WEBVTT

00:00:00.000 --> 00:00:03.000
Μίλαγα κάποτε σε μια ομάδα από 300 περίπου παιδιά,

00:00:03.000 --> 00:00:05.000
από έξι ώς οχτώ ετών, σε ένα παιδικό μουσείο

00:00:05.000 --> 00:00:09.000
και είχα πάρει μαζί μου μια τσάντα γεμάτη πόδια,

00:00:09.000 --> 00:00:11.000
παρόμοια με αυτά που βλέπετε εδώ πάνω

00:00:11.000 --> 00:00:13.000
και τα είχα απλώσει σε ένα τραπέζι, για τα παιδιά.

00:00:13.000 --> 00:00:17.000
Ξέρετε, τα παιδιά είναι από τη φύση περίεργα

00:00:17.000 --> 00:00:19.000
γι' αυτό που δεν ξέρουν, γι' αυτό που δεν καταλαβαίνουν,

00:00:19.000 --> 00:00:21.000
για ό,τι τους είναι ξένο.

00:00:21.000 --> 00:00:23.000
Μαθαίνουν να τρομάζουν μ' αυτές τις διαφορές,

00:00:23.000 --> 00:00:26.000
μόνον όταν ένας ενήλικας τα επηρεάζει να φερθούν με τρόμο,

00:00:26.000 --> 00:00:29.000
και εμποδίζει, ας πούμε, τη φυσική τους περιέργεια,

00:00:29.000 --> 00:00:32.000
ή, ας πούμε, πνίγει τις πολλές ερωτήσεις

00:00:32.000 --> 00:00:34.000
ελπίζοντας ότι έτσι τα παιδιά θα φανούν καλά κι ευγενικά.

00:00:34.000 --> 00:00:38.000
Φαντάστηκα λοιπόν ένα δάσκαλο της πρώτης δημοτικού, έξω στο διάδρομο

00:00:38.000 --> 00:00:41.000
μαζί με τα άταχτα παιδιά του, να τους λέει "Ακούστε 'δω, κάντε ό,τι θέλετε,

00:00:41.000 --> 00:00:43.000
μόνο μη χαζεύετε τα πόδια της."

NOTE Paragraph

00:00:43.000 --> 00:00:45.000
Ενώ, βέβαια, το αντίθετο ακριβώς ήθελα.

00:00:45.000 --> 00:00:48.000
Είχα πάει ακριβώς για να τα καλέσω να κοιτάξουν και να ψάξουν.

00:00:48.000 --> 00:00:52.000
Γι' αυτό, έκανα μια συμφωνία με τους συνοδούς

00:00:52.000 --> 00:00:55.000
ότι τα παιδιά θα μπορούσαν να έρθουν μέσα, χωρίς ενήλικες, για δύο λεπτά,

00:00:55.000 --> 00:00:57.000
μόνα τους.

00:00:57.000 --> 00:01:01.000
Ανοίγουν λοιπόν οι πόρτες, τα παιδιά χύνονται στο τραπέζι με τα πόδια,

00:01:01.000 --> 00:01:04.000
τα ψαχουλεύουν από 'δω κι από 'κει, γαργαλάνε τα δάχτυλα των ποδιών,

00:01:04.000 --> 00:01:06.000
και προσπαθούν να ρίξουν όλο το βάρος τους στο πόδι για τις ταχύτητες

00:01:06.000 --> 00:01:08.000
για να δουν τι θα συμβεί.

00:01:08.000 --> 00:01:10.000
Τους λέω λοιπόν, "Παιδιά, --γρήγορα--

00:01:10.000 --> 00:01:14.000
σήμερα το πρωί ξύπνησα και αποφάσισα ότι θα 'θελα να πηδήσω πάνω από ένα σπίτι --

00:01:14.000 --> 00:01:16.000
όχι πολύ ψηλό, δυο-τρία πατώματα --

00:01:16.000 --> 00:01:21.000
και, αν μπορείτε να σκεφτείτε κάποιο ζώο ή κάποιον σούπερ ήρωα ή ήρωα των καρτούν,

00:01:21.000 --> 00:01:23.000
ό,τι μπορείτε να σκεφτείτε αυτή τη στιγμή,

00:01:23.000 --> 00:01:25.000
τι είδους πόδια θα μου φτιάχνατε;"

NOTE Paragraph

00:01:25.000 --> 00:01:28.000
Και αμέσως μια φωνή κραύγασε, "Καγκουρό!"

00:01:28.000 --> 00:01:30.000
"Όχι-όχι! Θα 'πρεπε να 'ναι βάτραχος!"

00:01:30.000 --> 00:01:32.000
"Όχι, θα έπρεπε να 'ναι ο Επιθεωρητής Σαΐνης!"

00:01:32.000 --> 00:01:34.000
"Όχι-όχι! Θα έπρεπε να 'ναι Οι Απίθανοι."

00:01:34.000 --> 00:01:37.000
Και άλλα πράγματα που δεν τα 'χα ξανακούσει.

00:01:37.000 --> 00:01:39.000
Και τότε, ένα οχτάχρονο κορίτσι είπε,

00:01:39.000 --> 00:01:43.000
"Να σου πω, και γιατί να μην ήθελες και να πετάξεις;"

00:01:44.000 --> 00:01:47.000
Και όλο το δωμάτιο, μαζί με μένα, είπαμε "Ναιαιαι!"

00:01:47.000 --> 00:01:49.000
(Γέλια)

00:01:49.000 --> 00:01:52.000
Και με αυτό τον τρόπο, έπαψα να είμαι μια γυναίκα

00:01:52.000 --> 00:01:56.000
που αυτά τα παιδιά μπορεί να 'χαν μάθει να βλέπουν ανάπηρη και ανίκανη

00:01:56.000 --> 00:02:01.000
και έγινα κάποια που είχε δυνατότητες που τα δικά τους σώματα ακόμη δεν είχαν .

00:02:01.000 --> 00:02:03.000
Κάποια που θα μπορούσε να είναι ακόμα και σούπερ ικανή.

00:02:03.000 --> 00:02:05.000
Ενδιαφέρον!

NOTE Paragraph

00:02:05.000 --> 00:02:10.000
Μερικοί από εσάς με είδατε στο TED, 11 χρόνια πριν,

00:02:10.000 --> 00:02:14.000
και έχει γίνει πολλή κουβέντα για αυτό το συνέδριο, πόσο αλλάζει τη ζωή

00:02:14.000 --> 00:02:18.000
των ομιλητών, αλλά και των συμμετεχόντων· και δεν αποτελώ εξαίρεση.

00:02:18.000 --> 00:02:24.000
Το TED με εκτόξευσε στην επόμενη δεκαετία της εξερεύνησης της ζωής μου.

00:02:24.000 --> 00:02:29.000
Εκείνη την εποχή, τα πόδια που παρουσίασα ήταν πρωτοποριακά στην προσθετική.

00:02:29.000 --> 00:02:31.000
Είχα πόδια για ταχύτητες από πλεκτές ίνες άνθρακα

00:02:31.000 --> 00:02:33.000
φτιαγμένα στο πρότυπο των πίσω ποδιών μιας τσίτα,

00:02:33.000 --> 00:02:35.000
που ίσως τα είδατε χθές στη σκηνή.

00:02:35.000 --> 00:02:41.000
Επίσης αυτά τα πολύ ζωντανά πόδια από έγχρωμη σιλικόνη.

NOTE Paragraph

00:02:41.000 --> 00:02:45.000
Είχα λοιπόν τότε την ευκαιρία να απευθύνω πρόσκληση

00:02:45.000 --> 00:02:49.000
σε καινοτόμους, έξω από την παραδοσιακή ιατρική κοινότητα της προσθετικής,

00:02:49.000 --> 00:02:53.000
για να προσφέρουν το ταλέντο τους στην επιστήμη και την τέχνη

00:02:53.000 --> 00:02:55.000
της κατασκευής ποδιών.

00:02:55.000 --> 00:03:00.000
Για να σταματήσουμε να ξεχωρίζουμε τη φόρμα από τη λειτουργικότητα και από την αισθητική,

00:03:00.000 --> 00:03:02.000
και να αρχίσουμε να τις εκτιμούμε διαφορετικά.

00:03:02.000 --> 00:03:06.000
Ευτυχώς για μένα, πολλοί άνθρωποι απάντησαν στο κάλεσμά μου.

00:03:06.000 --> 00:03:11.000
Και το ταξίδι ξεκίνησε, αστεία-αστεία, με μια παρευρισκόμενη στο συνέδριο TED,

00:03:11.000 --> 00:03:14.000
την Τσε Πέρλμαν, που ελπίζω σήμερα να βρίσκεται κάπου στο κοινό.

00:03:14.000 --> 00:03:17.000
Ήταν τότε η εκδότρια ενός περιοδικού που ονομάζεται ID

00:03:17.000 --> 00:03:20.000
και μου αφιέρωσε ένα κύριο άρθρο.

NOTE Paragraph

00:03:20.000 --> 00:03:23.000
Αυτό ξεκίνησε ένα απροσδόκητο ταξίδι.

00:03:23.000 --> 00:03:25.000
Μου συνέβαιναν παράξενες συναντήσεις εκείνη την εποχή·

00:03:25.000 --> 00:03:28.000
δεχόμουν ένα σωρό προσκλήσεις να μιλήσω

00:03:28.000 --> 00:03:31.000
για τη σχεδίαση των ποδιών-τσίτα σ' όλον τον κόσμο.

00:03:31.000 --> 00:03:34.000
Μετά το συνέδριο, μετά την ομιλία μου, ο κόσμος με πλησίαζε,

00:03:34.000 --> 00:03:36.000
άντρες και γυναίκες.

00:03:36.000 --> 00:03:38.000
Και η συζήτηση πήγαινε κάπως στο:

00:03:38.000 --> 00:03:42.000
"Ξέρεις, Έιμη, είσαι πολύ ελκυστική.

00:03:42.000 --> 00:03:44.000
Δεν φαίνεσαι ανάπηρη"

00:03:44.000 --> 00:03:45.000
(Γέλια)

00:03:45.000 --> 00:03:47.000
Κι έλεγα μέσα μου "Περίφημα,

00:03:47.000 --> 00:03:49.000
γιατί ούτ' εγώ νιώθω ανάπηρη."

00:03:49.000 --> 00:03:54.000
Και αυτό μ' έκανε πραγματικά να δω αλλιώς αυτή τη συζήτηση,

00:03:54.000 --> 00:03:56.000
που άξιζε να συνεχιστεί περαιτέρω, τη συζήτηση περί ομορφιάς.

00:03:56.000 --> 00:03:59.000
Πώς πρέπει να είναι μια όμορφη γυναίκα;

00:03:59.000 --> 00:04:01.000
Τι είναι ένα ερωτικό σώμα;

00:04:01.000 --> 00:04:03.000
Και, το πιο ενδιαφέρον: από άποψη ταυτότητας,

00:04:03.000 --> 00:04:06.000
τι σημαίνει να έχει κανείς αναπηρία;

00:04:06.000 --> 00:04:09.000
Θέλω να πω, ρε παιδιά, η Πάμελα Άντερσον έχει περισσότερα πρόσθετα στο σώμα της από μένα.

00:04:09.000 --> 00:04:11.000
Κανείς δεν την λέει ανάπηρη.

00:04:11.000 --> 00:04:16.000
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:04:17.000 --> 00:04:21.000
Αυτό το περιοδικό λοιπόν, με το χέρι του γραφίστα Πήτερ Σάβιλ,

00:04:21.000 --> 00:04:26.000
έφτασε στον σχεδιαστή μόδας Αλεξάντερ Μακ Κουίν και το φωτογράφο Νικ Νάιτ,

00:04:26.000 --> 00:04:28.000
που επίσης έδειξαν ενδιαφέρον γι' αυτή τη συζήτηση.

00:04:28.000 --> 00:04:31.000
Τρεις μήνες μετά το TED, βρέθηκα μέσα στο αεροπλάνο

00:04:31.000 --> 00:04:36.000
για το Λονδίνο, για να κάνω την πρώτη μου φωτογράφηση μόδας,

00:04:36.000 --> 00:04:37.000
με αποτέλεσμα αυτό το εξώφυλλο.

00:04:37.000 --> 00:04:40.000
"Ικανή για μόδα;"

00:04:40.000 --> 00:04:44.000
Τρεις μήνες μετά από αυτό, έκανα την πρώτη μου πασαρέλα για τον Αλεξάντερ Μακ Κουίν

00:04:44.000 --> 00:04:49.000
πάνω σε ένα ζευγάρι λαξευτά στο χέρι ξύλινα πόδια από φλαμούρι.

00:04:49.000 --> 00:04:52.000
Κανείς δε το κατάλαβε -- όλοι νόμιζαν πως ήταν ξύλινες μπότες.

00:04:52.000 --> 00:04:54.000
Μάλιστα, τις έφερα μαζί μου, εδώ στη σκηνή.

00:04:55.000 --> 00:04:59.000
Κληματαριές, μανόλιες, πραγματικά εκπληκτικά πόδια.

00:05:00.000 --> 00:05:03.000
Η ποίηση έχει σημασία.

00:05:03.000 --> 00:05:08.000
Η ποίηση είναι αυτό που ανυψώνει το μπανάλ αντικείμενο, το παραπεταμένο,

00:05:08.000 --> 00:05:10.000
στο χώρο της τέχνης.

00:05:10.000 --> 00:05:16.000
Μπορεί να μετατρέψει αυτό που ίσως τρόμαζε τους ανθρώπους

00:05:16.000 --> 00:05:18.000
σε κάτι που τους προκαλεί να το κοιτάξουν,

00:05:18.000 --> 00:05:21.000
να το χαζέψουν λίγο ακόμα,

00:05:21.000 --> 00:05:23.000
και, ίσως, ακόμα και να το καταλάβουν.

NOTE Paragraph

00:05:23.000 --> 00:05:27.000
Αυτό το έμαθα από πρώτο χέρι με την επόμενη περιπέτειά μου.

00:05:27.000 --> 00:05:31.000
Από τον καλλιτέχνη Μάθιου Μπάρνεϋ, με το κινηματογραφικό του έπος "Ο Κύκλος του Κρεμαστήρος".

00:05:31.000 --> 00:05:34.000
Αυτό μου 'δωσε πραγματικά να καταλάβω

00:05:34.000 --> 00:05:36.000
ότι τα πόδια μου θα μπορούσαν να είναι γλυπτά που φοριούνται.

00:05:36.000 --> 00:05:43.000
Εκείνη μάλιστα τη στιγμή, άρχισα να απομακρύνομαι από την ανάγκη της αντιγραφής του ανθρωπόμορφου

00:05:43.000 --> 00:05:45.000
σαν αυτό να ήταν το μόνο αισθητικό ιδανικό.

00:05:45.000 --> 00:05:49.000
Έτσι φτιάξαμε αυτά που ο κόσμος με τρυφερότητα αποκάλεσε γυάλινα πόδια

00:05:49.000 --> 00:05:53.000
παρόλο που στην πραγματικότητα είναι από διάφανη πολυουρεθάνη

00:05:53.000 --> 00:05:55.000
δηλαδή πρώτη ύλη για μπάλες του μπόουλινγκ.

00:05:55.000 --> 00:05:56.000
Βαρύ!

00:05:56.000 --> 00:05:58.000
Έπειτα φτιάξαμε αυτά τα πόδια από καλουπωμένο χώμα

00:05:58.000 --> 00:06:02.000
με τις ρίζες μιας πατάτας να μεγαλώνουν μέσα τους και παντζάρια στην κορυφή·

00:06:02.000 --> 00:06:04.000
και ένα πανέμορφο μπρούτζινο δάχτυλο.

00:06:04.000 --> 00:06:06.000
Να το δάχτυλο σ' ένα καλό κοντινό πλάνο.

00:06:06.000 --> 00:06:08.000
Έπειτα, ένας άλλος χαρακτήρας ήταν μια μισή γυναίκα-μισή τσίτα --

00:06:08.000 --> 00:06:10.000
ένας μικρός φόρος τιμής στην αθλητική μου πλευρά.

00:06:10.000 --> 00:06:13.000
14 ώρες προσθετικού μακιγιάζ

00:06:13.000 --> 00:06:17.000
ώστε να μοιάζω με πλάσμα που είχε αρθρωτά πόδια,

00:06:17.000 --> 00:06:21.000
νύχια, και ουρά που ανέμιζε δεξιά-αριστερά,

00:06:21.000 --> 00:06:23.000
σαν σαύρα.

00:06:23.000 --> 00:06:24.000
(Γέλια)

00:06:25.000 --> 00:06:29.000
Έπειτα, ένα ακόμη ζευγάρι πόδια στα οποία συνεργαστήκαμε ήταν αυτά εδώ …

00:06:29.000 --> 00:06:31.000
μοιάζουν με πλοκάμια τσούχτρας.

00:06:31.000 --> 00:06:33.000
Επίσης από πολυουρεθάνη.

00:06:33.000 --> 00:06:36.000
Ο μόνος σκοπός που μπορούν να εξυπηρετήσουν αυτά τα πόδια,

00:06:36.000 --> 00:06:39.000
έξω από το πλαίσιο της ταινίας,

00:06:39.000 --> 00:06:42.000
είναι να προκαλέσουν τις αισθήσεις και ν' ανάψουν τη φαντασία.

00:06:42.000 --> 00:06:45.000
Χαριτωμενιές δηλαδή.

NOTE Paragraph

00:06:45.000 --> 00:06:51.000
Σήμερα έχω πάνω από μια ντουζίνα πρόσθετα πόδια

00:06:51.000 --> 00:06:53.000
που διάφοροι άνθρωποι έφτιαξαν για μένα,

00:06:53.000 --> 00:06:57.000
και με το καθένα έχω διαφορετική επαφή με το έδαφος κάτω από τα πόδια μου.

00:06:57.000 --> 00:06:59.000
Και μπορώ να αλλάξω το ύψος μου --

00:06:59.000 --> 00:07:01.000
έχω ποικιλία, πέντε διαφορετικά ύψη.

00:07:01.000 --> 00:07:03.000
(Γέλια)

00:07:03.000 --> 00:07:05.000
Σήμερα είμαι 1,83 μ.

00:07:05.000 --> 00:07:08.000
Αυτά τα πόδια φτιάχτηκαν πριν από ένα χρόνο και κάτι

00:07:08.000 --> 00:07:10.000
στην Ορθοπεδική κλινική του Ντόρσετ στην Αγγλία

00:07:10.000 --> 00:07:12.000
και όταν τα έφερα σπίτι στο Μανχάταν

00:07:12.000 --> 00:07:14.000
την πρώτη μου νύχτα στην πόλη, πήγα σε ένα πολύ λουσάτο πάρτι.

00:07:14.000 --> 00:07:17.000
Ήταν εκεί μια κοπέλα που με γνώριζε από παλιά

00:07:17.000 --> 00:07:19.000
στο φυσιολογικό μου ύψος, 1,52 μ.

00:07:19.000 --> 00:07:21.000
Έχασε τη λαλιά της, όταν με είδε,

00:07:21.000 --> 00:07:24.000
και λέει, "Μα καλά· εσύ ψήλωσες!"

00:07:24.000 --> 00:07:26.000
και της λέω, "Το ξέρω, δεν έχει πλάκα;"

00:07:26.000 --> 00:07:28.000
δηλαδή, είναι λίγο σαν να φοράς ξυλοπόδαρα σε ξυλοπόδαρα,

00:07:28.000 --> 00:07:31.000
έχω όμως εντελώς νέα σχέση με τις χαμηλές πόρτες

00:07:31.000 --> 00:07:33.000
που ποτέ δεν περίμενα ότι θα είχα.

00:07:33.000 --> 00:07:36.000
Και πολύ το διασκέδαζα.

00:07:36.000 --> 00:07:38.000
Με κοιτάζει λοιπόν

00:07:38.000 --> 00:07:40.000
και μου λέει, "Μα Έιμη, αυτό είναι αδικία."

00:07:40.000 --> 00:07:43.000
(Γέλια)

00:07:43.000 --> 00:07:45.000
(Χειροκρότημα)

00:07:45.000 --> 00:07:49.000
Και το απίστευτο είναι πως το εννοούσε.

00:07:49.000 --> 00:07:51.000
Δεν είναι δίκαιο να μπορεί κανείς να αλλάζει το ύψος του,

00:07:51.000 --> 00:07:53.000
όπως θέλει.

NOTE Paragraph

00:07:53.000 --> 00:07:55.000
Και εκείνη τη στιγμή κατάλαβα,

00:07:55.000 --> 00:07:58.000
τότε κατάλαβα, ότι η συζήτηση αυτή με την κοινωνία

00:07:58.000 --> 00:08:00.000
έχει αλλάξει ριζικά

00:08:00.000 --> 00:08:02.000
αυτή την τελευταία δεκαετία.

00:08:02.000 --> 00:08:07.000
Δεν μιλάμε πια για ελάττωμα.

00:08:07.000 --> 00:08:09.000
Μιλάμε για πολλαπλασιασμό.

00:08:09.000 --> 00:08:13.000
Μιλάμε για δυνατότητες.

00:08:13.000 --> 00:08:18.000
Ένα πρόσθετο μέλος δεν αντιπροσωπεύει πια την ανάγκη αναπλήρωσης μιας απώλειας.

00:08:18.000 --> 00:08:21.000
Μπορεί να συμβολίζει πως, όποιος το φοράει,

00:08:21.000 --> 00:08:24.000
έχει τη δύναμη να φτιάξει ό,τι θέλει

00:08:24.000 --> 00:08:26.000
σ' αυτό το κενό.

00:08:26.000 --> 00:08:29.000
Άτομα λοιπόν που η κοινωνία κάποτε τα θεωρούσε ανάπηρα

00:08:29.000 --> 00:08:34.000
μπορούν τώρα να γίνουν αρχιτέκτονες για τις δικές τους ταυτότητες

00:08:34.000 --> 00:08:36.000
και μάλιστα ν' αλλάζουν συνέχεια αυτές τις ταυτότητες

00:08:36.000 --> 00:08:38.000
σχεδιάζοντας τα σώματά τους

00:08:38.000 --> 00:08:41.000
από θέση ισχύος.

00:08:41.000 --> 00:08:46.000
Και αυτό που με συναρπάζει τόσο τούτη τη στιγμή

00:08:46.000 --> 00:08:50.000
είναι πως συνδυάζοντας τεχνολογία αιχμής --

00:08:50.000 --> 00:08:52.000
ρομποτική, βιονική --

00:08:52.000 --> 00:08:54.000
με την καθιερωμένη ποίηση,

00:08:54.000 --> 00:09:00.000
πλησιάζουμε όλο και κοντύτερα στην κατανόηση της συλλογικής μας ανθρωπιάς.

00:09:00.000 --> 00:09:05.000
Πιστεύω πως, αν θέλουμε ν' ανακαλύψουμε όλη τη δυνατότητα

00:09:05.000 --> 00:09:07.000
της ανθρωπιάς μας,

00:09:07.000 --> 00:09:11.000
χρειάζεται να τιμήσουμε τις συνταρακτικές μας δυνάμεις

00:09:11.000 --> 00:09:14.000
και τις λαμπρές εκείνες αναπηρίες που όλοι διαθέτουμε.

00:09:14.000 --> 00:09:17.000
Σκέφτομαι τον Σάϊλοκ του Σαίξπηρ:

00:09:17.000 --> 00:09:21.000
"Αν μας τρυπήσεις, δε θα ματώσουμε;

00:09:21.000 --> 00:09:24.000
κι αν μας γαργαλίσεις, δε θα γελάσουμε;"

00:09:24.000 --> 00:09:27.000
Η ανθρωπιά μας είναι,

00:09:27.000 --> 00:09:29.000
με όλες τις δυνατότητες που κρύβει μέσα της,

00:09:29.000 --> 00:09:32.000
που μας κάνει ωραίους.

00:09:32.000 --> 00:09:33.000
Σας ευχαριστώ.

00:09:33.000 --> 00:09:40.000
(Χειροκρότημα)