< Return to Video

ทำไมคู่แข่งขันจึงมักจะเปิดร้านค้าอยู่ใกล้ๆกัน โดย Jac de Haan

  • 0:15 - 0:19
    ทำไมปั๊มน้ำมัน
    ถึงตั้งอยู่ติดกับปั๊มน้ำมันอื่นๆ
  • 0:19 - 0:22
    ทำไมผมถึงต้องขับรถเป็นไมล์โดยไม่พบร้านกาแฟซักร้าน
  • 0:22 - 0:24
    และจากนั้นก็มาเจอกับร้านกาแฟสามร้านในมุมถนนเดียวกัน
  • 0:24 - 0:27
    ทำไมร้านขายของชำ อู่ซ่อมรถ และร้านอาหาร
  • 0:27 - 0:32
    มักจะอยู่ในร่วมกัน แทนที่จะกระจายตัวให้ทั่วถึงทั้งชุมชน
  • 0:32 - 0:36
    ในขณะที่มีหลายปัจจัยที่ต้องพิจารณาในการตัดสินใจ
    ว่าเราควรทำธุรกิจที่ไหน
  • 0:36 - 0:39
    การกระจุกตัวของธุรกิจที่เหมือน ๆ กัน
    สามารถอธิบายได้ง่ายๆ
  • 0:39 - 0:44
    ด้วย “แบบจำลองการแข่งขันเชิงพื้นที่ของโฮเทลลิ่ง”
    (Hotelling’s Model of Spatial Competition)
  • 0:44 - 0:45
    สมมุติว่า คุณขายไอศครีมบนชายหาดแห่งหนึ่ง
  • 0:45 - 0:48
    ชายหาดนั้นยาว 1 ไมล์ และคุณไม่มีคู่แข่ง
  • 0:48 - 0:51
    คุณจะตั้งรถเข็นของคุณไว้ตรงไหน เพื่อที่จะขายสินค้าให้ได้มากที่สุด
  • 0:51 - 0:52
    ตรงกลางหาด
  • 0:52 - 0:55
    การเดินครึ่งไมล์อาจจะไกลเกินไปสำหรับบางคน
  • 0:55 - 0:59
    ที่อยู่บริเวณหัวและท้ายหาด แต่ที่จุดนี้คุณจะขายของให้กับลูกค้าได้มากที่สุด
  • 0:59 - 1:03
    วันหนึ่งคุณก็มาถึงชายหาดเดิม
    พร้อมกับพบว่าเท็ดดี้ ญาติของคุณ
  • 1:03 - 1:07
    นำเข็นรถขายไอศกรีมของเขามาด้วย
    จริงๆแล้วเขาขายไอศกรีมแบบเดียวกับที่คุณขายอยู่เลยล่ะ
  • 1:07 - 1:11
    คุณสองคนตกลงกันว่าจะแบ่งพื้นที่ชายหาดกันคนละครึ่ง
  • 1:11 - 1:13
    เพื่อให้มั่นใจว่าลูกค้าจะได้ไม่ต้องเดินไกลเกินไป
  • 1:13 - 1:16
    คุณเลยจอดรถเข็นไว้ห่างจากจุดกลางหาดลงมาทางใต้ 1ส่วน4ไมล์
  • 1:16 - 1:18
    เป็นตรงกลางของพื้นที่คุณพอดี
  • 1:18 - 1:21
    ส่วนเท็ดดี้ก็จอดรถเข็นของเขาไว้1ส่วน4ไมล์ไปทางเหนือจากจุดกลางหาด
  • 1:21 - 1:23
    ตรงกลางพื้นที่ของเท็ดดี้
  • 1:23 - 1:25
    ด้วยข้อตกลงนี้
    ลูกค้าที่อยู่ทางใต้ของคุณก็จะซื้อไอศกรีมจากคุณ
  • 1:25 - 1:29
    ลูกค้าที่อยู่ทางเหนือของเท็ดดี้ก็จะซื้อจากเท็ดดี้
    ส่วนลูกค้าที่เหลืออีก 50 เปอร์เซ็นต์ตรงกลาง
  • 1:29 - 1:34
    ก็จะเดินไปยังรถเข็นที่ใกล้ที่สุด จะไม่มีลูกค่าคนไหนต้องเดินไกลกว่า1ส่วน4ไมล์
  • 1:34 - 1:37
    และคนขายทั้งคู่ก็จะขายของให้กับลูกค้าบนชายหาดคนละครึ่ง
  • 1:37 - 1:41
    นักทฤษฎีเกม (Game Theorist) เห็นว่านี่เป็น “ทางแก้ปัญหาที่น่าพอใจที่สุดของสังคม” (Socially Optimal Solution – S.O.S.)
  • 1:41 - 1:44
    มันลดจำนวนก้าวสูงสุดที่ลูกค้าคนใดคนหนึ่งต้องต้องใช้
  • 1:44 - 1:46
    เพื่อให้ไปถึงยังรถขายไอศกรีม
  • 1:46 - 1:48
    แต่วันต่อมา เมื่อคุณมาถึงที่ทำงาน
  • 1:48 - 1:51
    คุณพบว่าเท็ดดี้กลับตั้งรถเข็นของเขาไว้ที่เส้นกลางชายหาดพอดี
  • 1:51 - 1:54
    ส่วนคุณก็กลับไปอยู่ที่เดิม ตรง 1ส่วน4 ไมล์ใต้จากเส้นกึ่งกลาง
  • 1:54 - 1:57
    และได้แค่ลูกค้า 25 เปอร์เซ็นต์ที่อยู่ทางใต้ของคุณเท่านั้น
  • 1:57 - 2:01
    เท็ดดี้ยังคงได้ลูกค้าทั้งหมดทานเหนือจากเขาขึ้นไป
  • 2:01 - 2:05
    แต่ตอนนี้คุณต้องแบ่งลูกค้า 25 เปอร์เซ็นต์ที่เหลือระหว่างรถเข็นทั้งสองคัน
  • 2:05 - 2:08
    วันที่ 3 ของสงครามไอศกรีม คุณไปถึงชายหาดเช้ากว่าปรกติ
  • 2:08 - 2:10
    แล้วจอดรถเข็นไว้ตรงกลางพื้นที่ของเท็ดดี้
  • 2:10 - 2:14
    โดยคิดว่าคุณจะได้ขายลูกค้า 75 เปอร์เซ็นต์ทั้งหมดที่อยู่ใต้คุณลงไป
  • 2:14 - 2:18
    ทิ้งให้ญาติของคุณขายไอศกรีมให้กับลูกค้าแค่ 25 เปอร์เซ็นต์ที่เหลือบนทางเหนือของหาด
  • 2:18 - 2:21
    เมื่อเท็ดดี้มาถึง เขากลับจอดรถเข็นไปทางใต้ของคุณ
  • 2:21 - 2:25
    หมายความว่าเขาแย่งเอาลูกค้าที่อยู่ทางใต้ลงไปทั้งหมด และเหลือแค่ลูกค้าน้อยนิดทางเหนือไว้ให้คุณ
  • 2:25 - 2:29
    เพื่อไม่ให้เขาได้เปรียบ คุณจึงย้ายรถเข็นของคุณลงไปทางใต้อีก 10 ก้าวเพื่อจะได้ลูกค้าคืนกลับมา
  • 2:29 - 2:33
    แต่ขณะที่คุณพักเที่ยง เท็ดดี้ก็ย้ายรถของเขาลงไปทางใต้อีก 10 ก้าว
  • 2:33 - 2:37
    และ อีกครั้งหนึ่ง เขาได้ขโมยเอาลูกค้าทางใต้ไปอีกเหมือนเดิม
  • 2:37 - 2:40
    และวันนี้ตลอดทั้งวัน คุณทั้งสองคนก็ผลัดกันขยับรถไปทางใต้
  • 2:40 - 2:43
    ไปยังกลุ่มลูกค้าที่ต้องการซื้อไอศครีม
  • 2:43 - 2:45
    จนในที่สุด คุณทั้งสองคนก็มาหยุดอยู่ตรงกลางชายหาด
  • 2:45 - 2:50
    หันหลังให้กัน แต่ละคนขายไอศกรีมให้กับลุกค้าบนชายหาดคนละ 50 เปอร์เซ็นต์
  • 2:50 - 2:55
    ที่จุดนี้ คุณและญาติคู่แข่งขันของคุณได้อยู่ในจุดที่นักทฤษฎีเกมเรียกว่า จุดดุลยภาพของแนช (Nash Equilibrium)
  • 2:55 - 3:00
    ซึ่งเป็นจุดที่คุณทั้งสองต่างก็ไม่สามารถทำให้สถานการณ์ดีขึ้นได้ โดยปรับเปลี่ยนกลยุทธ์ไปจากเดิม
  • 3:00 - 3:04
    กลยุทธ์เดิมของคุณ ที่ซึ่งคุณทั้งสองอยู่ตรงเส้น 1ส่วน4ไมล์จากเส้นกลางหาดนั้น
  • 3:04 - 3:07
    อยู่ไม่ได้นาน เพราะมันไม่ใช่"จุดดุลยภาพของแนช"
    (Nash Equilibrium)
  • 3:07 - 3:11
    คุณทั้งสองยังสามารถขยับรถเข็นเข้าหากัน เพื่อขายไอศครีมให้มากขึ้นได้
  • 3:11 - 3:13
    ด้วยที่ตอนนี้ที่คุณทั้งสองอยู่ในจุดตรงกลางของหาด
  • 3:13 - 3:17
    คุณไม่สามารถย้ายรถเข็นไปหาลูกค้าที่อยู่ไกลที่สุด
  • 3:17 - 3:19
    โดยไม่ทำให้ลูกค้าที่มีอยู่ลำบากขึ้นได้
  • 3:19 - 3:23
    อย่างไรก็ตาม ณ จุดนี้ คุณไม่มี
    “ทางแก้ปัญหาที่น่าพอใจที่สุดของสังคม” อีกต่อไป
  • 3:23 - 3:24
    เพราะลูกค้าที่อยู่ตรงปลายสุดของหาดทั้งสองด้าน
  • 3:24 - 3:28
    จะต้องเดินมาไกลเกินความจำเป็นเพื่อให้ได้กินขนมหวาน
  • 3:28 - 3:32
    ลองมาคิดถึงร้านอาหารฟาสต์ฟู๊ด ร้านเสื้อผ้า และร้านมือถือในห้างดู
  • 3:32 - 3:36
    ลูกค้าจะได้รับความสะดวกมากกว่านี้ถ้าร้านเหล่านี้กระจายตัวกันออกไป
  • 3:36 - 3:40
    แต่นี่ทำให้ธุรกิจอ่อนแอต่อการแข่งขันที่รุนแรง
  • 3:40 - 3:43
    ในโลกแห่งความจริง ลูกค้ามามากว่าหนึ่งทิศทาง
  • 3:43 - 3:46
    และธุรกิจก็สามารถแข่งขันกันด้วยกลยุทธ์การตลาด
  • 3:46 - 3:48
    ด้วยการทำให้สินค้าของตัวแตกต่างออกไป และด้วยการตัดราคา
  • 3:48 - 3:52
    แต่หัวใจสำคัญของกลยุทธ์เหล่านั้นก็คือ
    ธุรกิจต่างๆอยากให้การแข่งขันนั้น
  • 3:52 - 3:56
    "ใกล้" ที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้
Title:
ทำไมคู่แข่งขันจึงมักจะเปิดร้านค้าอยู่ใกล้ๆกัน โดย Jac de Haan
Speaker:
Jac de Haan
Description:

ดูบทเรียนทั้งหมดได้ทาง ed.ted.com - http://ed.ted.com/lessons/why-do-competitors-open-their-stores-next-to-one-another-jac-de-haan

ทำไมสถานีบริการน้ำมัน ร้านกาแฟ และร้านอาหารจึงอยู่รวมกันในจุดๆเดียว เช่นเดียวกับการแข่งขันของญาติทั้งสองในการแย่งอำนาจบนธุรกิจขายไอศครีมณ.ชายหาดเล็กๆแห่งหนึ่ง ค้นหาว่า "ทฤษฏีเกมส์" (game theory) และ "จุดดุลยภาพของแนช" (the Nash Equilibrium) กำหนดจุดเหล่านี้ได้อย่างไร

บทเรียน โดย Jac de Haan, ภาพเคลื่อนไหว โดย Luke Rowsell.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:07

Thai subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.