< Return to Video

Lemon Andersen brengt "Please don't take my Air Jordans"

  • 0:01 - 0:06
    Mijn Air Jordans kosten honderd ballen met BTW.
  • 0:06 - 0:10
    Op de rug van mijn suède Starter jas staat Raiders.
  • 0:10 - 0:13
    Ik heb stijl, ik lach en zie er stoer uit,
  • 0:13 - 0:17
    want je moet niet gehoord,
    maar gezien worden.
  • 0:17 - 0:19
    Mijn leren baseballpet van Adidas past
    bij mijn namaak Gucci rugzak. (Gelach)
  • 0:19 - 0:23
    Mijn leren baseballpet van Adidas past
    bij mijn namaak Gucci rugzak. (Gelach)
  • 0:23 - 0:26
    Niemand ziet er zo goed uit als ik,
  • 0:26 - 0:28
    maar dat kost allemaal nogal wat.
  • 0:28 - 0:30
    Ik heb geen baan en geen geld,
  • 0:30 - 0:32
    maar stelen uit de winkel is makkelijk.
  • 0:32 - 0:35
    Ouders zeggen dat dat niet hoort,
    maar ik weet wel beter.
  • 0:35 - 0:38
    Ik moet en zal er goed uitzien.
  • 0:38 - 0:41
    Waarom? Ik zal je de waarheid zeggen,
  • 0:41 - 0:46
    ik zou het niet weten.
    Misschien omdat ik me daardoor bijzonder voel?
  • 0:46 - 0:49
    Als ik nieuwe kleren draag,
    hoef ik me niet te verbergen,
  • 0:49 - 0:51
    en ik moet nodig nieuwe kleren hebben
  • 0:51 - 0:53
    anders loopt mijn ego leeg als een goedkope ballon.
  • 0:53 - 0:56
    Maar overal wordt streng beveiligd.
    Elke dag zijn er meer agenten.
  • 0:56 - 0:59
    De groep lacht me uit omdat ik oude kleren draag.
  • 0:59 - 1:02
    School is bijna voorbij, de zomer komt eraan.
  • 1:02 - 1:04
    En ik loop in afgetrapte Jordans.
  • 1:04 - 1:10
    Ik moet wat nieuws hebben,
    ik kan maar één ding doen.
  • 1:10 - 1:13
    Ik ga vrijdag niet naar school,
    neem de metro naar de stad,
  • 1:13 - 1:16
    en kijk waar mijn slachtoffers uithangen.
  • 1:16 - 1:18
    Misschien heb ik geluk
    en vind ik een makkelijke prooi,
  • 1:18 - 1:20
    Ik moet nieuwe kleren hebben, ik heb geen keus.
  • 1:20 - 1:22
    Ik ben er klaar voor, heb mijn pistool op zak.
  • 1:22 - 1:25
    Dit wordt serieus, het is geen grap.
  • 1:25 - 1:27
    Ik kan er niet tegen dat ze me uitlachen.
  • 1:27 - 1:31
    Ik ga wat cools scoren,
    wacht maar af.
  • 1:31 - 1:34
    Ik kom uit het station, West 4h, bij het park,
  • 1:34 - 1:36
    gasten zijn aan het basketballen
    en iemand roept:
  • 1:36 - 1:37
    "Hé makker, waar heb je die Nikes vandaan?"
  • 1:37 - 1:42
    Ik zeg tegen mezelf:
    "Ja, deze wil ik, deze zijn mooi."
  • 1:42 - 1:45
    Ze waren spierwit en verblindden mijn ogen.
  • 1:45 - 1:47
    Het rode embleem van Michael zag er flitsend uit.
  • 1:47 - 1:50
    Geen vuiltje te bekennen,
    de Airs waren splinternieuw.
  • 1:50 - 1:51
    Ik had mijn pistool en wist wat ik moest doen.
  • 1:51 - 1:55
    Ik wachtte op het juiste moment,
    volgde hem van dichtbij.
  • 1:55 - 1:57
    Hij sloeg linksaf op Houston, ik trok mijn pistool,
  • 1:57 - 2:00
    en zei: "Geef me die Jordans!'
  • 2:00 - 2:02
    Die sukkel probeerde weg te rennen.
  • 2:02 - 2:05
    Hij ging snel, maar kwam niet ver.
    Ik schoot: "Pang!"
  • 2:05 - 2:07
    Die gek viel tussen twee geparkeerde auto's.
  • 2:07 - 2:10
    Hij lag te hoesten, te janken,
    bloed stroomde op straat.
  • 2:10 - 2:14
    Ik rukte de Air Jordans van zijn voeten.
  • 2:14 - 2:17
    Terwijl hij lag dood te gaan, was alles wat hij zei:
  • 2:17 - 2:21
    "Neem alsjeblieft mijn Jordans niet mee."
  • 2:21 - 2:24
    Je zou denken dat doodgaan zijn zorg was.
  • 2:24 - 2:27
    Toen ik er met zijn sneakers vandoor ging,
    zag ik tranen in zijn ogen.
  • 2:27 - 2:30
    De volgende dag zweefde ik naar school
  • 2:30 - 2:34
    met mijn spiksplinternieuwe Air Jordans,
    man, wat was ik cool.
  • 2:34 - 2:36
    Ik heb iemand vermoord om ze te krijgen,
    maar wat kan mij dat schelen,
  • 2:36 - 2:40
    want nu heb ik nog een nieuwe jas nodig.
  • 2:40 - 2:49
    Dank u. (Applaus)
  • 2:49 - 2:54
    Gedurende de 15 jaar dat ik heb opgetreden,
  • 2:54 - 2:59
    wilde ik alleen maar poëzie de wereld insturen.
  • 2:59 - 3:01
    Een boek schrijven was niet genoeg.
  • 3:01 - 3:04
    Meedoen aan een dichterswedstrijd was niet genoeg.
  • 3:04 - 3:06
    Hoewel dat allemaal belangrijke zaken zijn,
  • 3:06 - 3:10
    was het voor mij niet de drijvende kracht
    om de pen op papier te krijgen.
  • 3:10 - 3:14
    De honger en dorst waren,
    en zijn nog steeds:
  • 3:14 - 3:17
    hoe krijg ik mensen die poëzie haten zo ver
    dat ze van mij gaan houden?
  • 3:17 - 3:20
    hoe krijg ik mensen die poëzie haten zo ver
    dat ze van mij gaan houden?
  • 3:20 - 3:22
    Want ik ben een verlengstuk van mijn werk,
  • 3:22 - 3:24
    als ze van mij houden,
    dan houden ze ook van mijn werk,
  • 3:24 - 3:27
    en als ze van mijn werk houden,
    dan houden ze van poëzie,
  • 3:27 - 3:30
    en als ze van poëzie houden,
    dan heb ik mijn werk gedaan,
  • 3:30 - 3:33
    dan heb ik het de wereld ingestuurd.
  • 3:33 - 3:38
    In 1996 vond ik het antwoord
  • 3:38 - 3:43
    bij een meester van het gesproken woord:
    Reg E. Gaines.
  • 3:43 - 3:48
    Hij schreef het beroemde gedicht:
    "Neem alsjeblieft mijn Jordans niet mee."
  • 3:48 - 3:52
    Ik volgde deze man overal
    tot ik voor hem stond
  • 3:52 - 3:54
    en hem één van mijn stukken voorlas.
  • 3:54 - 3:56
    Weet je wat hij zei?
  • 3:56 - 3:58
    "Je bent geflipt,
  • 3:58 - 4:01
    weet je wat jouw probleem is, vriend?
  • 4:01 - 4:04
    Jij leest geen poëzie van anderen,
  • 4:04 - 4:07
    en je geeft voorkeur aan verbale overwegingen
  • 4:07 - 4:13
    boven de juiste toonzetting." (Gelach)
  • 4:13 - 4:16
    Hij ging maar door en door
  • 4:16 - 4:21
    over poëzie en stijlen
    en Nuyoricaanse vrijdagavonden.
  • 4:21 - 4:23
    Ik had kunnen weggaan,
    ik had moeten weggaan.
  • 4:23 - 4:27
    Ik dacht dat poëzie enkel zelfexpressie was.
  • 4:27 - 4:30
    Ik wist niet dat je creatieve controle moest hebben.
  • 4:30 - 4:34
    In plaats van opgeven,
    ging ik hem overal volgen.
  • 4:34 - 4:38
    Wanneer hij een Broadway-show schreef,
    stond ik voor de deur.
  • 4:38 - 4:41
    Ik maakte hem 's morgens om half zeven wakker
  • 4:41 - 4:44
    om te vragen wie de beste dichter was.
  • 4:44 - 4:48
    Ik weet nog dat ik vissenogen heb gegeten,
    direct uit zee
  • 4:48 - 4:50
    omdat hij gezegd had
    dat het voeding voor de hersenen was.
  • 4:50 - 4:53
    Op een dag zei ik tegen hem:
  • 4:53 - 5:01
    "Reg E, wat bedoel je met verbale overwegingen
    en de juiste toonzetting?" (Gelach)
  • 5:01 - 5:05
    Hij gaf me een zwart-wit geprinte scriptie
  • 5:05 - 5:08
    over de dichter Etheride Knight
  • 5:08 - 5:10
    en de orale aard van poëzie.
  • 5:10 - 5:12
    Vanaf dat moment
  • 5:12 - 5:14
    was Reggie voor mij niet meer de beste,
  • 5:14 - 5:17
    want van Etheridge Knight leerde ik,
  • 5:17 - 5:21
    dat ik mijn woorden als muziek kon laten klinken,
  • 5:21 - 5:24
    zelfs de kleintjes,
    de eenlettergrepige,
  • 5:24 - 5:26
    als, en, maar, wat...
  • 5:26 - 5:31
    je hoorde direct aan mijn taal
    dat ik een gangster was.
  • 5:31 - 5:34
    Vanaf dat moment volgde ik Etheridge Knight.
  • 5:34 - 5:36
    Ik wilde weten welke dichters hij las,
  • 5:36 - 5:40
    en ik stuitte op een gedicht met de naam:
    ["Dark Prophecy: I Sing of Shine"]
  • 5:40 - 5:45
    Dit bracht me op het hoogste podium
  • 5:45 - 5:47
    waar een dichter ooit kan komen:
  • 5:47 - 5:50
    Broadway.
  • 5:50 - 5:53
    Vanaf dat moment leerde ik
    de microfoon aan de kant te schuiven
  • 5:53 - 5:57
    en mijn lichaam in de poëzie-strijd te gooien.
  • 5:57 - 6:00
    Maar dat was niet de belangrijkste les
    die ik heb geleerd.
  • 6:00 - 6:04
    Die kwam vele jaren later,
  • 6:04 - 6:09
    toen ik in Beverly Hills
    een impressario tegen het lijf liep
  • 6:09 - 6:11
    die me van top tot teen bekeek
  • 6:11 - 6:14
    en zei dat ik er niet uitzag
    alsof ik veel ervaring had
  • 6:14 - 6:17
    om in deze business te werken.
  • 6:17 - 6:21
    Ik zei tegen hem: "Luister, mafketel,
  • 6:21 - 6:24
    je bent een mislukte acteur
    die impressario is geworden.
  • 6:24 - 6:25
    Waarom ben je mislukt?
  • 6:25 - 6:29
    Omdat mensen zoals ik
    jouw werk hebben ingepikt.
  • 6:29 - 6:31
    Ik ben helemaal gereisd
    van Cleveland en Essex
  • 6:31 - 6:35
    in Oost New York, heb lijn 6 genomen
    tot bij de hoeren van Hunt's Point
  • 6:35 - 6:39
    die mij beletten de Kunst van de Ruimte te leren
  • 6:39 - 6:41
    en de een-tot-oneindig veel mannen,
    vrouwen en kinderen
  • 6:41 - 6:43
    die daarin passen, zodat ik ze
  • 6:43 - 6:46
    achter het behang kan plakken met mijn ervaring.
  • 6:46 - 6:48
    Mensen hebben kaartjes gekocht
    om mijn ervaring te zien
  • 6:48 - 6:51
    en gebruikten die als koelkastmagneten
    zodat ze wisten
  • 6:51 - 6:53
    dat de revolutie nabij is, dus hamsteren maar.
  • 6:53 - 6:56
    Ik ben zo ervaren dat als je naar
  • 6:56 - 6:58
    een speciale school zou gaan
    om een sonnet van Shakespeare te leren,
  • 6:58 - 7:01
    deze ritmiek er bij mij werd ingestampt.
  • 7:01 - 7:04
    Ik kan de schok van "The Crying Game" bijhouden,
  • 7:04 - 7:07
    als een kind dat AIDS-slachtoffer genoemd wordt
    door een pestkop die niet weet
  • 7:07 - 7:10
    dat het zijn vader was
    die het aan mijn moeder gaf
  • 7:10 - 7:12
    en dat is dubbelzinnig.
  • 7:12 - 7:16
    Ik ben zo ervaren dat als je naar de Fell school ging
  • 7:16 - 7:18
    en alle rijke engeljongetjes hadden besloten
    een kind te sponsoren,
  • 7:18 - 7:20
    dat zou ik dat zijn geweest,
    maar ik werd van school getrapt toen ik gepakt werd
  • 7:20 - 7:24
    omdat ik die jongetjes leerde
    de merktekens van Lee-spijkerbroeken te jatten
  • 7:24 - 7:27
    en ze dan naar Esprit te brengen.
    Dat zie ik Chekhov nog niet doen.
  • 7:27 - 7:30
    Sanford Meisner was mijn oom Artie
    die zachtjes naar zichzelf schreeuwde:
  • 7:30 - 7:33
    "Iets is er altijd fout en niets is altijd goed,"
  • 7:33 - 7:35
    Method Acting is niets meer dan een mix
  • 7:35 - 7:38
    van verschillende persoonlijkheden,
    geloven dat je eigen leugens waarheid zijn.
  • 7:38 - 7:41
    Zoals coole Kenny, die me als tiener zei
    dat hij politieagent wilde worden.
  • 7:41 - 7:43
    Makker, je gaat naar de gevangenisschool.
  • 7:43 - 7:45
    Ik kon ervoor zorgen dat David Mamet
  • 7:45 - 7:47
    mijn aanval op dialogen zou psychoanalyseren,
  • 7:47 - 7:51
    Stanislavski doen alsof hij Bruce Lee was
  • 7:51 - 7:54
    terwijl hij talentloze studenten
    Crenshaw op en af trapte.
  • 7:54 - 7:57
    Hebben je acteurs guerilla-theater gestudeerd
    aan de London Rep?
  • 7:57 - 8:00
    Laat ik je een oud Chinees
    zaterdagmiddag-kungfu-geheim vertellen.
  • 8:00 - 8:02
    Laat ik je een oud Chinees
    zaterdagmiddag-kungfu-geheim vertellen.
  • 8:02 - 8:04
    Planken slaan niet terug.
  • 8:04 - 8:06
    Je denkt dat zwarte entertainers
    geen werk kunnen vinden?
  • 8:06 - 8:09
    Ik ben een verdachte mulat,
  • 8:09 - 8:12
    dat betekent dat ik te zwart ben om blank te zijn
    en te blank om het goed te doen.
  • 8:12 - 8:15
    Vergeet het Amerikaanse ghetto,
    ik heb podia bedwongen in Soweto,
  • 8:15 - 8:19
    geaborteerde baby's begraven op armenkerkhoven,
    en nog steeds blijf ik lachen.
  • 8:19 - 8:21
    Dus je kan me vervloeken tegen je
  • 8:21 - 8:24
    kastje-naar-de-muur hondje van een assistent
    wanneer ik de deur uitloop,
  • 8:24 - 8:28
    maar hoe zwart je me ook maakt...
  • 8:28 - 8:30
    je moeder.
  • 8:30 - 8:34
    Dank je wel. (Applaus)
Title:
Lemon Andersen brengt "Please don't take my Air Jordans"
Speaker:
Lemon Andersen
Description:

Zou je iemand vermoorden voor een paar Air Jordans? Lemon Anderson verzint een verhaaltje over iemand die dat gedaan heeft, door het opzeggen van een gedicht van Reg E. Gaines. Deze dichtregels leerde Lemon dat poëzie meer was dan jezelf uitdrukken, en dat je het als muziek kan laten klinken door er ritme aan te geven en de straten van New York erin door te laten klinken.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
08:55
Christel Foncke approved Dutch subtitles for Please don't take my Air Jordans
Christel Foncke edited Dutch subtitles for Please don't take my Air Jordans
Christel Foncke edited Dutch subtitles for Please don't take my Air Jordans
Axel Saffran accepted Dutch subtitles for Please don't take my Air Jordans
Axel Saffran edited Dutch subtitles for Please don't take my Air Jordans
Axel Saffran edited Dutch subtitles for Please don't take my Air Jordans
Axel Saffran declined Dutch subtitles for Please don't take my Air Jordans
Axel Saffran edited Dutch subtitles for Please don't take my Air Jordans
Show all

Dutch subtitles

Revisions