< Return to Video

Kary Mullis tìm cách chữa các bệnh nhiễm trùng chết người cho thế hệ sau

  • 0:00 - 0:03
    Vào khoảng 4-5 năm về trước,
  • 0:03 - 0:05
    tôi đang ngồi trên bàn ở Philadelphia, có thể là
  • 0:05 - 0:08
    với một chiếc túi tương tự thế này.
  • 0:08 - 0:11
    Tôi lôi một phân tử ra khỏi chiếc túi.
  • 0:11 - 0:14
    Và tôi nói, bạn không biết nhiều về phân tử này đâu.
  • 0:14 - 0:17
    Nhưng cơ thể bạn lại biết rõ, rất rõ.
  • 0:17 - 0:21
    Lúc đó tôi còn nghĩ là cơ thể bạn ghét nó.
  • 0:21 - 0:24
    Bởi vì chúng ta được miễn dịch. Đây là epitope alpha-gal.
  • 0:24 - 0:28
    Van tim của lợn có rất nhiều thứ này,
  • 0:28 - 0:32
    đó chính là lý do không dễ gì cấy ghép van tim lợn vào cơ thể người.
  • 0:32 - 0:34
    Thật ra cơ thể của chúng ta không khét chúng.
  • 0:34 - 0:37
    Cơ thể của chúng ta rất thích chúng. Nó sẽ ăn chúng.
  • 0:37 - 0:40
    Ý tôi là các tế bào miễn dịch lúc nào cũng đói bụng.
  • 0:40 - 0:44
    Nếu một kháng thể bị dính vào một trong những thứ này
  • 0:44 - 0:47
    trong tế bào, nó sẽ nghĩ là "thức ăn đây rồi".
  • 0:47 - 0:49
    Nào, tôi đã nghĩ về điều đó và tôi bảo, bạn biết đấy, chúng ta có
  • 0:49 - 0:52
    phản ứng miễn dịch với phân tử kỳ cục này
  • 0:52 - 0:56
    mà chúng ta không hề tạo ra nó, và nó lại xuất hiện nhiều trong các sinh vật và các thứ khác.
  • 0:56 - 0:59
    Như tôi nói, chúng ta không thể chạy trốn khỏi nó.
  • 0:59 - 1:01
    Bởi vì tất cả những ai từng cố cấy ghép van tim
  • 1:01 - 1:03
    đều biết rằng bạn không thể bỏ hệ thống miễn dịch đó được.
  • 1:03 - 1:05
    Vì vậy tôi bảo, tại sao lại không lợi dụng nó?
  • 1:05 - 1:08
    Chuyện gì xảy ra nếu tôi cho dính phân tử này,
  • 1:08 - 1:10
    và đập nó lên một con vi khuẩn
  • 1:10 - 1:14
    có thể gây bệnh cho tôi và vừa xâm chiếm phổi của tôi?
  • 1:14 - 1:16
    Vậy là tôi có thể ngay lập tức khởi động
  • 1:16 - 1:18
    phản ứng miễn dịch vốn có sẵn trong cơ thể.
  • 1:18 - 1:21
    Sẽ không phải mất đến 5-6 ngày để phát triển cơ chế đó.
  • 1:21 - 1:24
    Nó sẽ lập tức tấn công vào bất cứ thứ gì có mặt.
  • 1:24 - 1:26
    Điều này giống như thể,
  • 1:26 - 1:30
    như thể bạn bị dừng xe vì vi phạm giao thông ở L.A,
  • 1:30 - 1:33
    tên cảnh sát vứt một túi cần sa ở sau xe bạn,
  • 1:33 - 1:36
    và truy tố bạn vì tội sở hữu cần sa.
  • 1:36 - 1:40
    Đây là một cách rất nhanh và hiệu quả để đuổi người ta ra khỏi đường phố.
  • 1:40 - 1:42
    (Cười)
  • 1:42 - 1:44
    Vậy bạn có thể lấy một con vi khuẩn
  • 1:44 - 1:46
    vốn không hề tạo ra những thứ này,
  • 1:46 - 1:48
    và nếu bạn có thể kẹp những phân tử này vào nó,
  • 1:48 - 1:50
    bạn đã loại bỏ nó khỏi đường phố.
  • 1:50 - 1:52
    Đối với một số loại vi khuẩn,
  • 1:52 - 1:54
    chúng ta không còn nhiều biện pháp hữu hiệu để làm như thế nữa.
  • 1:54 - 1:56
    Thuốc kháng sinh của chúng ta đang cạn kiệt.
  • 1:56 - 1:59
    Tôi nghĩ là thuốc của cả thế giới cũng đang cạn kiệt.
  • 1:59 - 2:02
    Có lẽ 50 năm nữa, điều này cũng chẳng là vấn đề
  • 2:02 - 2:05
    dù tụ cầu khuẩn và những thứ như thế xuất hiện tràn lan,
  • 2:05 - 2:07
    bởi vì chúng ta cũng chẳng còn ở đó. Nhưng nếu chúng ta --
  • 2:07 - 2:09
    (Cười)
  • 2:09 - 2:11
    chúng ta cần phải làm gì đó với vi khuẩn.
  • 2:11 - 2:15
    Thế là tôi bắt tay vào với thứ này,
  • 2:15 - 2:17
    với một nhóm cộng tác viên.
  • 2:17 - 2:20
    Cố gắng gắn chặt thứ này vào những thứ
  • 2:20 - 2:24
    mà chính chúng cũng sẽ dính chặt vào một số đối tượng nhất định,
  • 2:24 - 2:26
    những vi khuẩn chúng ta không ưa.
  • 2:26 - 2:30
    Giờ tôi cảm thấy mình như George Bush.
  • 2:30 - 2:32
    Giống như "nhiệm vụ hoàn tất".
  • 2:32 - 2:35
    Có thể tôi đang làm thứ gì đó ngu ngốc, giống như ông ta lúc bấy giờ.
  • 2:35 - 2:39
    Tuy vậy, về cơ bản những gì tôi vừa bàn, chúng tôi đã bắt đầu thử nghiệm.
  • 2:39 - 2:43
    Đó là tiêu diệt vi khuẩn. Nó đang ăn chúng.
  • 2:43 - 2:47
    Thứ này có thể kết dính, giống như tam giác nhỏ màu xanh ở trên kia,
  • 2:47 - 2:50
    biểu tượng hiện giờ của nó.
  • 2:50 - 2:53
    Bạn có thể kết dính thứ này vào một vật gọi là DNA aptamer.
  • 2:53 - 2:55
    DNA aptamer đó đặc biệt chỉ kết dính
  • 2:55 - 2:57
    vào một đối tượng mà bạn đã lựa chọn.
  • 2:57 - 3:01
    Bạn có thể tìm ra một đặc trưng nhỏ của vi khuẩn mà bạn không thích,
  • 3:01 - 3:04
    như tụ cầu khuẩn. Tôi đặc biệt không thích nó,
  • 3:04 - 3:07
    vì nó đã cướp đi một người bạn giáo sư của tôi năm ngoái.
  • 3:07 - 3:10
    Nó không phản ứng với kháng sinh. Vì vậy tôi không thích nó.
  • 3:10 - 3:13
    Tôi tạo ra một aptamer để kết dính thứ này vào nó.
  • 3:13 - 3:16
    Như thế sẽ giúp tìm tụ cầu khuẩn khi nó ở trong cơ thể bạn,
  • 3:16 - 3:19
    và sẽ báo động cho hệ thống miễn dịch của bạn đi tìm diệt nó.
  • 3:19 - 3:22
    Xem chuyện gì đã xảy ra. Các bạn có thấy một đường thẳng ở trên đỉnh
  • 3:22 - 3:24
    với những chấm nhỏ kia không?
  • 3:24 - 3:27
    Đây là một bầy chuột đã bị đầu độc
  • 3:27 - 3:29
    bởi những nhà khoa học, bạn tôi, ở Texas,
  • 3:29 - 3:32
    ở Căn cứ Không quân Brooks, với vi khuẩn bệnh than.
  • 3:32 - 3:35
    Chúng cũng đã được điều trị với một loại thuốc được chế tạo
  • 3:35 - 3:38
    để chĩa mũi tấn công vào vi khuẩn than,
  • 3:38 - 3:40
    và định hướng cho hệ thống miễn dịch của bạn tìm đến nó.
  • 3:40 - 3:42
    Bạn thấy là chúng đều còn sống, những con ở trên cùng.
  • 3:42 - 3:44
    Tỷ lệ sống sót là 100%.
  • 3:44 - 3:47
    Chúng đã sống đến 14 ngày sau đó,
  • 3:47 - 3:49
    hoặc 28 ngày cho đến khi chúng tôi giết chúng,
  • 3:49 - 3:52
    giải phẫu để xem có chuyện gì xảy ra.
  • 3:52 - 3:54
    Tại sao chúng không chết?
  • 3:54 - 3:57
    Chúng không chết vì chúng không còn nhiễm bệnh than nữa.
  • 3:57 - 3:59
    Chúng tôi đã làm được. Ok?
  • 3:59 - 4:01
    (Vỗ tay)
  • 4:01 - 4:03
    Nhiệm vụ hoàn tất!
  • 4:03 - 4:10
    (Vỗ tay)
Title:
Kary Mullis tìm cách chữa các bệnh nhiễm trùng chết người cho thế hệ sau
Speaker:
Kary Mullis
Description:

Vi khuẩn kháng thuốc gây chết người, ngay cả ở những bệnh viện giỏi nhất. Thế nhưng giờ đây các chứng nhiễm trùng khó trị như nhiễm tụ cầu khuẩn hay bệnh than có thể phải bất ngờ. Chủ nhân giải Nobel, nhà hoá học Kary Mullis, người đã chứng kiến bạn mình qua đời vì các kháng sinh mạnh không hiệu quả, tiết lộ một phương pháp điều trị mới đặc biệt hứa hẹn.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
04:14
Phoebe Nguyen added a translation

Vietnamese subtitles

Revisions