ئێوە میکڕۆبی خۆتانن-جێسیکا گرین و کارین گویڵمن
-
0:14 - 0:16مرۆڤبوون،
-
0:16 - 0:21هەر یەکێکمان وەک تاکێکی ناوازەو سەربەخۆ
خۆمان دەبینین، -
0:21 - 0:23بەڵام هەرگیز تەنیا نین!
-
0:23 - 0:26ملیۆنان وردە زیندەوەر هەن لەناو
جەستەماندا، -
0:27 - 0:29دوو جەستەش وەک و یەک نین.
-
0:29 - 0:33هەریەکەیان ڕەوشتی خۆی هەیە لە کۆمەڵەی
میکڕۆبەکان: -
0:33 - 0:35لە بیابانە وشکەکانی ڕوخسارمان،
-
0:35 - 0:38بۆ گوندەکان لەسەر لێومان،
-
0:38 - 0:40شارەکانیش لەناو دەممان.
-
0:40 - 0:45تەنانەت هەموو ددانێکیش سیفەتی تایبەت
بەخۆی هەیە، -
0:45 - 0:50و هەناوی ئێمە شوێنی سەرەکی پەیوەندی
میکڕۆبەکانە بە یەکتر. -
0:50 - 0:53لەناو ڕێڕەوە شپرزەکەی هەناومان،
-
0:53 - 0:56لێشاوێک لە خۆراک دەبینین،
-
0:56 - 0:59هەموو میکڕۆبێکیش کارێکی هەیە کە بیکات.
-
0:59 - 1:02ئەمە بەکتریای ئەنزیم شیکەرەوەیە، بۆ نمونە.
-
1:02 - 1:05یەک فرمانی هەیە ئەویش شیکردنەوەی خانەکانی
ڕووەکە، -
1:05 - 1:09سەوزەی باو دەگۆڕێت بۆ شەکر.
-
1:09 - 1:12ئەو شەکرە سادانە بە درێژای ڕێڕەوی
ههناسهدان دەڕۆن، -
1:12 - 1:14جۆرێکی تری میکڕۆبمان هەیە
-
1:14 - 1:17ئەو شەکرە سادانە ههڵدهگرێت و
وەک سوتەمەنی دهیان سووتێنێت. -
1:17 - 1:20لە کاتێکدا خۆراک بە ناو ڕێڕەوی هەرسماندا
دەڕوات، -
1:20 - 1:24دەگات بە ترشێنەرەکان کە وزە لەناو ئەو
شەکرانەدا وەردەگرێت -
1:24 - 1:25بە گۆڕینیان بۆ مادەی کیمیای
-
1:25 - 1:27وەکو کحول و گازی هایدرۆجینی،
-
1:27 - 1:31دەڕشێتەوە وەک پاشماوەی بەرهەمەکان.
-
1:31 - 1:33قوڵتر لەناو قوڵای شاری هەناومان،
-
1:33 - 1:38ساینترۆفیک ئیکەکان لەناو پاشماوەی
ڕشانەوەکەدا دەژین -
1:38 - 1:40لە هەر هەنگاوێکدا لەم قۆناخەدا،
-
1:40 - 1:41وزە بەڕەڵا دەبێت،
-
1:41 - 1:43ئەو وزەیەش هەڵدەمژرێت
-
1:43 - 1:44لەلایەن خانەکانی ڕێڕەوی هەرسەوە.
-
1:44 - 1:48ئەو شارەی کە ئێمە ئێستا سەیرمانکرد لە
هەموو کەسێکدا جیاوازە. -
1:48 - 1:52هەموو کەسێک کۆمەڵێک لە میکڕۆبی هەمەجۆری
هەیە لە هەناویدا کە -
1:52 - 1:55توانای قۆناخەکانی ڕۆشتنی خۆراکی هەیە بە
ڕێگای جیاواز. -
1:55 - 1:58میکڕۆبی هەناوی کەسێک لەوانەیە بەتوانا بێت
-
1:58 - 2:00لە بەڕەڵاکردنی تەنها بەشێک لە کالۆری کە
-
2:00 - 2:03لە میکڕۆبەکانی هەناوی کەسێکی تردا
دەتوانێت دەریبهێنێت. -
2:03 - 2:08کەواتە،چ شتێک کۆمەڵەی میکڕۆبەکانی ناو
گەدەمان دیاری دەکات؟ -
2:08 - 2:11باشە، شتێک وەکو بۆماوە بابەتەکان و
-
2:11 - 2:13ئەو میکڕۆبانەی کە بەرەنگاری ژیانمان
دەبنەوە -
2:13 - 2:17دەتوانن لە سیستەمی میکڕۆبەکاندا هاوبەشی
بکەن. -
2:17 - 2:19ئەو خۆراکەی دەشیخۆین لە ژێر کاریگەری
-
2:19 - 2:21ئەو میکڕۆبانە دایە کە لەناو هەناوماندا
دەژین. -
2:21 - 2:24بۆ نمونە، خواردن لە گەردی جیاوازەوە دروست
دەکرێت، -
2:24 - 2:25وەکو سێو،
-
2:25 - 2:29پێویستی بەڕێژەیەکی زۆری میکڕۆب هەیە
بۆ تێکشکاندنی گەردەکانی. -
2:29 - 2:31بەڵام، ئەگەر خواردنێک لە گەردی سادە
پێکهاتبو -
2:31 - 2:32وەکو مژمژە،
-
2:32 - 2:35هەندێک لەم کارمەندانە کاریان پێناکرێت.
-
2:35 - 2:38ئەو کارمەندانە شارەکە بە جێ دەهێڵن،هەرگیز
ناگەڕێنەوە. -
2:38 - 2:41هیچ کارێکیان لەکۆمەڵەی میکڕۆبەکاندا
پێناکرێت -
2:41 - 2:44تەنها پێویستیان بە ڕێژەیەکی کەمی
کارمەندەکانە. -
2:44 - 2:46بۆ نمونە، کاتێک مرۆڤ دەبێتە قوربانی نەخۆشی
-
2:46 - 2:49وەکو نەخۆشی شەکرە یان نەخۆشی درێژخایەنی
سوربونەوەی گەدە -
2:49 - 2:53ئاساییانە جۆرەکانی میکڕۆبیان کەمترە
لە گەدەیاندا. -
2:53 - 2:55ئێمە بەتەواوی باشترین ڕێگا نازانین
-
2:55 - 2:58بۆ بەڕێوەبردنی کۆمەڵگای میکڕۆبە
تاکەکانمان، -
2:58 - 3:00بەڵام وەکو ئەوە وایە کە شێوازی ژیان
بگۆڕێت، -
3:00 - 3:05وەکو خواردنی هەمەجۆر و پارێزراوی
هەمەچەشن، خواردنە ڕووەکیەکان، -
3:05 - 3:08دەتوانن یارمەتیدەربن لە پێدانی وزە بە
سیستمە میکڕۆبەکان لە هەناودا -
3:08 - 3:11بە تەواوی بەشەکان لە ناو جەستەماندا.
-
3:11 - 3:13کەواتە، بەڕاستی ئێمە تەنیا نین لە ناو
جەستەماندا. -
3:13 - 3:17جەستەمان ماڵی ملیۆنان میکڕۆبی جیاوازە، و
-
3:17 - 3:21ئێمە پێویستیمان بەوانە وەک چۆن ئەوان
پێویستیان بە ئێمەیە. -
3:21 - 3:23کە زیاتر فێردەبین دەربارەی چۆن
میکڕۆبەکانمان -
3:23 - 3:25کارلێکدەکەن لەگەڵ یەکتریدا و لەگەڵ
جەستەماندا، -
3:25 - 3:28ئێمە دەری دەخەین کە چۆن چارەسەری
-
3:28 - 3:29ئەم جیهانه ئاڵۆز،و نەبینراوە دەکەین
-
3:29 - 3:31ئەوە ناسنامەی کەسیمان پێکدەهێنێت.
-
3:31 - 3:32تەندروستیمان و
-
3:32 - 3:34کامەرانیمان.
- Title:
- ئێوە میکڕۆبی خۆتانن-جێسیکا گرین و کارین گویڵمن
- Speaker:
- جێسیکا گرین و کارین گویڵمن
- Description:
-
لە میکڕۆبەکانی ناو گەدەمان تا ئەوەیان کە لەسەر ددانەکانمانە،ئێمە ماڵین بۆ ملیۆنانیان لە هەمەجۆری بێوێنەی ئەندامەکاندا کە یارمەتی ئەندامەکانی جەستەمان دەدەن لە کردارەکانیاندا.جاسیکا گرین و کارین گویڵمن دڵنیامان دەکهنهوە لە لە گرنگی و تێگەیشتنی زۆربەی ئەندامەکانی جەستەمان کە لە شێوازی دروستبونی هەریەکێکیان و هەموو ئەندامەکان.
وانە لەلایەن جێسیکا گرین و کارین گویڵمن،دروستکردنی لەلایەن نێناتڤ.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 03:46
Daban Q Jaff approved Kurdish (Central) subtitles for You are your microbes | ||
Ayan Organization accepted Kurdish (Central) subtitles for You are your microbes | ||
Ayan Organization edited Kurdish (Central) subtitles for You are your microbes | ||
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for You are your microbes | ||
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for You are your microbes |