Η Έιμη Μάλινς με τα 12 ζευγάρια πόδια

Η αθλήτρια, ηθοποιός και ακτιβίστρια Έιμη Μάλινς μιλά για τα πρόσθετα πόδια της (έχει 12 εκπληκτικά ζευγάρια) και τις σούπερ δυνατότητες που της δίνουν: ταχύτητα, ομορφιά και 15 πόντους παραπάνω. Με απλά λόγια, ορίζει ξανά τι είναι το σώμα μας.

Μίλαγα κάποτε σε μια ομάδα από 300 περίπου παιδιά,

από έξι ώς οχτώ ετών, σε ένα παιδικό μουσείο

και είχα πάρει μαζί μου μια τσάντα γεμάτη πόδια,

παρόμοια με αυτά που βλέπετε εδώ πάνω

και τα είχα απλώσει σε ένα τραπέζι, για τα παιδιά.

Ξέρετε, τα παιδιά είναι από τη φύση περίεργα

γι' αυτό που δεν ξέρουν, γι' αυτό που δεν καταλαβαίνουν,

για ό,τι τους είναι ξένο.

Μαθαίνουν να τρομάζουν μ' αυτές τις διαφορές,

μόνον όταν ένας ενήλικας τα επηρεάζει να φερθούν με τρόμο,

και εμποδίζει, ας πούμε, τη φυσική τους περιέργεια,

ή, ας πούμε, πνίγει τις πολλές ερωτήσεις

ελπίζοντας ότι έτσι τα παιδιά θα φανούν καλά κι ευγενικά.

Φαντάστηκα λοιπόν ένα δάσκαλο της πρώτης δημοτικού, έξω στο διάδρομο

μαζί με τα άταχτα παιδιά του, να τους λέει "Ακούστε 'δω, κάντε ό,τι θέλετε,

μόνο μη χαζεύετε τα πόδια της."

Ενώ, βέβαια, το αντίθετο ακριβώς ήθελα.

Είχα πάει ακριβώς για να τα καλέσω να κοιτάξουν και να ψάξουν.

Γι' αυτό, έκανα μια συμφωνία με τους συνοδούς

ότι τα παιδιά θα μπορούσαν να έρθουν μέσα, χωρίς ενήλικες, για δύο λεπτά,

μόνα τους.

Ανοίγουν λοιπόν οι πόρτες, τα παιδιά χύνονται στο τραπέζι με τα πόδια,

τα ψαχουλεύουν από 'δω κι από 'κει, γαργαλάνε τα δάχτυλα των ποδιών,

και προσπαθούν να ρίξουν όλο το βάρος τους στο πόδι για τις ταχύτητες

για να δουν τι θα συμβεί.

Τους λέω λοιπόν, "Παιδιά, --γρήγορα--

σήμερα το πρωί ξύπνησα και αποφάσισα ότι θα 'θελα να πηδήσω πάνω από ένα σπίτι --

όχι πολύ ψηλό, δυο-τρία πατώματα --

και, αν μπορείτε να σκεφτείτε κάποιο ζώο ή κάποιον σούπερ ήρωα ή ήρωα των καρτούν,

ό,τι μπορείτε να σκεφτείτε αυτή τη στιγμή,

τι είδους πόδια θα μου φτιάχνατε;"

Και αμέσως μια φωνή κραύγασε, "Καγκουρό!"

"Όχι-όχι! Θα 'πρεπε να 'ναι βάτραχος!"

"Όχι, θα έπρεπε να 'ναι ο Επιθεωρητής Σαΐνης!"

"Όχι-όχι! Θα έπρεπε να 'ναι Οι Απίθανοι."

Και άλλα πράγματα που δεν τα 'χα ξανακούσει.

Και τότε, ένα οχτάχρονο κορίτσι είπε,

"Να σου πω, και γιατί να μην ήθελες και να πετάξεις;"

Και όλο το δωμάτιο, μαζί με μένα, είπαμε "Ναιαιαι!"

(Γέλια)

Και με αυτό τον τρόπο, έπαψα να είμαι μια γυναίκα

που αυτά τα παιδιά μπορεί να 'χαν μάθει να βλέπουν ανάπηρη και ανίκανη

και έγινα κάποια που είχε δυνατότητες που τα δικά τους σώματα ακόμη δεν είχαν .

Κάποια που θα μπορούσε να είναι ακόμα και σούπερ ικανή.

Ενδιαφέρον!

Μερικοί από εσάς με είδατε στο TED, 11 χρόνια πριν,

και έχει γίνει πολλή κουβέντα για αυτό το συνέδριο, πόσο αλλάζει τη ζωή

των ομιλητών, αλλά και των συμμετεχόντων· και δεν αποτελώ εξαίρεση.

Το TED με εκτόξευσε στην επόμενη δεκαετία της εξερεύνησης της ζωής μου.

Εκείνη την εποχή, τα πόδια που παρουσίασα ήταν πρωτοποριακά στην προσθετική.

Είχα πόδια για ταχύτητες από πλεκτές ίνες άνθρακα

φτιαγμένα στο πρότυπο των πίσω ποδιών μιας τσίτα,

που ίσως τα είδατε χθές στη σκηνή.

Επίσης αυτά τα πολύ ζωντανά πόδια από έγχρωμη σιλικόνη.

Είχα λοιπόν τότε την ευκαιρία να απευθύνω πρόσκληση

σε καινοτόμους, έξω από την παραδοσιακή ιατρική κοινότητα της προσθετικής,

για να προσφέρουν το ταλέντο τους στην επιστήμη και την τέχνη

της κατασκευής ποδιών.

Για να σταματήσουμε να ξεχωρίζουμε τη φόρμα από τη λειτουργικότητα και από την αισθητική,

και να αρχίσουμε να τις εκτιμούμε διαφορετικά.

Ευτυχώς για μένα, πολλοί άνθρωποι απάντησαν στο κάλεσμά μου.

Και το ταξίδι ξεκίνησε, αστεία-αστεία, με μια παρευρισκόμενη στο συνέδριο TED,

την Τσε Πέρλμαν, που ελπίζω σήμερα να βρίσκεται κάπου στο κοινό.

Ήταν τότε η εκδότρια ενός περιοδικού που ονομάζεται ID

και μου αφιέρωσε ένα κύριο άρθρο.

Αυτό ξεκίνησε ένα απροσδόκητο ταξίδι.

Μου συνέβαιναν παράξενες συναντήσεις εκείνη την εποχή·

δεχόμουν ένα σωρό προσκλήσεις να μιλήσω

για τη σχεδίαση των ποδιών-τσίτα σ' όλον τον κόσμο.

Μετά το συνέδριο, μετά την ομιλία μου, ο κόσμος με πλησίαζε,

άντρες και γυναίκες.

Και η συζήτηση πήγαινε κάπως στο:

"Ξέρεις, Έιμη, είσαι πολύ ελκυστική.

Δεν φαίνεσαι ανάπηρη"

(Γέλια)

Κι έλεγα μέσα μου "Περίφημα,

γιατί ούτ' εγώ νιώθω ανάπηρη."

Και αυτό μ' έκανε πραγματικά να δω αλλιώς αυτή τη συζήτηση,

που άξιζε να συνεχιστεί περαιτέρω, τη συζήτηση περί ομορφιάς.

Πώς πρέπει να είναι μια όμορφη γυναίκα;

Τι είναι ένα ερωτικό σώμα;

Και, το πιο ενδιαφέρον: από άποψη ταυτότητας,

τι σημαίνει να έχει κανείς αναπηρία;

Θέλω να πω, ρε παιδιά, η Πάμελα Άντερσον έχει περισσότερα πρόσθετα στο σώμα της από μένα.

Κανείς δεν την λέει ανάπηρη.

(Γέλια)

Αυτό το περιοδικό λοιπόν, με το χέρι του γραφίστα Πήτερ Σάβιλ,

έφτασε στον σχεδιαστή μόδας Αλεξάντερ Μακ Κουίν και το φωτογράφο Νικ Νάιτ,

που επίσης έδειξαν ενδιαφέρον γι' αυτή τη συζήτηση.

Τρεις μήνες μετά το TED, βρέθηκα μέσα στο αεροπλάνο

για το Λονδίνο, για να κάνω την πρώτη μου φωτογράφηση μόδας,

με αποτέλεσμα αυτό το εξώφυλλο.

"Ικανή για μόδα;"

Τρεις μήνες μετά από αυτό, έκανα την πρώτη μου πασαρέλα για τον Αλεξάντερ Μακ Κουίν

πάνω σε ένα ζευγάρι λαξευτά στο χέρι ξύλινα πόδια από φλαμούρι.

Κανείς δε το κατάλαβε -- όλοι νόμιζαν πως ήταν ξύλινες μπότες.

Μάλιστα, τις έφερα μαζί μου, εδώ στη σκηνή.

Κληματαριές, μανόλιες, πραγματικά εκπληκτικά πόδια.

Η ποίηση έχει σημασία.

Η ποίηση είναι αυτό που ανυψώνει το μπανάλ αντικείμενο, το παραπεταμένο,

στο χώρο της τέχνης.

Μπορεί να μετατρέψει αυτό που ίσως τρόμαζε τους ανθρώπους

σε κάτι που τους προκαλεί να το κοιτάξουν,

να το χαζέψουν λίγο ακόμα,

και, ίσως, ακόμα και να το καταλάβουν.

Αυτό το έμαθα από πρώτο χέρι με την επόμενη περιπέτειά μου.

Από τον καλλιτέχνη Μάθιου Μπάρνεϋ, με το κινηματογραφικό του έπος "Ο Κύκλος του Κρεμαστήρος".

Αυτό μου 'δωσε πραγματικά να καταλάβω

ότι τα πόδια μου θα μπορούσαν να είναι γλυπτά που φοριούνται.

Εκείνη μάλιστα τη στιγμή, άρχισα να απομακρύνομαι από την ανάγκη της αντιγραφής του ανθρωπόμορφου

σαν αυτό να ήταν το μόνο αισθητικό ιδανικό.

Έτσι φτιάξαμε αυτά που ο κόσμος με τρυφερότητα αποκάλεσε γυάλινα πόδια

παρόλο που στην πραγματικότητα είναι από διάφανη πολυουρεθάνη

δηλαδή πρώτη ύλη για μπάλες του μπόουλινγκ.

Βαρύ!

Έπειτα φτιάξαμε αυτά τα πόδια από καλουπωμένο χώμα

με τις ρίζες μιας πατάτας να μεγαλώνουν μέσα τους και παντζάρια στην κορυφή·

και ένα πανέμορφο μπρούτζινο δάχτυλο.

Να το δάχτυλο σ' ένα καλό κοντινό πλάνο.

Έπειτα, ένας άλλος χαρακτήρας ήταν μια μισή γυναίκα-μισή τσίτα --

ένας μικρός φόρος τιμής στην αθλητική μου πλευρά.

14 ώρες προσθετικού μακιγιάζ

ώστε να μοιάζω με πλάσμα που είχε αρθρωτά πόδια,

νύχια, και ουρά που ανέμιζε δεξιά-αριστερά,

σαν σαύρα.

(Γέλια)

Έπειτα, ένα ακόμη ζευγάρι πόδια στα οποία συνεργαστήκαμε ήταν αυτά εδώ …

μοιάζουν με πλοκάμια τσούχτρας.

Επίσης από πολυουρεθάνη.

Ο μόνος σκοπός που μπορούν να εξυπηρετήσουν αυτά τα πόδια,

έξω από το πλαίσιο της ταινίας,

είναι να προκαλέσουν τις αισθήσεις και ν' ανάψουν τη φαντασία.

Χαριτωμενιές δηλαδή.

Σήμερα έχω πάνω από μια ντουζίνα πρόσθετα πόδια

που διάφοροι άνθρωποι έφτιαξαν για μένα,

και με το καθένα έχω διαφορετική επαφή με το έδαφος κάτω από τα πόδια μου.

Και μπορώ να αλλάξω το ύψος μου --

έχω ποικιλία, πέντε διαφορετικά ύψη.

(Γέλια)

Σήμερα είμαι 1,83 μ.

Αυτά τα πόδια φτιάχτηκαν πριν από ένα χρόνο και κάτι

στην Ορθοπεδική κλινική του Ντόρσετ στην Αγγλία

και όταν τα έφερα σπίτι στο Μανχάταν

την πρώτη μου νύχτα στην πόλη, πήγα σε ένα πολύ λουσάτο πάρτι.

Ήταν εκεί μια κοπέλα που με γνώριζε από παλιά

στο φυσιολογικό μου ύψος, 1,52 μ.

Έχασε τη λαλιά της, όταν με είδε,

και λέει, "Μα καλά· εσύ ψήλωσες!"

και της λέω, "Το ξέρω, δεν έχει πλάκα;"

δηλαδή, είναι λίγο σαν να φοράς ξυλοπόδαρα σε ξυλοπόδαρα,

έχω όμως εντελώς νέα σχέση με τις χαμηλές πόρτες

που ποτέ δεν περίμενα ότι θα είχα.

Και πολύ το διασκέδαζα.

Με κοιτάζει λοιπόν

και μου λέει, "Μα Έιμη, αυτό είναι αδικία."

(Γέλια)

(Χειροκρότημα)

Και το απίστευτο είναι πως το εννοούσε.

Δεν είναι δίκαιο να μπορεί κανείς να αλλάζει το ύψος του,

όπως θέλει.

Και εκείνη τη στιγμή κατάλαβα,

τότε κατάλαβα, ότι η συζήτηση αυτή με την κοινωνία

έχει αλλάξει ριζικά

αυτή την τελευταία δεκαετία.

Δεν μιλάμε πια για ελάττωμα.

Μιλάμε για πολλαπλασιασμό.

Μιλάμε για δυνατότητες.

Ένα πρόσθετο μέλος δεν αντιπροσωπεύει πια την ανάγκη αναπλήρωσης μιας απώλειας.

Μπορεί να συμβολίζει πως, όποιος το φοράει,

έχει τη δύναμη να φτιάξει ό,τι θέλει

σ' αυτό το κενό.

Άτομα λοιπόν που η κοινωνία κάποτε τα θεωρούσε ανάπηρα

μπορούν τώρα να γίνουν αρχιτέκτονες για τις δικές τους ταυτότητες

και μάλιστα ν' αλλάζουν συνέχεια αυτές τις ταυτότητες

σχεδιάζοντας τα σώματά τους

από θέση ισχύος.

Και αυτό που με συναρπάζει τόσο τούτη τη στιγμή

είναι πως συνδυάζοντας τεχνολογία αιχμής --

ρομποτική, βιονική --

με την καθιερωμένη ποίηση,

πλησιάζουμε όλο και κοντύτερα στην κατανόηση της συλλογικής μας ανθρωπιάς.

Πιστεύω πως, αν θέλουμε ν' ανακαλύψουμε όλη τη δυνατότητα

της ανθρωπιάς μας,

χρειάζεται να τιμήσουμε τις συνταρακτικές μας δυνάμεις

και τις λαμπρές εκείνες αναπηρίες που όλοι διαθέτουμε.

Σκέφτομαι τον Σάϊλοκ του Σαίξπηρ:

"Αν μας τρυπήσεις, δε θα ματώσουμε;

κι αν μας γαργαλίσεις, δε θα γελάσουμε;"

Η ανθρωπιά μας είναι,

με όλες τις δυνατότητες που κρύβει μέσα της,

που μας κάνει ωραίους.

Σας ευχαριστώ.

(Χειροκρότημα)