Het Grote Porno-Experiment | Gary Wilson | TEDxGlasgow

In reactie op Philip Zimbardo's TED-talk "The Demise of Guys?" vraagt Gary Wilson of onze hersenen wel klaar zijn voor de hyperstimulatie door de verlokkingen van het hedendaagse internet. Hij bespreekt ook de zorgwekkende symptomen bij sommige zware internetgebruikers, de verrassende omkeerbaarheid van die symptomen en de wetenschap achter deze 21e-eeuwse verschijnselen.

Geïnspireerd door de vorige spreker

zal ik nu een liedje zingen
over internetporno.

(Gelach)

Grapje.

(Gelach)

Grootschalig gebruik van internetporno
is een van de snelst voortrazende

mondiale experimenten
die ooit onbewust zijn uitgevoerd.

Haast elke tienerjongen met internet
werkt er maar al te graag aan mee.

De Canadese onderzoeker
Simon Lajeunesse ontdekte

dat de meeste jongens
pornografie opzoeken als ze 10 jaar zijn,

gedreven door een brein
dat plotseling gefascineerd is door seks.

Gebruikers beschouwen internetporno
als veel aantrekkelijker

dan de porno van vroeger. Waarom?

Omdat het steeds weer nieuw is.

In dit Australische experiment

is het eerder nieuwigheid dan naaktheid
dat voor veel opwinding zorgt.

Testpersonen bekijken 22 pornoplaatjes.
Zie je die piek?

Daar schakelt de onderzoeker over
op porno die ze nog niet gezien hadden.

Wat gebeurde er?
Hun erecties en hun brein werden wakker.

Vanwaar al die opwinding?

De natuur probeert de mannetjes
willige vrouwtjes te laten bevruchten

zolang er nog nieuwe zijn.

Op de bovenste lijn heeft die ram

meer en meer tijd nodig
als het steeds dezelfde partner is.

Maar als het steeds een ander vrouwtje is
-- de onderste lijn --

nou ja, ....ze is niet dezelfde.

Hij kan klaar zijn in twee minuten
en gaat door tot hij volledig is uitgeput.

Dit wordt wel het Coolidge-effect genoemd.

Zonder het Coolidge-effect
zou er geen internetporno zijn.

Door deze functie van zoogdieren,
het Coolidge-effect,

beschouwt een man elk nieuw vrouwtje
dat in beeld komt, als genetische kans.

Om het beeldscherm te kunnen
blijven bevruchten produceert zijn brein

de 'ga erop af'-drug dopamine
voor ieder nieuw vrouwtje of plaatje.

Uiteindelijk zal de ram moe worden,

maar zolang die man kan blijven klikken

kan hij doorgaan,
want die dopamine blijft komen.

Met internetporno kan een man
meer opwindende vrouwen zien in 10 minuten

dan zijn voorvaderen in vele levens.

Het probleem is dat hij
een jager-verzamelaar-brein heeft.

Het brein van een veelgebruiker
past zich aan aan die genetische overvloed

en begint zich langzaam
met deze porno-harem te associëren.

Gedragskenmerken die daarmee
geassocieerd worden zijn:

alleen zijn, voyeurisme, clicken,
zoeken, meerdere tabbladen,

snel vooruit spoelen, voortdurend
iets nieuws nodig hebben, en verrassing.

Zoals één jongen het ooit vroeg:

"Zijn wij de eerste generatie
die masturbeert met de linkerhand?"

(Gelach)

Echte seks, daarentegen,
is versieren, aanraking,

aangeraakt worden, geuren,
feromonen, emotionele binding,

interactie met een levend persoon.

Wat gebeurt er dan wanneer een jongen
eindelijk samen is met een echte partner?

Onderzoekers weten feitelijk
heel weinig over de effecten

van internetporno om diverse redenen.

In 2009, toen Lajeunesse die invloed
probeerde te bestuderen

kon hij geen mannelijk studenten vinden
die het niet gebruikten.

Het eerste echte dilemma is dus
dat we geen controlegroepen hebben.

Dat creëert een enorme blinde vlek.

Stel je voor dat alle jongens
begonnen te roken op hun tiende

en dat er geen groepen waren
die dat niet deden.

Dan zouden we denken
dat longkanker bij mannen normaal is.

Lajeunesse liet zich hierdoor
niet afschrikken en vroeg 20 studenten:

"Beïnvloedt internetporno jou
of je attitude jegens vrouwen?"

Ze zeiden:
"Nee, dat denk ik niet."

Maar ze hadden het toen
al tien jaar non-stop gebruikt.

Dat is als een vis vragen
wat hij denkt van water.

Dat brengt ons bij het tweede probleem.

Onderzoekers hebben pornogebruikers
nooit gevraagd over de symptomen

die Zimbardo beschreef in
'The Demise of Guys'.

Symptomen van opwindingsverslaving
worden vaak verward

met zaken als ADHD,
sociale angst, depressie,

concentratieproblemen, faalangst,
OCD en nog veel meer.

Hulpverleners gaan er vaak vanuit
dat deze aandoeningen er eerst waren

en dat die wellicht de oorzaak zijn
van een verslaving, maar nooit andersom.

Als gevolg hiervan krijgen
deze jongens vaak medicijnen

zonder dat er ooit wordt gekeken
of ze een internet-verslaving hebben.

Jongens realiseren zich dus niet
dat hun symptomen kunnen verdwijnen

door eenvoudigweg
hun gedrag te veranderen.

Het derde probleem:
het is moeilijk te geloven

dat seksuele activiteit verslavend
kan zijn, omdat seks gezond is.

Maar internetporno is geen seks.

Internetporno verschilt
evenveel van echte seks

als de huidige videospelletjes
verschillen van schaken.

Naar een scherm vol
naakte lichaamsdelen kijken,

beschermt je niet automatisch
tegen opwindingsverslaving.

In dit Nederlandse onderzoek
-- hier zie je de titel --

ontdekten ze dat van alle
activiteit op het internet

porno potentieel het meest verslavend is.

En wel hierom.

Dit aloude programma,
het beloningscircuit,

is er om ons richting
natuurlijke beloningen te sturen,

zoals seks, binding en voedsel.

Dit maakt extreme vormen
van natuurlijke beloningen

extreem fascinerend voor ons.

Calorierijk voedsel of opwindende vrouwen
geven ons bijvoorbeeld extra dopamine,

maar te veel dopamine kan onze natuurlijke
verzadigingsmechanismen lamleggen.

Geef ratten bijvoorbeeld
ongelimiteerd toegang tot junkfood

en ze ontwikkelen
bijna allemaal snel obesitas.

Daarom lijden ook vier van de vijf
Amerikanen aan overgewicht,

waarvan ongeveer de helft zwaarlijvig is;

dat betekent dus verslaafd aan voedsel.

In tegenstelling
tot natuurlijke beloningen,

raakt aan drugs als cocaine of alcohol

slechts ongeveer 10%
van de gebruikers verslaafd,

of dat nu ratten zijn of mensen.

Dit graaimechanisme voor voedsel of sex
was ooit een evolutionair voordeel.

In essentie is het puur opportunisme.

Denk maar aan wolven
die 20 kilo van hun prooi verslinden

of aan het paringsseizoen
als jij het sterkste mannetje bent.

Als dat paringsseizoen nu nooit ophoudt?

Al die shots dopamine
kunnen je brein twee dingen vertellen.

Eerst zeggen ze: "Man, je hebt
de evolutionaire hoofdprijs gewonnen."

Ten tweede gooien ze een moleculaire
knop om, genaamd Delta-FosB;

ik weet dat het een moeilijk woord is,
maar dopamine zet Delta-FosB in werking

en dat begint zich op te hopen
in het beloningscentrum van het brein.

Met te veel chronische consumptie
van drugs of natuurlijke beloningen

begint deze ophoping Delta-FosB
het brein te veranderen

en promoot het de cyclus
van excessief gebruik en verlangen.

Als dat excessief gebruik aanhoudt
hoopt Delta-FosB zich verder op

en dat kan leiden tot breinmodificaties
die we zien in alle verslaafden.

Dus de domino's zijn
excessieve consumptie,

een overmaat aan dopamine,
DeltaFosB, breinveranderingen.

Een van de eerste veranderingen
is ongevoeligheid voor plezier.

De alledaagse pleziertjes kunnen
de pornoverslaafde niet tevredenstellen.

Tegelijkertijd zorgen
andere wijzigingen in het brein,

voor hyper-reacties op porno.

Voor een pornoverslaafde is alleen porno
erg opwindend, al het andere is vervelend.

Uiteindelijk brokkelt zijn wilskracht af
door veranderingen in de frontale cortex.

Dit kan ik niet genoeg benadrukken.

Bij alle verslavingen zien we
dezelfde modificaties in het brein

en is het dezelfde moleculaire schakelaar
die dat in gang zet: DeltaFosB.

Wetenschappers hebben hersenscans gebruikt

om deze veranderingen
in drugsverslaafden te meten.

Op deze scans zie je een verminderde
plezier-respons bij drugsverslaafden.

Deze en verschillende andere veranderingen
zijn ook aangetroffen bij gokverslaafden,

verslaafden aan voedsel, video-spelletjes
en nu dus ook internet.

Vergeef me deze volle dia
met hersenonderzoek -- let op de data --

ik wil je gewoon laten zien
dat deze onderzoeken bestaan.

Tot dusverre wijst alle hersenonderzoek
in dezelfde richting:

voortdurende nieuwigheid
achter iedere klik kan verslavend werken.

We weten dit want toen men
voormalig internetverslaafden onderzocht,

kwam men erachter dat deze veranderingen
zich ook weer ongedaan maakten.

Jammer genoeg gaan geen van deze studies
uitsluitend over pornogebruikers,

maar deze maken er altijd deel van uit.

Dit is een belangrijke verandering.

Eindelijk hebben we een groep mannen
die niet langer internetporno gebruiken.

Inderdaad! Zware gebruikers
stoppen ermee met duizenden tegelijk.

Zij is de ontbrekende controlegroep
in het grote porno-onderzoek.

Ze laten de experts zien wat het wijzigen
van één parameter kan doen.

Ik noem het 'de wederopstanding'
in plaats van 'het verval' van mannen.

Voor ik verderga,
wil je waarschijnlijk weten

waarom een pornoliefhebber
het zomaar op zou willen geven.

In één woord: erectieproblemen.

Internetporno vernietigt de seksuele
performance van jonge mannen.

Zimbardo zei dat jongemannen
problemen hebben met vrouwen;

dit onderzoek door Italiaanse neurologen

bevestigt wat we al jarenlang zien.

Seks-verbeterende medicijnen
werken vaak niet bij ze,

omdat het probleem niet
onder de gordel zit, waar Viagra werkt.

Het probleem is ook
niet echt psychologisch.

Fysieke veranderingen in het brein
zijn hier de oorzaak van,

veroorzaakt door verslavingen.

Hun gevoelloze hersenen sturen
steeds zwakkere signalen naar hun bananen.

(Gelach)
Dokter Foresta zegt:

"Het begint met lauwere
reacties op porno sites.

Dan is er een algemeen
verval in het libido

en uiteindelijk wordt het onmogelijk
nog een erectie te krijgen.

We kunnen hier drie dingen over opmerken.

Ten eerste beschrijft Foresta hier
een klassiek verslavingspatroon:

geleidelijke desensibilisering.

Ten tweede is internetporno
kwalitatief anders dan Playboy;

wijdverbreide erectiestoornissen
bij de jeugd zagen we nooit eerder.

En als laatste: een erectiestoornis
is vaak het enige symptoom

dat de aandacht van die mannen
weet te trekken.

De vraag is dan: welke
subtielere signalen negeren ze?

De meesten begrijpen dat niet
tot ze er eindelijk mee gestopt zijn.

Dit zegt een jongeman
van achter in de twintig:

"Ik bezocht acht jaar lang
psychologen en psychiaters;

de diagnoses liepen uiteen
van depressie en sociale angst,

tot ernstig geheugenverlies
en zo nog een paar.

Ik nam Fexer, Ritalin, Xanax, Paxil,

ik ben gestopt op twee hogescholen,
ik ben twee keer ontslagen

en ik gebruikte cannabis
om mijn sociale angsten te onderdrukken.

Ik ben benaderd
door behoorlijk wat vrouwen,

ik denk door mijn uiterlijk
en mijn positie,

maar ze vonden me maar een rare kwast.

Al sinds mijn 14e ben ik
verslaafd aan hardcore porno.

De laatste twee jaar
heb ik geëxperimenteerd

en ik kwam er uiteindelijk achter
dat die porno een probleem was.

Twee maanden geleden
ben ik er helemaal mee gestopt.

Het is heel moeilijk geweest,
maar ik ben zo blij dat ik het gedaan heb.

Ik ben nu met al mijn medicatie gestopt.

Mijn angst is verdwenen.

Mijn geheugen en concentratie
zijn scherper dan ooit.

Het lijkt wel of ik vrouwen aantrek
en mijn erectiestoornis is ook weg.

Ik voel me als herboren;
ik krijg een tweede kans in mijn leven."

Daarom is een klein aantal mannen op zoek
op het internet: bodybuilding-sites,

sport-sites, versiertechnieken-sites,
waar mannen ook maar samenkomen.

In essentie zijn ze op zoek
naar een neurochemische wedergeboorte.

Hier is een groep op reddit.com
die zichzelf 'Fapstronauts' noemt.

'Fappen' is bargoens voor masturberen,

maar eigenlijk hebben ze
het over stoppen met porno.

Dit screenshot maakte ik vorige maand
en nu hebben ze alweer 2.000 leden meer.

Deze beweging om van porno
af te kicken groeit snel.

Sterker nog, we zien veel nieuwe groepen
van dit soort op het web, ook in Europa.

Maar er zit een bizar
addertje onder het gras.

Jongens in de 20 krijgen hun erecties
minder snel terug dan oudere mannen.

Hoe kan het dat iemand van 50
sneller herstelt dan iemand van in de 20?

Dat komt omdat oudere mannen
porno wel al veel langer gebruiken,

maar niet zijn gestart
met de huidige internetporno.

We weten dat dit een sleutelvariabele is,

want de oudere mannen
begonnen pas problemen te ontwikkelen

toen ze high-speedinternet kregen.

(Gelach)

De jongeren van vandaag
beginnen direct met high-speedinternet

net wanneer hun neuroplasticiteit
en dopamine-productie maximaal zijn.

Op dat moment zijn ze ook
het meest vatbaar voor verslavingen.

Maar er is nog een ander risico.

Als ze volwassen worden versterken
tieners de veel gebruikte circuits

en worden de niet-gebruikte gesnoeid.

Op je 22e kun je dus diep gewortelde
seksuele voorkeuren hebben.

Dit kan tot paniek leiden als een jongen
is geëscaleerd naar extreme porno

of naar porno die niet meer past
bij zijn seksuele oriëntatie.

Gelukkig zijn hersenen plastisch,
dus als hij stopt kan dat weer veranderen.

Als een man zijn normale
gevoeligheid terugkrijgt,

zoekt zijn brein naar de beloningen
waarvoor het voorgeprogrammeerd is,

zoals vriendelijke interactie
en echte partners, natuurlijk.

Nog een voorbeeld
van wat we iedere dag horen:

"Ik voel me als de nieuwe
Isaac Newton of Leonardo da Vinci.

Sinds ik vorige maand ben gestopt,

heb ik een bedrijf gestart,
ben gaan pianospelen,

heb ik iedere dag Frans gestudeerd,
geprogrammeerd, getekend, geschreven,

mijn financiën op orde gebracht,

en ik heb meer waanzinnige ideeën
dan waar ik ooit tijd voor heb.

Mijn zelfvertrouwen is gigantisch.

Het voelt alsof ik zo
met ieder meisje kan praten.

Ik ben dezelfde persoon die 2,5 jaar
extra nodig had om af te studeren

vanwege uitstellen en depressiviteit."

Ik wil afsluiten met een wens.

Ik zou graag zien dat Zimbardo's mannen

en hun behandelaars en de experts

zouden luisteren naar de duizenden mannen

die ons iets leren
over opwindingsverslaving

door eraan te ontsnappen.

Bedankt voor het luisteren.

(Applaus)