< Return to Video

Bí quyết tạo nên bài thuyết trình thành công

  • 0:00 - 0:03
    Thật tuyệt khi được có mặt ở đây.
  • 0:03 - 0:05
    Bạn có năng lực thay đổi thế giới.
  • 0:05 - 0:06
    Tôi không nói một cách sáo rỗng,
  • 0:06 - 0:09
    bạn thực sự có năng lực thay đổi thế giới.
  • 0:09 - 0:11
    Ẩn sâu trong bạn,
    từng người trong các bạn
  • 0:11 - 0:15
    có một công cụ quyền năng nhất
    mà con người biết tới.
  • 0:15 - 0:16
    Và đó là ý tưởng.
  • 0:17 - 0:20
    Một ý tưởng, từ tâm trí con người,
  • 0:20 - 0:22
    nó có thể khơi dậy một làn sóng,
  • 0:22 - 0:25
    có thể là ngọn lửa nhen nhóm
    một phong trào,
  • 0:25 - 0:27
    và nó có thể kiến tạo lại tương lai
    của chúng ta.
  • 0:27 - 0:30
    Nhưng một ý tưởng sẽ không có sức mạnh
  • 0:30 - 0:32
    nếu nó chỉ nằm im trong bạn.
  • 0:32 - 0:35
    Nếu bạn không bao giờ bộc lộ ý tưởng đó ra
    cho người khác tranh luận,
  • 0:35 - 0:37
    nó sẽ chết cùng bạn.
  • 0:37 - 0:40
    Có lẽ vài người trong các bạn
    từng cố gắng diễn đạt ý tưởng của mình
  • 0:40 - 0:42
    và nó không được chấp nhận, bị từ chối,
  • 0:42 - 0:45
    và một ý tưởng tầm thường hoặc trung bình
    nào đó lại được chấp nhận.
  • 0:45 - 0:50
    Và sự khác biệt duy nhất giữa hai ý tưởng
    là cách chúng được truyền tải.
  • 0:50 - 0:52
    Vì nếu cách bạn truyền tải ý tưởng
    có sức cộng hưởng,
  • 0:52 - 0:55
    sự thay đổi sẽ xuất hiện,
    và bạn có thể thay đổi thế giới.
  • 0:55 - 0:59
    Trong gia đình, chúng tôi sưu tầm
    các poster cổ điển châu Âu.
  • 0:59 - 1:01
    Mỗi khi tới Maui,
    chúng tôi gặp thương nhân ở đây,
  • 1:01 - 1:03
    và ông đưa ra các poster lớn này.
  • 1:03 - 1:05
    Tôi thích chúng. Chúng đều có một ý tưởng
  • 1:05 - 1:07
    và một hình ảnh rõ ràng
    truyền tải ý tưởng.
  • 1:07 - 1:10
    Chúng có kích thước khoảng một tấm nệm.
    Chúng thực sự lớn.
  • 1:10 - 1:12
    Chúng không dày như tấm nệm,
    nhưng rất to.
  • 1:12 - 1:15
    Người thương nhân sẽ lật từng trang
    và kể chuyện.
  • 1:15 - 1:17
    Một lần, hai đứa con đứng bên cạnh tôi
  • 1:17 - 1:20
    và ông ấy lật trang,
    tấm poster ở bên dưới,
  • 1:20 - 1:22
    ngay khi tôi nghiêng người
    về phía trước và nói,
  • 1:22 - 1:25
    "Chúa ơi, tôi thích poster này,"
  • 1:25 - 1:27
    hai đứa con tôi nhảy về sau và kiểu như,
  • 1:27 - 1:28
    "Chúa ơi, là mẹ à."
  • 1:28 - 1:30
    Và đây là tấm poster đó.
  • 1:30 - 1:31
    (Tiếng cười)
  • 1:31 - 1:33
    Trông như thể "Chiến đi!"
  • 1:33 - 1:36
    Điều tôi thích ở tấm poster này
    là sự châm biếm.
  • 1:36 - 1:38
    Cô gái này đầy phấn khích,
    lao vào trận chiến --
  • 1:38 - 1:39
    như một thủ lĩnh --
  • 1:40 - 1:43
    và cô ấy đang cầm hộp gia vị
    nướng bánh Suavitos,
  • 1:43 - 1:45
    như một thứ gì đó rất bình thường,
  • 1:45 - 1:49
    dù cô sẵn sàng liều mạng
    để quảng bá nó.
  • 1:50 - 1:54
    Vì thế nếu bạn định đổi
    hộp gia vị Suavitos đó
  • 1:54 - 1:55
    bằng một bài thuyết trình --
  • 1:55 - 1:57
    Thì tôi sẽ trông như vậy đó.
  • 1:57 - 1:59
    Tôi phấn khích với thuyết trình
  • 1:59 - 2:02
    từ thời mà việc phấn khích với
    thuyết trình không tuyệt lắm.
  • 2:02 - 2:05
    Tôi nghĩ thuyết trình có năng lực
    thay đổi thế giới
  • 2:05 - 2:07
    khi bạn truyền đạt
    một cách hiệu quả bằng nó.
  • 2:07 - 2:09
    Và thay đổi thế giới thì khó.
  • 2:10 - 2:13
    Nó sẽ không xảy ra chỉ với một người
    và một ý tưởng đơn độc.
  • 2:13 - 2:16
    Ý tưởng đó phải được lan rộng,
    nếu không nó sẽ vô hiệu.
  • 2:16 - 2:18
    Vì vậy bạn phải bộc lộ ý tưởng
  • 2:18 - 2:20
    và cởi mở để mọi người thấy được nó.
  • 2:22 - 2:26
    Và cách truyền đạt ý tưởng hiệu quả nhất
    chính là kể chuyện.
  • 2:26 - 2:28
    Bạn biết đó, ngàn năm nay,
  • 2:28 - 2:31
    những thế hệ không được học hành
    sẽ truyền các giá trị và văn hóa của họ
  • 2:31 - 2:33
    từ thế hệ này đến thế hệ khác,
  • 2:33 - 2:34
    và họ sẽ vẫn vẹn nguyên không đổi.
  • 2:34 - 2:37
    Có một điều kì diệu về cấu trúc câu chuyện
  • 2:37 - 2:40
    mà khi tập hợp lại,
  • 2:40 - 2:42
    nó sẽ được tiếp thu và nhớ đến
  • 2:42 - 2:44
    bởi người nghe.
  • 2:45 - 2:48
    Về cơ bản khi nghe kể chuyện,
    bạn sẽ có phản ứng thể chất;
  • 2:48 - 2:51
    tim bạn có thể đập nhanh,
    mắt bạn có thể mở to,
  • 2:51 - 2:54
    bạn có thể nói,
    "Ôi, tôi thấy lạnh sống lưng"
  • 2:54 - 2:56
    hoặc, "Tôi có thể cảm nhận
    nó trong thâm tâm."
  • 2:56 - 2:59
    Chúng ta thường có phản ứng thể chất
    khi được nghe kể chuyện.
  • 2:59 - 3:02
    Nên dù cùng sân khấu ấy,
    một câu chuyện có thể được kể,
  • 3:02 - 3:05
    nhưng một khi bài thuyết trình được kể,
    ta chẳng có cảm xúc gì.
  • 3:05 - 3:06
    Và tôi muốn tìm hiểu lí do.
  • 3:06 - 3:09
    Tại sao chúng ta lại ngồi chăm chú
    nghe một câu chuyện,
  • 3:09 - 3:12
    nhưng vô cảm với bài thuyết trình.
  • 3:12 - 3:16
    Tôi muốn tìm hiểu cách để đưa câu chuyện
    vào bài thuyết trình.
  • 3:16 - 3:19
    Chúng tôi có hàng ngàn
    bài thuyết trình ở nơi làm việc --
  • 3:19 - 3:21
    thực ra là
    hàng trăm ngàn bài thuyết trình,
  • 3:21 - 3:23
    nên tôi biết nội dung
    của một bài thuyết trình dở tệ.
  • 3:23 - 3:26
    Tôi đã quyết định học điện ảnh và văn học,
  • 3:26 - 3:28
    thực sự đào sâu
    và tìm hiểu điều gì đang diễn ra
  • 3:29 - 3:30
    và tại sao nó có vấn đề.
  • 3:30 - 3:33
    Tôi muốn cho các bạn xem một vài phát hiện
  • 3:33 - 3:37
    đã giúp tôi khám phá ra
    hình thức của một bài thuyết trình.
  • 3:38 - 3:40
    Hiển nhiên là bắt đầu với Aristotle,
  • 3:40 - 3:43
    ông có cấu trúc cốt truyện ba hồi,
    hồi một, hai và ba.
  • 3:43 - 3:44
    Tôi đã học thơ và hùng biện,
  • 3:44 - 3:48
    và rất nhiều bài thuyết trình không có
    cấu trúc ấy trong dạng đơn giản nhất.
  • 3:48 - 3:51
    Và rồi khi tôi chuyển sang học về
    hình mẫu anh hùng,
  • 3:51 - 3:53
    tôi nghĩ, "OK, người thuyết trình
    là anh hùng,
  • 3:53 - 3:55
    họ đứng trên sân khấu
    và là ngôi sao của buổi diễn."
  • 3:55 - 3:58
    Khi thuyết trình, bạn dễ cảm thấy
    mình là ngôi sao của buổi diễn.
  • 3:58 - 4:01
    Tôi nhận ra ngay rằng
    điều đó thật sự có vấn đề.
  • 4:01 - 4:04
    Vì khi tôi có một ý tưởng,
    tôi có thể bộc lộ nó ra,
  • 4:04 - 4:06
    nhưng nếu các bạn không nắm bắt
    và coi trọng nó,
  • 4:06 - 4:09
    ý tưởng sẽ chẳng đi tới đâu
    và thế giới không bao giờ thay đổi.
  • 4:09 - 4:12
    Thực tế, người thuyết trình
    không phải anh hùng
  • 4:12 - 4:15
    mà khán giả mới là anh hùng
    trong ý tưởng của chúng ta.
  • 4:15 - 4:17
    Nếu bạn xem hành trình
    anh hùng của Joseph Campbell
  • 4:17 - 4:20
    ngay phần trước,
    có một sự cách nhìn thú vị ở đây.
  • 4:20 - 4:23
    Có một vị anh hùng đáng mến
    trong thế giới bình thường,
  • 4:23 - 4:25
    và tiếng gọi phiêu lưu xuất hiện.
  • 4:25 - 4:27
    Khi đó thế giới như mất đi sự cân bằng.
  • 4:27 - 4:28
    Và ban đầu họ kháng cự.
  • 4:28 - 4:31
    Họ nghĩ, "Tôi không biết
    mình có muốn tham gia không,"
  • 4:31 - 4:32
    và rồi người cố vấn xuất hiện
  • 4:32 - 4:34
    và giúp họ
    đi từ thế giới bình thường
  • 4:34 - 4:36
    tới thế giới đặc biệt.
  • 4:36 - 4:37
    Đó là vai trò
    của người thuyết trình.
  • 4:37 - 4:41
    Người thuyết trình là cố vấn.
    Bạn không phải Luke Skywalker mà là Yoda.
  • 4:41 - 4:43
    Bạn chính là người giúp khán giả
  • 4:43 - 4:47
    đi từ điều bình thường
    tới ý tưởng mới đặc biệt của bạn,
  • 4:47 - 4:49
    đó là sức mạnh của một câu chuyện.
  • 4:49 - 4:53
    Kết cấu đơn giản nhất của một câu chuyện
    là cấu trúc cốt truyện ba hồi.
  • 4:53 - 4:56
    Bạn có một vị anh hùng đáng mến
    đầy khát khao,
  • 4:56 - 4:58
    họ gặp phải rào cản,
  • 4:58 - 5:02
    và cuối cùng họ trỗi dậy, biến đổi,
    và đó là cấu trúc cơ bản.
  • 5:03 - 5:06
    Nó không còn như vậy cho tới khi
    tôi biết đến kim tự tháp Gustav Freytag --
  • 5:06 - 5:09
    ông vẽ mô hình này năm 1863.
  • 5:09 - 5:12
    Ông là nhà soạn kịch người Đức...
  • 5:12 - 5:14
    nhà viết kịch người Đức
  • 5:14 - 5:17
    và ông tin rằng tồn tại cấu trúc
    cốt truyện năm hồi,
  • 5:17 - 5:20
    bao gồm Dẫn truyện, Cao trào,
  • 5:20 - 5:22
    Đỉnh điểm, Thoái trào và Kết thúc,
  • 5:22 - 5:25
    tức là giải pháp hoặc cách gỡ rối
    cho câu chuyện.
  • 5:25 - 5:27
    Tôi thích mô hình này.
    Ta bàn về các mô hình.
  • 5:27 - 5:30
    Mỗi câu chuyện có 1 kết cấu --
    kết cấu là mô hình.
  • 5:30 - 5:33
    Chúng ta nói về âm nhạc cổ điển
    có sự cân đối.
  • 5:34 - 5:36
    Vì vậy tôi nghĩ, nếu bài thuyết trình
    có mô hình
  • 5:36 - 5:37
    thì nó sẽ là gì?
  • 5:37 - 5:40
    Và người giao tiếp giỏi nhất
    sử dụng mô hình đó thế nào
  • 5:40 - 5:42
    hay họ có dùng mô hình không?
  • 5:42 - 5:44
    Tôi sẽ không bao giờ quên,
    đó là 1 sáng thứ bảy.
  • 5:44 - 5:46
    Sau khi học --
    khoảng vài năm --
  • 5:46 - 5:48
    tôi vẽ một mô hình.
  • 5:48 - 5:50
    Và tôi nghĩ,
    "Ôi Chúa ơi, nếu mô hình này là thật,
  • 5:50 - 5:54
    tôi có thể kết hợp
    hai bài thuyết trình hoàn toàn khác nhau
  • 5:54 - 5:55
    và nó sẽ thành sự thật."
  • 5:55 - 5:57
    Tôi chọn một bài diễn văn rõ ràng,
  • 5:57 - 5:59
    "Tôi có một ước mơ"
    của Martin Luther King,
  • 5:59 - 6:02
    và bài giới thiệu iPhone
    năm 2007 của Steve Job,
  • 6:02 - 6:04
    tôi kết hợp hai bài với nhau,
    và nó có hiệu quả.
  • 6:04 - 6:06
    Tôi ngồi trong văn phòng và sửng sốt.
  • 6:06 - 6:08
    Tôi thật sự đã khóc một chút,
  • 6:08 - 6:10
    vì tôi nghĩ,
    "Tôi đã được ban cho món quà này,"
  • 6:10 - 6:11
    và đây rồi,
  • 6:11 - 6:14
    đây là mô hình
    của một bài thuyết trình thành công.
  • 6:15 - 6:16
    Nó không tuyệt sao?
  • 6:16 - 6:17
    (Tiếng cười)
  • 6:17 - 6:19
    Tôi khóc đấy.
  • 6:19 - 6:21
    Tôi muốn chỉ cho các bạn,
    nó thật sự đáng kinh ngạc.
  • 6:21 - 6:24
    Có phần đầu, giữa và kết thúc,
    và tôi muốn dẫn dắt bạn qua từng bước.
  • 6:24 - 6:28
    Vì người giao tiếp giỏi nhất --
    tôi đã xem các bài diễn văn --
  • 6:28 - 6:29
    tôi có thể kết hợp mô hình.
  • 6:29 - 6:32
    Thậm chí Gettysburg Address
    tuân theo mô hình này.
  • 6:32 - 6:35
    Ở phần đầu của bài thuyết trình bất kì,
    bạn cần xây dựng vấn đề.
  • 6:35 - 6:38
    Bạn biết đó, đây là hiện trạng,
    đây là điều đang diễn ra.
  • 6:38 - 6:40
    Và rồi bạn cần so sánh nó
    với điều có thể xảy ra.
  • 6:40 - 6:43
    Bạn cần làm khoảng cách giữa chúng
    lớn nhất có thể,
  • 6:43 - 6:47
    vì hiện trạng thì bình thường,
  • 6:47 - 6:50
    và bạn cần tạo sự đối lập
    với tầm cao từ ý tưởng của bạn.
  • 6:50 - 6:52
    Nó giống như
    đây là quá khứ và kia là hiện tại,
  • 6:52 - 6:54
    nhưng hãy nhìn vào tương lai chúng ta.
  • 6:54 - 6:57
    Đây là vấn đề,
    nhưng hãy xem vấn đề được loại bỏ.
  • 6:57 - 7:00
    Đây là rào cản,
    hãy tiêu diệt nó.
  • 7:00 - 7:02
    Bạn cần khuếch đại khoảng cách đó.
  • 7:02 - 7:05
    Giống như khuấy động biến cố
    trong một bộ phim.
  • 7:05 - 7:07
    Đó là khi đột nhiên
    khán giả phải đấu tranh
  • 7:07 - 7:09
    với điều bạn vừa nêu ra:
  • 7:09 - 7:12
    "Ồ, liệu tôi có muốn đồng tình
    và ủng hộ nó hay không?"
  • 7:12 - 7:15
    Và phần còn lại của bài thuyết trình
    nên hỗ trợ điều đó.
  • 7:15 - 7:18
    Đoạn giữa sẽ tiến và lui,
  • 7:18 - 7:19
    nó di chuyển qua lại giữa
  • 7:19 - 7:21
    hiện trạng và khả năng có thể xảy ra.
  • 7:21 - 7:23
    Vì điều bạn đang cố gắng làm
  • 7:23 - 7:26
    là khiến hiện trạng và những thứ
    tầm thường trở nên kém hấp dẫn,
  • 7:26 - 7:27
    và bạn muốn kéo chúng
  • 7:27 - 7:31
    tới khả năng có thể xảy ra ở tương lai
    khi ý tưởng của bạn được chấp nhận.
  • 7:31 - 7:34
    Trên con đường thay đổi thế giới của bạn,
    mọi người sẽ kháng cự.
  • 7:34 - 7:36
    Họ sẽ không hứng khởi,
    có thể họ yêu thế giới này.
  • 7:36 - 7:38
    Nên bạn sẽ gặp phải sự kháng cự.
  • 7:38 - 7:39
    Đó là lí do bạn phải tiến và lui.
  • 7:39 - 7:41
    Tương tự như lái tàu.
  • 7:42 - 7:45
    Khi bạn lái tàu ngược gió
    và cơn gió kháng cự,
  • 7:45 - 7:48
    bạn phải di chuyển con tàu
    tiến và lui liên tục.
  • 7:48 - 7:50
    Làm cách đó bạn mới có thể đón gió.
  • 7:50 - 7:52
    Bạn phải thực sự nắm bắt được
    sự kháng cự
  • 7:52 - 7:54
    xuất hiện khi bạn đang lái tàu.
  • 7:54 - 7:56
    Thật thú vị là,
    nếu bạn đón gió đúng cách
  • 7:56 - 7:58
    và lái tàu đúng cách,
  • 7:58 - 8:00
    tàu của bạn sẽ đi nhanh hơn cả
    cơn gió.
  • 8:00 - 8:02
    Đó là một hiện tượng vật lý.
  • 8:02 - 8:03
    Bằng cách tập trung vào
  • 8:04 - 8:06
    cách họ kháng cự giữa hiện trạng
    và khả năng có thể xảy ra,
  • 8:06 - 8:08
    bạn sẽ lôi kéo họ
    tới ý tưởng của mình
  • 8:08 - 8:11
    nhanh hơn khi bạn không làm vậy.
  • 8:11 - 8:14
    Sau khi tiến và lui giữa hiện trạng
    và khả năng có thể xảy ra,
  • 8:14 - 8:16
    bước ngoặt cuối cùng
    là kêu gọi hành động,
  • 8:16 - 8:19
    điều mà mọi bài thuyết trình đều nên có,
    nhưng phải ở cuối cùng.
  • 8:19 - 8:21
    Bạn cần miêu tả thế giới
    như niềm hạnh phúc mới.
  • 8:21 - 8:24
    "Với ý tưởng của tôi,
    đây sẽ là thiên đường."
  • 8:24 - 8:25
    "Đây là cách mà thế giới sẽ trở thành,
  • 8:25 - 8:28
    khi chúng ta đoàn kết
    và giải quyết vấn đề lớn này."
  • 8:28 - 8:30
    Bạn cần sử dụng nó làm phần kết,
  • 8:30 - 8:32
    theo cách nên thơ và kịch tính.
  • 8:33 - 8:35
    Thật thú vị là, khi tôi hoàn thành,
  • 8:36 - 8:39
    tôi nghĩ, "Bạn biết không?
    Tôi có thể dùng nó như công cụ phân tích."
  • 8:39 - 8:41
    Tôi ghi lại các bài diễn văn,
  • 8:41 - 8:44
    và vẽ biểu đồ,
    xem chúng liên hệ thế nào với công cụ này.
  • 8:44 - 8:46
    Hôm nay tôi muốn cho bạn thấy vài biểu đồ,
  • 8:46 - 8:49
    và tôi muốn bắt đầu với chính hai người
  • 8:49 - 8:50
    mà tôi đã nêu đầu tiên.
  • 8:50 - 8:53
    Đây là ngài Jobs, người đã thay đổi
    hoàn toàn thế giới.
  • 8:53 - 8:56
    Thay đổi thế giới điện toán cá nhân
    và ngành công nghiệp âm nhạc
  • 8:56 - 8:59
    và giờ ông đang trên đường thay đổi
    ngành công nghiệp di động.
  • 8:59 - 9:01
    Ông rõ ràng là đã thay đổi thế giới.
  • 9:01 - 9:04
    Và đây là mô hình
    của bài giới thiệu iPhone năm 2007,
  • 9:04 - 9:05
    khi ông ra mắt chiếc iPhone của mình.
  • 9:05 - 9:08
    Bài truyết trình 90',
    có thể thấy ông bắt đầu với hiện trạng,
  • 9:08 - 9:11
    di chuyển tiến và lui
    rồi kết thúc với điều có thể xảy ra.
  • 9:12 - 9:14
    Tôi muốn làm rõ điều này:
  • 9:14 - 9:17
    đường kẻ trắng là khi ông ấy đang nói.
  • 9:17 - 9:19
    Đường kẻ màu bên cạnh
    ngay ở trên đây,
  • 9:19 - 9:21
    đó là khi ông chuyển sang chiếu video.
  • 9:21 - 9:23
    Ông thêm tính đa dạng và minh họa.
  • 9:23 - 9:25
    Vậy là không chỉ có ông nói đến hết bài.
  • 9:25 - 9:28
    Những đường kẻ này là hình ảnh đại diện.
  • 9:28 - 9:31
    Đến cuối, bạn thấy đường kẻ xanh,
  • 9:31 - 9:32
    chính là một diễn giả khách mời.
  • 9:32 - 9:34
    Đây là lúc thú vị:
  • 9:34 - 9:37
    mỗi một dấu tích ở đây
    là khi ông tạo tiếng cười.
  • 9:37 - 9:39
    Và mỗi dấu tích ở kia
    là khi ông khiến họ vỗ tay.
  • 9:39 - 9:41
    Họ tham gia rất nhiệt tình về thể chất,
  • 9:41 - 9:44
    họ phản ứng thể chất
    với điều ông đang nói,
  • 9:44 - 9:45
    nó thật tuyệt vời,
  • 9:45 - 9:48
    vì đó là khi bạn biết rằng
    bạn đã nắm khán giả trong tay.
  • 9:48 - 9:51
    Ông nói tới khả năng có thể xảy ra,
  • 9:51 - 9:54
    "Tôi đã mong chờ ngày này
    hai năm rưỡi rồi."
  • 9:55 - 9:56
    Ông đang ra mắt một sản phẩm
  • 9:56 - 9:58
    mà ông đã biết trong vài năm.
  • 9:58 - 10:00
    Vậy nên đó không phải là
    sản phẩm mới với ông.
  • 10:00 - 10:00
    Nhưng nhìn này,
  • 10:00 - 10:03
    ông làm một điều khác: ông ngạc nhiên.
  • 10:03 - 10:05
    Ông ngạc nhiên
    với chính sản phẩm của mình.
  • 10:05 - 10:08
    Ông ngạc nhiên với chính mình hơn là
    vì tiếng cười và tràng vỗ tay.
  • 10:08 - 10:11
    Ông nói, "Nó thật tuyệt vời làm sao?
    Thật đẹp làm sao?"
  • 10:11 - 10:15
    Ông hình tượng cho khán giả thấy
    điều ông muốn họ cảm nhận.
  • 10:15 - 10:19
    Ông đang thuyết phục họ cảm nhận
    theo một hướng nhất định.
  • 10:19 - 10:23
    Ông nói tới khả năng tương lai,
    "Đôi khi,
  • 10:23 - 10:26
    một sản phẩm có tính cách mạng
    xuất hiện và thay đổi mọi thứ."
  • 10:26 - 10:29
    Ông bắt đầu nói về sản phẩm mới của mình.
  • 10:29 - 10:31
    Ở phần mở đầu,
    ông thực sự tắt điện thoại đi.
  • 10:31 - 10:35
    Bạn thấy đường kẻ trắng kéo dài
    cho tới điểm này,
  • 10:35 - 10:36
    ông chuyển sang so sánh,
  • 10:36 - 10:39
    "Đây là chiếc điện thoại mới,
    và đây là bên đối thủ tệ hại.
  • 10:39 - 10:42
    "Đây là chiếc điện thoại mới,
    và đây là bên đối thủ tệ hại.
  • 10:42 - 10:45
    Và rồi, ngay lúc đó,
    ông có khoảnh khắc ngôi sao --
  • 10:45 - 10:47
    và đó là điều chúng ta sẽ luôn nhớ tới.
  • 10:47 - 10:49
    Ông bật điện thoại lên.
  • 10:49 - 10:51
    Lần đầu khán giả thấy
    chức năng cuộn trang,
  • 10:51 - 10:53
    bạn có thể nghe thấy
    không khí bị hút khỏi phòng.
  • 10:53 - 10:55
    Họ há hốc miệng. Bạn có thể nghe thấy.
  • 10:55 - 10:57
    Ông tạo nên một khoảnh khắc
    khiến họ luôn nhớ mãi.
  • 10:57 - 11:00
    Di chuyển tiếp dọc theo mô hình này,
    bạn có thể thấy đường kẻ xanh,
  • 11:00 - 11:02
    khi diễn giả ở ngoài đang nói,
  • 11:02 - 11:04
    và tới góc dưới bên phải,
    đường kẻ đứt đoạn.
  • 11:04 - 11:06
    Đó là vì điều khiển của ông bị hỏng.
  • 11:06 - 11:08
    Ông muốn giữ mức độ hưng phấn tăng cao.
  • 11:08 - 11:10
    Ông kể một câu chuyện riêng,
  • 11:10 - 11:12
    ngay đó, khi công nghệ không hoạt động.
  • 11:12 - 11:14
    Ông là bậc thầy giao tiếp,
  • 11:14 - 11:16
    và chuyển sang kể chuyện
    để gây sự chú ý.
  • 11:17 - 11:19
    Ở góc phải biểu đồ,
    ông kết thúc với niềm vui mới.
  • 11:19 - 11:21
    Ông hứa hẹn rằng
  • 11:21 - 11:24
    Apple sẽ tiếp tục tạo nên
    những sản phẩm mới mang tính cách mạng.
  • 11:24 - 11:25
    Và ông nói,
  • 11:25 - 11:29
    "Tôi rất thích câu của Wayne Gretzky
    (vận động viên khúc côn cầu):
  • 11:29 - 11:32
    'Tôi trượt đến nơi bóng sẽ lăn đến,
    không phải chỗ nó đang nằm.'
  • 11:32 - 11:34
    Ở Apple chúng tôi đã luôn cố gắng làm vậy
    từ thuở ban đầu
  • 11:34 - 11:35
    và sẽ luôn như vậy."
  • 11:35 - 11:37
    Ông kết thúc bằng một niềm vui mới.
  • 11:37 - 11:39
    Hãy xem bài diễn văn của ngài King.
  • 11:39 - 11:41
    Ông là vị mục sư có tầm nhìn tuyệt vời
  • 11:41 - 11:44
    người đã dành cả cuộc đời
    hoạt động hết mình vì sự bình đẳng.
  • 11:44 - 11:47
    Và đây là mô hình thuyết trình
    "Tôi có một ước mơ".
  • 11:47 - 11:49
    Bạn có thể thấy
    ông bắt đầu với hiện trạng,
  • 11:49 - 11:51
    tiến và lui giữa hiện trạng và khả năng,
  • 11:51 - 11:55
    rồi kết thúc với một niềm vui mới
    nên thơ, đoạn nổi tiếng mà ta đều biết.
  • 11:55 - 11:58
    Tôi sẽ dàn nó ra một chút,
  • 11:58 - 11:59
    trải dài ra cho bạn xem,
  • 11:59 - 12:02
    điều tôi đang làm là
    đặt bản ghi âm vào đây
  • 12:02 - 12:03
    cùng phần chữ.
  • 12:03 - 12:05
    Tôi biết bạn không thể đọc nó.
  • 12:05 - 12:07
    Nhưng cuối mỗi phần đứt đoạn,
    tôi chia đường kẻ ra,
  • 12:07 - 12:09
    vì ông ấy đã lấy hơi và ngưng lại.
  • 12:09 - 12:12
    Ông là mục sư của Baptist Nam phương,
    hầu hết chưa ai từng nghe tới,
  • 12:12 - 12:16
    vì vậy ông có phong cách riêng
    rất mới mẻ với mọi người.
  • 12:16 - 12:18
    Tôi muốn đặt một cột lên phần chữ
  • 12:19 - 12:21
    vì tôi muốn dùng cột này
    như một công cụ thông tin ở đây.
  • 12:22 - 12:25
    Hãy theo dõi cách ông thực sự
    nói chuyện với mọi người.
  • 12:26 - 12:28
    Cột xanh ở đây là lúc ông sử dụng
  • 12:28 - 12:30
    biện pháp lặp trong hùng biện.
  • 12:30 - 12:32
    Ông đang nhắc lại chính mình,
  • 12:32 - 12:34
    ông sử dụng từ và cụm từ giống nhau
  • 12:34 - 12:36
    để mọi người có thể ghi nhớ
    và hồi tưởng lại.
  • 12:37 - 12:39
    Nhưng ông cũng dùng rất nhiều
    phép ẩn dụ và từ tượng hình.
  • 12:39 - 12:42
    Đây là cách khiến những ý tưởng
    cực kì phức tạp
  • 12:42 - 12:45
    trở nên dễ nhớ và đầy tri thức,
    để mọi người có thể hiểu được.
  • 12:45 - 12:46
    Ông thực sự đã tạo nên
  • 12:46 - 12:48
    khung cảnh bằng từ ngữ
  • 12:48 - 12:51
    nên mọi người có thể hình dung
    điều ông đang nói tới.
  • 12:52 - 12:55
    Và ông cũng sử dụng nhiều bài hát
    và kinh thánh tương tự nhau.
  • 12:55 - 12:58
    Thứ bạn đang nhìn thấy
    mới chỉ là phần đầu của nó.
  • 12:58 - 13:00
    Ông cũng viện dẫn
    nhiều lời hứa chính trị
  • 13:00 - 13:02
    mà mọi người nhận được.
  • 13:02 - 13:05
    Nếu bạn nhìn vào
    điểm đầu của hiện trạng,
  • 13:05 - 13:07
    đó là lần đầu tiên
  • 13:07 - 13:09
    mọi người vỗ tay và la lớn lên.
  • 13:09 - 13:11
    Điểm kết của hiện trạng
    là khi ông ấy nói,
  • 13:11 - 13:14
    "Nước Mỹ đã trao cho người dân
    Negro (Mỹ gốc Phi) một tờ séc khống,
  • 13:14 - 13:16
    một tờ séc không có giá trị thanh toán."
  • 13:16 - 13:19
    Mọi người đều biết sẽ thế nào
    nếu không có tiền trong tài khoản.
  • 13:19 - 13:22
    Vì vậy ông dùng phép ẩn dụ
    mà mọi người đều quen thuộc.
  • 13:22 - 13:24
    Nhưng khi họ thực sự hứng thú,
  • 13:24 - 13:26
    điều đầu tiên họ hét lên là:
  • 13:26 - 13:28
    "Vậy chúng ta
    cần phải đổi tấm séc ra tiền,
  • 13:29 - 13:31
    một tấm séc sẽ đáp ứng nhu cầu của ta về
  • 13:31 - 13:33
    sự giàu có của tự do
    và sự an toàn của công lý."
  • 13:33 - 13:35
    Đó là lúc họ thực sự đã vỗ tay.
  • 13:35 - 13:38
    Là khi ông ấy so sánh hiện trạng
    với điều có thể xảy ra.
  • 13:38 - 13:41
    Vì vậy khi chúng ta nhìn xa hơn
    theo mô hình này,
  • 13:41 - 13:44
    bạn sẽ thấy nó tiến và lui
    với tốc độ điên cuồng.
  • 13:44 - 13:47
    Và đó là khi ông ấy
    tiến, lui, tiến, lui liên tục.
  • 13:47 - 13:48
    Lúc này khán giả đang rất sôi nổi.
  • 13:48 - 13:51
    Họ đều rất hào hứng,
    và bạn có thể làm điều đó
  • 13:51 - 13:53
    để giữ họ ở mức hưng phấn cao độ.
  • 13:54 - 13:56
    Ông ấy nói, "Tôi có một ước mơ
  • 13:57 - 14:01
    rằng một ngày đất nước này sẽ vươn lên
    và sống với niềm tin.
  • 14:01 - 14:05
    "Chúng ta coi sự thật này là hiển nhiên,
    rằng mọi người đều sinh ra là bình đẳng."
  • 14:05 - 14:08
    Ông ấy sử dụng dòng chữ nhỏ màu cam
    để gợi nhắc họ tới lời hứa
  • 14:08 - 14:11
    mà các chính trị gia hay đất nước
    từng đưa ra.
  • 14:11 - 14:13
    Rồi ông tiến, lui qua lại giữa các câu
  • 14:13 - 14:16
    "Tôi có một ước mơ rằng một ngày,
  • 14:16 - 14:17
    Tôi có một ước mơ rằng một ngày,"
  • 14:17 - 14:19
    và cuối cùng,
    nó trở nên thật thú vị.
  • 14:19 - 14:22
    Vì ông ấy sử dụng --
    hãy nhìn vào bốn sắc thái màu xanh,
  • 14:22 - 14:25
    có nhiều màu xanh lam ở đó,
    tức là có rất nhiều sự lặp lại --
  • 14:25 - 14:27
    ông rất nhạy bén với kĩ thuật lặp.
  • 14:27 - 14:30
    Và màu xanh lục là khi vận dụng
    triệt để âm nhạc và kinh thánh.
  • 14:30 - 14:32
    Phổ màu xanh lục đầu tiên
  • 14:32 - 14:35
    là kinh thánh trích từ Sách Isaia.
  • 14:35 - 14:38
    Phổ màu xanh lục thứ hai là
    "Đất nước tôi, đây là bài hát về bạn."
  • 14:38 - 14:41
    Đó là một bài hát quen thuộc
    đặc biệt rất quan trọng
  • 14:41 - 14:43
    đối với người da đen vào thời điểm đó,
  • 14:43 - 14:47
    vì họ đã chọn sửa đổi bài hát này
    như một cách phản đối dữ dội
  • 14:47 - 14:49
    vì lời hứa đã không được thực hiện.
  • 14:50 - 14:54
    Phổ màu xanh lục thứ ba là
    một khổ thơ trích từ bài hát trên.
  • 14:54 - 14:56
    Và phổ màu xanh lục thứ tư là
    bài ca tôn giáo Negro.
  • 14:56 - 15:00
    "Cuối cùng đã được tự do! Tự do rồi!
    Cảm tạ Đấng toàn năng, tôi đã tự do!"
  • 15:00 - 15:04
    Điều ông ấy làm là
    chạm tới trái tim khán giả.
  • 15:04 - 15:06
    Ông trích dẫn kinh thánh,
    điều đó rất quan trọng.
  • 15:06 - 15:08
    Ông trích dẫn bài hát
    mà họ cùng nhau hát
  • 15:08 - 15:10
    như tiếng kêu than phẫn nộ,
  • 15:10 - 15:14
    và ông sử dụng chúng làm công cụ
    kết nối và cộng hưởng với khán giả.
  • 15:14 - 15:16
    Kết thúc -- vẽ nên bức tranh
    về một niềm hạnh phúc mới,
  • 15:16 - 15:20
    sử dụng những điều thiêng liêng
    trong sâu thẳm con người.
  • 15:21 - 15:24
    Ông là người vĩ đại.
    Ông có một ước mơ rất lớn.
  • 15:24 - 15:27
    Có nhiều người ở đây,
    các bạn cũng có những ước mơ rất lớn.
  • 15:27 - 15:29
    Bạn có những ý tưởng lớn bên trong bạn
  • 15:29 - 15:30
    cần phải được bộc lộ ra.
  • 15:30 - 15:32
    Nhưng bạn biết không?
    Chúng ta gặp khó khăn.
  • 15:32 - 15:34
    Không dễ để thay đổi thế giới;
  • 15:34 - 15:35
    đó là một việc lớn.
  • 15:35 - 15:37
    Bạn biết ông ấy đã --
  • 15:37 - 15:39
    nhà của ông bị đánh bom,
    ông bị đâm bằng dao rọc giấy,
  • 15:39 - 15:41
    cuối cùng, ông qua đời,
  • 15:41 - 15:43
    bạn biết đó, vì điều mà ông quan tâm tới.
  • 15:43 - 15:47
    Nhưng nhiều người trong chúng ta --
    sẽ không ai đòi hỏi ta phải hi sinh.
  • 15:47 - 15:48
    Vấn đề là
  • 15:48 - 15:51
    về cơ bản nó hơi giống
    cấu trúc câu chuyện một chút.
  • 15:51 - 15:53
    Cuộc sống có thể giống như vậy.
  • 15:53 - 15:55
    Bạn biết đấy,
    các bạn là những người dễ mến,
  • 15:55 - 15:58
    bạn có khát khao,
    bạn gặp trở ngại,
  • 15:58 - 16:00
    và chúng ta dừng tại đó.
  • 16:00 - 16:02
    Chúng ta nghĩ,
    "Tôi có ý tưởng này,
  • 16:02 - 16:04
    nhưng tôi sẽ không nói ra.
  • 16:04 - 16:05
    Nó bị từ chối thôi."
  • 16:05 - 16:09
    Chúng ta tự hủy hoại
    ý tưởng của chính mình,
  • 16:09 - 16:12
    chúng ta cứ bám lấy khó khăn trở ngại
  • 16:12 - 16:15
    thay vì chọn cách để cho sự đấu tranh
    thay đổi chúng ta
  • 16:15 - 16:18
    và chọn bước tiếp, ước mơ
    và biến nó thành sự thật.
  • 16:18 - 16:23
    Bạn biết không, nếu tôi có thể làm vậy,
    ai cũng có thể làm được.
  • 16:23 - 16:26
    Tôi lớn lên trong một môi trường
    thiếu thốn cả về kinh tế lẫn tình cảm.
  • 16:26 - 16:30
    Lần đầu tôi đi cắm trại với chị mình,
    tôi đã bị ngược đãi.
  • 16:30 - 16:33
    Không phải lần đầu tôi bị ngược đãi
    mà đó là lần hung hãn nhất.
  • 16:33 - 16:36
    Ba mẹ tôi --
    họ đã kết hôn với nhau ba lần,
  • 16:36 - 16:37
    (Tiếng xì xào)
  • 16:37 - 16:40
    Phải, thật là rối ren,
    và lúc họ không cãi nhau,
  • 16:40 - 16:43
    họ sẽ giúp những người nghiện rượu
    sống cùng chúng tôi
  • 16:43 - 16:45
    vì họ đều là người nghiện rượu
    tỉnh táo.
  • 16:45 - 16:48
    Mẹ đã bỏ chúng tôi
    khi tôi 16 tuổi.
  • 16:48 - 16:51
    Và tôi đảm đương trách nhiệm
    chăm sóc gia đình và chị em mình.
  • 16:51 - 16:55
    Rồi tôi kết hôn.
    Tôi đã gặp và yêu một người.
  • 16:55 - 16:57
    Tôi dành một năm học đại học.
  • 16:57 - 17:00
    Tôi làm điều mà bất kì cô gái
    độc thân, trẻ trung nào cũng nên làm --
  • 17:00 - 17:02
    tôi kết hôn khi tôi 18 tuổi.
  • 17:02 - 17:03
    Và bạn biết không?
  • 17:03 - 17:05
    Tôi biết, tôi biết
  • 17:05 - 17:07
    rằng lẽ sống của tôi còn hơn thế.
  • 17:08 - 17:11
    Và đến lúc trong câu chuyện cuộc đời mình
    tôi có sự lựa chọn.
  • 17:11 - 17:13
    Tôi có thể để cho những thứ này hạ gục
  • 17:13 - 17:15
    và làm chết những ý tưởng trong tôi.
  • 17:15 - 17:19
    Tôi có thể chỉ cần nói, "Cuộc đời
    quá khó khăn để thay đổi thế giới.
  • 17:19 - 17:20
    Quá khó."
  • 17:20 - 17:23
    Nhưng tôi đã chọn
    một câu chuyện cuộc đời khác cho mình.
  • 17:23 - 17:24
    (Tiếng cười)
  • 17:24 - 17:26
    Bạn biết chứ?
  • 17:27 - 17:29
    Và tôi cảm thấy có những người
    trong căn phòng này --
  • 17:29 - 17:31
    bạn có hộp gia vị Suavitos
  • 17:31 - 17:34
    và nghĩ, "Bạn biết đấy,
    đó không phải chuyện gì to tát."
  • 17:34 - 17:36
    "Không phải là tôi có thể
    thay đổi cả thế giới."
  • 17:36 - 17:38
    Nhưng bạn có thể
    thay đổi thế giới của bạn.
  • 17:38 - 17:39
    Bạn có thể thay đổi cuộc đời mình.
  • 17:39 - 17:42
    Bạn có thể thay đổi thế giới
    mà bạn điều khiển,
  • 17:42 - 17:44
    bạn có thể thay đổi tầm vóc của mình.
  • 17:44 - 17:45
    Tôi muốn khuyến khích bạn làm vậy.
  • 17:46 - 17:47
    Vì sao ư?
  • 17:47 - 17:50
    Tương lai không phải nơi
    chúng ta sẽ tới.
  • 17:50 - 17:53
    Đó là nơi bạn phải tạo dựng.
  • 17:54 - 17:56
    Xin cảm ơn.
    Chúa phù hộ các bạn.
  • 17:56 - 17:57
    (Tiếng vỗ tay)
Title:
Bí quyết tạo nên bài thuyết trình thành công
Speaker:
Nancy Duarte
Description:

Từ bài diễn văn "Tôi có một ước mơ" đến buổi ra mắt iPhone của Steve Jobs, rất nhiều bài thuyết trình thành công đều có chung một cấu trúc giúp thông điệp của chúng cộng hưởng với người nghe. Trong bài thuyết trình này, chuyên gia diễn thuyết Nancy Duarte chia sẻ những bài học thiết thực về cách làm sao để lôi cuốn mạnh mẽ và kêu gọi người nghe hành động.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
18:10

Vietnamese subtitles

Revisions Compare revisions