Jak jest definicja komedii? Banan. - Addison Anderson
-
0:11 - 0:13Jak brzmi definicja komedii?
-
0:13 - 0:15Wybitni myśliciele: Platon, Arystoteles,
-
0:15 - 0:17Hobbes, Freud i inni,
-
0:17 - 0:18którzy bez powodzenia
-
0:18 - 0:20starali się wytłumaczyć żart,
-
0:20 - 0:21wszyscy oni bezowocnie próbowali
-
0:21 - 0:23zdefiniować komedię.
-
0:23 - 0:25Wam udało się znaleźć klip,
który wszystko wyjaśni. -
0:25 - 0:27Definiując ją należy zapytać,
-
0:27 - 0:29dlaczego wymyka się definicji?
-
0:29 - 0:30Odpowiedź jest prosta.
-
0:30 - 0:32Komedia to przeciwstawianie się definicji.
-
0:32 - 0:35Bo definicjom czasem trzeba się postawić.
-
0:35 - 0:37Po co nam definicja?
-
0:37 - 0:39Definiując jakąś rzecz, używamy języka,
-
0:39 - 0:41by określić wokół niej granice,
-
0:41 - 0:43które dostrzegliśmy w chaosie
codziennych doświadczeń. -
0:43 - 0:45Określamy jej formę
-
0:45 - 0:47i wpasowujemy ją w system
istniejących już znaczeń. -
0:47 - 0:49Z chaosu wyłania się kosmos.
-
0:49 - 0:50Przedstawiamy wszechświat w języku,
-
0:50 - 0:53w którym możemy go wytłumaczyć
za pomocą wiedzy. -
0:53 - 0:54I mówiąc szczerze,
-
0:54 - 0:56wszechświat potrzebuje
logicznego porządku, -
0:56 - 0:58inaczej byłby chaosem.
-
0:58 - 0:59Chaos jest trudny,
-
0:59 - 1:02dlatego tworzymy z niego coś,
co nazywamy rzeczywistością. -
1:02 - 1:04Zastanówmy się nad logiką i logosem,
-
1:04 - 1:07czyli tym, co łączy słowa i prawdę.
-
1:07 - 1:09A teraz pomyślmy o tym, co zabawne,
-
1:09 - 1:11bo dla niektórych to oczywiste,
-
1:11 - 1:12że prawda jest zabawna.
-
1:12 - 1:14Zabawna, bo prawdziwa.
-
1:14 - 1:15Ale to naiwne.
-
1:15 - 1:17Kłamstwa też są zabawne.
-
1:17 - 1:18Fikcyjne żarty mogą być zabawne.
-
1:18 - 1:21Często śmieszy nas bezsensowna paplanina.
-
1:21 - 1:23Na przykład słowo FLORP.
-
1:23 - 1:24Boki zrywać!
-
1:24 - 1:26Istnieją też prawdy, które nie są zabawne.
-
1:26 - 1:28Dwa plus dwa równa się cztery,
-
1:28 - 1:30ale nic w tym śmiesznego.
-
1:30 - 1:32Opowiadając prawdziwą anegdotę,
-
1:32 - 1:34spotykasz się z poważną reakcją.
-
1:34 - 1:37Czemu zatem zarówno prawda
jak i kłamstwo mogą być śmieszne? -
1:37 - 1:40Jak mają się te zabawne
prawdy i kłamstewka -
1:40 - 1:42do prawdy przez duże "P"?
-
1:42 - 1:45Jak mają się do rzeczywistości,
faktów i definicji? -
1:45 - 1:47Co sprawia, że niektóre z nich są zabawne?
-
1:47 - 1:49Pomoże nam pewien francuski myśliciel,
-
1:49 - 1:50który nie zdefiniował komedii,
-
1:50 - 1:53bo zwyczajnie nie chciał.
-
1:53 - 1:55Henri Bergson, bo o nim mowa,
-
1:55 - 1:57napisał w swoim eseju o śmiechu,
-
1:57 - 1:59że nie będzie definiował komedii,
-
1:59 - 2:01bo jest ona żywa i dynamiczna.
-
2:01 - 2:03Bergson sądził, że śmiech
pełni społeczną funkcję, -
2:03 - 2:06której zadaniem jest zniszczenie ram
-
2:06 - 2:08w jakich tkwią nasze zachowania i myśli.
-
2:08 - 2:09Powtarzając te same czynności,
-
2:09 - 2:12kreując błędne wyobrażenie
o sobie i świecie, -
2:12 - 2:14nie odnajdując się w rzeczywistości,
-
2:14 - 2:17zauważając na ziemi skórkę od banana,
-
2:17 - 2:18działamy automatycznie.
-
2:18 - 2:21Nie dostrzegamy ram,
w których tkwi nasz umysł, -
2:21 - 2:22co może być niebezpieczne,
-
2:22 - 2:23ale jednocześnie śmieszne,
-
2:23 - 2:26a spostrzeżenie komizmu sytuacji
pomaga to naprawić. -
2:26 - 2:28Komedia to siła sprawcza, energia życiowa,
-
2:28 - 2:30Bergsonowska "elan vital",
-
2:30 - 2:31która pomaga w adaptacji.
-
2:31 - 2:32Bergson rozwija tę ideę,
-
2:32 - 2:34doszukując się komizmu
w rozmaitych sytuacjach. -
2:34 - 2:36Zatrzymajmy się przy tym.
-
2:36 - 2:39U podstawy znaczenia komedii
leży sprzeczność -
2:39 - 2:41między żywotnością i elastycznością
natury ludzkiej, -
2:41 - 2:44a zdehumanizowaną automatyką.
-
2:44 - 2:47Ustalony system pojęć,
który ma definiować rzeczywistość -
2:47 - 2:49można uznać za przejaw automatyzmu,
-
2:49 - 2:52któremu komedia chce się przeciwstawić.
-
2:52 - 2:53Wróćmy do Arystotelesa.
-
2:53 - 2:56Nie do "Poetyki", gdzie mówi on o komedii,
-
2:56 - 2:58a do "Metafizyki".
-
2:58 - 3:00gdzie zawarł zasadę sprzeczności,
-
3:00 - 3:02podstawową zasadę logiki.
-
3:02 - 3:05Przeczące sobie zdania
nie mogą być jednocześnie prawdziwe. -
3:05 - 3:07Jeśli A to jedno z naszych zdań,
-
3:07 - 3:08to nie może być tak,
-
3:08 - 3:11ze A i zaprzeczenia A są prawdziwe.
-
3:11 - 3:13Tutaj pojawia się komedia,
-
3:13 - 3:15żywi się brakiem logiki
-
3:15 - 3:18w sprzecznościach i ich pochodnych.
-
3:18 - 3:20Wybuchamy śmiechem,
gdy ład, w którym żyjemy, -
3:20 - 3:22ujawnia pęknięcia i rysy,
-
3:22 - 3:24na przykład, gdy nasze czyny
-
3:24 - 3:26przeczą głęboko skrywanym prawdom
-
3:26 - 3:28lub gdy nasze najgłębsze myśli
-
3:28 - 3:30i prywatne spostrzeżenia
-
3:30 - 3:33zostają wyciągnięte na światło dzienne
przez dobrego stand-upera. -
3:33 - 3:35No i kot grający na pianinie,
-
3:35 - 3:38bo gdy koty robią to, co ludzie,
-
3:38 - 3:40to obnaża jakąś rysę w rzeczywistości.
-
3:40 - 3:41Nie śmiejemy się tylko z prawd,
-
3:41 - 3:44śmiejemy się przy odkrywaniu wad,
-
3:44 - 3:46niedorzeczności,
-
3:46 - 3:47powtórzeń,
-
3:47 - 3:48i oczywistych sprzeczności
-
3:48 - 3:51w naszym rzekomo uporządkowanym systemie,
-
3:51 - 3:53których używamy do definiowania
świata i siebie samych. -
3:53 - 3:56Gdy przeceniamy własne rozumowanie,
-
3:56 - 3:57kiedy uważamy coś za prawdziwe
-
3:57 - 4:00tylko, dlatego, że pochodzi z logosu,
więc jest niezmienne, -
4:00 - 4:03wtedy stajemy się obiektem żartów
-
4:03 - 4:05tego szalonego dowcipnisia, chaosu.
-
4:05 - 4:08Komedia jest ekspresją
niszczycielskiej i twórczej śmieszności, -
4:08 - 4:10ale nie da się jej zdefiniować,
-
4:10 - 4:13bo oddziałuje na nasza logikę
-
4:13 - 4:14z zewnątrz,
-
4:14 - 4:16spoza granic logiki.
-
4:16 - 4:18Nie ma definitywnej definicji,
-
4:18 - 4:21nigdy nie uda nam się jej ukształtować.
-
4:21 - 4:22Ponieważ nie ma sztywnej definicji,
-
4:22 - 4:25wszystko może okazać się komiczne.
-
4:25 - 4:27Każda definicja rzeczywistości,
-
4:27 - 4:30zwłaszcza ta z pretensjami do uogólnień,
-
4:30 - 4:31logiki,
-
4:31 - 4:31kosmiczności,
-
4:31 - 4:33prawdy przez duże "P",
-
4:33 - 4:35okazuje się śmieszna.
- Title:
- Jak jest definicja komedii? Banan. - Addison Anderson
- Description:
-
Zobacz pełną lekcję: http://ed.ted.com/lessons/what-s-the-definition-of-comedy-banana-addison-anderson
Skąd bierze się śmiech? To, że nie potrafimy zdefiniować komedii stanowi jego sens. Komedia to wymykanie się definicjom. Na podstawie stwierdzenia Henriego Bergsona i Arystotelesa, Addison Anderson mówi, że definicja to wyznaczanie granic, a przełamywanie ich jest komedią.
Lekcja Addison Anderson, animacja: Anton Bogaty.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:51
![]() |
Rysia Wand approved Polish subtitles for What's the definition of comedy? Banana. - Addison Anderson | |
![]() |
Rysia Wand accepted Polish subtitles for What's the definition of comedy? Banana. - Addison Anderson | |
![]() |
Rysia Wand edited Polish subtitles for What's the definition of comedy? Banana. - Addison Anderson | |
![]() |
Justyna edited Polish subtitles for What's the definition of comedy? Banana. - Addison Anderson | |
![]() |
Justyna edited Polish subtitles for What's the definition of comedy? Banana. - Addison Anderson | |
![]() |
Justyna edited Polish subtitles for What's the definition of comedy? Banana. - Addison Anderson | |
![]() |
Justyna edited Polish subtitles for What's the definition of comedy? Banana. - Addison Anderson | |
![]() |
Retired user edited Polish subtitles for What's the definition of comedy? Banana. - Addison Anderson |
Rysia Wand
Odsyłam, żebyś wprowadził polskie znaki. Nie można tego pomijać w tłumaczeniu. ========================================================================== comedy --> komedia.
========================================================================== sprawdź przecinki, zwłaszcza te podstawowe przed "że" czy "który".
========================================================================= Dobrze zaznajom się z http://translations.ted.org/wiki/Compressing_subtitles
http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines