-
(âm thanh huyền bí)
-
Có người từng bảo tôi,
khi tôi còn là một nghệ sĩ trẻ:
-
"Nếu bạn không tìm thấy thứ nghệ thuật bạn thích,
hãy tự tạo ra nó."
-
(tiếng chuông ngân)
-
[Guadalupe Maravilla &
Âm thanh của sự Chữa Lành]
-
Tôi lớn lên cùng với việc chơi đùa trên
những bậc kim tự tháp
-
ở El Salvador
-
Tôi biết là mình có sự kết nối
sâu sắc với người Maya
-
và kiến trúc, cùng nghệ thuật của họ
-
(tiếng tù và)
-
Đặc biệt là các tác phẩm điêu khắc--
-
Những tác phẩm điêu khắc ấy,
chúng là những tấm bia khổng lồ này
-
được tạc từ một tảng đá--
-
và cách chúng kể lại các câu chuyện
-
Nhưng chúng cũng là đồ vật
dùng để thực hiện các nghi lễ
-
Nhưng tôi không thật sự hứng thú
-
với việc bắt chước những gì họ đã làm
-
Tôi từng thích thú với việc học về các nghi lễ
-
nhưng hơn cả là sự tái sáng tạo,
tạo nên thứ của riêng tôi
-
(nhạc huyền bí)
-
[Công viên Socrates Sculpture,
Queens, New York]
-
Tác phẩm điêu khắc tại Socrates,
-
là sản phẩm điêu khắc ngoài trời đầu tiên của tôi,
-
được tạo ra từ nhôm tái chế
-
(gió thổi)
-
Bản thân tác phẩm điêu khắc,
-
chúng là sự nối tiếp của
series "Disease Thrower" của tôi
-
["Disease Throwers," 2019–2020]
-
Thế nên chúng là những cái mũ
-
Là những điện thờ
-
và là những vật dụng chữa lành
-
Những vật liệu
của những tác phẩm điêu khắc
-
là một cơ hội để trở về với Trung Mỹ,
-
về với Mexico
-
và sưu tầm vật liệu từ những vùng đất này
-
mà tôi bắt gặp lúc bé.
-
(âm thanh huyền bí)
-
Tác phẩm của tôi là tự truyện,
-
và việc hiểu được tôi đến từ đâu
là rất quan trọng
-
Tôi được sinh ra ở El Salvador, San Salvador
-
Một cuộc cải cách đã chuẩn bị nổ ra
vào thời điểm tôi chào đời.
-
Những năm đầu tiên, là khoảng thời gian khá vui vẻ.
-
Và rồi cuộc chiến dần khốc liệt hơn.
-
(súng nổ)
-
Gia đình tôi phải di tản khỏi El Salvador
ngay lập tức.
-
Và rồi tôi gần như chỉ còn một mình.
-
Đến khi tôi tám tuổi, họ nói với tôi rằng
-
Tôi sẽ đoàn tụ với gia đình
-
ở đất nước Mỹ.
-
Nhưng tôi sẽ di chuyển bằng đường bộ.
-
-- Trồng chúng
ở những chỗ ngẫu nhiên.
-
Thế nên hành trình của tôi bắt đầu tại El Salvador,
-
và rồi tôi đến Honduras,
rồi Guatemala,
-
xuyên qua Mexico.
-
và nó mất khoảng gần hai tháng rưỡi.
-
"Tripa Chuca" là một trò chơi
mà tôi chơi suốt quá trình lớn lên
-
với những người bạn và một mẫu giấy.
-
[ Tripa Chuca:
Một trò chơi trẻ em, người chơi vẽ những đường
giữa những cặp số để tạo họa tiết tương phản.]
-
Tôi từng chơi khi
tôi di chuyển qua biên giới,
-
khi tôi tám tuổi.
-
Tôi đã từng chơi với những con sói đồng cỏ.
-
Với những đứa trẻ khác.
-
Nên nó luôn là một trò chơi
vô cùng quan trọng.
-
Và đây cũng là lí do
tôi luôn đánh dấu không gian của mình bằng trò chơi này.
-
Tôi đã rất may mắn
-
Vì biên giới vào thời điểm đó rất khác.
-
Vào năm 1984, thậm chí những đứa trẻ đi cùng tôi,
-
một số cũng không thể vượt qua được.
-
Đến giờ tôi vẫn nghĩ về điều đó.
-
Nó đã có thể có nhiều lối đi khác.
-
(âm thanh bí ẩn)
-
Tôi sinh ra vào ngày 12 Tháng 12.
-
Sinh nhật rất quan trọng với tôi
-
Vì tôi được sinh ra
vào ngày thứ 12 của tháng thứ 12.
-
Trong suốt khoảng thời gian,
tôi đã nhìn vào cuốn lịch
-
và tôi kiểu,
-
"Wow, mình sẽ có ngày sinh nhật"
-
" mà toàn là số 12 vào năm 2012"
-
Và đó cũng là lúc
tôi biết được mình bị ung thư.
-
Vâng.
-
(máy ảnh)
-
(âm thanh huyền bí)
-
Trong quá trình xạ trị,
-
thực sự trao tôi rất nhiều sức mạnh
-
Vì đó là lần đầu tiên
tôi biết đến "bồn tắm âm thanh"
-
(âm thanh huyền bí)
-
Tôi đã bị mất nhiều nước
vì xạ trị.
-
Họ nói rằng
nó rất tốt để cấp lại
-
số nước ít ỏi mà bạn có,
-
thế nên việc trị liệu âm thanh có thể hiệu quả
-
(âm thanh huyền bí)
-
Lần đầu tiên,
tôi nhận ra rằng âm thanh là liều thuốc,
-
và nếu tôi vượt qua được thử thách này,
-
tôi muốn học về nó,
-
để chia sẻ nó
-
với những người chuẩn bị
đối mặt với những thử thách tương tự.
-
Tôi bắt đầu mở những buổi
workshop chữa lành.
-
cho những người di cư không có giấy tờ.
-
Khi đại dịch bùng phát,
tôi gặp được Juan Carlos Ruiz,
-
mục sư tại một nhà thờ ở vịnh Ridge.
-
Anh ấy cung cấp thức ăn
cho hơn ba ngàn người mỗi tuần.
-
Nên tôi quyết định hợp tác với anh ta
-
và mang những workshop chữa lành
vào nhà thờ.
-
(tiếng vang)
-
[Phụ nữ, bằng tiếng Tây Ban Nha]
-- Trong thời điểm nào đó, anh có tự hỏi rằng
tại sao những việc này lại xảy ra với mình không?
-
[Maravilla, tiếng Tây Ban Nha]
--Có, tôi luôn nghĩ về nó.
-
--Mắc ung thư là một khoảng thời gian khó khăn,
nhưng nó cũng là một thầy giáo tuyệt vời.
-
--Mọi người đều có nỗi đau riêng mình.
-
--Và nỗi đau là khác nhau giữa mỗi người.
-
--Với tôi, nỗi đau là bị tách khỏi gia đình
khi tôi còn bé,
-
--Nỗi ám ảnh của nội chiến,
-
--Tất cả điều đó tích tụ trong bụng của tôi
-
trở thành ung thư.
-
(Tiếng gõ cồng)
-
["Planeta Abuelx"]
-
Hôm nay là một ngày vô cùng đặc biệt,
vì vài giờ nữa,
-
chúng ta sẽ có hơn ba trăm người tham dự.
-
Tôi mời tất cả mọi người mắc ung thư
-
hoặc thậm chí là những người sống sót qua ung thư
-
hay bất kì ai đã phải đối mặt với mất mát bởi ung thư.
-
Vào một thời điểm nào đó
sau khi vượt qua ung thư,
-
tôi nhìn nghệ thuật một cách rất khác.
-
Tại một thời điểm tôi kiểu,
-
"Oh, mình sẽ tiếp tục là một nghệ sĩ chứ?"
-
"hay sẽ vào rừng với một 'curandero'
trong 10 năm"
-
"biến mất và chỉ học tập."
-
Tôi đã rất rối bời
để quyết định hướng đi.
-
Nhưng tôi hứng thú hơn
với việc tạo ra lối đi riêng.
-
và lối đi của tôi là sử dụng nghệ thuật
và chữa lành
-
rồi kết hợp hai yếu tố lại.
-
(tiếng vang)
-
(tiếng tù và)
-
(tiếng tù và)
-
(tiếng thủy tinh rung)
-
Từ kinh nghiệm của tôi
-
chữa lành
không phải lúc nào cũng dễ chịu
-
nơi mà mọi thứ đều hoàn hảo.
-
Chữa lành
có thể rất khó khăn và thử thách.
-
Nhưng nếu có một cộng đồng
với những người đã từng trải qua
-
và có những trãi nghiệm giống nhau
sẽ truyền được nhiều năng lượng.
-
(tiếng cồng)
-
Thực hiện "Disease Thowers",
-
không chỉ là kể về
những câu chuyện của tôi trong quá khứ,
-
mà còn là về
những nghi thức chữa lành này
-
có thể kéo dài ở tương lai,
-
(tiếng củi cháy)
-
khi tôi không còn nữa.
-
Translators: Vân Dung Trần Thị, Hà My