Γιατί θα βασιζόμαστε στα ρομπότ

Οι κινδυνολόγοι θεωρούν ότι τα ρομπότ απλά θα αντικαταστήσουν τους ανθρώπους στο χώρο εργασίας. Στην πραγματικότητα, μπορούν να γίνουν βασικοί συνεργάτες μας, δίνοντάς μας το χρόνο να ασχοληθούμε με προκλήσεις λιγότερο βαρετές και μηχανικές. Ο Ρόντνεϊ Μπρούκς επισημαίνει πόσο σημαντικό μπορεί να είναι αυτό καθώς μειώνεται ο αριθμός των ενηλίκων που εργάζονται και διογκώνεται ο αριθμός συνταξιούχων. Μας συστήνει στο Μπάξτερ, το ρομπότ με κινούμενα μάτια και χέρια που αντιδρούν στην αφή, το οποίο θα μπορούσε να δουλεύει μαζί μ' έναν πληθυσμό που γερνάει -- και να μάθει, επίσης, να τον βοηθάει στο σπίτι.

O Άρθουρ Κ. Κλάρκ λοιπόν,

πασίγνωστος συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας της δεκαετίας του 1950,

είχε πει πως, «Υπερεκτιμούμε την τεχνολογία βραχυπρόθεσμα,

και την υποτιμούμε μακροπρόθεσμα».

Και πιστεύω ότι εκεί συγκεντρώνεται ο φόβος που διακρίνουμε

σχετικά με την απώλεια θέσεων εργασίας εξαιτίας της τεχνητής νοημοσύνης και των ρομπότ.

Επειδή δηλαδή υπερεκτιμούμε την τεχνολογία βραχυπρόθεσμα.

Ανησυχώ όμως για το αν θα έχουμε την αναγκαία τεχνολογία μακροπρόθεσμα.

Γιατί τα δημογραφικά στοιχεία θα δείξουν πως υπάρχουν πολλές εργασίες για να γίνουν

και πως εμείς, η κοινωνία μας, θα πρέπει να χτιστεί στους ατσάλινους ώμους των ρομπότ στο μέλλον.

Φοβάμαι λοιπόν πως δεν θα έχουμε αρκετά ρομπότ.

Ο φόβος όμως της απώλειας θέσεων εργασίας λόγω της τεχνολογίας υπάρχει εδώ και καιρό.

Το 1957, υπήρχε μια ταινία με τους Σπένσερ Τρέισι, Κάθριν Χέπμπορν.

Ξέρετε, λοιπόν, πώς κατέληξε,

ο Σπένσερ Τρέισι έφερε έναν κεντρικό υπολογιστή του 1957,

για να βοηθήσει τις βιβλιοθηκαρίους.

Οι βιβλιοθηκάριοι στην εταιρεία ασχολούνταν με το να απολογούνται για τα στελέχη, όπως

«Ποια είναι τα ονόματα των ταράνδων του Άγιου Βασίλη;»

Και θα το αναζητούσαν.

Και αυτός ο κεντρικός υπολογιστής θα τους βοηθούσε σ' αυτή τη δουλειά.

Φυσικά δεν ήταν χρήση αυτή για έναν κεντρικό υπολογιστή το 1957.

Οι βιβλιοθηκάριοι φοβόντουσαν ότι θα χάσουν τις δουλειές τους.

Αλλά στην πραγματικότητα δεν συνέβη αυτό.

Οι θέσεις εργασίας των βιβλιοθηκαρίων αυξάνονταν για αρκετό καιρό μετά το 1957.

Μόνο με την έλευση του Διαδικτύου,

την έλευση του παγκόσμιου ιστού και των μηχανών αναζήτησης

μειώθηκε η ανάγκη για βιβλιοθηκάριους.

Και θεωρώ πως όλοι το 1957 υποτίμησαν πλήρως

το επίπεδο τεχνολογίας που όλοι μας θα κουβαλούσαμε στα χέρια και στη τσέπη σήμερα.

Και μπορούμε απλά να ρωτήσουμε: «Ποια είναι τα ονόματα των ταράνδων του Άγιου Βασίλη;» και να το μάθουμε στη στιγμή --

ή οτιδήποτε άλλο θελήσουμε να ρωτήσουμε.

Παρεμπιπτόντως, οι μισθοί των βιβλιοθηκαρίων αυξήθηκαν ταχύτερα

από μισθούς άλλων ειδικοτήτων στις Η.Π.Α. τη συγκεκριμένη περίοδο,

καθώς οι βιβλιοθηκάριοι έγιναν συνέταιροι με τους υπολογιστές.

Οι υπολογιστές έγιναν εργαλεία και είχαν περισσότερα εργαλεία που μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν

και έγιναν πιο αποδοτικοί κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου.

Το ίδιο πράγμα έγινε και στα γραφεία.

Την παλιά εποχή, οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν λογιστικά φύλλα.

Τα λογιστικά φύλλα ήταν διάσπαρτα φύλλα χαρτιού,

και έκαναν τους υπολογισμούς με το χέρι.

Εδώ όμως εμφανίστηκε κάτι ενδιαφέρον.

Με την επανάσταση των προσωπικών υπολογιστών γύρω στο 1980,

οι εφαρμογές λογιστικών φύλλων σχεδιάστηκαν για υπαλλήλους γραφείου,

όχι να αντικαταστήσουν τους υπαλλήλους γραφείου,

αλλά σεβόμενες τους υπαλλήλους γραφείου ως ικανούς προγραμματιστές.

Έτσι οι υπάλληλοι γραφείου έγιναν προγραμματιστές των λογιστικών φύλλων.

Αύξησαν τις δυνατότητές τους.

Δεν χρειαζόταν να κάνουν πλέον τους βαρετούς υπολογισμούς,

αλλά μπορούσαν να κάνουν κάτι πολύ περισσότερο.

Σήμερα λοιπόν, έχουμε αρχίσει να βλέπουμε τα ρομπότ στη ζωή μας.

Στ' αριστερά βλέπετε το PackBot της εταιρίας iRobot.

Όταν οι στρατιώτες έβρισκαν βόμβες στη άκρη του δρόμου στο Ιράκ και το Αφγανιστάν,

αντί να φορέσουν στολή πυροτεχνουργού και να βγούν να την κουνήσουν μ' ένα ξύλο,

όπως συνήθιζαν να κάνουν περίπου ως το 2002,

τώρα στέλνουν το ρομπότ έξω.

Έτσι το ρομπότ αναλαμβάνει τις επικίνδυνες αποστολές.

Στο δεξί μέρος υπάρχουν μερικά ρομπότ TUG της εταιρείας Aethon στο Πίτσμπεργκ.

Αυτά υπάρχουν σε εκατοντάδες νοσοκομεία σ' όλες τις Η.Π.Α.

Μεταφέρουν τα λερωμένα σεντόνια στα πλυντήρια.

Πηγαίνουν τα λερωμένα πιάτα στη κουζίνα.

Φέρνουν φάρμακα από το φαρμακείο.

Αυτό απαλλάσει τις νοσοκόμες και τις βοηθούς τους

από τη βαρετή δουλειά του απλά να σπρώχνουν μηχανικά τα πράγματα στους διαδρόμους

ώστε να αφιερώνουν πιο πολύ χρόνο με τους ασθενείς.

Γεγονός είναι πως τα ρομπότ έχουν γίνει κάπως πανταχού παρόντα στις ζωές μας με διάφορους τρόπους.

Αλλά πιστεύω ότι όσον αφορά στα ρομπότ βιομηχανίας, οι άνθρωποι τα φοβούνται κάπως,

γιατί τα βιομηχανικά ρομπότ είναι επικίνδυνα.

Για να τα προγραμματίσεις, πρέπει να κατανοήσεις διανύσματα 6 διαστάσεων και τετραδόνια.

Οι απλοί άνθρωποι δεν μπορούν να αλληλεπιδράσουν μαζί τους.

Πιστεύω πως πρόκειται για είδος τεχνολογίας που κατέληξε λάθος.

Έχει απομακρύνει τον εργαζόμενο από την τεχνολογία.

Και θεωρώ ότι κανονικά πρέπει να δούμε τεχνολογίες

με τις οποίες οι συνηθισμένοι εργαζόμενοι μπορούν να αλληλεπιδράσουν.

Έτσι λοιπόν θέλω να σας πω για το Μπάξτερ σήμερα, για το οποίο έχουμε μιλήσει.

Και το Μπάξτερ το βλέπω σαν τον τρόπο -- μια πρώτη γενιά ρομπότ

με το οποίο οι συνηθισμένοι άνθρωποι μπορούν να αλληλεπιδρούν σ' ένα βιομηχανικό περιβάλλον.

Το Μπάξτερ λοιπόν είναι εδώ επάνω.

Αυτός είναι ο Κρις Χάρμπερτ από την εταιρία Rethink Robotics.

Εδώ έχουμε έναν ιμάντα.

Και εφόσον ο φωτισμός μας δεν είναι πολύ έντονος --

Α, να! Αυτό είναι. Σήκωσε το αντικείμενο από τον ιμάντα.

Θα έλθει να το φέρει και να το αφήσει εδώ κάτω.

Και μετά θα πάει πίσω, για να πάρει ένα άλλο αντικείμενο.

Το ενδιαφέρον σημείο είναι ότι το Μπάξτερ έχει κάποια βασική κοινή λογική.

Παρεμπιπτόντως, τι συμβαίνει με τα μάτια του;

Τα μάτια είναι εδώ στην οθόνη.

Τα μάτια βλέπουν ευθεία στη κατεύθυνση που πρόκειται να κινηθεί το ρομπότ.

Έτσι αν κάποιο άτομο αλληλεπιδρά με το ρομπότ

καταλαβαίνει προς ποια κατεύθυνση θα κινηθεί και δεν εκπλήσσεται απ' τις κινήσεις του.

Εδώ ο Κρις πήρε το αντικείμενο από το χέρι του,

και το Μπάξτερ δεν προσπάθησε να το τοποθετήσει κάτω,

πήγε πίσω και κατάλαβε ότι πρέπει να πάρει ένα άλλο.

Έχει λίγη κοινή λογική, πηγαίνει και σηκώνει αντικείμενα.

Και το Μπάξτερ είναι ασφαλές για να δουλέψεις μαζί του.

Δεν θα ήθελες να το κάνεις ποτέ αυτό μ' ένα σύγχρονο βιομηχανικό ρομπότ.

Αλλά με το Μπάξτερ δεν θα τραυματιστείς.

Νιώθει την αντίσταση, καταλαβαίνει ότι ο Κρις είναι εκεί

και δεν πιέζει ώστε να μην τον διαπεράσει και τον τραυματίσει.

Αλλά πιστεύω ότι το πιο ενδιαφέρον σημείο του Μπάξτερ είναι το περιβάλλον εργασίας του χρήστη.

Έτσι λοιπόν ο Κρις θα έλθει και θα αρπάξει τον άλλο βραχίονα τώρα.

Μόλις αρπάξει το βραχίονα, μπαίνει σε λειτουργία μηδενικής δράσης με αντιστάθμιση βαρύτητας

και εμφανίζονται γραφικά στην οθόνη.

Μπορείτε να δείτε κάποια εικονίδια στ' αριστερά της οθόνης που αφορούν στο δεξί του βραχίονα.

Θα τοποθετήσει κάτι στο χέρι του, θα το φέρει εδώ,

θα πατήσει κάποιο κουμπί και θα αφήσει το αντικείμενο στο χέρι.

Και έτσι το ρομπότ καταλαβαίνει, «Ααα, μάλλον εννοεί να αφήσω το αντικείμενο κάτω».

Βάζει ένα μικρό εικονίδιο εκεί.

Έρχεται εδώ και βάζει τα δάχτυλα να το κρατήσουν μαζί,

και το ρομπότ συμπεραίνει, «Αα, θέλεις να σηκώσω ένα αντικείμενο».

Αυτό τοποθετεί το πράσινο εικονίδιο εκεί.

Θα οριοθετήσει τη περιοχή απ' όπου το ρομπότ θα πρέπει να σηκώσει το αντικείμενο.

Απλά το κινεί γύρω και το ρομπότ καταλαβαίνει ότι ανιχνεύει την περιοχή.

Δεν χρειάστηκε να το επιλέξει από κάποιο μενού.

Και τώρα θα το εκπαιδεύσει σχετικά με την απεικόνιση αυτού του αντικειμένου

όσο εμείς θα μιλάμε.

Συνεχίζοντας λοιπόν,

θα ήθελα να σας πω πώς γίνεται αυτό στα εργοστάσια.

Αυτά τα ρομπότ αποστέλλονταν καθημερινά.

Πηγαίνουν σε εργοστάσια σ' όλη τη χώρα.

Αυτή είναι η Μίλντρεντ.

Η Μίλντρεντ είναι εργάτρια σ' ένα εργοστάσιο στο Κονέκτικατ.

Έχει δουλέψει στη γραμμή παραγωγής για περισσότερο από 20 χρόνια.

Μια ώρα αφ' ότου είδε το πρώτο της εργοστασιακό ρομπότ

το είχε προγραμματίσει να κάνει κάποιες εργασίες στο εργοστάσιο.

Αποφάσισε ότι της αρέσουν πραγματικά τα ρομπότ.

Κι εκείνο έκανε τις απλές επαναληπτικές εργασίες που έκανε εκείνη πρωτύτερα.

Τώρα έχει το ρομπότ να τις κάνει γι' αυτήν.

Όταν για πρώτη φορά πήγαμε και μιλήσαμε με τους ανθρώπους σε εργοστάσια

για το πώς θα μπορούσαμε να κάνουμε τα ρομπότ να αλληλεπιδρούν μαζί τους καλύτερα,

ένα από τα πράγματα που τους ρωτήσαμε ήταν,

«Θέλετε τα παιδιά σας να δουλέψουν σ' ένα εργοστάσιο;»

Η απάντηση ομόφωνα ήταν «Όχι, θέλω μια καλύτερη δουλειά απ' αυτήν για τα παιδιά μου.»

Και ως συνέπεια αυτού, η Μίλντρεντ είναι αντιπροσωπευτικό παράδειγμα

των σημερινών εργατών στα εργοστάσια των Η.Π.Α.

Είναι μεγαλύτερης ηλικίας και όσο πάει μεγαλώνουν περισσότερο.

Δεν έρχονται πολλοί νέοι για δουλειά εργοστασίου.

Και καθώς οι εργασίες τους γίνονται ολοένα και πιο επιβαρυντικές

πρέπει να τους δώσουμε εργαλεία με τα οποία να μπορούν να συνεργαστούν,

ώστε να αποτελούν κομμάτι της λύσης,

και να συνεχίσουν να εργάζονται και να συνεχίσουμε να παράγουμε στις Η.Π.Α.

Έτσι το όραμά μας είναι η Μίλντρεντ από εργάτρια στην παραγωγή

να γίνει η Μίλντρεντ η εκπαιδεύτρια ρομπότ.

Θα βελτιώσει τη δουλειά της,

όπως βελτίωσαν τις δυνατότητές τους οι εργάτες του 1980.

Δεν τους δίνουμε εργαλεία που απαιτούν σπουδές ετών ώστε να μπορέσουν να τα χρησιμοποιήσουν.

Πρόκειται για εργαλεία που μπορούν να μάθουν να χειρίζονται σε λίγα λεπτά.

Υπάρχουν δύο μεγάλες δυνάμεις που είναι ταυτόχρονα εκούσιες αλλά και αναπόφευκτες.

Αυτές είναι η κλιματική αλλαγή και τα δημογραφικά.

Τα δημογραφικά θα αλλάξουν πραγματικά τον κόσμο μας.

Αυτά είναι τα ποσοστά ενηλίκων που βρίσκονται σε ηλικία εργασίας.

Τα οποία έχουν μειωθεί ελαφρώς τα τελευταία 40 χρόνια.

Στα επόμενα 40 χρόνια όμως, θα αλλάξουν δραματικά, ακόμα και στην Κίνα.

Τα ποσοστά ενηλίκων σε ηλικία εργασίας πέφτουν δραματικά.

Και αναποδογυρίζοντάς το, οι άνθρωποι που είναι σε ηλικία σύνταξης αυξάνονται πολύ, πολύ γρήγορα,

καθώς η γενιά της μεταπολεμικής δημογραφικής έκριξης φτάνει σε ηλικία συνταξιοδότησης.

Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχουν πιο πολλοί άνθρωποι με λιγότερα χρήματα για κοινωνική ασφάλιση

ανταγωνιζόμενοι για υπηρεσίες.

Πέραν αυτού, καθώς γερνάμε γινόμαστε πιο αδύναμοι

και δεν μπορούμε να κάνουμε όλα τα πράγματα που κάναμε.

Αν δούμε τα στατιστικά για τις ηλικίες των ανθρώπων που φροντίζουν ηλικιωμένους,

θα δούμε ξεκάθαρα ότι οι φροντιστές αυτοί είναι όλο και πιο μεγάλης ηλικίας.

Αυτό συμβαίνει στατιστικά αυτή τη στιγμή.

Και καθώς ο αριθμός των ηλικιωμένων πέραν της ηλικίας σύνταξης αυξάνεται,

θα υπάρχουν λιγότεροι άνθρωποι να τους φροντίσουν.

Πιστεύω ότι θα πρέπει στ' αλήθεια να έχουμε ρομπότ για να μας βοηθούν.

Και δεν εννοώ ρομπότ όσον αφορά στη συντροφιά.

Εννοώ ρομπότ για να κάνουν τις δουλειές που κάνουμε συνήθως μόνοι μας

αλλά δυσκολεύουν όσο γερνάμε.

Να παίρνουμε τα ψώνια από τ' αμάξι, να τ' ανεβάζουμε στη σκάλα, να τα πηγαίνουμε στη κουζίνα.

Ή ακόμα, όταν γεράσουμε πολύ περισσότερο,

να οδηγούν τ' αμάξια μας ώστε να μπορούμε να κάνουμε επισκέψεις.

Και νομίζω οτι η ρομποτική δίνει στους ανθρώπους την ευκαιρία για αξιοπρέπεια όσο γερνούν

έχοντας τον έλεγχο της ρομποτικής λύσης.

Έτσι δεν θα χρειάζεται να βασίζονται σε ανθρώπους για βοήθεια, καθώς θα σπανίζουν.

Πιστεύω λοιπόν ότι θα περνάμε περισσότερο χρόνο

με ρομπότ σαν το Μπάξτερ

δουλεύοντας με ρομπότ σαν το Μπάξτερ στη καθημερινότητά μας. Και θα --

Έλα, Μπάξτερ, μια χαρά.

Και θα φτάσουμε να βασιζόμαστε όλοι σε ρομπότ στα επόμενα 40 χρόνια

ως μέρος της καθημερινής μας ζωής.

Ευχαριστώ πολύ.

(Χειροκρότημα)