WEBVTT

00:00:13.974 --> 00:00:16.411
مرۆڤبوون،

00:00:16.411 --> 00:00:21.076
هەر یەکێکمان وەک تاکێکی ناوازەو سەربەخۆ
خۆمان دەبینین،

00:00:21.076 --> 00:00:23.064
بەڵام هەرگیز تەنیا نین!

00:00:23.064 --> 00:00:26.211
ملیۆنان وردە زیندەوەر هەن لەناو 
جەستەماندا،

00:00:26.956 --> 00:00:29.462
دوو جەستەش وەک و یەک نین.

00:00:29.462 --> 00:00:33.080
هەریەکەیان ڕەوشتی خۆی هەیە لە کۆمەڵەی 
میکڕۆبەکان:

00:00:33.080 --> 00:00:35.319
لە بیابانە وشکەکانی ڕوخسارمان،

00:00:35.319 --> 00:00:38.106
بۆ گوندەکان لەسەر لێومان،

00:00:38.106 --> 00:00:39.978
شارەکانیش لەناو دەممان.

00:00:39.978 --> 00:00:44.696
تەنانەت هەموو ددانێکیش سیفەتی تایبەت
بەخۆی هەیە،

00:00:44.696 --> 00:00:50.326
و هەناوی ئێمە شوێنی سەرەکی پەیوەندی 
میکڕۆبەکانە بە یەکتر.

00:00:50.326 --> 00:00:52.866
لەناو ڕێڕەوە شپرزەکەی هەناومان،

00:00:52.866 --> 00:00:56.306
لێشاوێک لە خۆراک دەبینین،

00:00:56.306 --> 00:00:59.111
هەموو میکڕۆبێکیش کارێکی هەیە کە بیکات.

00:00:59.111 --> 00:01:01.947
ئەمە بەکتریای ئەنزیم شیکەرەوەیە، بۆ نمونە.

00:01:01.947 --> 00:01:04.837
یەک فرمانی هەیە ئەویش شیکردنەوەی خانەکانی
ڕووەکە،

00:01:04.837 --> 00:01:08.567
سەوزەی باو دەگۆڕێت بۆ شەکر.

00:01:08.567 --> 00:01:11.690
ئەو شەکرە سادانە بە درێژای ڕێڕەوی 
هه‌ناسه‌دان دەڕۆن،

00:01:11.690 --> 00:01:13.955
جۆرێکی تری میکڕۆبمان هەیە

00:01:13.955 --> 00:01:17.347
ئەو شەکرە سادانە هه‌ڵده‌گرێت و
وەک سوتەمەنی ده‌یان سووتێنێت.

00:01:17.347 --> 00:01:19.813
لە کاتێکدا خۆراک بە ناو ڕێڕەوی هەرسماندا
دەڕوات،

00:01:19.813 --> 00:01:23.716
دەگات بە ترشێنەرەکان کە وزە لەناو ئەو 
شەکرانەدا وەردەگرێت

00:01:23.716 --> 00:01:25.247
بە گۆڕینیان بۆ مادەی کیمیای

00:01:25.247 --> 00:01:27.446
وەکو کحول و گازی هایدرۆجینی،

00:01:27.446 --> 00:01:30.512
دەڕشێتەوە وەک پاشماوەی بەرهەمەکان.

00:01:30.512 --> 00:01:33.165
قوڵتر لەناو قوڵای شاری هەناومان،

00:01:33.165 --> 00:01:37.518
ساینترۆفیک ئیکەکان لەناو پاشماوەی
ڕشانەوەکەدا دەژین

00:01:37.518 --> 00:01:39.589
لە هەر هەنگاوێکدا لەم قۆناخەدا،

00:01:39.589 --> 00:01:41.251
وزە بەڕەڵا دەبێت،

00:01:41.251 --> 00:01:42.776
ئەو وزەیەش هەڵدەمژرێت

00:01:42.776 --> 00:01:44.492
لەلایەن خانەکانی ڕێڕەوی هەرسەوە.

00:01:44.492 --> 00:01:48.169
ئەو شارەی کە ئێمە ئێستا سەیرمانکرد لە 
هەموو کەسێکدا جیاوازە.

00:01:48.169 --> 00:01:52.130
هەموو کەسێک کۆمەڵێک لە میکڕۆبی هەمەجۆری
هەیە لە هەناویدا کە

00:01:52.130 --> 00:01:55.032
توانای قۆناخەکانی ڕۆشتنی خۆراکی هەیە بە 
ڕێگای جیاواز.

00:01:55.032 --> 00:01:57.642
میکڕۆبی هەناوی کەسێک لەوانەیە بەتوانا بێت

00:01:57.642 --> 00:01:59.907
لە بەڕەڵاکردنی تەنها بەشێک لە کالۆری کە

00:01:59.907 --> 00:02:03.113
لە میکڕۆبەکانی هەناوی کەسێکی تردا 
دەتوانێت دەریبهێنێت.

00:02:03.113 --> 00:02:07.663
کەواتە،چ شتێک کۆمەڵەی میکڕۆبەکانی ناو
گەدەمان دیاری دەکات؟

00:02:07.663 --> 00:02:10.661
باشە، شتێک وەکو بۆماوە بابەتەکان و

00:02:10.661 --> 00:02:13.073
ئەو میکڕۆبانەی کە بەرەنگاری ژیانمان 
دەبنەوە

00:02:13.073 --> 00:02:16.829
دەتوانن لە سیستەمی میکڕۆبەکاندا هاوبەشی 
بکەن.

00:02:16.829 --> 00:02:19.073
ئەو خۆراکەی دەشیخۆین لە ژێر کاریگەری

00:02:19.073 --> 00:02:21.275
ئەو میکڕۆبانە دایە کە لەناو هەناوماندا
دەژین.

00:02:21.275 --> 00:02:24.354
بۆ نمونە، خواردن لە گەردی جیاوازەوە دروست
دەکرێت،

00:02:24.354 --> 00:02:25.213
وەکو سێو،

00:02:25.213 --> 00:02:28.751
پێویستی بەڕێژەیەکی زۆری میکڕۆب هەیە
بۆ تێکشکاندنی گەردەکانی.

00:02:28.751 --> 00:02:30.858
بەڵام، ئەگەر خواردنێک لە گەردی سادە 
پێکهاتبو

00:02:30.858 --> 00:02:31.951
وەکو مژمژە،

00:02:31.951 --> 00:02:34.989
هەندێک لەم کارمەندانە کاریان پێناکرێت.

00:02:34.989 --> 00:02:38.005
ئەو کارمەندانە شارەکە بە جێ دەهێڵن،هەرگیز
ناگەڕێنەوە.

00:02:38.005 --> 00:02:40.623
هیچ کارێکیان لەکۆمەڵەی میکڕۆبەکاندا 
پێناکرێت

00:02:40.623 --> 00:02:43.718
تەنها پێویستیان بە ڕێژەیەکی کەمی
کارمەندەکانە.

00:02:43.718 --> 00:02:46.406
بۆ نمونە، کاتێک مرۆڤ دەبێتە قوربانی نەخۆشی

00:02:46.406 --> 00:02:49.016
وەکو نەخۆشی شەکرە یان نەخۆشی درێژخایەنی
سوربونەوەی گەدە

00:02:49.016 --> 00:02:52.550
ئاساییانە جۆرەکانی میکڕۆبیان کەمترە 
لە گەدەیاندا.

00:02:52.550 --> 00:02:54.886
ئێمە بەتەواوی باشترین ڕێگا نازانین

00:02:54.886 --> 00:02:58.100
بۆ بەڕێوەبردنی کۆمەڵگای میکڕۆبە
تاکەکانمان،

00:02:58.100 --> 00:03:00.269
بەڵام وەکو ئەوە وایە کە شێوازی ژیان
بگۆڕێت،

00:03:00.269 --> 00:03:04.704
وەکو خواردنی هەمەجۆر و پارێزراوی 
هەمەچەشن، خواردنە ڕووەکیەکان،

00:03:04.704 --> 00:03:07.874
دەتوانن یارمەتیدەربن لە پێدانی وزە بە 
سیستمە میکڕۆبەکان لە هەناودا

00:03:07.874 --> 00:03:10.813
بە تەواوی بەشەکان لە ناو جەستەماندا.

00:03:10.813 --> 00:03:13.291
کەواتە، بەڕاستی ئێمە تەنیا نین لە ناو 
جەستەماندا.

00:03:13.291 --> 00:03:17.126
جەستەمان ماڵی ملیۆنان میکڕۆبی جیاوازە، و

00:03:17.126 --> 00:03:20.957
ئێمە پێویستیمان بەوانە وەک چۆن ئەوان 
پێویستیان بە ئێمەیە.

00:03:20.957 --> 00:03:23.048
کە زیاتر فێردەبین دەربارەی چۆن 
میکڕۆبەکانمان

00:03:23.048 --> 00:03:25.319
کارلێکدەکەن لەگەڵ یەکتریدا و لەگەڵ 
جەستەماندا،

00:03:25.319 --> 00:03:27.546
ئێمە دەری دەخەین کە چۆن چارەسەری

00:03:27.546 --> 00:03:29.294
ئەم جیهانه‌ ئاڵۆز،و نەبینراوە دەکەین

00:03:29.294 --> 00:03:31.176
ئەوە ناسنامەی کەسیمان پێکدەهێنێت.

00:03:31.176 --> 00:03:32.184
تەندروستیمان و

00:03:32.184 --> 00:03:33.945
کامەرانیمان.