Əzələ Hüceyrələrində Sarkoplazmik Retikulumun rolu

Axırıncı vidyodan bilirk ki,
əzələ hüceyrəsi içərisində

yüksək kalsiyum konsantrasiyası olsa,
bu kalsiyum iyonu gedib troponin zülalına

bağlanacaq, bununla onun forması
elə dəyişəcək ki,

tropomiyozin ortalıqdan çəkiləcək

və beləliklə miyozinin başı
aktin sapları üzərində

sürünəbiləcək və bununla da əslində

əzələ büzülməsi baş verəcək.

Deməli yuxarı kalsiyum konsantrasiyası,
ya da kalsiyum iyon konsantrasiyası,

əzələ büzülməsi deməkdir.

Aşağı kalsiyum iyon konsantrasiyası, bu
troponin zülallarının standard vəziyətinə

qayıtmasına və tropomiyozinlərin geriyə

qayıtmasına səbəb olur

və büzülmə baş vermir.

Bundan sonraki əsas sual budur ki,
əzələ

yüksək kasiyum konsantrasiyası
və büzülməni ya da ki

aşağı kalsiyum konsantrasiyası və
rahatlamanı necə tənzimliyir? Ya da daha

yaxşı bir sual, sinir sistemi

bunu necə edir?

Sinir sistemi əzələyə büzülməsini,kalsiyum

konsantrasiyasını yülksəldərək büzülməsini

ya da aşağı salaraq rahatlamasını necə deyir?

Bunu başa düşmək üçün
neyron vidyosunda

öyrəndiklərmizi bir az təkrar edək.

Bir aksonun terminal qovşağını

burada çəkim.

Başqa bir sinirin dentrində
sinaps eləməkdənsə,

gedib həqiqi əzələ hüceyrəsi ilə

sinaps eliyəcək.

Yəni bu onun əzələ hüceyrə ilə sinapsıdır.

Bu həqiqi əzələ hüceyrəsi ilə sinapsdır.

Gəl hər şeyi adlandırım ki
qarışdırmıyasan.

Bu aksondur.

Bunu aksonun terminal ucu
adlandıra bilərik

Bu sinapsdır.

Neyron vidyosundan balaca bir
terminologiya- bu bölgə

sinaptik yarıqdır.

Bu presinaptik neyrondur.

Bu

postsinpatik hüceyrədir

Bu da nöyrondur.

Və bu da əzələ hüceyrəsinin

membranıdır.

Və çox güman ki
bundan sonraki video ya da ondan

sonrakində
əzələ hücrəsinin anatomiyasını

göstərəcəm.

Bu, bir az mücərrəd olacaq,

çünki əsas kalsium ionu konsentrasiyasının

necə tənzimləndiyini anlamaq istəyirik.

Bu sarkolemma adlanır.

Deməli bu əzələ hüceyrəsinin membranıdır.

Və bu da burada -
bunun əzələ hüceyrəsinin membranının bir

qatlantısı olduğunu xəyal edə bilərsən

Əgər biz əzələ hüceyrəsinin səthinə baxsaq

onda hüceyrəyə girən bir çuxur və ya

girinti kimi görünür,
ancaq burada bir kəsişmə etdik ki,

qatlanacağını təsəvvür edə biləsən,
ancaq bir iynə

və ya bir şeylə soxsan,
burdakını əldə edə bilərsən.

.

Membranda bir girinti əldə edəssən.

Və bu T-borusu adlanır.

T transvers (eninə) sözünü bildirir

Membranın səthini eninə çarpazlıyır.

Və burda- bu bu videodaki

çox önəmli bir şeydi,
ya da ki

çox önəmli orqaneldi

Bu əzələnin içindəki orqanel

sarkoplazmik retikulum adlanır.

Və əslində bu hardasa
endoplazmik retikuluma çox oxşuyur

əsas funksiyasının anbar vəzifəsi görməsi

olduğu üçün endoplazmik retikuluma

oxşardır.

Baxmayaraq ki endoplazmik retikulum zülal

düzəldilməsində iş görür və ona yapışan
ribozomlar var,

o sırf bir saxlama orqanelidir.

Sarkoplazmik retikulumun elədiyi
onun membranında kalsiyum

ion nasosları var və onlar ATF-azdırlar

yəni nasosların işləməsi üçün
ATF işlədirlər.

Deməli ATF gəlir, bağlanır,
və kalsiyum iyonu

ona bağlanır,
və ATF"nin ADF və fosfat qrupuna hidroliz

olunması, bu zülalın

formasını dəyişdirir və o kalsiyum

iyonunu içəriyə nasosluyur.

Beləliklə kalsiyum iyonu içəri atılır.

Deməli sarkoplamik retikulumun
membranındakı bütün bu kalsiyum

iyonu nasoslarının net effekti odur ki

dincələn əzələdə, içəri tərəfdə
yüksək kalsiyum iyon konsentrasiyası

var.

Deməli, indi nə olacağını

təxmin edə bilərsən məncə.

Əzələnin büzülməyə ehtiyacı olanda,
bu kalsiyum iyonları

hüceyrənin sitoplazmasına atılır.

Və sonra onlar düz burdaki
troponinə bağlana bilərlər,

və axır videoda danışdığımız
hər şeyi edirlər.

Bizi bu maraqlandırır ki, nə zaman
kalsiyum iyonunu hüceyrənin

qalanına göndərmək lazım gəldiyini
hardan bilir?

Bu hüceyrənin içidir.

Və bu bölgə aktin sapları,
miyozin başları və

bütün qalanlar, və troponin və

tropomiyozin--hamısı burdakı xarici mühitə

məruz qalır.

Deməli bunu təsəvvür edə bilərsən- bunu

aydın olaraq çəkəcəm.
Çox

mücərrəd şəkildə çəkirəm.

Quruluşların çoxunu gələcək videoda

görəciyik.Bu çox mücərrəd şəkildi,
amma bununla

nə baş verdiyini anlayacağını
düşünürəm

Deyək ki bu neyrondur--
və bunu motor neyron adlandıraq--

bu əzələ büzülməsi üçün siqnal ötürür.

Ən birincisi, biz siqnalın neyron boyunca
necə hərəkət etdiyini

bilirik, xüsusilə akson boyunca
fəaliyyət potensialı ilə.

Burada natrium kanalı olmalıdı.

Potensial-asılı qapıdır,
buna görə orada bir az müsbət

gərginlik(voltaj) var

bu potensial-asılı natrium kanalının
açılması üçün.

Yəni bu açılır və daha çox natriumun
içəri girməsinə icazə verir.

Bu burada bir az
daha çox pozitiflik yaradır.

Və bu sonrakı potensial-asılı kanalın
açılmasını təşviq edir -

və bu bütün akson membranı boyunca belə
səyahət edir--

və sonda, yetərli pozitif dəyərə çatanda,

potensial-asılı kalsiyum kanalı açılır.

Bu neyron dərsində öyrəndiyimizin

tam təkrarıdır.

Yəni əslində,o kalsiyum kanalını yeterli

pozitifliyə çatdıranda, kalsiyum kanalının

içəri axmasına icazə verirlər.

Və kalsiyum iyonları içəri axır və
onlar sinaptik ya daki

presinaptik membrandaki
bu xüsusi zülallara yaxın

bağlanırlar.
Bunlar

kalsiyum iyonlarıdı.

Onlar vezikülləri bağlayan
zülallara bağlanırlar.

Xatırla, veziküllər sadəcə
neyromediatörlərin

ətrafındakı membrandır.

Kalsiyum bu zülallara bağlananda,

ekzositoz baş verir.

Bu vezikül membranının həqiqi neyron

membranı ilə birləşməsinə
və içindəkilərin

çölə çıxmasına səbəb olur.

Bu neyron videosundan təkrardır.

Bunları o biri videolarda
daha detallı başa salmışam,

bütün
neyromediatörlər

çölə çıxır.

Və biz neyron və əzələ hüceyrə arasındakı
sinapsdan danışırıq.

.

Burdakı neyromediatör

asetilkolindir. Dendritdə olan kimi,

asetilkolin sarkolemmadakı ya dakı
əzələ hüceyrəsi membranındakı

reseptörlərə bağlanır və bu əzələ
hücrəsindəki sodyum kanallarını

açır.

Beləliklə, əzələ hüceyrəsi də
bir neyron kimi

membranında
bir potensial gradiyentinə sahibdir.

Deməli bu nə vaxt asetılkolin qəbul etsə,

natrium hücrə içinə axacaq.

Yəni orda pozitivlik var və
bu əzələ hüceyrəsində

fəaliyət potansiyalına səbəb

olur. Yəni bir az pozitif yük var.

Keçid səviyyəsinə çatdıqda,
daha çox sodyumun axmasına imkan verəcək

bu potensial-asılı kanalı

stimullaşdıracaq.

Yəni o bir az pozitif olacaq.
Əlbəttə

bunu tərsinə çevirmək üçün kalium da var.

Bu neyronda nə baş verdiyidir.

Nəhayət bu fəaliyət potensiyalıdır--
natrium kanalı

var burda.

O bir az pozitivləşir.

Yetəri qədər pozitivləşəndə
açılır və daha çox natriumun içəri

girməsinə icazə verir.

Beləliklə fəaliyət potensiyalı.

və sonra bu potensial--
natrium kanalı var

burda-- T-borusu boyunca gedir.

Beləlikə neyrondakı informasiya--
təsəvvür edə

bilirsən ki,aksiyon potensialı sonrasında
elə bir kimyəvi signala dönür ki,

o da T-borusundan keçən başqa bir
aksiyon

potansiyalını stimullaşdırır.

Və maraqlı hissəsi buduki-
və əslində bu hal-hazırda açıq

araşdırma sahəsidi və sənə
bəzi mlumatlar verəcəm

bu barədə daha çox oxumaq istəsən--

sarkoplazmik retikulumu
T-borusuna bağlayan

zülal kompleksi var.

Və onu burda böyük qutu kimi çəkəcəm.

Deməli burda zülal kompleksi var.

Bunu əslində göstərəcəm- bəzi sözləri

bura yazacam.

Triadin, junctin,
kalsekvestrin və rianodin

zülallarını əhatə edir.

Ancaq bir şəkildə burada T-borusu ilə
sarkoplazmik retikulum arasında

körpü yaradan bir protein kompleksində
iştirak edirlər,

amma əsas məsələ