< Return to Video

Diane Kelly: Penis anatomisi hakkinda bilmediklerimiz

  • 0:00 - 0:02
    Partilere gittiğimde
  • 0:02 - 0:03
    insanların bir bilim insanı olduğumu
  • 0:03 - 0:04
    ve seks üzerine çalıştığımı
  • 0:04 - 0:08
    anlamaları çok sürmüyor.
  • 0:08 - 0:12
    Sonra sorular almaya başlyorum.
  • 0:12 - 0:16
    Ve bu sorular genelde çok belirli bir formatta oluyor.
  • 0:16 - 0:17
    "Bir arkadaşım bana dedi ki"
  • 0:17 - 0:19
    diye başlayıp,
  • 0:19 - 0:21
    "Bu doğru mu?"
  • 0:21 - 0:23
    diye bitiriyorlar.
  • 0:23 - 0:24
    Ve memnuniyetle söylüyorum ki
  • 0:24 - 0:26
    çoğu zaman onları cevaplayabiliyorum
  • 0:26 - 0:28
    ama bazen "Gerçekten üzgünüm,
  • 0:28 - 0:29
    ama bilmiyorum çünkü
  • 0:29 - 0:30
    o tarz bir doktor değilim."
  • 0:30 - 0:33
    demem gerekiyor.
  • 0:33 - 0:35
    Yani, klinisyen değilim
  • 0:35 - 0:38
    anatomi üzerine karşılaştırmalı çalışan bir biyoloğum.
  • 0:38 - 0:41
    Ve benim işim çoğunuz gibi bir şey yanlış gittiğinde
  • 0:41 - 0:45
    onu nasıl düzeltileceğine bakmaktansa,
  • 0:45 - 0:46
    çok sayıda farklı türdeki hayvanları incelemek
  • 0:46 - 0:48
    ve her şey olması gerektiği gibi gidiyorken
  • 0:48 - 0:49
    dokularının ve organlarının
  • 0:49 - 0:51
    nasıl çalıştığını anlamak.
  • 0:51 - 0:53
    Ve yaptığım şey, bu türlerin temel biyolojik sorunlar
  • 0:53 - 0:55
    için geliştirdikleri çözümlerdeki
  • 0:55 - 0:57
    benzerlikleri ve farklılıkları incelemek.
  • 0:57 - 0:59
    Bugün, burada, bu çalışmanın
  • 0:59 - 1:03
    sadece belli bir kesime hitap eden
  • 1:03 - 1:04
    ve üniversitelerimizde karşılaşabileceğimiz
  • 1:04 - 1:06
    bir fildişi kule aktivitesi olmadığını;
  • 1:06 - 1:08
    türler, doku tipleri ve organ sistemleri üzerine
  • 1:08 - 1:11
    yürütülen bu geniş çaplı çalışmanın
  • 1:11 - 1:12
    insan sağlığına dair doğrudan anlamlar taşıyan
  • 1:12 - 1:16
    bir kavrayış yaratabileceğini tartışmak için bulunuyorum.
  • 1:16 - 1:18
    Ve bu benim hem beyindeki cinsiyet farklılıklarını ,
  • 1:18 - 1:20
    hem de daha olgun olup,
  • 1:20 - 1:22
    penisin anatomisi ve fonksiyonunu ele alan
  • 1:22 - 1:25
    çalışmalarım için geçerli.
  • 1:25 - 1:27
    Evet artık partilerde neden eğlenceli olduğumu biliyorsunuz.
  • 1:27 - 1:28
    (Gülüşmeler)
  • 1:28 - 1:31
    Bugün size kendi penis çalışmalarımdan,
  • 1:31 - 1:32
    herhangi bir organ sistemi üzerindeki
  • 1:32 - 1:34
    bir çalışmanın, bambaşka bir organ
  • 1:34 - 1:36
    sistemini anlamaya nasıl yardımcı olabileceği
  • 1:36 - 1:39
    ile ilgili bir örnek vereceğim.
  • 1:39 - 1:42
    Şimdi eminim ki buradaki izleyicilerin hepsi penisin
  • 1:42 - 1:45
    bir bireyden başka bir bireye sperm transfer etmekle görevli
  • 1:45 - 1:49
    yapılar olduğunu biliyordur -- Çünkü geçen hafta
  • 1:49 - 1:50
    bunu 9 yaşındaki çocuğuma anlatmak zorunda kaldım.
  • 1:50 - 1:52
    Arkamdaki slayt oldukça
  • 1:52 - 1:53
    yüzeysel bir şekilde bunun
  • 1:53 - 1:55
    hayvanlarda ne kadar yaygın olduğunu gösteriyor.
  • 1:55 - 1:57
    İnanılmaz bir anatomik çeşitlilik söz konusu.
  • 1:57 - 2:01
    Adaleli tüpler, modifiye olmuş bacaklar, yüzgeçler
  • 2:01 - 2:05
    ve aynı şekilde memelilerde görünen ve hepimizin aşina olduğu --
  • 2:05 - 2:07
    ya da yarımızın -- etli,
  • 2:07 - 2:09
    bükülemeyen, silindirik yapılar.
  • 2:09 - 2:11
    (Gülüşmeler)
  • 2:11 - 2:14
    Ve bence bu muazzam çeşitliliğe tanık olmamızın
  • 2:14 - 2:17
    nedeni, bunun çok temel bir biyolojik probleme
  • 2:17 - 2:19
    oldukça etkili bir çözüm getirmesi:
  • 2:19 - 2:22
    Spermi öyle bir pozisyona getirmek ki,
  • 2:22 - 2:25
    yumurtalarla buluşabilsin ve zigot oluşturabilsin.
  • 2:25 - 2:28
    Şimdi. Penis aslında iç döllenme için gerçekten gerekli değil,
  • 2:28 - 2:31
    ama iç döllenme evrimleştiğinde
  • 2:31 - 2:33
    penis de genelde geride kalmaz.
  • 2:33 - 2:37
    Ve bunun hakkında konuşmaya başladığımda en sık aldığım soru şu:
  • 2:37 - 2:40
    "Bu konuyla ilgili olmanızın sebebi ne?"
  • 2:40 - 2:44
    Cevabım iskeletler.
  • 2:44 - 2:47
    İskeletle penisin birbiriyle çok da alakalı
  • 2:47 - 2:49
    olduğunu düşünmezsiniz.
  • 2:49 - 2:51
    Çünkü iskeletlerin hız ya da güç üreten
  • 2:51 - 2:52
    sert kaldıraç sistemleri
  • 2:52 - 2:54
    olduklarını düşünmeye eğilimliyiz.
  • 2:54 - 2:58
    Bir üniversite öğrencisi olarak, dinozor paleontolojisiyle
  • 2:58 - 3:00
    birlikte ilk biyolojik araştırma girişimim de
  • 3:00 - 3:02
    aynen bu yöndeydi.
  • 3:02 - 3:05
    Ama sonradan master programına katıldığımda,
  • 3:05 - 3:08
    gerçekten iskeletsel fonksiyona dair bilgimizi
  • 3:08 - 3:11
    geliştirecek bir bitirme tezi bulmak istiyordum.
  • 3:11 - 3:12
    Birçok farklı şey denedim.
  • 3:12 - 3:14
    Birçoğu sonuç vermedi.
  • 3:14 - 3:16
    Ama sonra bir gün memeli penisi
  • 3:16 - 3:18
    hakkında düşünmeye başladım.
  • 3:18 - 3:22
    Gerçekten çok garip bir yapı.
  • 3:22 - 3:24
    İç döllenmede kullanılmadan önce,
  • 3:24 - 3:26
    mekanik tutumun çok dramatik bir biçimde
  • 3:26 - 3:28
    değişmesi gerekiyor.
  • 3:28 - 3:30
    Çoğunlukla esnek bir organ.
  • 3:30 - 3:31
    Rahatça bükülebilir.
  • 3:31 - 3:33
    Fakat cinsel birleşme esnasındaki
  • 3:33 - 3:35
    kullanımından önce,
  • 3:35 - 3:36
    sertleşmesi ve bükülmesinin
  • 3:36 - 3:38
    zor olması gerekiyor.
  • 3:38 - 3:40
    Bir de bunun üstüne, çalışması da gerekiyor.
  • 3:40 - 3:43
    İşlevini yerine getiremeyen reproduktif bir sistem
  • 3:43 - 3:47
    yavrusu olmayan bir birey üretir,
  • 3:47 - 3:50
    ve bu birey daha sonra gen havuzundan atılır.
  • 3:50 - 3:52
    Ben de düşündüm ki, "Burada
  • 3:52 - 3:55
    iskeletsel bir yapıya ihtiyaç duyan bir sistem var --
  • 3:55 - 3:59
    Bunun gibi değil,
  • 3:59 - 4:02
    ama bunun gibi --
  • 4:02 - 4:04
    çünkü işlevsel olarak
  • 4:04 - 4:06
    iskelet dediğimiz, dokuyu destekleyen
  • 4:06 - 4:09
    ve gücü ileten her sistemdir.
  • 4:09 - 4:11
    Bu toprak solucanı gibi hayvanların,
  • 4:11 - 4:13
    aslında çoğu hayvanın,
  • 4:13 - 4:14
    dokularını kemiklerin üzerine
  • 4:14 - 4:16
    sararak korumadıklarını önceden biliyordum.
  • 4:16 - 4:18
    Daha çok güçlendirilmiş su balonu gibiler.
  • 4:18 - 4:22
    Bizim hidrostatik iskelet dediğimiz bir iskelet kullanıyorlar.
  • 4:22 - 4:24
    Hidrostatik bir iskeletin
  • 4:24 - 4:26
    iki elementi vardır.
  • 4:26 - 4:28
    İskeletsel destek basınçlandırılmış bir sıvıyla
  • 4:28 - 4:30
    onu çevreleyen, gergin ve fibriller
  • 4:30 - 4:32
    tarafından desteklenen bir duvar
  • 4:32 - 4:36
    arasındaki etkileşimden geliyor.
  • 4:36 - 4:39
    Ve bu etkileşim çok önemli.
  • 4:39 - 4:42
    iki element de olmadan destek olmaz.
  • 4:42 - 4:43
    Elinizde onu çevreleyecek
  • 4:43 - 4:45
    bir duvarı olmayan bir sıvınız varsa
  • 4:45 - 4:47
    ve ona basınç uygularsanız,
  • 4:47 - 4:49
    o zaman sadece bir su birikintiniz olur.
  • 4:49 - 4:51
    Sadece içinde duvarlara basınç
  • 4:51 - 4:52
    uygulayacak sıvı bulunman duvara sahipseniz,
  • 4:52 - 4:54
    o zaman da küçük bir ıslak beziniz oluyor.
  • 4:54 - 4:57
    Penisin bu enine kesitine baktığınızda
  • 4:57 - 4:59
    hidrostatik iskeletin bir çok
  • 4:59 - 5:01
    ayırıcı özelliğini görebilirsiniz.
  • 5:01 - 5:03
    Merkezinde süngersi, sertleşebilir
  • 5:03 - 5:04
    ve sıvıyla -- yani kanla -- dolu olup,
  • 5:04 - 5:07
    aynı zamanda sert yapısal proteinler olan
  • 5:07 - 5:09
    kolajen bakımından zengin bir dokuyla çevrili
  • 5:09 - 5:13
    başka bir doku var.
  • 5:13 - 5:16
    Ama bu projeye ilk başladığım zamanlar,
  • 5:16 - 5:19
    ereksiyon için bulabildiğim en iyi açıklama şuydu:
  • 5:19 - 5:23
    Duvar bu süngersi dokuları kaplıyordu,
  • 5:23 - 5:25
    süngersi dokular kanla doluyordu,
  • 5:25 - 5:28
    basınç artıyordu ve voila! Ereksiyon gerçekleşiyordu.
  • 5:28 - 5:32
    Bu bana genişlemeyi açıklıyordu --
  • 5:32 - 5:36
    aslında mantıklı: daha çok sıvı, genişleyen dokular --
  • 5:36 - 5:39
    ama ereksiyonu açıklamıyordu.
  • 5:39 - 5:43
    Çünkü bu açıklamada yapının zor bükülebilir olmasıyla
  • 5:43 - 5:46
    alakalı bir mekanizma söz konusu değildi.
  • 5:46 - 5:48
    Ve hiç kimse sistematik olarak duvar dokusuna bakmamıştı.
  • 5:48 - 5:51
    Ben de düşündüm ki, duvar dokusu iskelet için önemli.
  • 5:51 - 5:53
    Dolayısıyla açıklamanın bir parçası olmalı.
  • 5:53 - 5:56
    İşte bu nokta lisans üstü danışmanımın
  • 5:56 - 5:58
    "Oo! Dur. Yavaşla"
  • 5:58 - 6:02
    dediği noktaydı.
  • 6:02 - 6:05
    Çünkü altı ay boyunca bundan bahsetmemden sonra,
  • 6:05 - 6:07
    sanırım sonunda bu penis olayı
  • 6:07 - 6:10
    hakkında gerçekten ciddi olduğumu anladı.
  • 6:10 - 6:13
    (Gülüşmeler)
  • 6:13 - 6:15
    Ve beni oturttu ve uyardı.
  • 6:15 - 6:17
    "Bu yolda dikkatli ol. Bu projenin bir sonuç
  • 6:17 - 6:20
    vereceğinden emin değilim" dedi.
  • 6:20 - 6:22
    Çünkü tuzağa düşmemden korkuyordu.
  • 6:22 - 6:27
    Sosyal açıdan utandırıcı olan ve ona göre
  • 6:27 - 6:29
    cevabı çok da ilginç olmayabilecek bir
  • 6:29 - 6:32
    soru üzerine konuşuyordum.
  • 6:32 - 6:33
    Bu da şu yüzdendi:
  • 6:33 - 6:35
    Bu noktaya kadar doğada
  • 6:35 - 6:37
    bulduğumuz her hidrostatik iskelet aynı
  • 6:37 - 6:39
    temel elementlere sahipti.
  • 6:39 - 6:40
    Merkezde sıvısı,
  • 6:40 - 6:42
    ve onu çevreleyen duvarı vardı,
  • 6:42 - 6:45
    ve destekleyici lifler iskeletin boyuna
  • 6:45 - 6:47
    olan eksen üzerinde çaprazlanmış
  • 6:47 - 6:49
    helezonlar şeklinde düzenlenmişti.
  • 6:49 - 6:51
    Arkamdaki görsel
  • 6:51 - 6:52
    bu çapraz helezonik iskelet
  • 6:52 - 6:54
    dokusundan bir parçayı gösteriyor
  • 6:54 - 6:57
    ve duvarın yüzeyine bakacağınız şekilde kesilmiş.
  • 6:57 - 6:58
    Ok iskeletin boyuna olan ekseni gösteriyor.
  • 6:58 - 7:00
    Ve biri mavi biri sarı olmak üzere,
  • 7:00 - 7:02
    sağlı sollu açılarla yerleşmiş
  • 7:02 - 7:05
    iki adet lif katmanı görebilirsiniz.
  • 7:05 - 7:07
    Ve eğer bu liflerin çok küçük bir kısmına bakıyor olmasaydınız
  • 7:07 - 7:10
    bu lifler iskeletin boyuna olan ekseninin
  • 7:10 - 7:12
    etrafında helezonlar oluşturuyor olacaktı --
  • 7:12 - 7:14
    içine parmaklarınızı soktuğunuzda, parmaklarınızın
  • 7:14 - 7:16
    sıkıştığı Çinli parmak kapanı gibi.
  • 7:16 - 7:19
    Bu iskeletler, şimdi göstereceğim filmdeki gibi,
  • 7:19 - 7:21
    çok belirli tutumlara sahipler.
  • 7:21 - 7:22
    Bu, şişmiş bir
  • 7:22 - 7:24
    balonu bir parça kumaşla kaplayarak
  • 7:24 - 7:27
    yaptığım bir iskelet modeli.
  • 7:27 - 7:28
    Kumaş çapraz kesili.
  • 7:28 - 7:31
    Liflerin helezonik bir biçimde sarıldığını görebiliyorsunuz
  • 7:31 - 7:35
    ve bu lifler iskelet hareket ettikçe yer değiştirebiliyorlar;
  • 7:35 - 7:37
    bu da demek oluyor ki iskelet esnek.
  • 7:37 - 7:39
    Dahili ya da harici herhangi bir güç karşısında
  • 7:39 - 7:43
    uzuyor, kısalıyor ve kolayca bükülebiliyor.
  • 7:43 - 7:44
    Danışmanımın endişesi penisteki
  • 7:44 - 7:46
    duvar dokusunun başka herhangi
  • 7:46 - 7:48
    bir hidrostatik iskeletle aynı olmasıyla ilgiliydi.
  • 7:48 - 7:50
    Nasıl bir katkıda bulunacaksın?
  • 7:50 - 7:52
    Biyoloji bilgimize yeni
  • 7:52 - 7:53
    katacağın şey ne olacak?
  • 7:53 - 7:57
    Ve kendi kendime "Evet, çok önemli bir noktaya parmak bastı." dedim
  • 7:57 - 7:58
    Ve bunun üzerine çok, ama çok düşündüm.
  • 7:58 - 8:00
    Bir şey beni rahatsız etmeye devam ediyordu,
  • 8:00 - 8:03
    o da şuydu ki; penis işlevini yerine
  • 8:03 - 8:05
    getiriyorken bükülmüyor.
  • 8:05 - 8:07
    (Gülüşmeler)
  • 8:07 - 8:10
    İlginç bir şey olması gerekiyordu.
  • 8:10 - 8:13
    Kalktım, duvar dokusu topladım,
  • 8:13 - 8:15
    erekte olacak şekilde hazırladım,
  • 8:15 - 8:17
    böldüm, cama koydum
  • 8:17 - 8:20
    ve mikroskopa yerleştirdim.
  • 8:20 - 8:25
    Beklediğim, bir çeşit çaprazlanmış kolajen helezonları görmekti.
  • 8:25 - 8:27
    Ama onun yerine bunu gördüm.
  • 8:27 - 8:30
    Bir iç bir de dış katman var.
  • 8:30 - 8:33
    Oklar yine iskeletin boyuna olan ekseni gösteriyor.
  • 8:33 - 8:35
    Buna gerçekten şaşırmıştım.
  • 8:35 - 8:36
    Bunu gösterdiğim herkes de
  • 8:36 - 8:38
    aynı şekilde şaşırıyordu.
  • 8:38 - 8:39
    Peki neden herkes buna şaşırıyordu?
  • 8:39 - 8:42
    Çünkü teoride hidrostatik bir iskeletteki
  • 8:42 - 8:45
    lifleri yerleştirmenin farklı bir yolu
  • 8:45 - 8:48
    olduğunu biliyorduk.
  • 8:48 - 8:50
    İskeletin boyuna olan eksene 0 ve 90
  • 8:50 - 8:54
    dereceyle duran lifler gibi.
  • 8:54 - 8:58
    Olay şu; bunu kimse daha önce doğada görmemişti.
  • 8:58 - 9:00
    Ve ben şimdi onlardan birine bakıyordum.
  • 9:00 - 9:03
    Liflerin bu belirli yönlenmeleri,
  • 9:03 - 9:06
    iskelete çok, çok farklı bir tutum kazandırıyordu.
  • 9:06 - 9:07
    Size bire bir aynı materyalden
  • 9:07 - 9:09
    yapılmış bir model göstereceğim.
  • 9:09 - 9:11
    Aynı pamuklu kumaştan, aynı balondan,
  • 9:11 - 9:15
    aynı iç basınçtan yapılmış olacak.
  • 9:15 - 9:17
    Tek farkı, liflerin
  • 9:17 - 9:20
    farklı düzenlenmiş olması.
  • 9:20 - 9:22
    Ve görüyorsunuz ki, çapraz helezonik modelin aksine,
  • 9:22 - 9:25
    bu model uzamaya, daralmaya ve bükülmeye
  • 9:25 - 9:27
    karşı koyuyor.
  • 9:27 - 9:28
    Şimdi bunun bize söylediği,
  • 9:28 - 9:30
    duvar dokularının damar dokularını sadece
  • 9:30 - 9:32
    kaplamaktan çok daha fazlasını yaptıkları.
  • 9:32 - 9:36
    Penis iskeletinin tamamlayıcı bir parçalarılar.
  • 9:36 - 9:38
    Erektil dokunun etrafındaki duvar olmasaydı,
  • 9:38 - 9:40
    bu şekilde güçlendirilmeseydi,
  • 9:40 - 9:42
    şekil değişirdi,
  • 9:42 - 9:44
    ama şişmiş penis bükülmeye karşı koyamazdı
  • 9:44 - 9:46
    ve ereksiyon gerçekleşmezdi.
  • 9:46 - 9:49
    Bu, insanlarda da yapılmış tıbbi uygulamalar
  • 9:49 - 9:50
    sonucu kazanılmış bir gözlem,
  • 9:50 - 9:53
    ama fikrimce çok geniş bir çapta geçerlilik gösteriyor,
  • 9:53 - 9:56
    protez, elastik robot tasarımlarında,
  • 9:56 - 9:57
    aslında şekil değişimi
  • 9:57 - 10:00
    ve sertliğin önemli olduğu her alanda.
  • 10:00 - 10:02
    Evet toparlamak gerekirse:
  • 10:02 - 10:03
    Yirmi yıl önce
  • 10:03 - 10:05
    üniversite danışmanım bana,
  • 10:05 - 10:07
    okula gidip kendisine "Ben aslında
  • 10:07 - 10:08
    anatomiyle ilgileniyorum." dediğimde
  • 10:08 - 10:10
    "Anatomi ölü bir bilim." demişti.
  • 10:10 - 10:13
    Daha çok yanılamazdı.
  • 10:13 - 10:15
    Gerçekten hala vücudumuzun normal yapısı
  • 10:15 - 10:18
    ve çalışma şekliyle ilgili öğrenecek çok şey olduğuna inanıyorum.
  • 10:18 - 10:21
    Sadece genetik ve moleküler biyolojiyle ilgili olanları değil,
  • 10:21 - 10:25
    etimiz kemiğimizle ilgili olanları.
  • 10:25 - 10:26
    Zamanımız limitli.
  • 10:26 - 10:28
    Çoğunlukla bir hastalığa, bir modele,
  • 10:28 - 10:30
    bir probleme odaklanıyoruz.
  • 10:30 - 10:31
    Ama benim deneyim, gereken zamanı
  • 10:31 - 10:33
    kullanıp, fikirleri sistemler arasında
  • 10:33 - 10:35
    uygulamayı ve bunun bizi nereye
  • 10:35 - 10:37
    götüreceğini izlemeyi öneriyor.
  • 10:37 - 10:41
    Nihayetinde, eğer omurgasız iskeletler bize
  • 10:41 - 10:42
    memelilerin üreme sistemleri
  • 10:42 - 10:44
    ile ilgili bir farkındalık sağlarsa,
  • 10:44 - 10:49
    gizlenmiş ve bulunmayı bekleyen
  • 10:49 - 10:51
    birçok vahşi ve üretken bağlantılar kurulabilir.
  • 10:51 - 10:53
    Teşekkür ederim.
  • 10:53 - 10:56
    (Alkış)
Title:
Diane Kelly: Penis anatomisi hakkinda bilmediklerimiz
Speaker:
Diane Kelly
Description:

Anatomiyle işimiz bitmedi. Genomik, proteomik ve hücre biyolojisi hakkında muazzam bir bilgi birikimimiz var, ama Diane Kelly'nin TEDMED'de açıkladığı üzere, insan vücudu hakkında hala öğrenmekte oldugumuz temel şeyler mevcut. Örnek: Memeli ereksiyonu nasıl gerçekleşiyor?

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
11:20

Turkish subtitles

Revisions