Vòng đời của một chiếc áo thun - Angel Chang

Để biết thêm về TED-Ed Clubs, vui lòng truy cập tại đây: https://ed.ted.com/clubs

Xem bản đầy đủ tại: https://ed.ted.com/lessons/the-life-cycle-of-a-t-shirt-angel-chang

Xét một chiếc áo thun trắng đơn giản. Hàng năm, tổng số lượng chúng ta bán và mua là hai tỷ chiếc áo thun. Làm cho nó trở thành một trong số các mặt hàng may mặc phổ biến nhất trên thế giới. Nhưng một chiếc áo thun loại trung được làm ra như thế nào và ở đâu, và môi trường đó ảnh hưởng như thế nào?
Angel Chang sẽ mô tả về vòng đời một chiếc áo thun.

Bài nói được thực hiện bởi Angel Chang, minh họa hoạt hình bởi TED-Ed.

Xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các nhà mạnh thường quân, cảm ơn sự ủng hộ của các bạn! Đoạn video này sẽ không thể thực hiện được nếu không có sự giúp đỡ của các bạn.
Alexandra Panzer, Jordan Tang, Christopher Jimenez, Juan, Tracey Tobkin, Alex Neal, Louie Lapat, Emily Lam, Kathryn J Hammond, Elliot Poulin, Sam, Noel Situ, Oyuntsengel Tseyen-Oidov.

Hãy ghé thăm trang TED-ED's Patreon tại: https://www.patreon.com/teded

Thử nghĩ đến một chiếc áo thun trắng đơn giản.

Hàng năm, chúng ta mua và bán
hai tỷ cái áo thun toàn cầu

Làm nó trở thành một trong số
những mặt hàng may mặc phổ biến nhất thế giới.

Nhưng một chiếc áo thun trung bình
được làm ra thế nào và ở đâu,

Và sự tác động đến môi trường của nó là gì?

Các mặt hàng quần áo có thể thay đổi rất nhiều,

Nhưng một chiếc áo thun tiêu biểu bắt đầu cuộc đời nó
từ cánh đồng ở Mĩ, Trung Quốc, hay Ấn Độ

Nơi mà những hạt bông được gieo, tưới và
phát triển để tạo ra các nang bông.

Các máy móc tự động lái
cẩn thận thu hoạch các nùi bông,

Một chiếc máy tỉa công nghiệp
tách rời các nang bông và hạt,

Và xơ bông được
nén thành những kiện 225 kg.

Cây bông cần một lượng lớn
nước và thuốc bảo vệ thực vật (BVTV).

Để sản xuất một chiếc áo thun loại trung
cần phải dùng 2,700 lít nước,

Đủ để lấp đầy hơn 30 cái bồn tắm.

Trong khi, cây bông cần dùng nhiều
thuốc trừ sâu và thuốc bảo vệ thực vật

Hơn bất kỳ cây trồng nào trên thế giới.

Chất ô nhiễm này có thể
tạo ra chất gây ung thư,

Đe dọa sức khỏe của
công nhân trên các cách đồng

Và hủy hoại hệ sinh thái vùng xung quanh.

Một số áo thun được làm từ bông hữu cơ,
không dùng thuốc BVTV và thuốc trừ sâu,

Nhưng bông hữu cơ
chiếm ít hơn 1%

Trong số 22,7 triệu tấn bông
được sản xuất trên toàn thế giới.

Khi các kiện bông rời khỏi trang trại,

Các nhà máy dệt
chuyển chúng tới cơ sở kéo sợi,

Thường là ở Trung Quốc hoặc Ấn Độ,

Nơi các máy móc công nghệ cao: trộn,

Chải thô,

Lược mắc (kéo sợi),

Kéo căng,

Trải ra,

Cuối cùng là xoắn bông thành sợi trắng
hay còn gọi là con cúi.

Sau đó, sợi được đưa tới nhà máy,

Nơi các máy đan tròn

Bện chúng thành các tấm vải nâu thô

Được xử lý bằng nhiệt và chất hóa học
đến khi chúng trở nên mịn và trắng.

Tại đây, vải được ngâm vào
chất tẩy công nghiệp và thuốc nhuộm azo,

Tạo nên màu sắc sinh động
cho khoảng 70% của vải.

Không may, một số các chất này
chứa chất gây ung thư như: catmi,

Chì,

Crom,

Và thủy ngân.

Các hợp chất độc hại và chất hóa học khác
có thể là nguyên nhân sự ô nhiễm lan rộng

Các chất độc hại được thải ra bên ngoài,
sẽ tàn phá nguồn nước sông và đại dương.

Ở một số quốc gia, công nghệ
rất tiên tiến

Toàn bộ quá trình trồng
và sản xuất vải

Hiếm khi có tay người chạm đến.

Nhưng chỉ khi đến giai đoạn này.

Sau khi hoàn tất
vận chuyển vải đến nhà máy,

Thường ở Bangladesh, Trung Quốc,
Ấn Độ, hoặc Thổ Nhĩ Kỳ,

Sức lao động con người vẫn được đòi hỏi
để khâu chúng thành áo thun,

Công việc phức tạp mà máy móc không thể làm.

Quá trình này có những vấn đề của nó.

Ví dụ, Bangladesh,

Đã vượt qua Trung Quốc trở thành nhà xuất khẩu
áo thun cotton lớn nhất thế giới,

Thuê 4.5 triệu người
trong ngành công nghiệp sản xuất áo thun,

Nhưng họ phải đối mặt
với điều kiện nghèo nàn, lương thấp.

Sau sản xuất, các áo thun
được vận chuyển bằng tàu, xe lửa, xa tải

Được bán ở các quốc gia có thu nhập cao,

Một quá trình tạo cho cotton
có dấu chân cacbon khổng lồ.

Một vài quốc gia tự sản xuất
quần áo tại nội địa,

Loại bỏ các công đoạn ô nhiễm,

Nhìn chung, việc sản xuất quần áo chiếm
khoảng 10% lượng thải carbon trên thế giới

Và nó đang leo thang,

Quần áo rẻ hơn và sự sẵn lòng
mua của khách hàng

Đã đẩy mạnh sự sản xuất trên toàn cầu
đến 400% từ năm 1994 đến năm 2014

Khoảng 80 tỉ áo quần mỗi năm.

Cuối cùng, tại nhà người tiêu dùng,

Áo thun trải qua một trong số giai đoạn
tập trung nhiều tài nguyên nhất đời chúng.

Ví dụ, tại Mỹ,

Trung bình các hộ gia đình giặt quần áo
gần 400 lần mỗi năm

Mỗi lần dùng khoảng 40 gallon nước.

Máy giặt và máy sấy
đều dùng năng lượng,

Máy sấy cần sử dụng năng lượng
nhiều hơn máy giặt từ 5 đến 6 lần

Bi kịch này trong tiêu thụ quần áo
kéo dài hơn 20 năm,

Cuộc chạy đua của các công ty lớn
và xu hướng trong thời trang

Đang hủy hoại môi trường,

Sức khỏe của các nông dân,

Và dẫn đến vấn đề
về sử dụng nguồn nhân lực.

Và thời trang trở thành nguyên nhân
gây ô nhiễm lớn thứ hai thế giới sau dầu.

Nhưng có những điều ta có thể làm.

Như mua đồ đã dùng rồi.

Tìm vải dệt làm từ
vải tái chế hay vải hữu cơ.

Giặt đồ ít hơn và phơi sào
để tiết kiệm năng lượng.

Thay vì vứt đi khi cũ,

quyên góp, tái chế,
tái sử dụng chúng như giẻ lau.

Và cuối cùng là tự hỏi bản thân,

Trong suốt cuộc đời, bạn đã dùng
bao nhiêu áo thun và quần áo,

Và sự kết hợp đó
sẽ ảnh hưởng gì tới thế giới?