-
-
-
ทีนี้ลองำทตัวอย่างที่หรูกว่าเดิมหน่อย, แล้วเราค่อยมา
-
วิเคราะห์สนามเวกเตอร์กัน
-
และหวังว่านี่คงช่วยให้ทุกอย่าง
-
จับต้องได้มากขึ้น
-
สมมุติว่าความเร็วของของไหล, หรืออนุภาค
-
ในของไหล, ใน ณ จุดที่กำหนดในระนาบ x-y,
-
สมมุติในทิศ x, มันคือ x กำลังสอง, x กำลังสอง ลบ 3x
-
บวก 2 ในทิศ x, บวก y กำลังสอง ลบ 3y บวก
-
2 ในทิศ y
-
ง่ายจนเรามีแค่อย่างเดียวต้องหาองค์ประกอบออกมา
-
ลองทำเลขกันก่อน
-
ลองหาไดเวอร์เจนซ์ของสนามเวกเตอร์นี้กัน,
-
ไดเวอร์เจนซ์ของสนามเรา
-
และเมื่อแสดงกราฟของสนามนี้ เราจะได้
-
เข้าใจว่ามันเป็นอย่างไร, แทนที่
-
จะใช้รูปที่ผมวาดได้ไม่ดีนัก
-
แล้วไดเวอร์เจนซ์คืออะไร?
-
ลองหาอนุพันธ์ย่อยขององค์ประกอบ x
-
เทียบกับ x ดู
-
นั่นก็แค่, มันมีแค่ตัวแปร x ในนี้, ดังนั้นเราไม่ต้อง
-
ระวังเรื่องจับ y หรือ z คงที่
-
มันก็แค่อนุพันธ์ของเทอมนี้
-
เทียบกับ x
-
ดังนั้นได้ 2x ลบ 3
-
แล้วเราก็บวกมันกับอนุพันธ์ย่อยของ
-
องค์ประกอบ y, หรือฟังก์ชัน y, เทียบกับ y
-
มันมีแค่ y ในองค์ประกอบ y, เราก็แค่
-
หาอนุพันธ์เทียบกับ y
-
มันจะเป็น บวก 2y ลบ 3
-
หรือเราอาจบอกว่า ไดเวอร์เจนซ์ของ v, ณ จุดใด ๆ
-
ใน xy, มันก็คือฟังก์ชันของ x กับ y, คือ 2x บวก 2y ลบ 3
-
ทีนี้ก่อนที่ผมจะแสดงกราฟ, ลองวิเคราะห์
-
ฟังก์ชันนี้กันหน่อย
-
อย่างแรกเลย, ลองดูที่สนามเวกเตอร์เดิม,
-
และคิดว่าสนามเวกเตอร์นี้ มีจุดไหน
-
น่าใจบ้าง?
-
ผมว่าจุดที่น่าสนใจ คือจุดที่องค์ประกอบ x
-
หรือองค์ประกอบ y นั้นเป็น 0
-
แล้วเเมื่อไหร่ที่องค์ประกอบ x จะเท่ากับ 0?
-
ทีนี้, หากเราแยกตัวประกอบองค์ประกอบ x, นั่นก็
-
เหมือนกับ, เราสามารถเขียนสนามเวกเตอร์เราใหม่
-
เราแค่แยกตัวประกอบ, นั่นคือ x ลบ 1 คูณ x ลบ
-
2i บวก, และนั่นก็เป็นพหุนามเหมือนกัน, แค่มี y, สำหรับ
-
องค์ประกอบ y, ได้ y ลบ 1 คูณ y ลบ 2 คูณ j
-
แล้วองค์ประกอบ x เป็น 0 เมื่อ x เท่ากับ 1, นี่เป็น
-
แค่รากของพหุนามนี้, เมื่อ x เท่ากับ
-
1 หรือ 2, จริงไหม?
-
และองค์ประกอบ y เป็น 0 เมื่อ y เท่ากับ 1 หรือ 2
-
และมันเท่ากับ 0 ทั้งสอง หากเรามี
-
จุดพวกนี้ประกอบกัน
-
ดังนั้นจุดที่มีองค์ประกอบเป็น 0 ทั้งคู่ได้ 1,1, x เป็น
-
1, y เป็น 2, จริง เพราะองค์ประกอบทั้งคู่
-
เป็น 0, 2, 1 หรือ 2,2
-
พวกนี้คือจุดที่ขนาดของความเร็ว
-
ของของไหล, หรืออนุภาคในของไหล, เป็น 0
-
และเราจะเห็นในกราฟเร็ว ๆ นี้
-
แต่ขอผมถามอีกคำถามนึง
-
ณ จุดใด, ทีนี้, ลองดูกัน, ว่าจุดใด
-
ที่ไดเวอร์เจนซ์เท่ากับ 0?
-
ลองดู, จุดไหนที่ไดเวอร์เจนซ์เท่ากับ 0
-
ขอผมคลิกลบหาที่ว่างก่อนนะ
-
ผมว่าผมลบนี่ได้
-
เราได้จุดเรามา, เราหาว่าพิกัดใด
-
ที่ขนาดสนามเวกเตอร์เป็น 0
-
งั้นลองหากัน ว่าตรงไหนที่ไดเวอร์เจนซ์
-
เท่ากับ 0?
-
นี่คือไดเวอร์เจนซ์
-
ดังนั้นหากเราจับมันเท่ากับ 0, 2x บวก 2y, 2x
-
บวก 2y, โอ้, โทษที
-
คุณรู้ว่า, นี่คือ 2x ลบ 3 บวก 2y ลบ 3
-
ดังนั้นนี่คือลบ 6, จริงไหม?
-
ลบ 3 ลบ 3, นั่นคือลบ 6
-
ผมพลาดครั้งใหญ่เลย บวกกับลบแค่นั้น
-
เอาล่ะ งั้นไดเวอร์เจนซ์
-
2x บวก 2y, ลบ 6
-
และเราอยากรู้, เมื่อไหร่ที่มันเป็น 0?
-
เราก็จับมันเท่ากับ 0
-
และเราสามารถจัดรูปมันหน่อย
-
เราหารทั้งสองข้างของสมการด้วย 2, และคุณได้ x
-
บวก y ลบ 3 เท่ากับ 0
-
คุณจะได้ x บวก y เท่ากับ 3
-
เราอาจจบตรงนี้, หรือเราอาจลองเขียนในรูป
-
mx บวก b ดั้งเดิม, นั่นคือวิธีที่ผมมอง
-
เส้นตรงได้ง่ายขึ้น
-
เราอาจบอกว่า y เท่ากับ 3 ลบ x
-
ดังนั้นตามแนวนี้, ไดเวอร์เจนซ์ของเวกเตอร์สนาม
-
b เท่ากับ 0, ตามเส้นตรง y เท่ากับ 3 ลบ x
-
และหากเราอยู่เหนือเส้นนี้, ไดเวอร์เจนซ์จะเป็นบวก
-
ใช่, เพราะหากผมทำให้นี่มากกว่า
-
เครื่องหมาย, มันจะตามไป
-
คุณจะได้ y มากกว่า 3-x
-
เมื่อ y มากกว่า 3-x, ไดเวอร์เจนซ์เป็นบวก
-
และ y น้อยกว่า 3 ลบ x, ไดเวอร์เจนซ์เป็นลบ
-
และคุณอาจใช้อันนี้เป็นเครื่องหมายน้อยกว่า แล้วแก้, คุณ
-
จะได้ y น้อยกว่า 3-x, แล้วคุณจะได้รู้ว่าเมื่อไหร่
-
ไดเวอร์เจนซ์จะเป็นลบ
-
ดังนั้นผมว่าเราได้ทำวิเคราะห์เท่าที่ทำได้ไปแล้ว
-
งั้นลองดูกราฟแล้วดูว่ามันตรงกับ
-
สัญชาตญาณเราว่าไดเวอร์เจนซ์คืออะไร หรือเปล่า
-
รวมทั้งตัวเลขที่เราหามาด้วย
-
-
-
ผมหวังว่าคุณคงเห็นนี่นะ
-
นี่คือสนามเวกเตอร์
-
ผมไม่มีที่แสดงมัน, แต่ผมว่าคุณจำได้, นี่คือ
-
คุณก็รู้, x กำลังสอง ลบ 3x บวก 2
-
นี่คือนิยามของสนามเวกเตอร์เรา
-
วาดกราฟมาเป็นอันนี้
-
และเราหาแล้ว เราหาจุดที่
-
องค์ประกอบ x และองค์ประกอบ y เท่ากับ 0 ไปแล้ว
-
แล้วเราบอกว่า, เมื่อไหร่ทั้งคู่ถึงเป็น 0?
-
และเราบอกว่า โอ้ ณ คือจุด 1,1
-
นี่คือจุด 1,1 และเราได้ขนาด
-
ของเวกเตอร์เป็น 0 ณ จุดนั้น
-
ที่จริง, ผมสามารถขยายเข้าไปหน่อย
-
ตรงนี้, พวกมันชี้เข้า แต่มัน
-
เล็กลงและเล็กลง เมื่อคุณเข้าใกล้จุด 1,1 จริงไหม?
-
เรายังบอกไว้ว่า ณ จุด 1,2, x เป็น 1, y เป็น 2
-
และตรงนี้ เช่นกัน เราเห็นว่าขนาดของเวกเตอร์
-
นั่นเล็กมาก ๆๆ
-
เราขยายเข้าไปอีก
-
และเราเห็นว่า, ขนาดมันเล็กจริง
-
อีกจุดนึงคือ 2,1, อีกแล้ว, เราเห็น
-
ขนาดเล็กอีกแล้ว, แล้วก็ 2,2
-
ดังนั้นมันสอดคล้องกับที่เราหามา, ว่าสนามเวกเตอร์
-
เล็กมาก ณ จุดนี้
-
และอีกอย่างที่น่าสนใจคือ เราบอกว่า, โอเค, เมื่อไหร่
-
ไดเวอร์เจนซ์ถึงเป็น 0?
-
ทีนี้ ไดเวอรืเจนซ์เป็น 0 ตามแนวเส้นตรง y เท่ากับ
-
3 ลบ x
-
ดังนั้นเส้นตรง y เท่ากับ 3 ลบ x เริ่มต้น, ค่าตัด
-
แกน y จะเป็น 3, และมันจะออกเป็นแบบนี้
-
จริงไหม?
-
ดังนั้นอะไรก็ตาม, ณ จุดใด ๆ ตามแนวนี้,
-
ไดเวอร์เจนซ์เป็น 0
-
และหากเรามองที่กราฟ, มันก็ถูกแล้ว
-
เพราะผมไม่สามารถวาดบนกราฟนี้ได้, แต่หากเราวาดวงกลมตรงนี้
-
, ลองสมมุติว่ามันวาดได้แล้วกัน, เส้นตรง y
-
เท่ากับ 3 ลบ x, เราจะเห็นว่า ในช่วง
-
เวลานึง, จะมีอนุภาคเข้าไปจากด้านบนขวา
-
เท่ากับที่ไหลออกทางล่างซ้าย, จริงไหม?
-
มีจำนวนมากเลยไหลเข้าทางด้านบนขวา และจำนวนมา
-
ไหลออกทางล่างซ้าย
-
และเวกเตอร์พวกนี้ มีขนาดเท่ากัน
-
และหากเราไปทางด้านลง, หากเราไปตรงนี้บนเส้นตรง, มัน
-
จะดูว่ามีการไหลเข้าน้อยลง, แต่มัน
-
ก็ไหลออกน้อยลงด้วย
-
ผมรู้ว่ามันดูยาก, แต่ที่ใดก็ตามบนเส้นตรง,
-
คุณก็จะเห็นเข้ากับออกพอ ๆ กัน
-
และนั่นคือสาเหตุที่ไดเวอร์เจนซ์เป็น 0
-
ทีนี้, ลองดูจุดอื่นบ้าง
-
บนนี้, เราหาได้ว่าไดเวอร์เจนซ์เป็นบวก
-
และนั่นเป็น
-
จุดใด ๆ
-
หากเราวาดวงกลมตรงนี้, เราจะเห็นเวกเตอร์
-
ด้านซ้ายมือของวงกลมที่คุณไม่เห็น,
-
เพราะผมวาดวงกลมบนกราฟนี่ไม่ได้
-
แต่ที่จริง, ลองสมมุติว่ามันเป็นสี่เหลี่ยม
-
สมมุติว่าสี่เหลี่ยมคือเขตของผม, จริงไหม?
-
อันนี้ตรงนี้
-
หากสี่เหลี่ยมนี้คือเขตผม, เราจะเห็นเวกเตอร์ทางซ้ายมือ
-
ใหญ่กว่า, ว่าส่วนที่เข้ามา โตกว่า
-
ส่วนที่เข้าไป, จริงไหม?
-
ดังนั้นหาก, ในช่วงเวลาที่กำหนด, มีออกไปมากกว่าเข้ามา
-
, ผมก็จะแน่นน้อยลง, หรือคุณอาจบอกว่า
-
อนุภาคสลายตัวออกไป
-
และนั่นเข้าใจได้, เพราะผมมีไดเวอร์เจนซ์เป็นบวก
-
และหากเราไปตรงนี้, ที่ที่ไดเวอร์เจนซ์เป็นลบ,
-
ลองเลือกจุดตามใจจุดนึง
-
สมมุติว่าสี่เหลี่ยมนี้ตรงนี้
-
เราจะเห็นว่าเวกตอร์เข้ามา, ขนาดของเวกเตอร์
-
ที่เข้ามา, นั่นใหญ่กว่าขนาดของ
-
เวกเตอร์ที่ออกไป
-
ดังนั้นในช่วงเวลานึง, มีเข้ามากกว่าออก
-
นั่นเลยแน่นขึ้น, หรือมันมารวมกันมากขึ้น
-
ดังนั้นไดเวอร์เจนซ์เป็นลบ, หรือคุณอาจมองมันว่าแน่นขึ้น
-
หรือมันกำลังเข้าหากัน
-
ที่จริง มีสิ่งที่น่าสนใจเกิดขึ้น
-
ณ จุดสองจุดนี้
-
เราบอกว่า ณ จุด 2,1 , เราเห็นว่าในทิศ y
-
มันกำลังเข้าหากัน, จริงไหม?
-
เหนือ y เท่ากับ 1, ลูกศรชี้ลง
-
ส่วนข้างล่างลูกศรชี้ขึ้น, จริงไหม?
-
ดังนั้นในทิศ y, เรากำลังไหลเข้า, หรือ
-
เรากำลังได้ไดเวอร์เจนซ์เป็นลบ
-
สิ่งต่าง ๆ กำลังไหลเข้า ณ จุดนั้น
-
แต่ในทิศ x, สิ่งต่าง ๆ ถูกผลักออก, จริงไหม?
-
ดังนั้นสาเหตุที่ไดเวอร์เจนซ์เป็น 0 ตรงนี้, คุณอาจ
-
มีอนุภาคเข้าจากด้านบนและล่างขอบเขต, แต่
-
คุณยังมีอนุภาคจำนวนเท่ากัน ออกไปทางซ้าย
-
และขวาด้วย
-
นั่นเหมือนกับอนุภาคกระดอนกันไป
-
ดังนั้นโดยรวมแล้ว, ระหว่างทิศทั้งสอง, คุณไม่มี
-
ความหนาแน่นเพิ่มขึ้นหรือลดลง บนเส้นตรง y
-
เท่ากับ 3 ลบ x
-
และก่อนที่จะหมดเวลา, ผมอยากให้คุณได้สัญชาตญาณ
-
สำคัญอีกรอบ, ว่าทำไมไดเวอร์เจนซ์เป็นบวก, และ
-
ทำไมมันถึงหมายความว่า มีของไหลออกมา, เมื่ออัตรา
-
การเปลี่ยนแปลงเป็นบวก
-
เราบอกว่าไดเวอร์เจนซ์เป็นบวก
-
สมมุติว่าจุดนี้, ดีไหม?
-
นั่นเข้าใจได้, เพราะอนุพันธ์ย่อยเรา
-
เป็นบวก, นั่นหมายความว่าขนาดของเวกเตอร์เรา
-
โตขึ้น โตขึ้น เมื่อค่า x และ y
-
ของเราโตขึ้น, จริงไหม?
-
ดังนั้นหากขนาดของเวกเตอร์เราโตขึ้นและโตขึ้น
-
เมื่อค่า x กับ y โตขึ้น, เวกเตอร์ทางขวา
-
จะมีขนาดมากกว่า
-
เวกเตอร์ทางซ้าย
-
มันมีขนาดโตขึ้น
-
และดังนั้นหากผมวาดขอบเขต, จะมีพวกที่
-
ออกไปทางขวามากกว่าเข้าไปทางซ้าย
-
ดังนั้นคุณเลยได้การกระจายออกเป็นบวก, หรือคุณ
-
กำลังเจือจางลง
-
เอาล่ะ, ผมไม่อยากทำให้คุณงงนัก
-
แต่ผมหมดเวลาอีกแล้ว
-
แล้วพบกันใหม่ในวิดีโอหน้าครับ