< Return to Video

De levensloop van een sneaker -- Angel Chang

  • 0:09 - 0:11
    Australiërs noemen ze
    'hardloopschoenen'.
  • 0:11 - 0:13
    De Britten kennen ze als 'gymschoenen'.
  • 0:13 - 0:17
    Amerikanen spreken over
    'sportschoenen' of 'sneakers'.
  • 0:17 - 0:21
    Hoe je ze ook noemt,
    deze vrijetijdsschoenen met rubberen zolen
  • 0:21 - 0:24
    worden wereldwijd
    door miljarden mensen gedragen.
  • 0:24 - 0:27
    Ze werden uitgevonden
    aan het eind van de 19e eeuw,
  • 0:27 - 0:31
    maar deze simpele stof- en
    rubbercreaties zijn erg veranderd
  • 0:31 - 0:33
    sinds ze voor het eerst
    in de straten verschenen.
  • 0:33 - 0:37
    Tegenwoordig staat de sneakerconsumptie
    op een historisch hoogtepunt.
  • 0:37 - 0:41
    Geen enkel land consumeert meer sneakers
    dan de Verenigde Staten,
  • 0:41 - 0:44
    waar men gemiddeld drie paar
    nieuwe schoenen per jaar koopt.
  • 0:44 - 0:46
    Om aan de vraag te kunnen voldoen
  • 0:46 - 0:49
    worden er jaarlijks pakweg
    23 miljard schoenen geproduceerd,
  • 0:49 - 0:53
    voornamelijk in fabrieken
    in China en Zuidoost-Azië.
  • 0:53 - 0:57
    Maar de schoenproductie
    is een ingewikkelder, arbeidsintensiever
  • 0:57 - 0:59
    en in sommige opzichten
    gevaarlijker proces geworden
  • 0:59 - 1:03
    voor het betrokken personeel
    én voor onze planeet.
  • 1:03 - 1:05
    De schoenproductie is verantwoordelijk
    voor ongeveer 1/5de
  • 1:05 - 1:09
    van de totale CO2-uitstoot
    in de kledingindustrie.
  • 1:09 - 1:16
    De sneakerproductie alleen al genereert
    313 miljoen ton koolstofdioxide per jaar,
  • 1:16 - 1:20
    wat gelijkstaat aan de jaarlijkse
    CO2-uitstoot van 66 miljoen auto's.
  • 1:20 - 1:24
    Om een beter inzicht te krijgen
    in de CO2-voetafdruk van je schoenen,
  • 1:24 - 1:27
    verdiepen we ons
    in de anatomie van de sneaker.
  • 1:27 - 1:32
    Om te beginnen: de hiel, binnenzool,
    middenzool en bovenlaag
  • 1:32 - 1:37
    zijn meestal gemaakt van synthetisch
    materiaal, zoals polyester, nylon, latex
  • 1:37 - 1:38
    en polyurethaan.
  • 1:38 - 1:42
    De winning van de fossiele brandstoffen
    waaruit deze materialen bestaan,
  • 1:42 - 1:44
    veroorzaakt tonnen broeikasgassen.
  • 1:44 - 1:48
    En om deze edele grondstoffen
    tot synthetisch materiaal te verwerken,
  • 1:48 - 1:53
    wordt er ook veel energie verbruikt,
    waardoor de vervuiling toeneemt.
  • 1:53 - 1:56
    Sommige sneakers hebben een bovenwerk
    uit natuurlijke materialen zoals leer,
  • 1:56 - 1:59
    maar om dit materiaal te looien,
    is er chroom nodig;
  • 1:59 - 2:04
    een kankerverwekkende chemische stof
    die zoetwaterecosystemen kan aantasten.
  • 2:04 - 2:07
    De loopzolen van de meeste schoenen
    zijn gemaakt van rubber
  • 2:07 - 2:10
    dat een vulkanisatieproces
    heeft ondergaan.
  • 2:10 - 2:14
    Bij deze techniek wordt zwavel toegevoegd
    aan sterk verhitte ruwe rubber
  • 2:14 - 2:18
    om een materiaal te creëren
    dat zowel soepel als stevig is.
  • 2:18 - 2:22
    Tot voor kort werd natuurrubber gebruikt
    voor dit productieproces.
  • 2:22 - 2:27
    Vandaag bestaan de meeste loopzolen
    uit een synthetische mengeling van rubber
  • 2:27 - 2:30
    en bijproducten uit kolen en olie.
  • 2:30 - 2:33
    De productie van deze materialen
    draagt voor maar liefst 20% bij
  • 2:33 - 2:36
    aan de CO2-voetafdruk van een sneaker.
  • 2:36 - 2:39
    Maar ruim tweederde van die voetafdruk
  • 2:39 - 2:40
    is afkomstig van de volgende stap:
  • 2:40 - 2:42
    vervaardiging.
  • 2:42 - 2:46
    Een typische sneaker
    bestaat uit 65 afzonderlijke delen
  • 2:46 - 2:49
    die elk met gespecialiseerde
    machines vervaardigd worden.
  • 2:49 - 2:54
    Voor fabrieken is het goedkoper om elk
    deel apart in massaproductie te nemen,
  • 2:54 - 2:57
    dan om alle delen
    in dezelfde fabriek te produceren.
  • 2:57 - 3:02
    Maar het transport waarmee deze stukken
    naar een montagefabriek verzonden worden,
  • 3:02 - 3:05
    stoot zelfs nog meer CO2 uit.
  • 3:05 - 3:08
    Zodra de componenten
    bij de assemblagelijn arriveren,
  • 3:08 - 3:13
    worden ze uitgesneden, begoten,
    gesmolten, gebakken, afgekoeld en gelijmd
  • 3:13 - 3:17
    voordat de eindproducten
    aan elkaar genaaid kunnen worden.
  • 3:17 - 3:21
    De assemblage van een typische sneaker
    vereist meer dan 360 stappen
  • 3:21 - 3:27
    en zorgt voor de resterende 20%
    van de milieu-impact van een sneaker.
  • 3:27 - 3:31
    De versplinterde productie
    veroorzaakt nog een bijkomend probleem:
  • 3:31 - 3:33
    arbeidsuitbuiting.
  • 3:33 - 3:36
    De meeste merken bezitten
    of beheren geen eigen fabrieken.
  • 3:36 - 3:38
    De fabrieken waarmee ze samenwerken,
  • 3:38 - 3:42
    bevinden zich in landen
    die weinig werknemersbescherming bieden.
  • 3:42 - 3:46
    Als gevolg daarvan verdienen
    veel arbeiders beneden modaal
  • 3:46 - 3:50
    en komen ze in aanraking met schadelijke
    chemicaliën, zoals giftige lijmdampen.
  • 3:50 - 3:52
    Wanneer de productie is voltooid,
  • 3:52 - 3:56
    worden de schoenen verpakt en vervoerd
    naar winkels over de hele wereld.
  • 3:56 - 3:59
    Sommige paren gaan jarenlang mee.
  • 3:59 - 4:02
    Maar voor iemand die wekelijks
    32 kilometer hardloopt,
  • 4:02 - 4:06
    zal één paar hardloopschoenen
    na ongeveer zes maanden slijten.
  • 4:06 - 4:10
    Doordat de schoenen uit veel
    verschillende materialen bestaan,
  • 4:10 - 4:14
    kunnen ze bijna niet in recycleerbare
    componenten gesplitst worden.
  • 4:14 - 4:19
    20% van deze schoenen wordt verbrand;
    de rest wordt op de stortplaats gegooid
  • 4:19 - 4:23
    en het kan wel 1.000 jaar duren
    voor ze volledig afgebroken zijn.
  • 4:23 - 4:26
    Hoe kunnen we onze liefde
    voor sneakers afwegen
  • 4:26 - 4:28
    tegen de behoefte aan duurzaamheid?
  • 4:28 - 4:31
    Ten eerste dienen ontwerpers
    de ontwerpelementen te stroomlijnen
  • 4:31 - 4:34
    en zich te focussen
    op milieuvriendelijke materialen.
  • 4:34 - 4:38
    Fabrieken dienen energie-efficiënte
    productieprocessen te ontwikkelen
  • 4:38 - 4:41
    die de verschillende stappen
    en sneakercomponenten consolideren.
  • 4:41 - 4:44
    En consumenten dienen bedrijven
    te steunen die groene energie
  • 4:44 - 4:47
    en ethische productiemethoden gebruiken.
  • 4:47 - 4:50
    We kunnen ook minder schoenen kopen,
    ze langere tijd dragen
  • 4:50 - 4:53
    of doneren aan anderen
    als we ze zelf niet meer dragen.
  • 4:53 - 4:55
    Wat je stijl ook is:
  • 4:55 - 4:59
    iedereen kan stappen zetten
    richting een duurzame toekomst.
Title:
De levensloop van een sneaker -- Angel Chang
Speaker:
Angel Chang
Description:

Bekijk de volledige les: https://ed.ted.com/lessons/the-life-cycle-of-a-sneaker-angel-chang

Australiërs noemen ze 'hardloopschoenen'. De Britten kennen ze als 'gymschoenen'. Amerikanen spreken over 'sneakers'. Hoe je ze ook noemt, deze vrijetijdsschoenen worden wereldwijd door miljarden mensen gedragen. Tegenwoordig worden er jaarlijks pakweg 23 miljard schoenen geproduceerd. Hoe kunnen we onze liefde voor sneakers afwegen tegen de behoefte aan duurzaamheid? Angel Chang onderzoekt hoe de schoenproductie onze planeet beïnvloedt.

Les door Angel Chang, regie en animatie door Ella Dobson.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:03

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.