ใครคิดค้นการเขียน? โดย แมทธิว วิงคเลอร์
-
0:14 - 0:16ใครเป็นคนคิดค้นการเขียน
-
0:16 - 0:19มนุษย์น่าจะสื่อสารกันด้วยวิธีการพูด
-
0:19 - 0:21มาเป็นเวลามากกว่าหมื่นปี
-
0:21 - 0:23แต่เราเริ่มบันทึกสิ่งที่เราพูด
-
0:23 - 0:25เมื่อประมาณ 5,000 ปีที่ผ่านมา
-
0:25 - 0:27ก่อนหน้านั้น เราบันทึกข้่อมูล
-
0:27 - 0:29ด้วยภาพ และแผนภาพ
-
0:29 - 0:30บนหม้อดิน และฝาผนังถ้ำ
-
0:30 - 0:32หรือถักทอเป็นผืนผ้า
-
0:32 - 0:36การสร้างสรรค์เหล่านั้นเป็นสิ่งที่นำเราไปสู่
การสร้างระบบการเขียน -
0:36 - 0:38ระบบที่เราใช้กันในภาษาอังกฤษ
-
0:38 - 0:40ที่จริงเริ่มมาจากวัฒนธรรม สุเมเรียน
-
0:40 - 0:45ในช่วงระหว่าง 4500 และ 1750 ปีก่อนคริสตกาล
-
0:45 - 0:49แถบลุ่มแม่น้ำเมโสโปเตเมียตอนล่าง
ประเทศอิรัก และซีเรียในปัจจุบัน -
0:49 - 0:51ชาวสุเมเรียน จดบันทึกข้อตกลงทางธุรกิจ
-
0:51 - 0:56ด้วยก้อนดินที่ปั้นเป็นรูปสัตว์ต่างๆ
เช่น แพะ ลา และวัว -
0:56 - 0:58จากนั้นพวกเขาก็ค้นพบการสลักแบบสองมิติ
-
0:58 - 1:00บนแผ่นดิน ซึ่งยิ่งทำให้การบันทึกสะดวกยิ่งขึ้น
-
1:00 - 1:04ยกตัวอย่างเช่น สัญลักษณ์นี้แปลว่า ภูเขา
-
1:04 - 1:06อันนี้แปลว่า ศรีษะ
-
1:06 - 1:08ถ้าบริเวณปากบนรูปศรีษะถูกเน้น
-
1:08 - 1:10นั่นก็จะหมายถึง ปาก
-
1:10 - 1:13ปากเมื่อรวมกับสัญลักษณ์น้ำ แปลว่า ดื่มน้ำ
-
1:13 - 1:16และสัญลักษณ์ปากเมื่อรวมกับขนมปัง หมายถึง กิน
-
1:16 - 1:17ใส่สัญลักษณ์ของวัวเข้าไป
-
1:17 - 1:19ก็จะได้ประโยคที่ว่า เรากินวัว
-
1:19 - 1:21เอาล่ะ นี่แหละจุดเริ่มต้นของระบบการเขียน
-
1:21 - 1:22แต่คำบางคำก็มีความหมาย
-
1:22 - 1:25ที่อธิบายด้วยสัญลักษณ์ได้ลำบาก
-
1:25 - 1:28คุณจะวาดรูป วัวในหุบเขาได้ยังไง
-
1:28 - 1:30จำไว้ว่า ถ้าคุณวาดภาพตามความหมายนั้น
-
1:30 - 1:33ก็จะกลายเป็นศิลปะ การวาดภาพ ไม่ใช่การเขียน
-
1:33 - 1:34เพื่อทำให้เป็นการเขียน
-
1:34 - 1:37เราต้องใช้สัญลักษณ์แทนคำ
-
1:37 - 1:40คุณอ่านสิ่งนี้ได้หรือไม่
-
1:40 - 1:43ประโยคอมตะ จาก แฮมเลท โดย วิลเลี่ยม เชกสเปียร์
-
1:43 - 1:46ใช่ "อยู่หรือตาย" (To be or not to be)
-
1:46 - 1:49วิธีนี้เป็นวิธีที่ชาวสุเมเรียนใช้แก้ปัญหาเช่นกัน
-
1:49 - 1:52วัว บวกกับ น้ำ บวกกับ ภูเขา
-
1:52 - 1:55ว่าแต่น้ำมาเกี่ยวอะไรด้วย
-
1:55 - 1:57ก็เพราะ คำว่าน้ำในภาษาของชาวสุเมเรียน
-
1:57 - 2:00ออกเสียงเหมือนคำอีกคำที่แปลว่า "ใน"
-
2:00 - 2:03ดังนั้น "วัวในหุบเขา" จึงใช้สัญลักษณ์นี้
-
2:03 - 2:06นักภาษาศาสตร์ เรียกระบบการเขียนแบบนี้ว่า
การเขียนเป็นภาพปริศนา -
2:06 - 2:08ชาวสุเมเรียน รู้แล้วว่า
-
2:08 - 2:10จะนำเสนอความหมาย ด้วยสัญลักษณ์ที่เป็นตัวเขียน
ได้อย่างไร -
2:10 - 2:12เนื่องจากตัวเขียนนั้น ยังทำหน้าที่เป็นสื่อแทนเสียงอีกด้วย
-
2:12 - 2:15ชาวสุเมเรียนจึงขยายคำศัพท์ที่บันทึกเป็นตัวเขียนได้
-
2:15 - 2:17และค่อยๆสร้างสัญลักษณ์แทนเสียงต่างๆ
-
2:17 - 2:18ถูกใช้บ่อยครั้งขึ้น
-
2:18 - 2:20และสัญลักษณ์ที่ใช้แทนความหมายก็ถูกใช้น้อยลง
-
2:20 - 2:22ระบบการเขียนก็เลยกลายเป็น ระบบที่ถูกปรับ
-
2:22 - 2:24ให้เป็นตัวอักษรที่ใช้แทนหน่วยเสียง
-
2:24 - 2:26ที่เรารู้จักกันในชื่อเรียกว่า ตัวอักษรคูนิฟอร์ม
-
2:26 - 2:29ในอีกหลายๆวัฒนธรรม
เช่น ชาวอาคาเดียน และชาวซีเรีย -
2:29 - 2:31ก็รับเอาผลงานการประดิษฐ์ของชาวสุเมเรียน
-
2:31 - 2:33และนำมาสร้างเป็นระบบเขียนของพวกเขาเอง
-
2:33 - 2:34มหากาพย์กิลกาเมช (Gilgamesh)
-
2:34 - 2:35และ ประมวลกฎหมายของพระเจ้าฮัมมูราบี
-
2:35 - 2:38ถูกจารึกด้วยอักษรคูนิฟอร์ม ในหลากหลายรูปแบบ
-
2:38 - 2:39เมื่อเทคโนโลยีนี้แพร่ออกไป
-
2:39 - 2:41สัญลักษณ์เหล่านี้ก็เดินทางไปถึงกรีก
-
2:41 - 2:45และกลายเป็นตัวอักษรที่มีผู้ใช้
แพร่หลายมากที่สุดในโลกในปัจจุบัน -
2:45 - 2:47แต่ สุเมเรีย ไม่ใช่แห่งเดียวบนโลก
-
2:47 - 2:48ที่การเขียนได้ถูกคิดค้นขึ้น
-
2:48 - 2:50ชาวอียิปต์โบราณได้พัฒนาอักษร ฮีโลกริฟฟิก
-
2:50 - 2:54และ อักษรไฮราติก ในช่วงเวลาใกล้ๆกัน
คือ 3500 ปีก่อนคริสต์กาล -
2:54 - 2:57จากนั้น ระบบการเขียนก็ถูกพัฒนาขึ้นในจีน
โดยไม่ได้อ้างอิงจากระบบใดๆ -
2:57 - 2:59ในช่วง 1500 ปีก่อนคริสต์กาล
-
2:59 - 3:02จากนัั้น อักษรนี้ก็แพร่ออกไปทั่วเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
-
3:02 - 3:05และที่ใกล้กับสมัยปัจจุบันที่สุด ก็คือ วัฒนธรรมมายา
ในแถบตอนกลางของอเมริกา -
3:05 - 3:09ซึ่งเริ่มสลักตัวอักษร คาร์ทูเชท ในช่วงปี ค.ศ. 300
-
3:09 - 3:12ถ้าอย่างนี้แล้ว เราจะบอกว่าใครล่ะ ที่คิดค้นระบบการเขียน
-
3:12 - 3:13ชาวสุเมเรียน
-
3:13 - 3:14ชาวอียิปต์
-
3:14 - 3:15ชาวจีน
-
3:15 - 3:17หรือ พวกมายา
-
3:17 - 3:18ที่สำคัญก็คือ ระบบการเขียนเหล่านั้น
-
3:18 - 3:20ยังถูกใช้อยู่ทั่วโลกทุกวันนี้
-
3:20 - 3:23มักจะสืบเสาะไปได้ถึงต้นทางคือ
อักษรของชาวสุเมเรียน หรือชาวจีน -
3:23 - 3:26ระบบการเขียนอาจจะถูกคิดค้น
-
3:26 - 3:27ในส่วนอื่นๆของโลกด้วย
-
3:27 - 3:29จารึกโบราณต่างๆ ที่ถูกทิ้งไว้ในหุบเขาอินดิส
-
3:29 - 3:32และในวัฒนธรรม ราปานุย ได้ถูกค้นพบ
-
3:32 - 3:34แต่ว่าไม่มีใครสามารถอ่านมันได้
-
3:34 - 3:36อยากลองดูไหมล่ะ?
- Title:
- ใครคิดค้นการเขียน? โดย แมทธิว วิงคเลอร์
- Description:
-
more » « less
ชมแบบเรียนทั้งหมดได้ที่: http://ed.ted.com/lessons/who-invented-writing-matthew-winkler
การพูดนั้นเกิดขึ้นก่อนการเขียนหลายพันปี ทว่าการเขียนนั้น ตั้งแต่ที่มีการคิดค้นจนถึงปัจจุบันนั้น สามารถสืบย้อนกลับไปได้ว่าเกิดขึ้นจากสองวัฒนธรรมหลัก นั่นคือวัฒนาธรรมสุเมเรียน และวัฒนธรรมจีน แมทธิว วิงคเลอร์ ได้อธิบายให้เห็นถึงวิวัฒนการของการเขียนแบบคูนิฟอร์มของชาวสุเมเรียน และแสดงให้เห็นว่า ระหว่างการวาดความหมายตรงๆ และการเขียนสัญลักษณ์นั้นต่างกันอย่างไร
แบบเรียนโดยแมทธิว วิงคเลอร์ แอนิเมชั่นผลิตโดย TED-Ed
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 03:52
|
Unnawut Leepaisalsuwanna approved Thai subtitles for Who invented writing? - Matthew Winkler | |
|
|
Unnawut Leepaisalsuwanna accepted Thai subtitles for Who invented writing? - Matthew Winkler | |
|
|
Unnawut Leepaisalsuwanna declined Thai subtitles for Who invented writing? - Matthew Winkler | |
|
|
Unnawut Leepaisalsuwanna commented on Thai subtitles for Who invented writing? - Matthew Winkler | |
|
|
Unnawut Leepaisalsuwanna edited Thai subtitles for Who invented writing? - Matthew Winkler | |
|
|
Unnawut Leepaisalsuwanna edited Thai subtitles for Who invented writing? - Matthew Winkler | |
|
|
Unnawut Leepaisalsuwanna edited Thai subtitles for Who invented writing? - Matthew Winkler | |
|
Yada Sattarujawong edited Thai subtitles for Who invented writing? - Matthew Winkler |