-
Bu videoda sizi
-
riyaziyyatda çox istifadə edəcəyiniz Siqma
-
işarəsi ilə tanış etmək istəyirəm.
-
Elə hesab edək ki, siz aralarında əlaqə olan
-
verilənlərin cəmini tapmaq istəyirsiniz.
-
Məsələn ilk 10 ədədin
-
cəmini tapmaq istəyirsiniz.
-
1 + 2 + 3 + ....
-
və bu + 9 + 10-a qədər davam edə bilər.
-
Mən onu bu formada yaza bilərdim,
-
amma əgər ilk 100 ədədin
cəmini tapmaq istəsəydim,
-
onda bu üsul çox daha çətin olardı.
-
Bu halda 100-ə qədər bütün ədədləri
-
toplamalı olardım.
-
Bu vəziyyətdə
-
riyaziyyatçılar bizim
-
işimizi asanlaşdıracaq bir yol
-
tapdılar.
-
Bu, Siqma işarəsidir.
-
Gördüyünüz birinci cəm
-
Siqma ilə verilə bilər.
-
Burada Yunan hərfi böyük Siqma yazırıq.
-
Daha sonra indeksi təyin edirik.
-
İndeksinizə bir qiymətdən başlaya bilərsiniz.
-
Sizin indeksiniz 1-də başlayır.
-
İndeks üçün i hərfindən istifadə edəcəm.
-
Belə hesab edək ki, i 1-də başlayır və 10-a
qədər davam edir.
-
i 1-də başlayır və 10-a qədər davam edir.
-
İndi i-ləri toplayacam.
-
Bunu necə edəcəm?
-
İndeksinizin haradan başlaması vacibdir.
-
Əgər indeksiniz 1-dən başlayırsan, i = 1 olmalıdır.
-
1-i aşağı yazırıq və indeksimizi artırırıq.
-
O, daha sonra 2-ə bərabər olacaq.
-
i = 2.
-
2-ni aşağı yazaq.
-
Getdikcə verilənləri toplayırsınız.
-
i = 10 olana qədər davam edəcəksiniz.
-
Verilənlərə əsasən, videonu dayandırın
-
və verilmiş cəm üçün Siqma işarəsini yazmağa
-
çalışın.
-
Cəhd etdiyinizi
-
güman edirəm.
-
Birinci verilən
-
i = 1 ilə başlayacaq.
-
Amma, bu dəfə i = 100 olana qədər dayanmayacaqsınız
-
və bütün i-ləri toplayacaqsınız.
-
Başqa bir nümunəyə baxaq.
-
Gəlin i 0-dan 50-ə qədər cəmi düşünək,
-
burada pi i kvadratı olduğunu fərz edək.
-
Cəmimiz necə olacaq?
-
Videonu dayandırın
-
və cavabı tapmağa çalışın.
-
Addım-addım irəliləyək.
-
i = 0 olduqda, bu pi vur 0 kvadratı olacaq.
-
Təbii ki, 0-a bərabər olacaq,
-
pi vur 0 kvadratı.
-
Daha sonra, i-ni artırırıq.
-
Əmin olmalıyıq ki,
-
i-miz hələ
-
ən yüksək qiymətinə çatmayıb.
-
İndi isə i = 1, pi vur 1 kvadratı,
-
deməli, üstəgəl pi vur 1 kvadratı.
-
1 buradakı ən yüksək qiymətdir?
-
Xeyr.
-
Ona görə, davam edirik.
-
Daha sonra i = 2 alırıq, pi vur 2 kvadratı,
-
yəni üstəgəl pi vur 2 kvadratı.
-
Düşünürəm ki, əlaqəni anladınız.
-
i-ni artırıb 49-a çatdırana
-
qədər
-
davam edəcəyik.
-
Onda bu, pi vur 49 kvadratı olacaq.
-
Sonda isə i = 50 olur
-
və üstəgəl pi vur 50 kvadratı almış oluruq.
-
Burada i-nin nəhayət ən yüksək
-
qiymətə çatdığını və dayanmalı olduğumuzu
deyə bilərsiniz.
-
Gördüyünüz kimi,
-
Siqma işarəsi
-
bir-bir toplayaraq yazmaqdan
-
daha yaxşı üsuldur.
-
Amma, siz hər iki üsulu yoxlayan insanlar görəcəksiniz.