.
    =================================================================================
    Tytuł TED-Ed
    Na końcu opisu zawsze jest "lesson by" i "animation by". Utarło się, żeby po polsku dawać lekcja: (z dwukropkiem), bo wtedy można dać nazwisko bez odmieniania przez przypadki.
    ================================================================================ Już mówiłyśmy o tym kilkakrotnie: nie trzeba dzielić linijki, jeśli bez trudu mieści się w limicie 42 znaków. Tworząc dwie linijki tekstu przesłaniasz więcej ekranu, więc jeśli można, trzeba tego unikać.

Polish subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.