Sabi Ken Robinson ang paaralan ang pumupuksa ng pagkamalikhain
-
0:00 - 0:07Magandang umaga. Kamusta kayo? Magaling, di ba?
-
0:07 - 0:11Natangay ako ng buong pangyayari.
-
0:11 - 0:15Sa totoo, ako'y aalis na. (Tawanan)
-
0:15 - 0:19Merong naging tatlong paksa, di ba?
-
0:19 - 0:23na inikutan ng komperensya, na may kinalaman
-
0:23 - 0:25sa aking nais talakayin.
-
0:25 - 0:29Una, ang pambihirang katibayan ng pagkamalikhain ng tao
-
0:29 - 0:32sa lahat ng pagtatanghal na nakita natin
-
0:32 - 0:35at sa lahat ng mga tao na narito. Iba-iba nga lang
-
0:35 - 0:38at ang lawak nito. Ang pangalawa ay
-
0:38 - 0:41tayo'y nasa sitwasyong di natin alam kung anong mangyayari
-
0:41 - 0:43sa hinaharap. Walang ideya
-
0:43 - 0:45kung anong kalalabasan.
-
0:45 - 0:48Ako ay interesado sa edukasyon --
-
0:48 - 0:51talaga, natuklasan ko na ang lahat ay interesado sa edukasyon.
-
0:51 - 0:53Kayo rin 'di ba? Nakakatuwang malaman.
-
0:53 - 0:56Kung ikaw ay nasa handaang panghapuntan, at sinabi mong
-
0:56 - 0:59nagtra-trabaho ka sa edukasyon --
-
0:59 - 1:06katunayan, hindi ka madalas sa mga handaang panghapunan, kung dito ka nagtratrabaho.
-
1:06 - 1:09(Tawanan) Hindi ka iimbitahan.
-
1:09 - 1:14At di ka na iimbitahain pang muli, kataka-taka. Iyon ay kakaiba sa akin.
-
1:14 - 1:16Subalit kung ikaw ay naimbitahan, at sinabi mo sa iba,
-
1:16 - 1:18alam mo, tatanong nila, "Anong trabaho mo?"
-
1:18 - 1:20at sasabihin mong nagtratrabaho ka sa edukasyon,
-
1:20 - 1:24makikita mo ang pamumutla ng kanilang mukha. Na parang,
-
1:24 - 1:30"Dios ko," alam mo, "Bakit ako? Kaisa-isang gabi ko sa isang linggo." (Tawanan)
-
1:30 - 1:32Kung itatanong mo ang kanilang edukasyon,
-
1:32 - 1:34ku-kwelyuhan ka na nila. Dahil isa ito sa mga bagay
-
1:34 - 1:37na maselang usapin, tama?
-
1:37 - 1:40Parang relihiyon, at pera at ibang bagay.
-
1:40 - 1:44May malaki akong interes sa edukasyon, at sa tingin ko lahat tayo.
-
1:44 - 1:46May malaki tayong personal na interes dito,
-
1:46 - 1:49marahil dahil ang edukasyon ang nakatakdang
-
1:49 - 1:52magdadala sa atin sa bukas na di natin alam.
-
1:52 - 1:55Kung iisipin mo, ang mga batang papasok sa paaralan sa taong ito
-
1:55 - 2:01ay mag-reretiro sa 2065. Walang nakakaalam--
-
2:01 - 2:04sa kabila ng lahat ng ating namalas sa nakaraang apat na araw--
-
2:04 - 2:06kung ano ang magiging itsura ng mundo
-
2:06 - 2:08sa loob ng limang taon. At subalit dapat na
-
2:08 - 2:11tinuturuan natin sila para doon. Kaya ang walang kaalaman
-
2:11 - 2:13ay pambihira.
-
2:13 - 2:15At ang ikatlong bahagi nito ay
-
2:15 - 2:20tayong lahat ay sumasang-ayon, gayunman, na
-
2:20 - 2:23ang mga bata ay may pambihirang kapasidad na taglay --
-
2:23 - 2:25kapasidad sa bagong bagay. Ibig kong sabihin, Si Sirena kagabi ay kamangha-mangha,
-
2:25 - 2:28di ba? Ang makita ang kanyang kakayanan.
-
2:28 - 2:33siya ay bukod-tangi, subalit hindi lamang sya ang
-
2:33 - 2:36bukod-tangi sa mundo ng kabataan.
-
2:36 - 2:39Ang ating natunghayan ay isang tao na may kakaibang dedikasyon
-
2:39 - 2:41nalaman ang talento. Sa aking palagay,
-
2:41 - 2:43lahat ng mga bata ay talento
-
2:43 - 2:45At atin itong nilulustay, ng walang pakundangan.
-
2:45 - 2:48Kaya nais kong talakayin ang edukasyon at
-
2:48 - 2:51nais kong pagusapan ang pagkamalikhain. Ako ay naninniwala na
-
2:51 - 2:54magkasing-halaga ang karunungan bumasa at sumulat sa pagkamalikhain,
-
2:54 - 2:58at dapat natin itong ituring sa parehong estado.
-
2:58 - 3:06(Palakpakan) Salamat. Yun na yun, sya nga pala.
-
3:06 - 3:10Maraming salamat. (Tawanan) Labing-limang minuto pa.
-
3:10 - 3:17Well, Ako ay ipinanganak.... hindi (Tawanan)
-
3:17 - 3:21Kamakailan ay may narinig akong kwento -- Gustong-gusto ko itong kinukwento --
-
3:21 - 3:25isang batang babae sa leksiyon ng pagguhit. Anim na taon
-
3:25 - 3:27at sya ay nasa may likuran ng klase, gumuguhit,
-
3:27 - 3:29at sabi ng guro ang maliit na batang babae ito ay bibihirang
-
3:29 - 3:33nagbibigay pansin, at sa leksiyon ng pagguhit na ito siya ay nagbigay pansin.
-
3:33 - 3:35Nabighani ang guro at lumapit siya sa kanya
-
3:35 - 3:38at nagtanong, "Anong ginagawa mo?"
-
3:38 - 3:41At ang sabi ng batang babaek, "Gumuguhit ako ng larawan ng Diyos."
-
3:41 - 3:44At sabi ng guro, "Pero walang nakaka-alam ng itsura ng Dios"
-
3:44 - 3:51At sabi ng batang babae, "Maya-maya lang malalaman nila"
-
3:51 - 3:52(Tawanan)
-
3:52 - 3:57Noong ang aking anak ay apat na taon sa Inglatera --
-
3:57 - 4:00katunayan siya ay apat na taon kahit saan, para maging matapat (Tawanan)
-
4:00 - 4:06Kung kami'y magiging strikto tungkol dito, kahit saan siya pumunta, apat na taon siya noong taon na iyon.
-
4:06 - 4:08Siya ay nasa Nativity play.
-
4:08 - 4:11Naaalala ninyo pa ba ang kwento? Hindi, ito ay napakalaki.
-
4:11 - 4:14Ito ay napakalaking kwento. Ginawaan nga ito ng karugtong ni Mel Gibson.
-
4:14 - 4:19Maaaring napanood nyo na: "Nativity II." Pero nakuha ni James ang parte ni Joseph,
-
4:19 - 4:22na aming lubos na ikinasiya.
-
4:22 - 4:24Ibinilang namin itong isa sa mga pangunahing bahagi.
-
4:24 - 4:26Siksik ang lugar ng mga naka T-shirt ng:
-
4:26 - 4:29"James Robinson ay si Joseph!" (Tawanan)
-
4:29 - 4:31Hindi nya kailangan magsalita, alam nyo
-
4:31 - 4:34yung papasok ang tatlong hari. May mga bitbit na mga regalo,
-
4:34 - 4:36at bitbit nila ang ginto, kamanyang at mira.
-
4:36 - 4:38Ito ay talagang nangyari. Nakaupo kami
-
4:38 - 4:40tingin ko hindi nila nasunod ang pagkasunod-sunod
-
4:40 - 4:42dahil tinanong namin ang isang batang lalake pagkatapos,
-
4:42 - 4:44"OK ba sa iyo 'yun?" At sabi nya, "Oo, bakit? May Mali ba ?"
-
4:44 - 4:46Nagkapalit lang sila, yun lang.
-
4:46 - 4:47Kahit papaano, pumasok ang tatlong lalaki --
-
4:47 - 4:49apat na taong mga bata na may putong sa kanilang mga ulo--
-
4:49 - 4:52at ibinaba ang kanilang mga kahon,
-
4:52 - 4:54at sabi ng unang bata, "Bitbit ko ay ginto."
-
4:54 - 4:57At sabi ng ikalawang bata, "Ako naman ay mira"
-
4:57 - 5:11At sabi ng ikatlong bata, "ipinadala ito ni Frank." (Tawanan)
-
5:11 - 5:13Sa lahat ng ito kita ang kahandaan ng mga batang kunin ang pagkakataon.
-
5:13 - 5:16Kung di nila alam, gagawan nila ng paraan.
-
5:16 - 5:19Tama ba ako? Hindi sila takot magkamali.
-
5:19 - 5:24Ngayo, hindi ko sinasabing ang pagkakamali ay tulad rin ng pagiging malikhain.
-
5:24 - 5:25Ang alam natin ay,
-
5:25 - 5:28kung di ka nakahandang magkamali,
-
5:28 - 5:31hindi ka makakagawa ng bagay na orihinal.
-
5:31 - 5:34Kung di ka nakahandang magkamali. At sa panahong sila ay mga malalaki na,
-
5:34 - 5:36marami sa mga bata ay wala ng kapasidad.
-
5:36 - 5:39Sila ay naging matatakutin ng magkamali.
-
5:39 - 5:41At ganitong natin pinatatakbo ang ating mga kumpanya, maiba ako.
-
5:41 - 5:44Pinapaging malaking kasalanan ang pagkakakmali. At tayo ngayon ay pinapatakbo
-
5:44 - 5:47ang nasyonal na sistema ng edukasyon kung saan
-
5:47 - 5:50ang pagkakamali ang masahol mong magagawa.
-
5:50 - 5:53At ang resulta nito ay inaalisan natin
-
5:53 - 5:56ng pagiging malikhain ang mga tao. Nasambit minsan ito ni Picasso.
-
5:56 - 5:59Sinabi niya ang lahat ng mga bata ay isinilang na artista.
-
5:59 - 6:03Ang problema ay kung paano mapapanatili ito sa paglaki. Lubhang aniniwala ako dito,
-
6:03 - 6:05na hindi tayo lumalaki sa pagkamalikhain,
-
6:05 - 6:08nawawalan tayo nito. O kaya, tumitigil sa pagkatuto.
-
6:08 - 6:10Bakit ganito?
-
6:10 - 6:14Nanirahan ako sa Stratford-on-Avon sa nakaraang limang taon.
-
6:14 - 6:16Sa katunayan, mula sa Stratford kami ay lumipat sa Los Angeles.
-
6:16 - 6:20Maiisip nyo ang kawalan ng koneksyon ng paglipat na iyon.
-
6:20 - 6:22(Tawanan) Sa katunayan,
-
6:22 - 6:24kami ay nakatira sa Snitterfield,
-
6:24 - 6:26sa labas ng Stratford, kung saan
-
6:26 - 6:31ipinanganak ang tatay ni Shakespeare. Nakakagulat ba?
-
6:31 - 6:33Di nyo akalaing si Shakespeare ay may tatay, ano?
-
6:33 - 6:35Di ba? Dahil hindi nyo maisip
-
6:35 - 6:37Si Shakespeare sa kanyang kabataan? Di ba?
-
6:37 - 6:40Pitong taong Shakespeare? Hindi ko inisip. Ibig kong sabihin, siya ay
-
6:40 - 6:42naging pitong taong gulang kahit papaano. Siya ay
-
6:42 - 6:51kasali rin sa klase ng English, hindi ba? Naisip nyo ba kung gaano nakakainis yun?
-
6:51 - 7:05(Tawanan) "Kailangan mong galingan." S'ya ay pinapatulog din ng tatay niya, alam niyo,
-
7:05 - 7:08sinasabihan syang "Matulog na"
-
7:08 - 7:10kay William Shakespeare, "at bitiwan na ang lapis.
-
7:10 - 7:18At tigilan na ang pagsasalita ng ganyan. Dahil nakakagulo ito sa lahat."
-
7:18 - 7:23(Tawanan)
-
7:23 - 7:26Kahit papaano, lumipat kami mula Stratford patungo sa Los Angeles,
-
7:26 - 7:30at ang isang bagay ukol sa paglipat na iyon.
-
7:30 - 7:33Ayaw sumama ng aking anak na lalaki.
-
7:33 - 7:36Dalawa ang aking anak. Ang lalake ay 21 na; ang babae ay 16.
-
7:36 - 7:38Ayaw niyang sumama sa Los Angeles. Gusto nya,
-
7:38 - 7:43pero sya ay may kasintahan sa Inglatera, Ang mahal niya sa buhay, si Sarah.
-
7:43 - 7:45Nakilala nya siya ng isang buwan.
-
7:45 - 7:48Isipin mo, sila ay nagdiwang ng kanilang ika-apat na anibersaryo,
-
7:48 - 7:52dahil mahaba ang panahon kapag ikaw ay 16.
-
7:52 - 7:54Siya ay talagang inis habang nasa eroplano,
-
7:54 - 7:56At sabi nya, "di na ko makahahanap pa ng tulad ni Sarah."
-
7:56 - 7:58At sa totoo lang kami ay masaya sa bagay na iyon,
-
7:58 - 8:10sapagkat siya ang pinaka dahilan kung bakit kami aalis ng bansa.
-
8:10 - 8:13(Tawanan)
-
8:13 - 8:16Peor isang bagay na kapansin-pansin sa paglipat sa Amerika
-
8:16 - 8:18at kung bibiyahe ka sa buong mundo:
-
8:18 - 8:22Ang bawat sistema ng edukasyon sa mundo ay may pare-pareho ng bahagdan ng mga asignatura.
-
8:22 - 8:24Lahat. Kahit saan ka magpunta.
-
8:24 - 8:26Aakalain mong hindi ganuon, subalit ganun talaga.
-
8:26 - 8:29At ang mga nasa taas ay matematika at lengguwahe,
-
8:29 - 8:31sunod ay "humanities", at pinakahuli ang mga "sining."
-
8:31 - 8:33Kahit saan sa mundo.
-
8:33 - 8:36At karamihan ng bawat sistema din,
-
8:36 - 8:38may antas ng bahagdan sa sining.
-
8:38 - 8:40Ang sining at musika ay nasa mataas na antas ng mga eskwela
-
8:40 - 8:43kaysa drama at sayaw. Walang sistema ng edukasyon sa planeta
-
8:43 - 8:45na nagtuturo ng sayaw araw-araw sa mga bata
-
8:45 - 8:48tulad ng pagtuturo natin ng matematika. Bakit?
-
8:48 - 8:50Bakit hindi? Sa palagay ko ito ay mahalaga.
-
8:50 - 8:53Sa tingin ko ang matematika ay napakahalaga, ganoon din ang sayaw.
-
8:53 - 8:56Ang mga bata ay sasayaw kahit anong oras kung papayagan sila, tayo rin.
-
8:56 - 8:59Tayong lahat ay may katawan, di ba? May nakalimutan ba akong pagtitipon?
-
8:59 - 9:03(Tawanan) Ang katotohanan, ang nangyayari ay,
-
9:03 - 9:05habang lumalaki ang mga bata, tinuturuan sila
-
9:05 - 9:08mula baywang pataas. At tumitigil tayo sa ulo.
-
9:08 - 9:10At bahagya sa isang bahagi.
-
9:10 - 9:14Kung ikaw ay bibisita sa edukasyon, bilang isang dayuhan,
-
9:14 - 9:17at magtatanong "Para saan ito, pampublikong edukasyon?"
-
9:17 - 9:19Sa isip ko kailangan mong magpasya -- kung titingin ka sa kalalabasan,
-
9:19 - 9:21ang talagang nagtatagumpay ay,
-
9:21 - 9:23ang gumagawa ng lahat ng dapat gawin,
-
9:23 - 9:26ang nakakakuha ng mga puntos, kung sino ang mga nananalo --
-
9:26 - 9:29Palagay ko'y masasabi nating ang layunin ng pampublikong edukasyon
-
9:29 - 9:30sa buong mundo
-
9:30 - 9:34ay upang lumikha ng mga propesor sa unibersidad. Hindi ba?
-
9:34 - 9:36Sila ang mga taong lumalabas na nangunguna.
-
9:37 - 9:40At ako'y isa doon dati, kaya ganun. (Tawanan)
-
9:40 - 9:44At gusto ko ang mga propesor sa unibersidad, pero alam ninyo,
-
9:44 - 9:48hindi sila dapat itanghal na pinakamataas na karangalan ng tagumpay ng tao.
-
9:48 - 9:50Sila ay isa ring uri ng buhay,
-
9:50 - 9:52ibang uri ng buhay. Ngunit mas mausisa,
-
9:52 - 9:54at sinasabi ko itong may puso para sa kanila.
-
9:54 - 9:57May bagay na kausi-usisa sa mga propesor sa aking karanasan --
-
9:57 - 10:00hindi lahat sila, pero karamihan -- ay nabubuhay sa kanilang isip.
-
10:00 - 10:02Sila ay nabubuhay doon, at bahagya sa ibang bahagi.
-
10:02 - 10:06Para silang kalas-kalas na katawan, alam nyo, sa literal na paraan,
-
10:06 - 10:08Ang tingin nila sa kanilang katawan
-
10:08 - 10:17ay daanan ng impormasyon patungo sa kanilang ulo, hindi ba sila?
-
10:17 - 10:24(Tawanan) Upang may madala sila sa mga pagtitipon.
-
10:24 - 10:27Kung gusto ninyo ng tunay na ebidensya ng "out-of-body" na karanasan,
-
10:27 - 10:30maiba ako, pumunta kayo sa isang tahanang pagpupulong
-
10:30 - 10:32ng mga pang-akademiyang sinyor,
-
10:32 - 10:35at dumating kayo sa diskotek sa huling gabi.
-
10:35 - 10:39(Tawanan) At doon makikita ninyo -- mga lalake at babae
-
10:39 - 10:43namimilipit ng husto, wala sa tyempo,
-
10:43 - 10:47naghihintay matapos upang sila ay makauwi at makapagsulat ukol sa kaganapan.
-
10:47 - 10:53Ngayon ang ating sistema ng edukasyon ay nakabase sa pang-akademyang abilidad.
-
10:53 - 10:56At ito'y may dahilan.
-
10:56 - 10:58Ang buong sistema ay na-imbento -- sa buong mundo, mayroon
-
10:58 - 11:00noong walang pampublikong sistema ng edukasyon, bago ang ika-19 na siglo.
-
11:00 - 11:03Ito ay naisakatuparan lamang
-
11:03 - 11:04dahil sa pangangailangan ng industriyalismo.
-
11:04 - 11:07Kaya ang sistema ay naka-ugat sa dalawang ideya.
-
11:07 - 11:11Una, ang kagamit-gamit na asignatura sa pagtra-trabaho
-
11:11 - 11:13ay nasa taas. Kaya maaring bahagyang napalayo kayo
-
11:13 - 11:15sa mga bagay at eskwelahan noong bata pa kayo, mga bagay na gusto ninyo,
-
11:15 - 11:17sa kadahilanang hindi ka
-
11:17 - 11:20magkakatrabaho kapag iyon ang iyong ginawa. Tama ba?
-
11:20 - 11:22Huwag musika, hindi ka magiging musikero;
-
11:22 - 11:24Huwag sining, hindi ka magiging artist.
-
11:25 - 11:29Lihis na payo -- ngayon, malaking pagkakamali. Ang buong mundo
-
11:29 - 11:30ay nababalot ng rebolusyon.
-
11:30 - 11:33At ang pangalawa ay ang pang-akademyang abilidad, na tunay na nangingimbabaw
-
11:33 - 11:34sa 'ting pananaw ng intelihensya,
-
11:34 - 11:37dahil ganito dinesenyo ng mga unibersidad ang sistema.
-
11:37 - 11:39Kung iyong iisipin, ang buong sistema
-
11:39 - 11:41ng pampublikong edukasyon ay nakabatay sa pinalawig na proseso
-
11:41 - 11:43ng pagpasok sa unibersidad.
-
11:43 - 11:46At ang resulta ay maraming puno ng talentong,
-
11:46 - 11:48magagaling, malikhaing indibidwal ang hindi naniniwala sa sarili,
-
11:48 - 11:50dahil ang bagay kung saan sila magaling sa paaralan
-
11:50 - 11:54ay di binigyang halaga, o sanhi ng kanilang kahihiyan.
-
11:54 - 11:56At hindi natin maaaring hayaan ito.
-
11:56 - 11:58Sa susunod na 30 taon, ayon sa UNESCO,
-
11:58 - 12:01maraming tao sa buong mundo ang magtatapos
-
12:01 - 12:03sa edukasyon na di pa nangyayari simula noon.
-
12:03 - 12:05Maraming tao, at ito ay kombinasyon
-
12:05 - 12:07ng lahat ng bagay na ating tinalakay --
-
12:07 - 12:10ang teknolohiya at ang epekto nito sa trabaho, at demograpiya
-
12:10 - 12:12at ang lawak ng pagsabog ng populasyon.
-
12:12 - 12:15Bigla nalang, ang mga titulong nakamit ay walang halaga. Di ba ito totoo?
-
12:15 - 12:19Noong ako'y mag-aaral, kung ikaw ay may natapos, may trabaho ka.
-
12:19 - 12:22Kung ikaw ay walang trabaho yan ay dahil ayaw mo.
-
12:22 - 12:25At ayaw ko ng trabaho, sa totoo lang. (Tawanan)
-
12:25 - 12:30Subalit ngayong kadalasan ang mga batang nagsipagtapos
-
12:30 - 12:31ay umuuwi upang ipagpatuloy ang paglalaro ng "video games,"
-
12:31 - 12:34dahil kailangan ng "MA" sa dating BA lang ang kailangan
-
12:34 - 12:37ngayon kailangan ng PhD sa iba.
-
12:37 - 12:39Ito ay proseso ng pagbintog ng akademya.
-
12:39 - 12:41At ito'y nagpapahiwatig na ang buong istraktura ng edukasyon
-
12:41 - 12:43ay nagbabago. Kailangan nating pag-isipang muli
-
12:43 - 12:44ang ating pananaw ukol sa intelehensya.
-
12:44 - 12:46Tatlong bagay ang alam natin sa intelehensya.
-
12:46 - 12:49Una, ito'y iba-iba. Tulad ng pagtanaw natin sa mundo
-
12:49 - 12:51sa karanasan natin dito. Napapaisip tayo ng ating nakikita,
-
12:51 - 12:54ng ating naririnig, sa paraang "kinesthetic".
-
12:54 - 12:57Tayo'y nag-iisip sa paraang abstract, nag-iisip sa pagkilos.
-
12:57 - 12:59Ikalawa, ang intelihensya ay buhay.
-
12:59 - 13:02Kung titingnan natin ang pakikipagniig ng utak ng tao, tulad ng ating narinig
-
13:02 - 13:05kahapon mula sa iba't ibang pagtatanghal,
-
13:05 - 13:07kamangha-mangha ang pakikipag-ugnayan ng intelihensya.
-
13:07 - 13:10Ang utak ay di nahahati sa kompartamento.
-
13:10 - 13:13Sa katunayan, ang pagkamalikhain -- ay ang proseso
-
13:13 - 13:15ng pagkakaroon ng mga orihinal na ideya na may halaga --
-
13:15 - 13:18na madalas na nakakamit sa pakikipagniig
-
13:18 - 13:21ng iba't-ibang pamamaraan ng pagtingin sa mga bagay bagay
-
13:21 - 13:23Ang utak ay intensyonal -- sya nga pala,
-
13:23 - 13:26may tangkay ng "nerves" na nag-uugnay sa dalawang kalahati ng utak
-
13:26 - 13:28na tinatawag na "corpus callusum". Mas makapal sa mga babae.
-
13:28 - 13:30Tulad ng sinabi ni Helen kahapon, aking palagay
-
13:30 - 13:34marahil dahil dito kaya ang mga babae ay magaling sa "multi-task".
-
13:34 - 13:36Dahil kayo ay ganun, di ba?
-
13:36 - 13:39Maraming pagsasaliksik, subalit batid ko mula sa karanasan.
-
13:39 - 13:41Kung ang aking asawa nagluluto ng pagkain --
-
13:41 - 13:45na hindi kadalasan, salamat. (Tawanan)
-
13:45 - 13:48Pero alam nyo, sya'y totoong magaling sa mga bagay --
-
13:48 - 13:50kung siya'y nagluluto, alam nyo,
-
13:50 - 13:52may kausap sya sa telepono,
-
13:52 - 13:55kausap ang mga bata. nagpipintura ng kisame,
-
13:55 - 13:58sya ay nag-oopera ng puso sa gawi rito.
-
13:58 - 14:01Kung ako'y nagluluto, nakapinid ang pinto, nasa labas ang mga bata,
-
14:01 - 14:04nakapirmi ang telepono, nayayamot ako pag pumasok ang asawa ko.
-
14:04 - 14:17Sinasabi ko, "Terry, paki-usap lang? Nag pi-pirito ako ng itlog dito. Pwede ba? (Tawanan)
-
14:17 - 14:19Alam nyo ba yung matandan kasabihan,
-
14:19 - 14:22kapag ang isang puno ay natumba sa kakahuyan at walang nakarinig nito,
-
14:22 - 14:25nangyari ba ito? Naalala nyo ba ang lumang chestnut?
-
14:25 - 14:28May t-shirt na nakasulat, "Kung magsasabi ng nilalaman ng kanyang isip ang lalaki
-
14:28 - 14:31sa kakahuyan, at walang babaeng nakakarinig sa kanya,
-
14:31 - 14:40may mali pa kaya sya?" (Tawanan)
-
14:40 - 14:42Ikatlong bagay ukol sa intelihensya ay,
-
14:43 - 14:45ito'y kakaiba. Nagsusulat ako ng bagong aklat sa kasalukuyan
-
14:45 - 14:47na tinatawag na "Epiphany", base sa isang series ng
-
14:47 - 14:49pakikipagpanayam sa mga tao ukol sa paano nila nadiskubre
-
14:49 - 14:51ang kanilang talento. Nakakatuwa kung paano nila nadidiskubre.
-
14:51 - 14:54Ito ay sadyang umudyok ng pakikipagusap ko
-
14:54 - 14:56sa isang kahanga-hangang babae na maaring ang karamihan
-
14:56 - 14:58ay hindi sya nakikilala, sya ay si Gillian Lynne,
-
14:58 - 15:00kilala nyo ba sya? Siya a isang "choreographer"
-
15:00 - 15:02at lahat ay kilala ang kanyang trabaho.
-
15:02 - 15:04Ginawa nya ang "Cats," at ang "Phantom of the Opera."
-
15:04 - 15:08Siya ay kahanga-kahanga. Minsan akong naging bahagi ng Royal Ballet, sa Inglatera,
-
15:08 - 15:10tulad ng nakikita nyo.
-
15:10 - 15:12Kahit papaano, si Gillian at ako ay nananghalian ng isang araw at sabi ko sa kanya,
-
15:12 - 15:14"Gillian, pa'no ka ba naging isang mananayaw?" At sabi nya
-
15:14 - 15:16nakakatuwa, nung sya ay nasa paaralan,
-
15:16 - 15:19sya'y walang pag-asa. At ang paaralan, nung dekada '30,
-
15:19 - 15:21ay sumulat sa kanyang mga magulang at sinabing, "Sa aming palagay
-
15:21 - 15:23si Gillian ay may pag-aaral na disorder." Di sya makapag-concentrate,
-
15:23 - 15:25sya ay makilos. Ngayon tatawagin syang
-
15:25 - 15:29may ADHD. Di ba? Subalit ito ay nasa 1930.
-
15:29 - 15:32at ang ADHD ay di pa naiimbento noon.
-
15:32 - 15:35Di pa sya pwedeng sa ganung condition (Tawanan)
-
15:35 - 15:39Di pa alam ng mga tao na pwede nilang makuha ang ganito.
-
15:39 - 15:43Kahit papaano, sya ay ipinatingin sa espesyalista. Kaya, itong silid,
-
15:43 - 15:46sya at ang kanyang nanay,
-
15:46 - 15:49at siya ay ginabayan at pinaupon sa dulo ng upuan,
-
15:49 - 15:51at inupuan nya ang kanyang kamay ng 20 minute habang
-
15:51 - 15:53ang taong ito'y nakikipagusap sa kanyang nanay sa lahat
-
15:53 - 15:57ng mga problema ni Gillian sa paaralan. At pagkatapos --
-
15:57 - 15:59dahil nagagambala nya ang mga tao,
-
15:59 - 16:01palagi syang huli sa takdang aralin, at marami pang iba,
-
16:01 - 16:04batang walong taong gulang-- nilapitan ng doctor at naupo
-
16:04 - 16:06katabi ni GIlllian at sabi ,"Gillian,
-
16:06 - 16:08Napakinggan ko ang lahat ng sinabi ng iyong nanay
-
16:08 - 16:10at kailangan ko syang makausap ng sarilinan"
-
16:10 - 16:13Sabi nya, "Dito ka lang, babalik kami, di kami magtatagal."
-
16:13 - 16:15at sila ay umalis at iniwan sya.
-
16:15 - 16:17Bago tuluyang lumabas, pinatugtog nya ang radio
-
16:17 - 16:19na nasa kanyang lamesa. At ng sila
-
16:19 - 16:21ay makalabas, sabi nya sa nanay,
-
16:21 - 16:24"Tayo ka at panoorin mo sya." Sa sandaling lumabas sila
-
16:24 - 16:28sabi nya, sya ay tumayo, at nagsimulang gumalaw kasabay ng tugtog.
-
16:28 - 16:30At sila ay nanood ng ilang minuto
-
16:30 - 16:33at tumingin sya sa nanay at nagsabi,
-
16:33 - 16:37"Ginang Lynne, si Gillian ay walang sakit, sya ay mananayaw.
-
16:37 - 16:39Dalhin mo sya sa isang dance school."
-
16:39 - 16:41Sabi ko, "Anong nangyari?"
-
16:41 - 16:44Sabi nya, "Ginawa nya. Hindi ko maipaliwanag kung gaano kamangha-mangha ito.
-
16:44 - 16:46Pumasok kami sa silid na ito at ito ay puno ng
-
16:46 - 16:49mga kagaya ko. Hindi makatagal na nakaupo lang.
-
16:49 - 16:52Mga taong kailangang kumilos para makapag-isip." Kailangang gumalaw para mag-isip.
-
16:52 - 16:54Nag-ballet, nag-tap, nag-jazz,
-
16:54 - 16:56nag-modern, nag-contemporary.
-
16:56 - 16:59Di kalaunan sya ay nag-odisyon sa Royal Ballet School,
-
16:59 - 17:01siya ay naging isang soloista, nagkaroon ng magandang career
-
17:01 - 17:03at sa Royal Ballet. Sya ay nagtapos
-
17:03 - 17:05mula sa Royal ballet School at
-
17:05 - 17:08nagtayo ng sariling kumpanya -- Gillian Lynne Dance Company --
-
17:08 - 17:11nakilala si Andrew Lloyd Weber. Sya rin ang responsable sa
-
17:11 - 17:13ilan sa mga matagumpay na pagtatanghal na teatrong musikal
-
17:13 - 17:18na produksyon sa kasaysayan, million ang napasaya nya,
-
17:18 - 17:21at siya ay isang multi-millionaire. May isang tao
-
17:21 - 17:25dapat magbigay sa kanya ng gamot upang sya ay
-
17:25 - 17:27manahimik.
-
17:27 - 17:30Sa aking palagay.. (Palakpakan) Ang kalalabasan nito ay:
-
17:30 - 17:32Si Al gore ay nagsalit noong isang gabi
-
17:32 - 17:35ukol sa ekolohiya, at sa rebolusyon na pinasimulan ni Rachel Carson
-
17:35 - 17:39Naniniwala ako na ang pag-asa sa kinabukasan
-
17:39 - 17:42ay ang gumamit ng bagong konsepto ng "human ecology",
-
17:42 - 17:46isa na syang magsisimulang magpanibago ang ating pagkaunawa
-
17:46 - 17:48ukol sa yaman ng kapasidad ng tao.
-
17:48 - 17:52Ang sistema ng edukasyon ang nagmimina ng ating kaisipan kung saan
-
17:52 - 17:54inalisan nating ang mundo: ng isang natatanging kalakal.
-
17:54 - 17:57At sa kinabukasan, hindi ito makakabuti sa atin.
-
17:57 - 18:00Pag-isipan nating muli ang mga pangunahing batayan
-
18:00 - 18:02na ipinanghuhubog sa ating kabataan. May isang
-
18:02 - 18:06magandang sinabi si Jonas Salk, "Kung ang mga insekto
-
18:06 - 18:09ay mawawala sa mundo,
-
18:09 - 18:12sa 50 taon lahat ng buhay sa mundo ay magwawakas.
-
18:12 - 18:15Kung ang lahat ng tao ay mawawala sa mundo
-
18:15 - 18:19sa 50 taon lahat ng buhay sa mundo ay sasagana."
-
18:19 - 18:21At tama sya.
-
18:21 - 18:24Ang ipinagdiriwang ng TED ay ang kaloob ng maglikhaing-isip.
-
18:24 - 18:28Kailangang mag ingat sa paggamit ng kaloob na ito
-
18:28 - 18:31husayan, upang tayo ay kumawala sa mga senaryo
-
18:31 - 18:34senaryo na ating natalakay. At ang tanging paraan
-
18:35 - 18:38ay makita natin ang ating malikhaing kakayanang
-
18:38 - 18:40sa yamang taglay nito, at makita
-
18:40 - 18:43natin ang pagasang meron ang mga bata. Tungkulin natin
-
18:43 - 18:46linangin ang kanilang buong katauhan, para sa kinabukasan.
-
18:46 - 18:49Maaring di natin makita ang hinaharap,
-
18:49 - 18:52subalit makikita nila. Trabaho nating tulungan
-
18:52 - 18:54silang makalikha mula sa mga ito. Maraming salamat.
- Title:
- Sabi Ken Robinson ang paaralan ang pumupuksa ng pagkamalikhain
- Speaker:
- Sir Ken Robinson
- Description:
-
Ginawang nakaaaliw at makabuluhan ni Ken Robinson ang pagtalakay sa kadahilanan kung bakit dapat bumuo ng sistema ng edukasyon na lumilinang (kaysa sumisira) ng pagkamalikhain.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 19:00
Retired user added a translation |