Tajemnicze początki życia na Ziemi - Luka Wright
-
0:09 - 0:12Miliardy lat temu na młodej Ziemi
-
0:12 - 0:17proste elementy organiczne
połączyły się w bardziej złożone związki -
0:17 - 0:20zdolne do wzrostu i reprodukcji.
-
0:20 - 0:23Było to pierwsze życie na naszej planecie,
-
0:23 - 0:28które dało początek każdemu
z miliardów gatunków -
0:28 - 0:31zamieszkujących ją od zarania dziejów.
-
0:31 - 0:34W tamtym czasie nasza planeta
była niemal całkowicie jałowa, -
0:34 - 0:38jeśli chodzi o środowisko odpowiednie
dla żywych organizmów. -
0:38 - 0:42Panowała duża aktywność wulkaniczna,
-
0:42 - 0:45a atmosfera tworzyła nieprzyjazne warunki.
-
0:45 - 0:49Gdzie więc mogło narodzić się życie?
-
0:49 - 0:51Aby rozpocząć poszukiwania kolebki życia,
-
0:51 - 0:57musimy najpierw zrozumieć
podstawowe potrzeby każdej formy życia. -
0:57 - 1:02Pierwiastki i związki niezbędne do życia
to wodór, metan, azot, -
1:02 - 1:05dwutlenek węgla, fosforany i amoniak.
-
1:05 - 1:10Aby mogły się połączyć i tworzyć reakcje,
-
1:10 - 1:13potrzebują płynnego
rozpuszczalnika, czyli wody. -
1:13 - 1:16Aby rozwijać się i rozmnażać,
-
1:16 - 1:19życie potrzebuje źródła energii.
-
1:19 - 1:22Formy życia dzielą się na dwa obozy:
-
1:22 - 1:26autotrofy, jak rośliny,
które same wytwarzają energię, -
1:26 - 1:31oraz heterotrofy, jak zwierzęta,
konsumujące inne organizmy dla energii. -
1:31 - 1:36Te pierwsze nie miały czego zjadać,
-
1:36 - 1:38więc musiały zostać autotrofami,
-
1:38 - 1:43wytwarzającymi energię ze słońca
albo ze składników chemicznych. -
1:43 - 1:47Które miejsca spełniają te wymagania?
-
1:47 - 1:50Miejsca na lądzie
lub przy powierzchni oceanu -
1:50 - 1:53mają łatwy dostęp do światła słonecznego.
-
1:53 - 1:58Ale gdy powstawało życie,
promieniowanie UV na powierzchni Ziemi -
1:58 - 2:01było zabójcze dla wszelkich form życia.
-
2:01 - 2:05Jedna lokacja zapewnia ochronę
przed tym promieniowaniem -
2:05 - 2:07i ma alternatywne źródło energii.
-
2:07 - 2:11Hydrotermalne kominy na dnie oceanu,
-
2:11 - 2:17leżące kilometry pod wodą,
spowite całkowitą ciemnością. -
2:17 - 2:21Kominy hydrotermalne
to pęknięcia w skorupie ziemskiej, -
2:21 - 2:24gdzie woda morska wdziera się
do komór magmowych -
2:24 - 2:27i zostaje wystrzelona z powrotem
w wysokiej temperaturze -
2:27 - 2:33wraz z zawiesiną minerałów
i prostych związków chemicznych. -
2:33 - 2:35Energia koncentruje się głównie
-
2:35 - 2:40w bogatych w składniki chemiczne
kominach hydrotermalnych. -
2:40 - 2:43Jest jeszcze inny dowód
wskazujący na to miejsce. -
2:43 - 2:49Ostatni uniwersalny wspólny przodek,
w skrócie nazywany LUCA. -
2:49 - 2:54Nie był on pierwszą formą życia,
ale do niego dotarliśmy najdalej. -
2:54 - 2:58Mimo to, nie wiemy, jak wyglądał.
-
2:58 - 3:02Nie ma żadnych skamieniałości,
żadnych żyjących obecnie osobników. -
3:02 - 3:07Naukowcy odkryli za to uniwersalne geny,
powszechne u gatunków -
3:07 - 3:11należących do trzech
istniejących obecnie domen życia. -
3:11 - 3:16Ponieważ są one wspólne
dla różnych gatunków i domen, -
3:16 - 3:19muszą pochodzić od wspólnego przodka.
-
3:19 - 3:25Te geny mówią nam o tym, że LUCA żył
w gorącym, pozbawionym tlenu miejscu -
3:25 - 3:28i czerpał energię
ze składników chemicznych, -
3:28 - 3:32takich jak te w kominach hydrotermalnych.
-
3:32 - 3:35Są dwa rodzaje takich kominów:
-
3:35 - 3:37czarne i białe.
-
3:37 - 3:41Czarne uwalniają kwaśną wodę,
bogatą w dwutlenek węgla, -
3:41 - 3:47podgrzaną do setek stopni Celsjusza,
zawierającą siarkę, żelazo, miedź -
3:47 - 3:50i inne metale niezbędne do życia.
-
3:50 - 3:55Ale według naukowców te czarne
były za gorące dla LUCA. -
3:55 - 4:00Najlepszym kandydatem kolebki życia
są białe kominy hydrotermalne. -
4:00 - 4:05Pole hydrotermalne
na Grzbiecie Śródoceanicznym, -
4:05 - 4:07zwane Zaginionym Miastem,
-
4:07 - 4:11jest obecnie najlepszym kandydatem
na miejsce, w którym postało życie. -
4:11 - 4:15Woda morska wydalana tutaj
jest mocno zasadowa -
4:15 - 4:17i nie zawiera dwutlenku węgla,
-
4:17 - 4:21ale jest bogata w metan
i ma przyjazną temperaturę. -
4:21 - 4:26Pobliskie czarne kominy mogły
zapewnić niezbędny dwutlenek węgla, -
4:26 - 4:28aby życie mogło wyewoluować
w Zaginionym Mieście, -
4:28 - 4:32wspólnie dając wszystkie składniki
do stworzenia pierwszych organizmów, -
4:32 - 4:36które później rozwinęły się w niesamowitą
różnorodność organizmów na Ziemi.
- Title:
- Tajemnicze początki życia na Ziemi - Luka Wright
- Speaker:
- Luka Wright
- Description:
-
Zobacz całą lekcję: https://ed.ted.com/lessons/the-mysterious-origins-of-life-on-earth-luka-seamus-wright
Miliardy lat temu proste składniki organiczne połączyły się w bardziej zaawansowane związki, które mogły rozwijać się i rozmnażać. W tym czasie na Ziemi panowała duża aktywność wulkaniczna, a atmosfera była nieprzyjazna, co nie stanowiło środowiska wspierającego żywe organizmy. Gdzie więc zaczęło się życie? Luka Wright poszukuje tak zwanej kolebki życia, która dała początek miliardom gatunków zamieszkujących naszą planetę.
Lekcja: Luka Seamus Wright, reżyseria: Nick Hilditch.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:37
Marta Konieczna approved Polish subtitles for The mysterious origins of life on Earth | ||
Marta Konieczna edited Polish subtitles for The mysterious origins of life on Earth | ||
Agnieszka Fijałkowska accepted Polish subtitles for The mysterious origins of life on Earth | ||
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for The mysterious origins of life on Earth | ||
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for The mysterious origins of life on Earth | ||
Marta Konieczna edited Polish subtitles for The mysterious origins of life on Earth | ||
Marta Konieczna edited Polish subtitles for The mysterious origins of life on Earth | ||
Marta Konieczna edited Polish subtitles for The mysterious origins of life on Earth |