Andrew McAfee: Hoe zullen toekomstige banen eruit zien?

Econoom Andrew McAfee suggereert dat, ja, robots waarschijnlijk onze banen zullen overnemen of op zijn minst het soort banen dat we nu kennen. Hij denkt vooruit hoe toekomstige banen eruit zullen zien en hoe komende generaties erop voorbereid kunnen worden.

De schrijver George Eliot waarschuwde ons

dat onder alle manieren
om ernaast te zitten,

voorspellingen doen
het minst te verrechtvaardigen valt.

Haar 20e-eeuwse tegenhanger,

Yogi Berra, gaf haar gelijk.

Hij zei:
"Voorspellen is moeilijk,

vooral als het over de toekomst gaat."

Ik ga hun waarschuwingen negeren

en een zeer specifieke prognose maken.

In de wereld die we zeer snel creëren,

gaan we meer en meer dingen zien

die op science fiction lijken,

en steeds minder dingen
die er als banen uitzien.

Weldra gaan onze auto’s zichzelf besturen.

Dus gaan we
minder vrachtwagenchauffeurs nodig hebben.

We gaan Siri met Watson combineren

en dat gebruiken voor het automatiseren
van veel werk

dat nu nog gedaan wordt
door onderhoudspersoneel,

probleemoplossers en diagnostici.

R2D2 hebben we al oranje geverfd

en hem aan het werk gezet

om rekken rond te rijden in magazijnen.

Dat zijn een hoop minder mensen

die daar heen en weer moeten lopen.

Al ongeveer 200 jaar lang

vertellen mensen precies wat ik nu zeg:

het tijdperk van technologische werkloosheid
komt eraan.

Het begon met de Luddieten die
zowat twee eeuwen geleden

weefgetouwen stuksloegen in Groot-Brittannië.

Ze hadden het bij het verkeerde eind.

Onze economieën in de ontwikkelde wereld

opereerden met
een haast volledige tewerkstelling.

Dat roept de cruciale vraag op:

waarom zou het dit keer anders zijn?

De reden is dat pas in de afgelopen jaren

onze machines vaardigheden zijn gaan vertonen

die ze nooit eerder hebben gehad:

begrijpen, spreken, horen, zien,

antwoorden, schrijven,
en er komen er nog steeds nieuwe bij.

Mobiele humanoïde robots

zijn nog ongelooflijk primitief,

maar de onderzoeksafdeling
van het ministerie van defensie

is net gestart met een competitie

om ze dingen als dit te laten doen.

Als de verslagen kloppen,

gaat dit lukken.

Ik denk dat de dag niet te ver weg is

waar androïden veel werk gaan overnemen.

waar androïden veel werk gaan overnemen.

We creëren een wereld met meer en meer
technologie en steeds minder banen.

We creëren een wereld met meer en meer
technologie en steeds minder banen.

Het is een wereld
die Erik Brynjolfsson en ik

‘het nieuwe machinetijdperk’ noemen.

Maar onthoud dat

dit buitengewoon nieuws is.

Dit is op dit moment
het beste economische nieuws op de planeet.

Niet dat er veel concurrentie voor is, niet?

Dit is dezer dagen
het beste economische nieuws

om twee belangrijke redenen.

De eerste is dat technologische vooruitgang
ons in staat stelt

om door te gaan
met deze verbazingwekkend recente gang van zaken

waarbij de productie maar blijft groeien

terwijl tegelijkertijd de prijzen dalen,

en volume en kwaliteit
maar blijven toenemen.

Sommige mensen noemen

dit oppervlakkig materialisme,

maar dat is absoluut de verkeerde manier
om ernaar te kijken.

Dit heet overvloed en dat is precies

wat wij willen
dat ons economisch systeem ons biedt.

De tweede reden waarom
het nieuwe machinetijdperk

zo’n buitengewoon nieuws is dat,
zodra de androïden

ons werk beginnen te doen,
wij dat niet zelf meer hoeven te doen.

We worden bevrijd van de sleur en het labeur.

Als ik het hierover heb met mijn vrienden

in Cambridge en Silicon Valley zeggen ze:

"Fantastisch. Geen sleur meer, geen labeur.

Nu kunnen we ons

een heel ander soort samenleving
gaan indenken,

een waar de makers en de ontdekkers,

de uitvoerders en de vernieuwers

samenkomen met hun werkgevers en financiers

om te praten over problemen,
te vermaken, te verlichten

en elkaar uit te dagen."

Kortom een samenleving
die wat weg heeft van een TED-conferentie.

Daar zit veel waarheid in.

Er zijn wonderlijke zaken aan de gang.

In een wereld waar het bijna even gemakkelijk is

om een voorwerp te genereren
als om een document af te drukken,

krijgen we geweldige nieuwe mogelijkheden.

De mensen die vroeger
ambachtslieden en hobbyisten waren,

zijn nu makers,
en zijn verantwoordelijk

voor enorme hoeveelheden innovatie.

Kunstenaars die voorheen beperkt waren,

kunnen nu dingen doen

die vroeger gewoon onmogelijk waren.

Dit is een tijd van grote bloei,

en hoe meer ik rondkijk,
hoe meer ik ervan overtuigd ben

dat dit citaat
van de natuurkundige Freeman Dyson

helemaal geen verdichtsel is.

Het is gewoon een duidelijke vaststelling
van de feiten.

Wij bevinden ons
in een verbazingwekkende periode.

["Technologie is een geschenk van God. Na de gave van het leven is het misschien wel de grootste van Gods gaven. Het is de moeder van beschavingen, kunsten en wetenschappen."— Freeman Dyson]

Dat roept een andere grote vraag op:

wat kan er fout lopen
in dit nieuwe machinetijdperk?

Geweldig, meedoen, bloeien
en hop, naar huis.

We gaan met twee soorten lastige uitdagingen
geconfronteerd worden

naarmate die zelf gecreëerde toekomst
op ons afkomt.

De eerste zijn economisch
en ze worden mooi samengevat

in een apocrief verhaal over een babbel

tussen Henry Ford II en Walter Reuther,

vakbondsbaas van de auto-arbeiders.

Ze bezochten een van de nieuwe moderne fabrieken.

Ford kijkt Reuther speels aan
en vraagt:

"Zeg Walter, hoe ga je deze robots

vakbondscontributie laten betalen?"

Waarop Reuther: "Zeg Henry,

en hoe ga je ze auto's laten kopen?"

Reuthers probleem in deze anekdote

is dat het moeilijk is om je arbeid aan te bieden
aan een economie vol machines.

is dat het moeilijk is om je arbeid aan te bieden
aan een economie vol machines.

Dat komt duidelijk tot uiting
in de statistieken.

Als je in de afgelopen paar decennia kijkt

naar het rendement op kapitaal
--met andere woorden, bedrijfswinsten--

dan zien we ze stijgen,

en we zien dat ze nu hoger zijn dan ooit.

Als we kijken naar wat er teruggaat naar arbeid,

met andere woorden het totaal
aan lonen in de economie,

zien we ze op een historisch dieptepunt

en zeer snel
in tegenovergestelde richting evolueren.

Dat is dus duidelijk
slecht nieuws voor Reuther.

Het lijkt erop dat het geweldig nieuws
zou zijn voor Ford,

maar is het eigenlijk niet.
Als je grote hoeveelheden

van nogal dure dingen
aan mensen wil verkopen,

heb je een grote, stabiele,
welvarende middenklasse nodig.

We hadden die in Amerika,

gedurende zowat de hele naoorlogse periode.

Maar de middenklasse
komt nu duidelijk in de knel.

Iedereen kent wel wat statistieken,

maar om er even eentje naar voren te halen:

het mediane inkomen in Amerika is

in de afgelopen 15 jaar gedaald,

en we dreigen nu gevangen te worden

in een vicieuze cirkel
waar ongelijkheid en polarisatie

zullen blijven stijgen.

De aankomende maatschappelijke uitdagingen

met dat soort ongelijkheid
verdienen enige aandacht.

Er zijn een aantal maatschappelijke uitdagingen

waar ik niet zo bezorgd over ben:

dit soort beelden.

Dit is niet het soort maatschappelijke probleem

waar ik bezorgd over ben.

Er is geen tekort aan dystopische visioenen

over wat er gebeurt
als onze machines zelfbewust worden,

tegen ons in opstand komen
en ons aanvallen.

Daar ga ik me pas zorgen over maken

wanneer mijn computer
zich bewust wordt van mijn printer.

(Gelach) (Applaus)

Dit zijn niet de uitdagingen
waarover we ons zorgen moeten maken.

Om de soort maatschappelijke uitdagingen

in het nieuwe machinetijdperk
duidelijk te maken,

ga ik een verhaal vertellen
over twee stereotype Amerikaanse werknemers.

En om ze echt stereotyp te maken,

maak ik ze allebei blank.

De eerste is een universitair opgeleide

professional, een creatieveling, manager,

ingenieur, arts, advocaat, dat soort werknemer.

We noemen hem ‘Ted’.

Hij zit aan de bovenkant
van de Amerikaanse middenklasse.

Zijn tegenhanger
is niet universitair opgeleid

en werkt als arbeider, als bediende,

verricht als laagopgeleide ‘witte kraag’-
of ‘blauwe kraag’-werk in de economie.

Hem noemen we ‘Bill’.

50 jaar geleden

leidden Bill en Ted
een opvallend vergelijkbaar leven.

In 1960 bijvoorbeeld hadden ze beiden
zeer waarschijnlijk

fulltime banen,
werkten ze ten minste 40 uur per week.

Maar sociaal onderzoek door Charles Murray
heeft uitgewezen dat,

toen we begonnen
met het automatiseren van de economie,

- en rond 1960 begonnen computers
te verschijnen in de bedrijven -

toen we begonnen geleidelijk technologie,

automatisering en digitale spullen te injecteren in de economie,

de wegen van Bill en Ted
uit elkaar begonnen te lopen.

In de loop van deze periode bleef Ted

een fulltime baan houden.
Bill niet.

In veel gevallen is Bill volledig
uit de economie gestapt,

maar Ted slechts zeer zelden.

Teds huwelijk bleef gelukkig.

Dat van Bill niet.

Teds kinderen zijn opgegroeid
in een tweeouder-gezin,

Bij Bill was dat vaak niet zo.

Andere manieren waarop Bill
het in de samenleving laat afweten?

Hij bracht minder vaak zijn stem uit
bij de presidentsverkiezingen

en kwam veel vaker
in de gevangenis terecht.

Dus kan ik geen gelukkig verhaal vertellen
over deze sociale tendensen,

en ze vertonen geen neiging tot omkering.

Ze gelden ongeacht de etnische

of demografische groep,

en ze worden echt zo ernstig

dat ze zelfs de geweldige vooruitgang,

die we hadden door de Beweging voor Burgerrechten,
dreigen teniet te doen.

Wat mijn vrienden in Silicon Valley

en Cambridge vergeten, is dat ze Ted zijn.

Ze leiden een ongelooflijk druk,
productief leven,

en ze genieten er alle voordelen van

terwijl Bill een heel ander soort leven leidt.

Ze zijn beiden het bewijs
van hoe Voltaire het bij het rechte eind had

toen hij sprak over de voordelen van werk,

en het feit dat het ons niet één,
maar drie grote kwalen bespaart.

["Werk beschermt een man tegen drie grote kwalen:
verveling, ondeugd en armoe." — Voltaire]

Hoe pakken we deze uitdagingen aan?

Het economische voorschrift
is verrassend duidelijk,

verrassend eenvoudig, vooral dan op korte termijn.

De robots gaan in de komende paar jaar
niet al onze banen inpalmen,

dus is het klassieke Econ 101 voorschrift
net wat we nodig hebben:

moedig ondernemerschap aan,

investeer in infrastructuur

en zorg ervoor dat ons onderwijssysteem

mensen met de nodige vaardigheden voortbrengt.

Maar op langere termijn, als onze economie

meer op technologie en minder op arbeid berust,

en dat komt eraan, dan moeten we rekening houden

met meer ingrijpende interventies,

zoals bijvoorbeeld
een gegarandeerd minimuminkomen.

Dat gaat waarschijnlijk nogal wat mensen hier
tegen de haren instrijken,

omdat dat idee gekoppeld is
aan uiterst links

en met vrij radicale maatregelen
voor herverdeling.

Ik heb dit begrip een beetje onderzocht

en kan die mensen wat kalmeren met de kennis

dat het idee
van een netto gegarandeerd minimuminkomen

verdedigd werd
door ‘schuimbekkende’ socialisten

als daar zijn: Friedrich Hayek,
Richard Nixon en Milton Friedman.

Als je bezorgd bent

dat iets als een gegarandeerd inkomen

onze wil om te slagen gaat verstikken

en ons zelfgenoegzaam gaat maken,

wil je misschien ook weten
dat sociale mobiliteit,

een van de dingen waar wij echt trots op zijn
in de Verenigde Staten,

hier nu lager is
dan in de Noord-Europese landen

die zeer genereuze
sociale vangnetten hebben.

Het economische voorschrift
is eigenlijk vrij eenvoudig.

Het maatschappelijke
is een veel grotere uitdaging.

Ik weet niet wat het voorschrift is

om Bill erbij te betrekken
en betrokken te houden voor de rest van zijn leven.

Ik weet dat onderwijs
daar een belangrijk onderdeel van is.

Ik was getuige uit de eerste hand.

Ik was de eerste paar jaar
van mijn opleiding een Montessori-kind.

Dat onderwijs leerde me

dat de wereld een interessante plaats is.

Het was mijn taak om die te gaan verkennen.

De school stopte ermee in de derde klas.

Ik kwam in het openbare schoolsysteem terecht,

en het voelde
alsof ik naar de Goelag werd gestuurd.

Nu ik erop terugkijk, weet ik
dat het de bedoeling was

mij op een leven als bediende
of arbeider voor te bereiden

maar toen voelde het
alsof het de bedoeling was

mijn interesse in de wereld
te verjagen door verveling.

Dat moet beter.

We moeten ophouden Bills te produceren.

We zien al initiatieven
voor een beter onderwijs.

Wij zien hoe technologie onderwijs
diep beïnvloedt

en mensen gaat boeien:
van onze jongste

tot onze oudste leerlingen.

Zeer prominente zakenmensen vertellen ons

dat we een aantal dingen die ons
nauw aan het hart liggen, moeten herdenken

We zien zeer ernstige, aanhoudende

en op data gebaseerde inspanningen
om te begrijpen

hoe we moeten interveniëren in een aantal
van onze zwaarst beproefde gemeenschappen.

De aanzet is er.

Ik beweer helemaal niet

dat wat we al hebben, genoeg zal zijn.

We worden geconfronteerd
met zeer taaie uitdagingen.

Slechts één voorbeeld:
ongeveer vijf miljoen Amerikanen

zijn gedurende ten minste zes maanden
werkloos geweest.

We gaan hun problemen niet oplossen

door ze terug naar Montessori te sturen.

Mijn grootste zorg is
dat we een wereld gaan creëren

met schitterende technologieën

maar ingebed in een armoedige samenleving

en ondersteund door een economie
die ongelijkheid genereert

in plaats van kansen.

Maar ik denk niet
dat het zo’n vaart zal lopen.

We gaan het een stuk beter doen

om een zeer eenvoudige reden:

de feiten liggen er.

De realiteit van dit nieuwe machinetijdperk

en de veranderingen in de economie
worden steeds meer algemeen bekend.

Als we dat proces willen versnellen,

kunnen we onze beste economen en beleidsmakers

'Jeopardy!' laten spelen tegen Watson.

We kunnen congresleden een reis
in een zelfsturende auto laten maken.

Met genoeg van dergelijke initiatieven,

zal het bewustzijn doordringen
dat de dingen aan het veranderen zijn.

En dan zijn we vertrokken.

Ik geloof geen moment

dat we vergeten zijn
hoe taaie uitdagingen aan te pakken

of dat we te apathisch zijn geworden
om het zelfs maar te proberen.

Ik begon mijn talk
met citaten van twee woordkunstenaars

gescheiden van elkaar
door een oceaan en een eeuw.

Laat ik eindigen
met de woorden van politici

die ook ver uit elkaar lagen.

Winston Churchill kwam in 1949
naar mijn standplaats MIT

en zei:
"Als we de brede massa in elk land

naar de tafel des overvloeds willen brengen,

kan dat alleen door de niet-aflatende verbetering

van al onze middelen
voor technologische productie."

Abraham Lincoln besefte
dat er nog iets anders nodig was.

Hij zei:
"Ik geloof vast in mensen.

Als je ze de waarheid vertelt,

kunnen ze elke nationale crisis aan.

Het komt erop aan hen de naakte feiten
voor te leggen."

Ik eindig met deze optimistische noot

over de naakte feiten van het machinetijdperk,
die steeds duidelijker worden

en ik heb er alle vertrouwen in
dat we ze gaan gebruiken

om een goede koers te varen
in de uitdagende,

overvloedige economie
die we aan het creëren zijn.

Hartelijk dank.

(Applaus)