< Return to Video

''Damızlık Kızın Öyküsü''nü niçin okumalısınız? - Naomi R. Mercer

  • 0:07 - 0:11
    Margaret Atwood'un yakın gelecek romanı
    ''Damızlık Kızın Öyküsü''nde
  • 0:11 - 0:15
    Gilead Cumhuriyeti adında
    aşırı dinci Hristiyan bir rejim
  • 0:15 - 0:19
    bir askeri darbe düzenleyerek
    Birleşik Devletler'de
  • 0:19 - 0:22
    teokratik bir hükûmet kuruyor.
  • 0:22 - 0:24
    Bu rejim temelde
    herkesi kısıtlıyor olsa da
  • 0:24 - 0:30
    Gilead'ı kuran bir grup erkek
    tüm gücü elinde tutuyor,
  • 0:30 - 0:33
    özellikle kadınlar üzerinde.
  • 0:33 - 0:38
    Damızlık Kızın Öyküsü,
    Atwood'un spekülatif kurgu dediği tür,
  • 0:38 - 0:41
    yani muhtemel gelecekleri
    kuramlaştıran tür.
  • 0:41 - 0:43
    Hem ütopya hem de distopya yazılarında
  • 0:43 - 0:46
    ortak bulunan temel bir özellik bu.
  • 0:46 - 0:51
    Atwood romanlarının muhtemel gelecekleri
    genellikle negatif veya distopya temalı,
  • 0:51 - 0:57
    yani bir azınlığın faaliyetleri
    bildiğimiz toplumu yok etmiş.
  • 0:57 - 1:02
    Ütopya ve distopya yazıları
    genelde politik eğilimleri yansıtırlar.
  • 1:02 - 1:06
    Ütopya yazıları sık sık
    idealleştirilmiş bir toplum gösterir
  • 1:06 - 1:10
    ve yazar bunu adeta
    ulaşılması önemli bir taslak gibi sunar.
  • 1:10 - 1:11
    Diğer yandan distopyalar
  • 1:11 - 1:15
    apokaliptik gelecekler değil,
  • 1:15 - 1:19
    yıkılışa doğru giden yolda
    toplumların kendilerini düzeltmesi için
  • 1:19 - 1:22
    uyarı niteliğindedir.
  • 1:22 - 1:26
    Damızlık Kızın Öyküsü 1985'te yayımlandı,
    o zamanlar çok sayıda muhafazakâr grup
  • 1:26 - 1:30
    ikinci feminist hareketinin
    kazanımlarına saldırmaktaydı.
  • 1:30 - 1:34
    Bu hareket 1960'lardan beri kadınlar için
    daha iyi sosyal ve yasal eşitliğe
  • 1:34 - 1:38
    öncülük ediyordu.
  • 1:38 - 1:41
    Damızlık Kızın Öyküsü'ndeki gelecekte
  • 1:41 - 1:44
    muhafazakâr karşı hareket
    üstünlük elde ediyor
  • 1:44 - 1:47
    ve kadınların eşitlik için katettikleri
    ilerlemeyi yok etmekle kalmıyor,
  • 1:47 - 1:52
    kadınları tamamen erkeklerin
    hizmetçisi hâline getiriyor.
  • 1:52 - 1:56
    Gilead, erkeklerin statü sembolü olarak
  • 1:56 - 1:59
    kadınları işlevlerine göre
    belli sosyal sınıflara ayırıyor.
  • 1:59 - 2:01
    Hatta giysilerine bile renk kuralı var.
  • 2:01 - 2:03
    Kadınların okuması veya dışarıda
  • 2:03 - 2:06
    istediği gibi hareket etmesi yasak
  • 2:06 - 2:09
    ve sağlıklı kadınlar
    rejime çocuk verebilmek için
  • 2:09 - 2:14
    devlet tarafından düzenlenen
    tecavüzlere maruz kalıyor.
  • 2:14 - 2:16
    Damızlık Kızın Öyküsü
    gelecekte geçiyor olsa da
  • 2:16 - 2:19
    Atwood'un yazarken
    kendi belirlediği kurallarından biri
  • 2:19 - 2:22
    insan tarihinde yaşanmamış olan
  • 2:22 - 2:25
    hiçbir olay veya uygulamayı kullanmamaktı.
  • 2:25 - 2:28
    Kitap Cambridge, Massachusetts'te geçiyor,
  • 2:28 - 2:31
    Amerikan koloni döneminde
  • 2:31 - 2:35
    teokratik Püritenler tarafından
    yönetilen bir şehir.
  • 2:35 - 2:38
    Pek çok yönden Gilead Cumhuriyeti
    Püriten toplumunda var olan
  • 2:38 - 2:40
    katı kurallara benziyor:
  • 2:40 - 2:42
    sabit ahlaki kodlar,
  • 2:42 - 2:43
    mütevazı giyim,
  • 2:43 - 2:45
    karşıt görüşün yasaklanması
  • 2:45 - 2:50
    ve insanların hayat ve ilişkilerinin
    her yönden düzenlenmesi.
  • 2:50 - 2:54
    Atwood için
    Massachusetts Püritenleri benzerlikleri
  • 2:54 - 2:56
    teorik olduğu kadar kişiseldi de.
  • 2:56 - 2:59
    Kendisi Harvard'da yıllarca
    Püritenler üzerinde çalıştı
  • 2:59 - 3:02
    ve muhtemelen kendi idamından sağ kalan
  • 3:02 - 3:08
    ve cadılıkla suçlanan Püriten kadın
    Mary Webster'ın soyundan geliyor.
  • 3:08 - 3:10
    Atwood hikâye anlatımında tam bir uzman.
  • 3:10 - 3:14
    Yalnızca yüzeysel olarak ele aldığımız
    Gilead'ın ayrıntıları
  • 3:14 - 3:18
    hikâyenin karakterlerinin gözlerinden
    yavaş yavaş odak hâline geliyor,
  • 3:18 - 3:20
    özellikle kitabın baş karakteri Offred,
  • 3:20 - 3:24
    bir kumandanın evinde bir damızlık.
  • 3:24 - 3:26
    Gilead'ı işler kılan darbe öncesinde,
  • 3:26 - 3:32
    Offred'in kocası, çocuğu, işi ve normal,
    orta hâlli bir Amerikan hayatı vardı.
  • 3:32 - 3:35
    Ancak aşırı dinci rejim
    gücü eline aldığında
  • 3:35 - 3:37
    Offred'in kimliği elinden alındı,
  • 3:37 - 3:38
    ailesinden koparıldı
  • 3:38 - 3:41
    ve Offred'in deyişiyle
  • 3:41 - 3:46
    ''Gilead'ın azalan nüfusunu artırmak için
    iki bacaklı bir rahim'' oldu.
  • 3:46 - 3:49
    Yeni hükûmetin dengeyi sağlaması için
  • 3:49 - 3:53
    ilk önce temel insan haklarının
    kaybını kabulleniyor.
  • 3:53 - 3:57
    Ancak kısa bir zaman sonra devlet dili,
  • 3:57 - 3:58
    davranışı,
  • 3:58 - 4:02
    kendi ve başka bireylerin
    düşüncelerini de kontrol etmeye başlıyor.
  • 4:02 - 4:04
    İlk başlarda Offred şöyle diyor,
  • 4:04 - 4:07
    ''Bekliyorum. Kendimi ayarlıyorum.
  • 4:07 - 4:13
    Varlığım, ayarlamam gereken bir şey şimdi,
    bir konuşmayı ayarlar gibi.''
  • 4:13 - 4:17
    Dili, kimliğin oluşturulmasına benzetiyor.
  • 4:17 - 4:22
    Sözleri ayrıca direniş ihtimalinin
    altını çiziyor
  • 4:22 - 4:26
    ve kitabın olay örgüsünün
    temelimde bu siyasi,
  • 4:26 - 4:27
    bilişsel
  • 4:27 - 4:29
    ve cinsel kurallara
  • 4:29 - 4:32
    baş kaldıran insanların faaliyetleri var.
  • 4:32 - 4:37
    Sonuç olarak romanın irdelediği
    tatminlik duygusunun sonuçları
  • 4:37 - 4:40
    ve gücün nasıl
    adaletsiz bir şekilde kullanılabileceği,
  • 4:40 - 4:45
    Atwood'un tüyler ürperten
    distopya rejimini kayda değer kılıyor.
Title:
''Damızlık Kızın Öyküsü''nü niçin okumalısınız? - Naomi R. Mercer
Description:

Dersin tamamı için: https://ed.ted.com/lessons/why-should-you-read-the-handmaid-s-tale-naomi-r-mercer

Margaret Atwood'un spekülatif kurgu başyapıtı ''Damızlık Kızın Öyküsü'' tatmin duygusunun sonuçlarını ve gücün nasıl adaletsiz bir şekilde kullanılabileceğini irdeliyor. Atwood'un tüyler ürperten distopya rejimi, 1985 yılından bu yana okuyucuların hayal güçlerinin ilgi odağı oldu. Bu kitap içinde nasıl böyle bir güç barındırabiliyor? Naomi R. Mercer sorguluyor.

Ders: Naomi R. Mercer
Animasyon: Phuong Mai Nguyen
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:05

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.