< Return to Video

Nhân loại và Ebola. Những chiến lược chiến thắng trong một cuộc chiến tranh khủng khiếp

  • 0:01 - 0:05
    Khi tôi được mời đến thực hiện bài
    phát biểu này một vài tháng trước đây,
  • 0:05 - 0:09
    chúng tôi đã bàn luận về một số chủ đề
    với ban tổ chức,
  • 0:09 - 0:12
    rất nhiều vấn đề khác nhau
    được thảo luận và tranh luận.
  • 0:12 - 0:14
    Vậy mà không một ai nhắc tới đề tài này,
  • 0:14 - 0:17
    bởi 2 tháng trước,
  • 0:17 - 0:20
    Ebola đã phát triển theo cấp số nhân
  • 0:20 - 0:25
    và phát tán rộng rãi trên nhiều khu vực
    hơn chúng ta từng chứng kiến,
  • 0:25 - 0:28
    cả thế giới đã bị chấn động,
    lo lắng và quan ngại
  • 0:28 - 0:33
    bởi dịch bệnh này theo một cách mà chúng
    ta chưa từng thấy trong lịch sử gần đây.
  • 0:33 - 0:39
    Nhưng hôm nay, tôi có thể đứng đây và tôi
    có thể nói với bạn về cách đánh bại Ebola
  • 0:39 - 0:43
    Bởi vì những người
    mà bạn chưa từng nghe nói tới,
  • 0:43 - 0:50
    những người như Peter Clement, một bác sĩ
    người Liberia đang làm việc ở tỉnh Lofa
  • 0:50 - 0:55
    Nơi mà rất nhiều người trong số các bạn
    có lẽ chưa từng nghe tới, nó ở Liberia.
  • 0:55 - 0:58
    Lý do mà hạt Lofa trở nên quan trọng
  • 0:58 - 1:00
    là vì vào khoảng 5 tháng trước,
  • 1:00 - 1:05
    khi bệnh dịch mới bắt đầu phát triển,
  • 1:05 - 1:09
    Hạt Lofa ở ngay trung tâm,
    tâm chấn của đại dịch này.
  • 1:09 - 1:13
    Vào thời điểm đó, MSF
    và các trung tâm trị liệu ở đó,
  • 1:13 - 1:16
    họ đang chăm sóc hàng tá bệnh nhân
    từng ngày,
  • 1:16 - 1:20
    và những bệnh nhân, những cộng đồng này
    theo thời gian càng ngày càng trở nên
  • 1:20 - 1:25
    sợ hãi hơn với dịch bệnh này
    và những gì nó đã gây ra với gia đình họ,
  • 1:25 - 1:28
    với cộng đồng của họ,
    với con của họ, với người thân của họ.
  • 1:28 - 1:33
    Và vậy là Peter Clement được giao sứ mệnh
    lái xe 12 tiếng trên con đường dài, gồ ghề
  • 1:33 - 1:37
    từ thủ đô Monrovia đến tỉnh Lofa,
  • 1:37 - 1:42
    để thử và giúp kiểm soát sự bùng phát
    của bệnh dịch nơi đây
  • 1:42 - 1:47
    Và những gì Peter thấy khi ông đến nơi là
    sự kinh hoàng mà tôi đã đề cập với bạn.
  • 1:47 - 1:51
    ông ấy ngồi cùng với những
    lãnh đạo địa phương và lắng nghe.
  • 1:51 - 1:55
    Và những gì mà ông ấy nghe
    thấy thật rất đau lòng.
  • 1:55 - 1:59
    Ông đã nghe về sự tàn phá và sự tuyệt vọng
  • 1:59 - 2:03
    của những người dân chịu
    ảnh hưởng bởi dịch bệnh này.
  • 2:03 - 2:05
    Ông nghe thấy những
    câu chuyện đau lòng
  • 2:05 - 2:08
    không chỉ về những tổn hại mà
    Ebola gây ra cho con ngừơi
  • 2:08 - 2:11
    mà còn những gì nó gây ra cho
    các gia đình và cho cộng đồng.
  • 2:13 - 2:17
    Và ông ấy lắng nghe các lãnh đạo
    địa phương nơi đó và những gì họ bảo ông
  • 2:17 - 2:20
    Họ nói,"Khi những đứa trẻ của chúng tôi
    bị ốm, khi chúng đang dần chết,
  • 2:20 - 2:24
    chúng tôi không thể ôm chúng vào lúc
    mà chúng tôi muốn gần gũi chúng nhất.
  • 2:24 - 2:29
    Khi người thân chúng tôi chết, chúng tôi
    không thể chăm sóc họ theo phong tục
  • 2:29 - 2:32
    Chúng tôi không được phép tắm
    cho thi thể để chôn cất
  • 2:32 - 2:35
    theo cái cách mà cộng đồng và
    nghi lễ của chúng tôi yêu cầu.
  • 2:35 - 2:38
    Và vì lý do này, họ đã thực sự
    bất an và lo lắng
  • 2:38 - 2:42
    và toàn bộ đại dịch đã được
    tháo gỡ trước mặt họ.
  • 2:42 - 2:45
    Họ tìm đến những nhân viên
    y tế, những người đã đến giúp họ,
  • 2:45 - 2:48
    những anh hùng đến để cố gắng
    và hỗ trợ giúp cộng đồng,
  • 2:48 - 2:53
    để hợp tác với cộng đồng, nhưng những
    người này không thể tới gần họ.
  • 2:53 - 2:58
    Và những gì xảy ra tiếp theo, là
    Peter giải thích cho các lãnh đạo.
  • 2:58 - 3:01
    Lãnh đạo lắng nghe. Họ thay đổi tình hình.
  • 3:01 - 3:05
    Và Peter giải thích Ebola là gì.
    Ông ấy giải thích bệnh dịch đó là gì.
  • 3:05 - 3:07
    Ông ấy giải thích nó đã
    làm gì với cộng đồng họ
  • 3:07 - 3:12
    Và ông ấy giải thích rằng Ebola đe dọa
    mọi thứ làm nên con người chúng ta.
  • 3:12 - 3:17
    Ebola là bạn không thể ôm con bạn theo
    cách mà bạn sẽ làm trong tình cảnh này.
  • 3:17 - 3:19
    Bạn không thể lo hậu sự
    theo bạn đáng lẽ sẽ làm.
  • 3:19 - 3:24
    Bạn phải giao phó việc đó cho
    những người trong bộ đồ vũ trụ.
  • 3:24 - 3:27
    Và thưa quý vị, những gì xảy ra
    thật sự rất phi thường:
  • 3:27 - 3:30
    Các cộng đồng, nhân viên y tế và
    Peter ngồi xuống cùng nhau
  • 3:30 - 3:35
    và cùng nhau lập ra một kế hoạch mới
    để kiểm soát Ebola ở tỉnh Lofa.
  • 3:35 - 3:40
    Và lý do mà câu chuyện này là một
    câu chuyện quan trọng, thưa quý vị
  • 3:40 - 3:45
    là vì đến hôm nay, tỉnh Lofa, cái nơi
    mà ngay giữa trung tâm bệnh dịch
  • 3:45 - 3:48
    các vị đã theo dõi,
    các vị đã đọc báo,
  • 3:48 - 3:51
    các vị đã thấy tin tức qua màn hình tivi,
  • 3:51 - 3:57
    Đến hôm nay, tỉnh Lofa đã gần được
    8 tuần không có một trường hợp Ebola nào.
  • 3:57 - 4:04
    (khán giả vỗ tay)
  • 4:04 - 4:08
    Điều này hiển nhiên không có nghĩa
    là công việc đã được hoàn thành,
  • 4:08 - 4:11
    Vẫn còn một nguy cơ lớn
    với nhiều trường hợp khác ngoài kia
  • 4:11 - 4:14
    Nhưng nó dạy cho chúng ta
    rằng Ebola có thể bị đánh bại
  • 4:14 - 4:16
    Đó là điều mấu chốt
  • 4:16 - 4:17
    Thậm chí với mức độ này
  • 4:17 - 4:21
    thậm chí với sự phát triển nhanh
    mà chúng ta đã thấy trong môi trường ở đây
  • 4:21 - 4:25
    giờ chúng ta biết Ebola có thể bị đánh bại
  • 4:25 - 4:29
    Khi cộng đồng làm việc cùng nhau
    cùng với những nhân viên y tế
  • 4:29 - 4:31
    đó là lúc bệnh dịch này có thể dừng lại
  • 4:31 - 4:35
    Nhưng bằng cách nào Ebola đã kết thúc
    ở nơi đầu tiên là hạt Lofa?
  • 4:35 - 4:40
    Chúng ta phải quay trở lại
    12 tháng trước khi bắt đầu dịch này.
  • 4:40 - 4:43
    Và như nhiều bạn biết,
    virus này đã không được phát hiện
  • 4:43 - 4:47
    nó không bị phát hiện từ 3 đến 4 tháng
    kể từ khi nó bùng phát
  • 4:47 - 4:49
    Bởi vì đây không phải là
    bệnh của Tây Phi,
  • 4:49 - 4:53
    Nó là bệnh của Trung Phi,
    một nửa lục địa phía xa
  • 4:53 - 4:55
    Người ta chưa hề thấy bệnh này bao giờ
  • 4:55 - 4:57
    Những nhân viên y tế chưa hề thấy
    bệnh này bao giờ
  • 4:57 - 4:59
    Họ đã không biết phải làm gì
  • 4:59 - 5:01
    và để khiến vấn đề
    trở nên phức tạp hơn
  • 5:01 - 5:06
    Virus đó tự tạo cho nó một triệu trứng,
    một kiểu biểu hiện
  • 5:06 - 5:08
    mà không giống như đặc thù của bệnh
  • 5:08 - 5:13
    Vì thế con người thậm chí không nhận ra
    Ebola, dù họ biết Ebola
  • 5:13 - 5:16
    Đó là lý do nó không bị phát hiện
    trong một thời gian
  • 5:16 - 5:20
    Nhưng trái ngược với niềm tin
    công chúng những ngày đó
  • 5:20 - 5:25
    một khi virus bị phát hiện,
    sự hỗ trợ tăng nhanh đột biến
  • 5:25 - 5:30
    MSF nhanh chóng thiết lập một trung tâm
    chữa trị Ebola tại khu vực, như bạn biết
  • 5:30 - 5:33
    Tổ chức sức khỏe thế giới và những đối tác
    mà nó làm việc cùng
  • 5:33 - 5:37
    cuối cùng đã triển khai hàng trăm người
    trong hai tháng sau đó
  • 5:37 - 5:39
    để có thể giúp theo dõi virus.
  • 5:39 - 5:43
    Vấn đề là, thưa quý vị,
    sau đó, virus này,
  • 5:43 - 5:47
    với tên gọi nổi tiếng, Ebola
    đã phát tán rất xa
  • 5:47 - 5:50
    Nó đã vượt qua một trong những
    phản ứng lớn nhất
  • 5:50 - 5:54
    mà cho đến nay được gắn với tên gọi
    sự bùng nổ Ebola
  • 5:54 - 5:56
    Đến giữa năm, không chỉ Guinea
  • 5:56 - 6:00
    mà cả Sierra Leone và Leberia
    cũng bị nhiễm
  • 6:00 - 6:05
    Virus đã trải rộng theo địa lý
    số lượng đã tăng lên
  • 6:05 - 6:10
    và tại thời điểm đó, không chỉ
    hàng trăm người bị nhiễm
  • 6:10 - 6:12
    và chết bởi bệnh này,
  • 6:12 - 6:15
    mà quan trọng,
    những người ứng phó đầu tiên
  • 6:15 - 6:18
    những người đến để cố gắng giúp
  • 6:18 - 6:21
    những nhân viên y tế,
    những người giúp đỡ khác
  • 6:21 - 6:23
    cũng bị ốm và chết rất nhiều
  • 6:24 - 6:27
    Tổng thống của những nước này
    nhận ra sự khẩn cấp
  • 6:27 - 6:30
    Họ gặp nhau ngay thời gian đó,
    họ đồng ý về hành động chung
  • 6:30 - 6:35
    và họ cùng nhau tạo một trung tâm hoạt
    động khẩn cấp liên kết tại Conakry
  • 6:35 - 6:39
    để cố gắng và làm việc cùng nhau nhằm kết
    thúc căn bệnh này
  • 6:39 - 6:42
    để triển khai những chiến thuật mà
    chúng ta đã đề cập
  • 6:42 - 6:46
    Nhưng điều xảy ra sau đó là những gì
    chúng tôi chưa từng nhìn thấy về Ebola
  • 6:46 - 6:50
    Điều xảy ra là virus hoặc
    ai đó có virus
  • 6:50 - 6:53
    lên máy bay, di chuyển sang nước khác
  • 6:53 - 6:57
    và lần đầu tiên, chúng tôi thấy
    ở một nước xa xôi
  • 6:57 - 7:00
    virus lại xuất hiện.
  • 7:00 - 7:04
    Lần này là ở Nigeria,
    tại đô thị đông đúc của Lagos,
  • 7:04 - 7:06
    21 triệu người.
  • 7:06 - 7:09
    Bây giờ virus đã ở trong môi trường
  • 7:09 - 7:13
    và như bạn có thể đoán được,
    một hồi chuông cảnh báo quốc tế
  • 7:13 - 7:17
    một mức độ liên quan quốc tế mà
    chúng tôi chưa thấy trong vài năm trở lại
  • 7:17 - 7:19
    gây ra bởi một bệnh dịch như thế này
  • 7:19 - 7:24
    Tổ chức sức khỏe thế giới ngay lập tức
    kêu gọi cùng nhau một kênh chuyên gia
  • 7:24 - 7:27
    xem xét tình hình, thông báo
    một tình huống khẩn cấp quốc tế
  • 7:27 - 7:32
    để làm điều đó, mong muốn là
    có một sự lan tỏa rộng lớn
  • 7:32 - 7:35
    về sự trợ giúp quốc tế để
    giúp những nước này
  • 7:35 - 7:39
    những nước đang trong khó khăn
    thời điểm đó
  • 7:39 - 7:42
    Nhưng điều chúng tôi thấy
    là một thứ rất khác
  • 7:42 - 7:46
    Có một vài phản hồi lớn
  • 7:46 - 7:51
    Số lượng quốc gia đến trợ giúp --
    nhiều tổ chức phi chính phủ, như bạn biết
  • 7:51 - 7:54
    nhưng cùng thời điểm, sự đối nghịch
    xảy ra ở nhiều nơi.
  • 7:54 - 7:58
    cảnh báo tăng lên, và rất nhanh
    những quốc gia này nhận ra
  • 7:58 - 8:03
    không những không nhận được hỗ trợ họ cần,
    mà ngày càng bị cô lập
  • 8:03 - 8:07
    Điều chúng tôi thấy là những chuyến bay
    thương mại đến những quốc gia này
  • 8:07 - 8:10
    và những người chưa từng bị
    phát hiện mắc virus
  • 8:10 - 8:12
    không còn được phép đi du lịch
  • 8:12 - 8:16
    Điều này hiển nhiên không chỉ gây
    khó khăn cho những nước liên quan
  • 8:16 - 8:18
    mà còn ảnh hưởng đến sự ứng phó
  • 8:18 - 8:21
    Những tổ chức đó cố gắng đưa người sang
  • 8:21 - 8:23
    cố gắng giúp họ ứng phó với bệnh dịch
  • 8:23 - 8:25
    thì không thể đưa người lên máy bay,
  • 8:25 - 8:28
    họ không thể đưa họ đến những quốc gia
    để có thể ứng phó.
  • 8:28 - 8:30
    Trong tình huống đó, thưa quý vị
  • 8:30 - 8:34
    một virus như Ebola được hưởng lợi.
  • 8:34 - 8:39
    Và điều chúng ta đã thấy cũng là một thứ
    chúng ta chưa từng thấy trước kia
  • 8:39 - 8:42
    Không chỉ virus tiếp tục phát tán
    ở những nơi đó
  • 8:42 - 8:45
    nơi chúng đã trở nên lây nhiễm,
    rồi sau đó bắt đầu bùng phát nhanh chóng
  • 8:45 - 8:48
    và chúng ta đã thấy số ca nhiễm
    mà bạn biết,
  • 8:48 - 8:51
    điều chúng ta chưa từng thấy trước kia
    trên một quy mô như thế
  • 8:51 - 8:54
    sự bùng nổ ghê gớm những ca nhiễm Ebola
  • 8:54 - 8:58
    không chỉ ở những nước hoặc khu vực
    đã bị lây nhiễm
  • 8:58 - 9:02
    và còn trải rộng và sâu hơn
    ở những quốc gia này
  • 9:02 - 9:05
    Thưa quý vị, một trong
    những vấn đề liên quan
  • 9:05 - 9:10
    tình trạng khẩn cấp quốc tế ở sức khỏe
    cộng đồng chúng ta từng thấy
  • 9:11 - 9:13
    Và điều đã xảy ra ở những nước này sau đó
  • 9:13 - 9:17
    nhiều bạn nhìn thấy trên truyền hình,
    qua báo chí,
  • 9:17 - 9:22
    chúng ta thấy hệ thống sức khỏe bắt đầu
    sụp đổ dưới sức nặng của dịch bệnh này
  • 9:22 - 9:27
    Chúng ta thấy trường học bắt đầu đóng cửa,
    thị trường không còn hoạt động,
  • 9:27 - 9:30
    không còn theo chức năng vốn dĩ
    ở những nước này
  • 9:30 - 9:34
    Chúng ta thấy thông tin và nhận thức
    sai lệch bắt đầu lan tràn
  • 9:34 - 9:38
    thậm chí nhanh hơn trong cộng đồng,
    trở nên báo động hơn
  • 9:38 - 9:39
    về tình huống này.
  • 9:39 - 9:43
    Họ bắt đầu tránh xa những người mà
    bạn nhìn thấy trong bộ quần áo không gian
  • 9:43 - 9:45
    người mà họ từng gọi,
    là những kẻ đã đến để giúp
  • 9:45 - 9:48
    Và khi tình huống
    trở nên thậm chí tồi tệ hơn
  • 9:48 - 9:51
    Những quốc gia phải ban bố
    tình trạng khẩn cấp
  • 9:51 - 9:56
    Lượng lớn người dân cần được cách ly tại
    vài khu vực, sau đó một vài thoát ra ngoài
  • 9:56 - 10:00
    Đó là một tình huống rất, rất đáng sợ.
  • 10:00 - 10:03
    Trên thế giới, nhiều người
    bắt đầu thắc mắc
  • 10:03 - 10:07
    liệu chúng ta có thể dừng Ebola khi nó
    bắt đầu phát tán như thế ?
  • 10:07 - 10:11
    Và họ bắt đầu hỏi, chúng ta thực sự biết
    về virus này như nào ?
  • 10:12 - 10:15
    Sự thực là chúng ta không hiểu về Ebola
    thực sự nhiều
  • 10:15 - 10:19
    Nó là một bệnh tương đối mới
    theo cách chúng ta biết về nó
  • 10:19 - 10:21
    Chúng ta mới biết về bệnh dịch
    trong 40 năm,
  • 10:21 - 10:25
    từ lần đầu nó xuất hiện
    ở Trung Phi năm 1976.
  • 10:25 - 10:28
    Nhưng thay vào đó, chúng ta biết nhiều thứ
  • 10:28 - 10:32
    Chúng ta biết rằng virus này
    có thể sống trong một loại dơi
  • 10:32 - 10:35
    Chúng ta biết nó có thể xâm nhập
    vào một quần thể người
  • 10:35 - 10:38
    khi chúng ta tiếp xúc với
    động vật hoang dại
  • 10:38 - 10:41
    mà đã bị nhiễm virus và có thể
    ốm vì nó.
  • 10:41 - 10:44
    Sau đó chúng ta biết rằng virus
    phát tán từ người sang người
  • 10:44 - 10:47
    thông qua dịch cơ thể (máu) bị nhiễm.
  • 10:47 - 10:48
    Và như bạn đã thấy,
  • 10:48 - 10:52
    chúng ta biết căn bệnh khủng khiếp
    mà sau đó nó gây ra ở người
  • 10:52 - 10:56
    khi chúng ta thấy bệnh này gây ra
    sốt nặng, tiêu chảy, nôn mửa,
  • 10:56 - 11:03
    và sau đó không may là 70% hoặc hơn
    những ca nhiễm đã chết.
  • 11:03 - 11:08
    Đây là căn bệnh rất nguy hiểm, suy nhược
    và chết người.
  • 11:08 - 11:13
    Nhưng mặc dù thực tế chúng ta không biết
    bệnh này trong một thời gian dài,
  • 11:13 - 11:17
    và chúng ta không biết mọi thứ về nó,
    chúng ta biết cách nào để dừng nó lại
  • 11:17 - 11:21
    Có 4 thứ quan trọng để dừng Ebola lại.
  • 11:21 - 11:25
    Đầu tiên và trên hết, cộng đồng
    phải hiểu về bệnh này,
  • 11:25 - 11:28
    họ phải hiểu bằng cách nào
    nó phát tán và làm sao dừng nó lại.
  • 11:28 - 11:33
    Và sau đó họ phải có khả năng phát hiện
    những trường hợp đơn lẻ,
  • 11:33 - 11:35
    mọi thông tin về những trường hợp đó,
  • 11:35 - 11:39
    và bắt đầu theo dõi chuỗi lây truyền
    để có thể dừng những chuỗi này lại.
  • 11:39 - 11:42
    Chúng ta phải có những trung tâm chữa trị,
    trung tâm đặc trị Ebola,
  • 11:42 - 11:45
    nơi những người làm việc được bảo vệ
  • 11:45 - 11:50
    và họ cố gắng cung cấp trợ giúp cho
    những người nhiễm bệnh
  • 11:50 - 11:52
    để những người này có thể
    sống sót qua bệnh.
  • 11:52 - 11:54
    Và sau đó với những người bị chết,
  • 11:54 - 12:00
    chúng ta phải đảm bảo an toàn, đồng thời
    có một quá trình chôn cất trang nghiêm
  • 12:00 - 12:04
    để không còn lây lan trong thời gian đó.
  • 12:05 - 12:09
    Chúng ta biết dừng Ebola bằng cách nào và
    với những công việc này, thưa quý vị.
  • 12:09 - 12:13
    Virus đã được dập tắt ở Nigeria
    bởi 4 chiến lược đó
  • 12:13 - 12:16
    và tất nhiên bởi
    những người thực hiện chúng
  • 12:16 - 12:20
    Nó được dập tắt ở Senegal, nơi nó phát tán
    và nhiều quốc gia khác
  • 12:20 - 12:23
    mà bị lây nhiễm bởi virus này,
    trong dịch bệnh này.
  • 12:23 - 12:27
    Không có nghi ngờ về việc những
    chiến thuật này thực sự tác dụng
  • 12:27 - 12:32
    Câu hỏi lớn, thưa quý vị, là liệu
    những chiến thuật này có thể tác dụng
  • 12:32 - 12:37
    trên quy mô này, trong tình huống này,
    với nhiều quốc gia bị ảnh hưởng
  • 12:37 - 12:40
    với sự lớn mạnh ghê gớm như bạn đã thấy
  • 12:40 - 12:45
    Đó là câu hỏi lớn chúng ta phải đối mặt
    chỉ hai hay ba tháng trước.
  • 12:45 - 12:49
    Hôm nay chúng ta biết câu trả lời
    cho câu hỏi đó.
  • 12:49 - 12:52
    Và chúng ta biết câu trả lời đó bởi vì
    công sức phi thường
  • 12:52 - 12:57
    của một nhóm phi thường NGO,
    của chính phủ, của lãnh đạo địa phương,
  • 12:57 - 13:01
    của những cơ quan liên hợp quốc và
    nhiều tổ chức thiện nguyện và khác nữa
  • 13:01 - 13:05
    đã đến và tham gia cuộc chiến để
    cố gắng dừng Ebola lại ở Tây Phi.
  • 13:05 - 13:08
    Nhưng điều phải được thực hiện ở đó
    lại hơi khác một chút
  • 13:08 - 13:11
    Những quốc gia này làm theo những cách
    tôi mới chỉ cho các bạn
  • 13:11 - 13:17
    cam kết cộng đồng, tìm kiếm ca nhiễm,
    truy vết thông tin vân vân,
  • 13:17 - 13:19
    và họ thay đổi quan niệm.
  • 13:19 - 13:21
    Có quá nhiều ca bệnh, họ tiếp cận nó
    theo một cách khác
  • 13:21 - 13:27
    Điều họ quyết định làm là họ sẽ cố gắng
    và làm chậm lại dịch bệnh này
  • 13:27 - 13:32
    bằng cách tạo ra nhanh nhiều giường nhất
    có thể ở những trung tâm trị liệu đặc biệt
  • 13:32 - 13:37
    để họ có thể ngăng bệnh phát tán
    từ những nơi bị nhiễm
  • 13:37 - 13:40
    Họ nhanh chóng thành lập
    rất nhiều đội chôn cất
  • 13:40 - 13:42
    để họ có thể đối phó an toàn
    với người chết
  • 13:42 - 13:44
    và bằng cách đó, họ cố gắng và
    làm chậm dịch bệnh này
  • 13:44 - 13:49
    để thấy liệu nó có thực sự được kiểm soát
    bằng cách tiếp cận thông thường
  • 13:49 - 13:51
    như tìm ca nhiễm và truy thông tin.
  • 13:51 - 13:55
    Khi tôi đến Tây Phi khoảng 3 tháng trước,
  • 13:55 - 13:58
    khi tôi ở đó
    điều tôi nhìn thấy thật là phi thường.
  • 13:58 - 14:03
    Tôi thấy tổng thống mở những trung tâm
    khẩn cấp để chống lại Ebola
  • 14:03 - 14:06
    để họ có thế điều phối và giám sát
    một cách trực tiếp
  • 14:06 - 14:10
    sự gia tăng trợ giúp quốc tế để cố gắng
    dừng bệnh dịch này.
  • 14:10 - 14:14
    Chúng ta thấy quân đội ở trong và ngoài
    những quốc gia này
  • 14:14 - 14:17
    đến để giúp xây dựng những trung tâm
    chữa trị Ebola
  • 14:17 - 14:20
    có thể được dùng để cách ly
    những người ốm.
  • 14:20 - 14:24
    Chúng ta thấy hội chữ thập đỏ làm việc với
    những đơn vị đối tác trên mặt đất ở đó
  • 14:24 - 14:30
    giúp đào tạo cộng đồng để họ có thể
    thực sự chôn cất an toàn người chết
  • 14:30 - 14:32
    theo một cách trang nghiêm.
  • 14:32 - 14:35
    Ta thấy các cơ quan U.N,
    chương trình lương thực thế giới
  • 14:35 - 14:37
    xây dựng chiếc cầu không vận khổng lồ
  • 14:37 - 14:41
    để có thể đưa người phản ứng đến mọi ngóc
    ngách trên đất nước một cách nhanh chóng
  • 14:41 - 14:44
    để có thể thực hiện những chiến thuật
    chúng tôi vừa nói đến
  • 14:44 - 14:47
    Điều chúng ta thấy, thưa quý vị, có thể
    là ấn tượng nhất
  • 14:47 - 14:50
    là việc làm đáng kinh ngạc của
    các chính phủ,
  • 14:50 - 14:53
    các lãnh đạo trong những quốc gia này,
    với cộng đồng
  • 14:53 - 14:56
    để cố gắng đảm bảo rằng người dân
    hiểu về bệnh dịch này
  • 14:56 - 15:02
    hiểu những điều phi thường họ phải làm
    nhằm cố gắng dừng Ebola.
  • 15:02 - 15:04
    Và kết quả, thưa quý vị,
  • 15:04 - 15:09
    chúng ta thấy một vài điều chúng ta
    không biết chỉ 2 hay 3 tháng trước,
  • 15:09 - 15:11
    liệu rằng nó có thể hay không.
  • 15:11 - 15:14
    Điều chúng tôi thấy là cái bạn thấy
    bây giờ trong biểu đồ này,
  • 15:14 - 15:17
    khi chúng tôi đánh giá chung lại vào 1.12
  • 15:17 - 15:21
    Điều chúng ta thấy là chúng ta có thể
    tác động vào vòng cung đó, để nói,
  • 15:21 - 15:23
    thay đổi sự phát triển bùng phát này
  • 15:23 - 15:27
    và mang lại một vài hi vọng về khả năng
    kiểm soát dịch bệnh này.
  • 15:27 - 15:31
    Vì nguyên nhân đó, thưa quý vị,
    tuyệt đối không có câu hỏi nào hiện tại
  • 15:31 - 15:37
    rằng liệu chúng ta có thể theo kịp
    dịch bệnh này ở Tây Phi và đánh bại Ebola.
  • 15:38 - 15:41
    Câu hỏi lớn nhất mà nhiều người đang hỏi
  • 15:41 - 15:43
    thậm chí khi đã nhìn thấy
    đường cong này,
  • 15:43 - 15:46
    "Chà, chờ một phút,
    thật tuyệt là bạn có thể làm chậm nó lại,
  • 15:46 - 15:48
    nhưng liệu bạn có thực sự
    đưa nó về 0 ?"
  • 15:48 - 15:51
    Chúng ta thực sự đã trả lời câu hỏi đó
    lúc bắt đầu buổi nói chuyện này,
  • 15:51 - 15:56
    khi tôi nhắc tới hạt Lofa ở Liberia.
  • 15:56 - 15:59
    Chúng tôi kể cho bạn câu chuyện
    bằng cách nào hạt Lofa ở vào tình huống
  • 15:59 - 16:02
    nơi họ không tìm ra Ebola
    trong 8 tuần.
  • 16:02 - 16:05
    Nhưng cũng có những câu chuyện tương tự
    từ những quốc gia khác.
  • 16:05 - 16:07
    Từ Gueckedou ở Guinea,
  • 16:07 - 16:12
    khu vực đầu tiên mà ca nhiễm đầu tiên
    được thực sự chữa trị.
  • 16:12 - 16:15
    Chúng tôi thấy rất, rất ít ca trong
    vài tháng cuối,
  • 16:15 - 16:20
    và ở đây tại Kenema, Sierra Leone,
    một vùng khác trong tâm dịch,
  • 16:20 - 16:23
    chúng ta đã không thấy virus
    trong hơn vài tuần --
  • 16:23 - 16:26
    một cách còn quá sớm để thông báo
    chiến thắng, dĩ nhiên,
  • 16:26 - 16:28
    nhưng chứng tỏ, thưa quý vị,
  • 16:28 - 16:32
    không những ta
    theo kịp với bệnh dịch,
  • 16:32 - 16:35
    mà bệnh dịch này có thể được đưa về 0.
  • 16:35 - 16:39
    Thử thách bây giờ, tất nhiên, là
    thực hiện điều này trên quy mô cần thiết
  • 16:39 - 16:44
    ngay tại ba nước này, và
    đó là một thử thách lớn.
  • 16:44 - 16:49
    Bởi vì khi bạn ở tại một thứ
    trong thời gian dài, trên quy mô này,
  • 16:49 - 16:53
    có hai mối đe dọa lớn khác
    đến nhập vào virus.
  • 16:53 - 16:56
    Thứ nhất là sự tự mãn,
  • 16:56 - 16:59
    nguy cơ là đường bệnh này bắt đầu cong,
  • 16:59 - 17:03
    truyền thông sẽ nhìn vào chỗ khác
    thế giới sẽ nhìn vào chỗ khác
  • 17:03 - 17:04
    Sự tự mãn luôn là một nguy cơ.
  • 17:04 - 17:09
    Và nguy cơ khác, tất nhiên, là khi bạn
    làm việc quá vất vả trong thời gian dài
  • 17:09 - 17:12
    và chỉ ngủ vài giờ suốt
    những tháng qua,
  • 17:12 - 17:15
    mọi người mệt mỏi, trở nên kiệt sức,
  • 17:15 - 17:19
    và những nguy cơ mới này
    bắt đầu trườn vào quá trình phản ứng.
  • 17:19 - 17:23
    Thưa quý vị, tôi có thể nói hôm nay
    tôi mới chỉ trở lại từ Tây Phi.
  • 17:23 - 17:27
    Người dân những quốc gia này,
    lãnh đạo những quốc gia này,
  • 17:27 - 17:28
    họ không tự mãn.
  • 17:28 - 17:32
    Họ muốn đưa Ebola về 0 tại quốc gia họ.
  • 17:32 - 17:36
    Và những người này, vâng, họ mệt,
    nhưng họ không kiệt sức.
  • 17:36 - 17:38
    Họ có năng lượng, họ có lòng can đảm,
  • 17:38 - 17:40
    họ có sức mạnh để hoàn thành điều này.
  • 17:40 - 17:43
    Điều họ cần, thưa quý vị,
    tại thời điểm này,
  • 17:43 - 17:47
    là sự hỗ trợ vững chắc
    của cộng đồng quốc tế,
  • 17:47 - 17:48
    đứng cùng với họ,
  • 17:48 - 17:53
    thúc đẩy và mang đến thậm chí nhiều
    trợ giúp lúc này để hoàn thành công việc.
  • 17:53 - 17:58
    Bởi vì kết thúc Ebola ngay lúc này tức là
    đảo ngược tình thế so với virus này
  • 17:58 - 18:00
    và bắt đầu săn tìm nó.
  • 18:00 - 18:05
    Nhớ rằng virus này, toàn bộ thảm họa này
    được bắt đầu với một ca nhiễm
  • 18:05 - 18:08
    và sẽ kết thúc với một ca nhiễm.
  • 18:08 - 18:12
    Nhưng nó sẽ chỉ kết thúc nếu những
    quốc gia đó có đủ những nhà dịch tễ học,
  • 18:12 - 18:17
    đủ nhân viên y tế, đủ nhân viên giao vận
    và đủ người làm việc với họ
  • 18:17 - 18:18
    có khả năng tìm ra mọi ca nhiễm,
    truy ra thông tiên liên lạc
  • 18:20 - 18:24
    và đảm bảo rằng bệnh dịch này
    dừng lại một lần và mãi mãi.
  • 18:24 - 18:28
    Thư quý vị, Ebola có thể bị đánh bại.
  • 18:28 - 18:32
    Bây giờ chúng tôi cần bạn đưa câu chuyện
    này đến những người nghe khác
  • 18:32 - 18:35
    và giải thích cho họ về ý nghĩa
    của việc đánh bại Ebola,
  • 18:35 - 18:39
    và quan trọng hơn, chúng tôi cần bạn
    ủng hộ những người
  • 18:39 - 18:43
    có thể giúp chúng tôi mang những nguồn lực
    cần thiết đến những quốc gia này
  • 18:43 - 18:45
    để đánh bại bệnh dịch này.
  • 18:45 - 18:49
    Có rất nhiều người ngoài kia sẽ
    sống sót và khỏe mạnh,
  • 18:49 - 18:52
    nhờ những gì bạn làm để giúp
    chúng tôi đánh bại Ebola.
  • 18:52 - 18:54
    Cảm ơn.
  • 18:54 - 18:57
    (Khán giả vỗ tay)
Title:
Nhân loại và Ebola. Những chiến lược chiến thắng trong một cuộc chiến tranh khủng khiếp
Speaker:
Bruce Aylward
Description:

"Ebola đe dọa mọi thứ tạo nên chúng ta", Bruce Aylward của tổ chức sức khỏe thế giới nói. Với thái độ bình thản, ông ấy chỉ ra cho chúng ta biết về cách thức đại dịch Ebola bùng nổ - và bằng cách nào cảnh bảo quốc tế chỉ khiến vấn đề lan ra theo cấp số nhân. Ông chia sẻ 4 chiến lược quan trọng để chống lại Ebola - và bằng cách nào chúng thành công, bắt nguồn từ Hạt Lofa, Liberia, là trung tâm của dịch nhưng không có một ca mới nào được ghi nhận trong nhiều tuần qua. Cuộc chiến chống lại Ebola không thắng, ông nhấn mạnh, nhưng nếu chúng ta hành động đúng, chúng ta có thể nhìn một cách lạc quan về khả năng của chúng ta trong cuộc chiến chống lại bệnh dịch.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
19:11

Vietnamese subtitles

Revisions