- ทีนี้ลองำทตัวอย่างที่หรูกว่าเดิมหน่อย, แล้วเราค่อยมา วิเคราะห์สนามเวกเตอร์กัน และหวังว่านี่คงช่วยให้ทุกอย่าง จับต้องได้มากขึ้น สมมุติว่าความเร็วของของไหล, หรืออนุภาค ในของไหล, ใน ณ จุดที่กำหนดในระนาบ x-y, สมมุติในทิศ x, มันคือ x กำลังสอง, x กำลังสอง ลบ 3x บวก 2 ในทิศ x, บวก y กำลังสอง ลบ 3y บวก 2 ในทิศ y ง่ายจนเรามีแค่อย่างเดียวต้องหาองค์ประกอบออกมา ลองทำเลขกันก่อน ลองหาไดเวอร์เจนซ์ของสนามเวกเตอร์นี้กัน, ไดเวอร์เจนซ์ของสนามเรา และเมื่อแสดงกราฟของสนามนี้ เราจะได้ เข้าใจว่ามันเป็นอย่างไร, แทนที่ จะใช้รูปที่ผมวาดได้ไม่ดีนัก แล้วไดเวอร์เจนซ์คืออะไร? ลองหาอนุพันธ์ย่อยขององค์ประกอบ x เทียบกับ x ดู นั่นก็แค่, มันมีแค่ตัวแปร x ในนี้, ดังนั้นเราไม่ต้อง ระวังเรื่องจับ y หรือ z คงที่ มันก็แค่อนุพันธ์ของเทอมนี้ เทียบกับ x ดังนั้นได้ 2x ลบ 3 แล้วเราก็บวกมันกับอนุพันธ์ย่อยของ องค์ประกอบ y, หรือฟังก์ชัน y, เทียบกับ y มันมีแค่ y ในองค์ประกอบ y, เราก็แค่ หาอนุพันธ์เทียบกับ y มันจะเป็น บวก 2y ลบ 3 หรือเราอาจบอกว่า ไดเวอร์เจนซ์ของ v, ณ จุดใด ๆ ใน xy, มันก็คือฟังก์ชันของ x กับ y, คือ 2x บวก 2y ลบ 3 ทีนี้ก่อนที่ผมจะแสดงกราฟ, ลองวิเคราะห์ ฟังก์ชันนี้กันหน่อย อย่างแรกเลย, ลองดูที่สนามเวกเตอร์เดิม, และคิดว่าสนามเวกเตอร์นี้ มีจุดไหน น่าใจบ้าง? ผมว่าจุดที่น่าสนใจ คือจุดที่องค์ประกอบ x หรือองค์ประกอบ y นั้นเป็น 0 แล้วเเมื่อไหร่ที่องค์ประกอบ x จะเท่ากับ 0? ทีนี้, หากเราแยกตัวประกอบองค์ประกอบ x, นั่นก็ เหมือนกับ, เราสามารถเขียนสนามเวกเตอร์เราใหม่ เราแค่แยกตัวประกอบ, นั่นคือ x ลบ 1 คูณ x ลบ 2i บวก, และนั่นก็เป็นพหุนามเหมือนกัน, แค่มี y, สำหรับ องค์ประกอบ y, ได้ y ลบ 1 คูณ y ลบ 2 คูณ j แล้วองค์ประกอบ x เป็น 0 เมื่อ x เท่ากับ 1, นี่เป็น แค่รากของพหุนามนี้, เมื่อ x เท่ากับ 1 หรือ 2, จริงไหม? และองค์ประกอบ y เป็น 0 เมื่อ y เท่ากับ 1 หรือ 2 และมันเท่ากับ 0 ทั้งสอง หากเรามี จุดพวกนี้ประกอบกัน ดังนั้นจุดที่มีองค์ประกอบเป็น 0 ทั้งคู่ได้ 1,1, x เป็น 1, y เป็น 2, จริง เพราะองค์ประกอบทั้งคู่ เป็น 0, 2, 1 หรือ 2,2 พวกนี้คือจุดที่ขนาดของความเร็ว ของของไหล, หรืออนุภาคในของไหล, เป็น 0 และเราจะเห็นในกราฟเร็ว ๆ นี้ แต่ขอผมถามอีกคำถามนึง ณ จุดใด, ทีนี้, ลองดูกัน, ว่าจุดใด ที่ไดเวอร์เจนซ์เท่ากับ 0? ลองดู, จุดไหนที่ไดเวอร์เจนซ์เท่ากับ 0 ขอผมคลิกลบหาที่ว่างก่อนนะ ผมว่าผมลบนี่ได้ เราได้จุดเรามา, เราหาว่าพิกัดใด ที่ขนาดสนามเวกเตอร์เป็น 0 งั้นลองหากัน ว่าตรงไหนที่ไดเวอร์เจนซ์ เท่ากับ 0? นี่คือไดเวอร์เจนซ์ ดังนั้นหากเราจับมันเท่ากับ 0, 2x บวก 2y, 2x บวก 2y, โอ้, โทษที คุณรู้ว่า, นี่คือ 2x ลบ 3 บวก 2y ลบ 3 ดังนั้นนี่คือลบ 6, จริงไหม? ลบ 3 ลบ 3, นั่นคือลบ 6 ผมพลาดครั้งใหญ่เลย บวกกับลบแค่นั้น เอาล่ะ งั้นไดเวอร์เจนซ์ 2x บวก 2y, ลบ 6 และเราอยากรู้, เมื่อไหร่ที่มันเป็น 0? เราก็จับมันเท่ากับ 0 และเราสามารถจัดรูปมันหน่อย เราหารทั้งสองข้างของสมการด้วย 2, และคุณได้ x บวก y ลบ 3 เท่ากับ 0 คุณจะได้ x บวก y เท่ากับ 3 เราอาจจบตรงนี้, หรือเราอาจลองเขียนในรูป mx บวก b ดั้งเดิม, นั่นคือวิธีที่ผมมอง เส้นตรงได้ง่ายขึ้น เราอาจบอกว่า y เท่ากับ 3 ลบ x ดังนั้นตามแนวนี้, ไดเวอร์เจนซ์ของเวกเตอร์สนาม b เท่ากับ 0, ตามเส้นตรง y เท่ากับ 3 ลบ x และหากเราอยู่เหนือเส้นนี้, ไดเวอร์เจนซ์จะเป็นบวก ใช่, เพราะหากผมทำให้นี่มากกว่า เครื่องหมาย, มันจะตามไป คุณจะได้ y มากกว่า 3-x เมื่อ y มากกว่า 3-x, ไดเวอร์เจนซ์เป็นบวก และ y น้อยกว่า 3 ลบ x, ไดเวอร์เจนซ์เป็นลบ และคุณอาจใช้อันนี้เป็นเครื่องหมายน้อยกว่า แล้วแก้, คุณ จะได้ y น้อยกว่า 3-x, แล้วคุณจะได้รู้ว่าเมื่อไหร่ ไดเวอร์เจนซ์จะเป็นลบ ดังนั้นผมว่าเราได้ทำวิเคราะห์เท่าที่ทำได้ไปแล้ว งั้นลองดูกราฟแล้วดูว่ามันตรงกับ สัญชาตญาณเราว่าไดเวอร์เจนซ์คืออะไร หรือเปล่า รวมทั้งตัวเลขที่เราหามาด้วย - ผมหวังว่าคุณคงเห็นนี่นะ นี่คือสนามเวกเตอร์ ผมไม่มีที่แสดงมัน, แต่ผมว่าคุณจำได้, นี่คือ คุณก็รู้, x กำลังสอง ลบ 3x บวก 2 นี่คือนิยามของสนามเวกเตอร์เรา วาดกราฟมาเป็นอันนี้ และเราหาแล้ว เราหาจุดที่ องค์ประกอบ x และองค์ประกอบ y เท่ากับ 0 ไปแล้ว แล้วเราบอกว่า, เมื่อไหร่ทั้งคู่ถึงเป็น 0? และเราบอกว่า โอ้ ณ คือจุด 1,1 นี่คือจุด 1,1 และเราได้ขนาด ของเวกเตอร์เป็น 0 ณ จุดนั้น ที่จริง, ผมสามารถขยายเข้าไปหน่อย ตรงนี้, พวกมันชี้เข้า แต่มัน เล็กลงและเล็กลง เมื่อคุณเข้าใกล้จุด 1,1 จริงไหม? เรายังบอกไว้ว่า ณ จุด 1,2, x เป็น 1, y เป็น 2 และตรงนี้ เช่นกัน เราเห็นว่าขนาดของเวกเตอร์ นั่นเล็กมาก ๆๆ เราขยายเข้าไปอีก และเราเห็นว่า, ขนาดมันเล็กจริง อีกจุดนึงคือ 2,1, อีกแล้ว, เราเห็น ขนาดเล็กอีกแล้ว, แล้วก็ 2,2 ดังนั้นมันสอดคล้องกับที่เราหามา, ว่าสนามเวกเตอร์ เล็กมาก ณ จุดนี้ และอีกอย่างที่น่าสนใจคือ เราบอกว่า, โอเค, เมื่อไหร่ ไดเวอร์เจนซ์ถึงเป็น 0? ทีนี้ ไดเวอรืเจนซ์เป็น 0 ตามแนวเส้นตรง y เท่ากับ 3 ลบ x ดังนั้นเส้นตรง y เท่ากับ 3 ลบ x เริ่มต้น, ค่าตัด แกน y จะเป็น 3, และมันจะออกเป็นแบบนี้ จริงไหม? ดังนั้นอะไรก็ตาม, ณ จุดใด ๆ ตามแนวนี้, ไดเวอร์เจนซ์เป็น 0 และหากเรามองที่กราฟ, มันก็ถูกแล้ว เพราะผมไม่สามารถวาดบนกราฟนี้ได้, แต่หากเราวาดวงกลมตรงนี้ , ลองสมมุติว่ามันวาดได้แล้วกัน, เส้นตรง y เท่ากับ 3 ลบ x, เราจะเห็นว่า ในช่วง เวลานึง, จะมีอนุภาคเข้าไปจากด้านบนขวา เท่ากับที่ไหลออกทางล่างซ้าย, จริงไหม? มีจำนวนมากเลยไหลเข้าทางด้านบนขวา และจำนวนมา ไหลออกทางล่างซ้าย และเวกเตอร์พวกนี้ มีขนาดเท่ากัน และหากเราไปทางด้านลง, หากเราไปตรงนี้บนเส้นตรง, มัน จะดูว่ามีการไหลเข้าน้อยลง, แต่มัน ก็ไหลออกน้อยลงด้วย ผมรู้ว่ามันดูยาก, แต่ที่ใดก็ตามบนเส้นตรง, คุณก็จะเห็นเข้ากับออกพอ ๆ กัน และนั่นคือสาเหตุที่ไดเวอร์เจนซ์เป็น 0 ทีนี้, ลองดูจุดอื่นบ้าง บนนี้, เราหาได้ว่าไดเวอร์เจนซ์เป็นบวก และนั่นเป็น จุดใด ๆ หากเราวาดวงกลมตรงนี้, เราจะเห็นเวกเตอร์ ด้านซ้ายมือของวงกลมที่คุณไม่เห็น, เพราะผมวาดวงกลมบนกราฟนี่ไม่ได้ แต่ที่จริง, ลองสมมุติว่ามันเป็นสี่เหลี่ยม สมมุติว่าสี่เหลี่ยมคือเขตของผม, จริงไหม? อันนี้ตรงนี้ หากสี่เหลี่ยมนี้คือเขตผม, เราจะเห็นเวกเตอร์ทางซ้ายมือ ใหญ่กว่า, ว่าส่วนที่เข้ามา โตกว่า ส่วนที่เข้าไป, จริงไหม? ดังนั้นหาก, ในช่วงเวลาที่กำหนด, มีออกไปมากกว่าเข้ามา , ผมก็จะแน่นน้อยลง, หรือคุณอาจบอกว่า อนุภาคสลายตัวออกไป และนั่นเข้าใจได้, เพราะผมมีไดเวอร์เจนซ์เป็นบวก และหากเราไปตรงนี้, ที่ที่ไดเวอร์เจนซ์เป็นลบ, ลองเลือกจุดตามใจจุดนึง สมมุติว่าสี่เหลี่ยมนี้ตรงนี้ เราจะเห็นว่าเวกตอร์เข้ามา, ขนาดของเวกเตอร์ ที่เข้ามา, นั่นใหญ่กว่าขนาดของ เวกเตอร์ที่ออกไป ดังนั้นในช่วงเวลานึง, มีเข้ามากกว่าออก นั่นเลยแน่นขึ้น, หรือมันมารวมกันมากขึ้น ดังนั้นไดเวอร์เจนซ์เป็นลบ, หรือคุณอาจมองมันว่าแน่นขึ้น หรือมันกำลังเข้าหากัน ที่จริง มีสิ่งที่น่าสนใจเกิดขึ้น ณ จุดสองจุดนี้ เราบอกว่า ณ จุด 2,1 , เราเห็นว่าในทิศ y มันกำลังเข้าหากัน, จริงไหม? เหนือ y เท่ากับ 1, ลูกศรชี้ลง ส่วนข้างล่างลูกศรชี้ขึ้น, จริงไหม? ดังนั้นในทิศ y, เรากำลังไหลเข้า, หรือ เรากำลังได้ไดเวอร์เจนซ์เป็นลบ สิ่งต่าง ๆ กำลังไหลเข้า ณ จุดนั้น แต่ในทิศ x, สิ่งต่าง ๆ ถูกผลักออก, จริงไหม? ดังนั้นสาเหตุที่ไดเวอร์เจนซ์เป็น 0 ตรงนี้, คุณอาจ มีอนุภาคเข้าจากด้านบนและล่างขอบเขต, แต่ คุณยังมีอนุภาคจำนวนเท่ากัน ออกไปทางซ้าย และขวาด้วย นั่นเหมือนกับอนุภาคกระดอนกันไป ดังนั้นโดยรวมแล้ว, ระหว่างทิศทั้งสอง, คุณไม่มี ความหนาแน่นเพิ่มขึ้นหรือลดลง บนเส้นตรง y เท่ากับ 3 ลบ x และก่อนที่จะหมดเวลา, ผมอยากให้คุณได้สัญชาตญาณ สำคัญอีกรอบ, ว่าทำไมไดเวอร์เจนซ์เป็นบวก, และ ทำไมมันถึงหมายความว่า มีของไหลออกมา, เมื่ออัตรา การเปลี่ยนแปลงเป็นบวก เราบอกว่าไดเวอร์เจนซ์เป็นบวก สมมุติว่าจุดนี้, ดีไหม? นั่นเข้าใจได้, เพราะอนุพันธ์ย่อยเรา เป็นบวก, นั่นหมายความว่าขนาดของเวกเตอร์เรา โตขึ้น โตขึ้น เมื่อค่า x และ y ของเราโตขึ้น, จริงไหม? ดังนั้นหากขนาดของเวกเตอร์เราโตขึ้นและโตขึ้น เมื่อค่า x กับ y โตขึ้น, เวกเตอร์ทางขวา จะมีขนาดมากกว่า เวกเตอร์ทางซ้าย มันมีขนาดโตขึ้น และดังนั้นหากผมวาดขอบเขต, จะมีพวกที่ ออกไปทางขวามากกว่าเข้าไปทางซ้าย ดังนั้นคุณเลยได้การกระจายออกเป็นบวก, หรือคุณ กำลังเจือจางลง เอาล่ะ, ผมไม่อยากทำให้คุณงงนัก แต่ผมหมดเวลาอีกแล้ว แล้วพบกันใหม่ในวิดีโอหน้าครับ