< Return to Video

Bill Gates në energji: Inovimi deri në zero !

  • 0:01 - 0:05
    Sot do të flas për energjinë dhe karboninë.
  • 0:05 - 0:07
    Qfar mund t'ju duket paksa e quditëshme është sepse
  • 0:07 - 0:12
    puna ime e plotë tek fondacjoni ëshë shumicen rreth vakcinave dhe sëmundjeve,
  • 0:12 - 0:15
    rreth gjërave që na duhet ti zbulojmë dhe ti shprendajmë
  • 0:15 - 0:20
    t'ju ndihmojmë dy miljardë të varfërve të jetojnë më mirë.
  • 0:20 - 0:25
    Mirpo energjia dhe klima janë dy gjëra shumë të rendësishme për këta njerëz --
  • 0:25 - 0:30
    në faktë, me të rendësishme sesa për secilin njeri tjetër në planet.
  • 0:30 - 0:35
    përkeqsimet klimaterike në vitet e ardhëshme do të rriten:
  • 0:35 - 0:38
    Do të jetë shumë shi, jo edhe aqë shi,
  • 0:38 - 0:40
    gjërat do të ndryshojnë në menyrë
  • 0:40 - 0:44
    që ambienti i brishtë nuk mund ti përkrah ato.
  • 0:44 - 0:49
    Dhe kjo lejonë sabotimin, pasigurinë dhe paqartësin.
  • 0:49 - 0:53
    Pra ndryshimet klimaterike do të jenë të tmerrueshme për ta.
  • 0:53 - 0:56
    Gjithashtu edhe qmimi i energjis ëshë shumë i rendësishem për ata.
  • 0:56 - 0:59
    Në fakt nese mund të zgjedhesh vetem një gjë për ta ulur qmimin
  • 0:59 - 1:03
    ose reduktuar varfërin, me shpejt do ta zgjidhshit energjinë.
  • 1:03 - 1:07
    Tani, qmimi i energjis është zvogluar me kohen.
  • 1:07 - 1:13
    Zhvillimi i civilizimit është i bazuar në zhvillimi i energjisë.
  • 1:13 - 1:17
    Revulucjoni i thengjillit e mbushi revulucjonin industrialë,
  • 1:17 - 1:23
    madje edhe në vitet e 1900'a kemi parë zvoglime të dukshme të qmimit të energjisë,
  • 1:23 - 1:26
    dhe mu për këtë kemi frigoriferë, ajër të kondicjonuarë,
  • 1:26 - 1:30
    mund ti ndërtojmë materialet moderne dhe shumë gjëra tjera.
  • 1:30 - 1:37
    Pra jemni në një pozit shumë të mir me energjinë në botën e pasurë.
  • 1:37 - 1:44
    Mirpo, sa më të lirë qe e bejmë atë --pra le ta bejmë dy herë më të lirë --
  • 1:44 - 1:46
    na duhet ta takojmë një konstante të re,
  • 1:46 - 1:50
    dhe konstantja ka të bejë me CO2-in.
  • 1:50 - 1:53
    CO2 po e ngrohë planetinë,
  • 1:53 - 1:59
    dhe ekuacjoni i CO3-it është shum i drejtpërdrejtë.
  • 1:59 - 2:03
    Nese e mbledhë CO2-in që emitohet,
  • 2:03 - 2:06
    ajo na sjellë tek një rritje e temperaturave,
  • 2:06 - 2:10
    dhe ngritja e temperaturave na qonë tek një efektë shumë negativë:
  • 2:10 - 2:13
    efekti është në motë; ndoshta edhe më keqë, një efekt indirektë,
  • 2:13 - 2:18
    në atë ecosistemi natyral nuk mund të përshtatet me ato ndryshime,
  • 2:18 - 2:21
    pra kështu kemi një kolapsë të ekosistemit.
  • 2:21 - 2:24
    Tani, sasia e nxierruar në si e hartojmë
  • 2:24 - 2:28
    nga disa rritje të CO2-it deri te temperaturat që do të jenë
  • 2:28 - 2:30
    dhe deri tek vlerësimet pozitive,
  • 2:30 - 2:33
    janë disa pasiguri atje, mirpo jo edhe aq.
  • 2:33 - 2:36
    Dhe sigurisht që ka shumë pasiguri se si këto efekte jo të mira do të jenë,
  • 2:36 - 2:39
    mirpo do të jenë vërtet të këqija.
  • 2:39 - 2:41
    I kam pyetur shkenctarët më me emerë disa herë:
  • 2:41 - 2:44
    A vërtet duhet të mbrrijmë afër zeros?
  • 2:44 - 2:47
    S'mundemi vetem ta përgjysmojmë ose tregjysmojmë?
  • 2:47 - 2:51
    Dhe përgjigjëja është derisa të mbrrimë tek pika zero,
  • 2:51 - 2:53
    temperatura do të vazhdoj të rritet.
  • 2:53 - 2:55
    Pra kjo është një sfid e madhe.
  • 2:55 - 3:00
    Është shumë më ndryshe sesa të thuash " ne jemi një kamion dymbëdhjet metra e gjatë duke u munduar të futet në një urë dhjetë metra të gjatë,
  • 3:00 - 3:03
    dhe ne mund ta zvoglojmë disi."
  • 3:03 - 3:07
    Kjo është diqka që ka për tu ulur në zero.
  • 3:07 - 3:11
    Tani ne nxierrim jashtë shumë dioksid karboni gjdo vitë,
  • 3:11 - 3:13
    mbi 26 miljardë tonë.
  • 3:13 - 3:17
    Për secilin Amerikanë është rreth 20 tonë;
  • 3:17 - 3:20
    për njerëzit në vende të varfëra, është më pakë se një tonë.
  • 3:20 - 3:24
    Mesatarisht është rreth pesë tonë për secilin njeri në planet.
  • 3:24 - 3:26
    Dhe disi ne duhet ta ndryshojmë.
  • 3:26 - 3:29
    Atë që të mbrrij tek pika zero.
  • 3:29 - 3:31
    Vazhdimisht ishte duke u rritur.
  • 3:31 - 3:36
    Është vetem disa ndryshime ekonomike që e kanë ulur paksa,
  • 3:36 - 3:39
    pra duhet të shkojmë nga ngritja e shpejt
  • 3:39 - 3:42
    tek një zbritje e madhe deri tek pika zero.
  • 3:42 - 3:44
    Ky ekuacjon ka katër faktorë,
  • 3:44 - 3:46
    disa shumzime:
  • 3:46 - 3:49
    Pra keni një gjë në të majtë, CO2-in të cilin dëshironi ta zvogloni në zero,
  • 3:49 - 3:53
    dhe kjo do të jet e bazuar në numrin e njerëzve,
  • 3:53 - 3:56
    shërbimet për seciln përson mesatarisht,
  • 3:56 - 3:59
    energjia mesatare për secilin shërbim,
  • 3:59 - 4:03
    dhe CO2-i i dalur jashtë për secilin njësi të energjisë.
  • 4:03 - 4:05
    Pra le ti shiqojmë secilin prej tyre
  • 4:05 - 4:09
    dhe të shohim se si mund ta arrsim në zero.
  • 4:09 - 4:13
    Ndoshta njëri nga këta numra duhet të mbrrijë afër zeros.
  • 4:13 - 4:16
    Tani duhet të kthehemi tek algjebra e shkollës fillore,
  • 4:16 - 4:18
    mirpo le ti japim një sy.
  • 4:18 - 4:20
    Së pari kemi popullsinë.
  • 4:20 - 4:23
    Bota sot ka 6.8 miljardë njerëz.
  • 4:23 - 4:25
    Që është pothuajse duke u bër 9 miljardë.
  • 4:25 - 4:29
    Tani nëse do bejmë një punë të mir në vakcinat e reja,
  • 4:29 - 4:31
    kujdesi shëndetsor, shëndeti riproduktiv i shërbimeve,
  • 4:31 - 4:35
    ne mund ta ulim atë ndoshta 10 ose 15 përqind,
  • 4:35 - 4:39
    mirpo ne do të shohim një rritje rreth 1.3.
  • 4:39 - 4:42
    Faktori i dytë është shërbimet qe ne përdorim.
  • 4:42 - 4:44
    Kjo përfshin gjdogjë:
  • 4:44 - 4:48
    ushqimin që hamë, veshmbathjen,TV, nxemjen.
  • 4:48 - 4:51
    Këto janë gjëra shumë të mira:
  • 4:51 - 4:54
    heqja qafe e varfëris do të thotë sjllja në jetë e këtyra shërbimeve
  • 4:54 - 4:56
    për secilin njëri në planet.
  • 4:56 - 5:00
    Dhe është gjë shumë e mirë për këtë numer të rritet.
  • 5:00 - 5:02
    Në botën e pasur, ndoshta top 1 miljardi,
  • 5:02 - 5:04
    ndoshta ne duhet ta zvoglojmë dhe të përdorim më pakë,
  • 5:04 - 5:08
    mirpo gjdo vitë ky numër mesatarishtë është duke u rritur,
  • 5:08 - 5:12
    dhe mbi të gjitha do të dyfishohen
  • 5:12 - 5:15
    shërbimet për një përson.
  • 5:15 - 5:17
    Këtu kemi një shërbim bazikë:
  • 5:17 - 5:20
    A keni drita në shtëpin tuaj që te keni mundësi të lexoni detyrat e shtëpis?
  • 5:20 - 5:22
    dhe faktikisht, këta fëmij nuk kanë, pra ata duhet të dalin jashtë
  • 5:22 - 5:26
    dhe ata lexojnë detyrat e shkollës përfundi llapave të qytetit.
  • 5:27 - 5:31
    Tani eficienti E, energjia për secilin shërbim,
  • 5:31 - 5:33
    më në fund kemi disa lajme të mira.
  • 5:33 - 5:35
    Kemi diqka që po rritet.
  • 5:35 - 5:38
    Me disa intervenime dhe me disa menyra për të berë ndriqimin,
  • 5:38 - 5:43
    me disa lloje te ndryshme të makinave, menyra të ndryshme të ndertesave --
  • 5:43 - 5:46
    janë shumë shërbime ku mund ta kthesh
  • 5:46 - 5:50
    energjin për atë shërbim në nivelin minimalë.
  • 5:50 - 5:53
    Pra shërbimet individuale e zvoglojnë deri në 90 përqind.
  • 5:53 - 5:56
    Janë edhe disa shërbime tjera se si i bejmë plehurat,
  • 5:56 - 5:58
    ose si e bejmë transportin ajrorë,
  • 5:58 - 6:02
    ku përmisimet janë shumë të vogla.
  • 6:02 - 6:04
    Pra mbi të gjitha këtu, nëse jemi optimistë,
  • 6:04 - 6:11
    ne mund te kemi një zvoglim të faktorit tre ose ndoshta edhe gjashtë.
  • 6:11 - 6:14
    Mirpo për këta tre faktori tani,
  • 6:14 - 6:19
    kemi kaluar prej 26 miljardve në më të mirën ndoshta 13 miljard tonë,
  • 6:19 - 6:21
    dhe kjo nuk do ta zvoglojë.
  • 6:21 - 6:23
    Pra le ta shikojmë faktorin e katërt --
  • 6:23 - 6:25
    ky do të jetë kryesori --
  • 6:25 - 6:31
    dhe kjo është shumë e CO2-it e hequr për secilën njësi të energjisë.
  • 6:31 - 6:35
    Dhe këtu ekuacjoni është: A mundemi ta zvoglojmë në zero?
  • 6:35 - 6:37
    Nese djeg thëngjill, jo.
  • 6:37 - 6:39
    Nese djeg gas natyrorë prap jo.
  • 6:39 - 6:42
    Pothuajse në gjdo menyr që e prodhojmë energjinë sot,
  • 6:42 - 6:48
    përveq energjis së rinovueshme dhe asaj nukleare, nxierrin jasht CO2.
  • 6:48 - 6:51
    Pra qfar do te mund te bejmë në termin globalë,
  • 6:51 - 6:54
    është të krijojmë një sistem të ri.
  • 6:54 - 6:56
    Pra na duhen një mrekulli në energji.
  • 6:56 - 7:00
    Tani kur e përdori termin " mrekulli," nuk mendoj për diqka që është e pamundur.
  • 7:00 - 7:05
    Mikroprocesori është një mrekulli. Kompjuteri përsonal gjithashtu.
  • 7:05 - 7:08
    Interneti dhe shërbimet e tij janë mrekulli.
  • 7:08 - 7:13
    Pra njerëzit këtu që kan participuar në krijimin e gjithë ketyre mrekullive.
  • 7:13 - 7:15
    Zakonisht nuk kemi ndonje afat kohorë,
  • 7:15 - 7:17
    ku duhet ta përfundosh mrekullin me një datë të caktuar.
  • 7:17 - 7:21
    Zakonisht ju qendroni pas, disa prej tyre vinë disa tjera jo.
  • 7:21 - 7:25
    Ky është momenti ku duhet të vozisim me shpejtësin maksimale
  • 7:25 - 7:30
    dhe ta nxierrim mrekullin sa më shpejtë e mundur.
  • 7:30 - 7:33
    Tani mendova, " Si me të vërtet mund ta nxierrim këtë?
  • 7:33 - 7:35
    A ka ndonje ilustrim natyral,
  • 7:35 - 7:40
    ndonje demostrim që do ta nxiste imagjinaten e njerëzit këtu?"
  • 7:40 - 7:44
    Mendova para një viti më parë kur unë sjella miskonjat,
  • 7:44 - 7:46
    dhe disa njerëz e pëlqyen atë.
  • 7:46 - 7:48
    (Qeshen)
  • 7:48 - 7:51
    Me të vërtet u involvuen në iden e
  • 7:51 - 7:54
    e kupton, ka njerëz që jetojnë me miskonja.
  • 7:54 - 7:59
    Pra, me energji, e gjith ajo me qfar mund të vija është.
  • 7:59 - 8:02
    Vendosa lëshimin e xixillonjave
  • 8:02 - 8:06
    do të ishte kontributi im për ambientin këtë vitë.
  • 8:06 - 8:09
    Pra këtu kemi disa xixillonja natyrale.
  • 8:09 - 8:12
    Më është thën, të mos i rrafi, faktikisht ato ndoshta edhe mund të mos e lëshojnë poqë.
  • 8:12 - 8:15
    (Qeshen)
  • 8:15 - 8:20
    Pra ka me mijera zgjidhje të vogla sikurse ajo,
  • 8:20 - 8:22
    mirpo nuk vlen edhe aq shumë.
  • 8:22 - 8:26
    Na duhet zgjithëje -- ndoshta një ose disa --
  • 8:26 - 8:30
    të cilat kanë një përfshirje të madhe
  • 8:30 - 8:32
    dhe besueshmëri poashtu,
  • 8:32 - 8:35
    edhe pse janë disa drejtime njerëzit janë duke kërkuar,
  • 8:35 - 8:39
    Me të vërtet unë i shof presë që mund të arrsin numra të mëdhenjë.
  • 8:39 - 8:44
    E kam anashkaluar ngusht, gjeotermalen, fuzjonin, biodizelin.
  • 8:44 - 8:46
    Këto mund të bejnë ca kontributë,
  • 8:46 - 8:48
    dhe nëse bejnë më mirë sesa unë presë, shumë më shumë,
  • 8:48 - 8:50
    mirpo pika kyqe e imja këtu është
  • 8:50 - 8:54
    që ne duhet të punojmë në secilen prej tyre pesëve,
  • 8:54 - 8:58
    dhe smun ta lë anash njëren prej tyre sepse duke e frikshme,
  • 8:58 - 9:02
    sepse të gjitha kanë një sfid të madhe.
  • 9:02 - 9:04
    Le ti shikojmë së pari djegjen e fosileve,
  • 9:04 - 9:08
    ose djegjen e thëngjillit ose gazit natyrorë.
  • 9:08 - 9:11
    Qfar duhet te bejmë atje, duke të jetë e thjesht, mirpo nuk është,
  • 9:11 - 9:17
    dhe ta nxierrim të gjithë CO2-in, pasi kemi djegur atë,
  • 9:17 - 9:20
    ta presojmë atë, krijojmë një lëng edhe vendim diku,
  • 9:20 - 9:22
    dhe shpresojmë të qëndroj atje.
  • 9:22 - 9:26
    Tani duhet ti vëndosim disa gjëra pilota që e bejnë atë tek niveli 60 deri 80 përqind,
  • 9:26 - 9:30
    mirpo ta rrisim deri në atë përqindje të plotë, ajo do të jetë shumë e vështirë,
  • 9:30 - 9:36
    dhe pajtimi në këto sasit e CO2-it që duhet të jenë jasht duhet të jetë e vështirë,
  • 9:36 - 9:39
    mirpo më e vështira është qështja në termin afatgjatë.
  • 9:39 - 9:41
    Kush do të jetë i sigurtë?
  • 9:41 - 9:45
    Kush do të garantoj diqka që miljarda herë e madhe
  • 9:45 - 9:49
    sesa gjdo gjë tjetër që humbet ju mendoni diqka nukleare apo diqka tjetër?
  • 9:49 - 9:52
    Ky është një volum i madhë.
  • 9:52 - 9:54
    Një vërtet e vështirë.
  • 9:54 - 9:56
    Tjetra do të jetë nuklearë.
  • 9:56 - 9:59
    Janë tri probleme të mëdhaja:
  • 9:59 - 10:03
    Shpenzimet, në veqanti në shtetet e rregulluara, shumë e shtrenjët;
  • 10:03 - 10:07
    qështja e sigurisë, të menduarit mire se asnjë gjë nuk do të shkoi keq,
  • 10:07 - 10:10
    madje edhe pse keni këtu operacjone njerëzore,
  • 10:10 - 10:13
    që karburanti nuk përdoret për armatimë.
  • 10:13 - 10:15
    Dhe atëher qfar beni më mbetjetë?
  • 10:15 - 10:18
    Madje edhe pse nuk është shumë e madhe, ka goxa biseda rreth sajë.
  • 10:18 - 10:20
    Njerëzit duhet të ndihen mirë rreth tijë.
  • 10:20 - 10:25
    Pra tri prej problemeve më të vështira që mund të zgjidhen,
  • 10:25 - 10:27
    dhe kështu, duhet të punojmë në to.
  • 10:27 - 10:30
    Tri të fundit prej pesëve, i kam grupuar së bashku.
  • 10:30 - 10:34
    Këto janë ato që njerëzit shumicën e kohës i referohen si të burime të ripërtrishme.
  • 10:34 - 10:38
    Dha faktikisht -- edhe pse janë të mira nuk kan nevoi për karburantë --
  • 10:38 - 10:40
    pra kanë disa mangësi
  • 10:40 - 10:46
    Njëra prej tyre është densia e energjis së mbledhur në këto teknologji
  • 10:46 - 10:48
    është shum më pak sesa në një termo-centralë.
  • 10:48 - 10:52
    Pra ky është një famacjon i energjis, pra po flasim për shumë metra katrorë,
  • 10:52 - 10:57
    mijera metra më shumë sesa një termo-central normal i energjisë.
  • 10:57 - 11:00
    Gjithashtu ka burime të pazbuluara.
  • 11:00 - 11:03
    Djelli nuk shëndrris gjatë gjithë dites, nuk shëndrris gjdo ditë,
  • 11:03 - 11:06
    sikurse, era nuk fryen gjatë gjithë kohës.
  • 11:06 - 11:08
    Pra nëse vareni plotësisht në njëren prej këtyre burimeve,
  • 11:08 - 11:11
    ather ju keni disa menyra për të përfituar energji
  • 11:11 - 11:14
    gjat ketyre peridhave kohore kjo nuk është e mundshme.
  • 11:14 - 11:17
    Pra, kemi një sfid të madhe të shpenzimeve këtu,
  • 11:17 - 11:19
    kemi sfida të transmisoneve:
  • 11:19 - 11:22
    për shembull, le te themi burimi i energjis është jashtë shtetit tuaj;
  • 11:22 - 11:24
    juve nuk ju duhet vetem teknologjia,
  • 11:24 - 11:29
    mirpo ju duhet te mvarni edhe nga rrëziku i energjis që vjen nga diku tjetër.
  • 11:29 - 11:31
    Dhe përfundimisht, problemi i grumbullimit.
  • 11:31 - 11:34
    Dhe për të demostruar këtë, shkova dhe shiqova
  • 11:34 - 11:37
    të gjitha llojet e baterive të cilat prodhohen --
  • 11:37 - 11:41
    për makinat, për kompjuterit, për telefonet, per bateriat, për gjdogjë --
  • 11:41 - 11:46
    dhe ta krahasojmë atë me shumën e energjis që e gjithë bota përdorë,
  • 11:46 - 11:50
    dhe qfar kam gjetu është se të gjitha bateariat qe ne i prodhojmë tani
  • 11:50 - 11:54
    mund të ruajnë më pak se 10 minuta e të gjithë energjisë.
  • 11:54 - 11:57
    Faktikisht na duhet një vemendje shumë e madhe këtu,
  • 11:57 - 12:01
    diqka që duhet të jetë faktor i 100-të më mirë
  • 12:01 - 12:03
    me atë që e krahasojmë tani.
  • 12:03 - 12:07
    Nuk është e pamundur, mirpo është një gjë jo shumë e lehtë..
  • 12:07 - 12:11
    Tani, kjo shfaqet kur ne provojmë ta përmisojmë burimin
  • 12:11 - 12:15
    të jemi sipër , le të themi 20 deri 30 përqind e asaj që ne e përdorim.
  • 12:15 - 12:17
    Nëse mendoni në të për 100 përqind,
  • 12:17 - 12:22
    ju duhet një bateri e mrekullueshme ( e pamundshme deri me tani).
  • 12:23 - 12:26
    Tani si do të shkojmë përpara në këtë aspekt -- qfar menyra do të provojmë?
  • 12:26 - 12:30
    A është projekti i Manhatenit? Cila është ajo gjë që na dergon neve atje?
  • 12:30 - 12:35
    Mirë, na duhen shumë kompani të punojnë në të, mijra.
  • 12:35 - 12:38
    Në secilin prej këtyra pesë nyjeve, na duhet më së paku qindra njerëz.
  • 12:38 - 12:42
    Dhe shumë prej tyre, ju i shikoni dhe thoni, " janë të qmendur."
  • 12:42 - 12:45
    Dhe mendoni këtu në grupin e TED-it,
  • 12:45 - 12:49
    kemi shumë njerëz të cilet janë duke punuar në të.
  • 12:49 - 12:53
    Bill Gross ka disa kompani, përfshirë njëren të quajtur eSolar
  • 12:53 - 12:55
    e cila ka disa teknologji solare të mrekullueshme.
  • 12:55 - 12:59
    Vinhd Khosla duke invesuar në disa prej kompanive
  • 12:59 - 13:03
    të cilat janë duke berë gjëra të mira dhe kanë mundësi interesante,
  • 13:03 - 13:05
    dhe unë jam duke u munduar t'ju ndihmoj atyre.
  • 13:05 - 13:09
    Nathan Myhrvold dhe unë faktikisht jemi duke e këthyer një kompani
  • 13:09 - 13:13
    që ndoshta suprizisht, përfshin edhe mundësin nukleare.
  • 13:13 - 13:17
    Janë disa inovime në nuklear: modular të lëngshem.
  • 13:17 - 13:21
    Dhe inovimi në të është ndalur para disa viteve,
  • 13:21 - 13:26
    Pra idej është se rreth saj ka shumë idej të cilat nuk janë të përshtatshme.
  • 13:26 - 13:32
    Idea e TerraPower është që, në vend se ta djegim një pjes të uraniumit --
  • 13:32 - 13:35
    një përqind, i cili është U235 --
  • 13:35 - 13:40
    kemi vendosur, Le ta djegim 99 pëqind, e U238."
  • 13:40 - 13:42
    Ështa paksa ide e qmendur.
  • 13:42 - 13:45
    Njerëzit kal folur për të shumë më herët,
  • 13:45 - 13:49
    mirpo kurr nuk kan mundur ta simulojnë se a do punon apo jo,
  • 13:49 - 13:52
    pra ëshë me përparsit e moderimit të superkompjuterave
  • 13:52 - 13:54
    që tani mund ta simuloni dhe të shihni që, po mund te behet,
  • 13:54 - 14:00
    me materialin e duhur, kjo duket se do funksionoi.
  • 14:00 - 14:03
    Dhe sepse ju jeni duke e djegur 99 përqindshinë,
  • 14:03 - 14:07
    ju keni përmisuar për të mirë profilin e shpenzimeve
  • 14:07 - 14:11
    Ju faktikisht keni djegur mbetjet, dhe keni përdorur ato si karburant
  • 14:11 - 14:14
    të gjitha ato mbetjet nga reaktorët e sotem.
  • 14:14 - 14:19
    Pra në vend se të brengosimi rreth tyre, ju vetem përdorni atë. Pra është një gjë e mirë.
  • 14:19 - 14:23
    E thithë këtë uranium duke shkuar posht, është një lloje qiri.
  • 14:23 - 14:27
    Ju mund ta shihni është e kyqur atje, shpeshë herë referohet ti udhëtuesi reaktorë.
  • 14:27 - 14:31
    Në krahasim më karburantin, ky vërtet e zgjidh problemin.
  • 14:31 - 14:34
    Kam një fotografi këtuë të një vendi në Kentucky.
  • 14:34 - 14:36
    Ky është krahu i majtë, 99 përqindshi,
  • 14:36 - 14:38
    ku e kan hequr pjesen të cilen e djegin tani,
  • 14:38 - 14:40
    pra quhet uranjumi i varfëruar.
  • 14:40 - 14:43
    I cili do ta furnizonte Shtetet e Bashkuara për njëqindë vite.
  • 14:43 - 14:46
    Dhe thjesht duke e filtruar ujinë e detit me një procesë të lirë,
  • 14:46 - 14:51
    ju keni karburant të mjaftueshem për të gjith peridhen kohore të planetit.
  • 14:51 - 14:55
    Pra e kuptoni, ka shumë sfida përpara,
  • 14:55 - 15:00
    mirpo është një shembull prej qindra dhe mijera ideja
  • 15:00 - 15:03
    që na duhen për të ecur përpara.
  • 15:03 - 15:06
    Pra le të mendojmë: Si mund të masim vetveten ?
  • 15:06 - 15:09
    Si duhet të duket karta e raportit?
  • 15:09 - 15:12
    Mirë, le të dalim dhe të shiqojmë se qfar na duhet te bejmë,
  • 15:12 - 15:14
    dhe pastaj të analizojmë mesinë.
  • 15:14 - 15:19
    Deri 2050, ju keni dëgjuar shumë njerëz të flasin për zvoglimin deri në 80 përqind
  • 15:19 - 15:23
    Ajo është shumë me rëndesi të arrijm deri atje.
  • 15:23 - 15:27
    Dhe ky 20 përqindsh do të përodret për gjërat që prodhohen në shtetet e varfëra,
  • 15:27 - 15:29
    akoma disa agrikultura,
  • 15:29 - 15:33
    fatmirësisht te kemi pastruar pyjet.
  • 15:33 - 15:36
    Pra të arrijmë tek ai 80 përqindsh,
  • 15:36 - 15:40
    për shtetet e zhvilluar, duke përfshir shtetet si Kina,
  • 15:40 - 15:45
    ne duhet ti ndalim furnizimet me energji elektrike së bashku.
  • 15:45 - 15:51
    Pra notimi tjetër është: A jemi duke e zhvilluar teknologjin e emitimit të gazrave zero,
  • 15:51 - 15:53
    e kemi zhvilluarë atë në shtetet e zhvilluara
  • 15:53 - 15:56
    dhe a jemi në proces të zhvillimit diku tjetër?
  • 15:56 - 15:58
    Kjo është supër e rëndësishme.
  • 15:58 - 16:02
    Ky është elementi kyqë në krijimin e kartes se raportit.
  • 16:02 - 16:07
    Pra të kthehemi pas nga atje, si do duhet të duket raporti në vitin 2020?
  • 16:07 - 16:09
    Mirë , prap duhet ti ketë dy elemente.
  • 16:09 - 16:13
    Ne duhet të kalojmë nepër këta matës eficient nese dojmë të reduktojmë emitimet
  • 16:13 - 16:16
    Sa më pak që emitojmë, aq më e vogël do të jetë shuma e CO2-it
  • 16:16 - 16:18
    dhe kushtu, më pak temperatura.
  • 16:18 - 16:21
    Mirpo në disa menyra, notimi që ne marrim atje,
  • 16:21 - 16:25
    duke berë gjëra të cilat nuk na dergojnë neve direkt tek reduktimi i madhë,
  • 16:25 - 16:29
    është vetem barazi, ose ndoshta pak më pak, e rendësishme sesa tjerat.
  • 16:29 - 16:33
    Të cilat mund të jenë pjes të inovacjonin në këto fusha.
  • 16:33 - 16:36
    Këto superfuqi që ne duhet ti lëvizim me shpejtësin maksimale,
  • 16:36 - 16:39
    dhe ne mund ti matim ato në ato kompanië,
  • 16:39 - 16:42
    projektet pilote, gjërat e rregullativit të cilat kanë ndryshuar.
  • 16:42 - 16:45
    Ka shumë libra të mira që janë shkruar për këtë gjë.
  • 16:45 - 16:48
    Libri i Al Gore-së "Zgjidhja jonë"
  • 16:48 - 16:51
    dhe Libri i David McKay, " Energjia e qëndrushme pa ajër të nxehet."
  • 16:51 - 16:54
    Ata me të vërtet kaluan rrethë saj dhe krijuan një kornizë
  • 16:54 - 16:56
    që kjo të diskutohet në përgjethsi,
  • 16:56 - 16:59
    sepse na duhet përkrahje e gjerë për këtë.
  • 16:59 - 17:01
    Ka shumë gjëra që duhet të vinë së bashku.
  • 17:01 - 17:03
    Pra kjo është një dëshirë.
  • 17:03 - 17:07
    Është me të vërtet dëshir konkreta që ta zbulojmë këtë teknologji.
  • 17:07 - 17:10
    Nese më jepni vetem një dëshir për 50 vitet e ardhëshme --
  • 17:10 - 17:12
    Do të zgjidhja kush është president,
  • 17:12 - 17:15
    Do të zgjidhja një vakcië, diqka që e dua,
  • 17:15 - 17:17
    ose do zgjidhëja këtë gjë
  • 17:17 - 17:21
    që gjysma e shpenzimeve me CO2 të zbulohet --
  • 17:21 - 17:23
    kjo do të ishte dëshira që do zgjidhja.
  • 17:23 - 17:25
    Kjo do të ishte njëra me rëndësin më të madhe.
  • 17:25 - 17:27
    Nese nuk e pranojmë këtë dëshirë,
  • 17:27 - 17:31
    divizjoni në mes të njerëzve që mendojnë në afate të shkurta dhe atyre në të gjatë do të jetë e brishtë
  • 17:31 - 17:34
    në mes të SHBA-ve dhe Kinës, në mes të shteteve të varfëra dhe atyre të pasura,
  • 17:34 - 17:39
    dhe shumica e ketyra jetesave të dy miljardve do të jetë shumë më keqë.
  • 17:39 - 17:41
    Pra, qfar duhet të bejmë?
  • 17:41 - 17:46
    Qfar po u them juve është të beni një hapë përpara dhe të vozisni?
  • 17:46 - 17:49
    Ne duhet të japin shumë më teper fonde për kërkime.
  • 17:49 - 17:51
    Kur shtetet mbildhen së bashku në vende si Kopenhagu,
  • 17:51 - 17:54
    ata duhet të diskutojnë për CO2-in.
  • 17:54 - 17:56
    Ata duhet të diskutojnë agjenden e inovimit,
  • 17:56 - 18:01
    dhe duhet të qëndrojnë në nivelinë më të vogël të shpenzimeve
  • 18:01 - 18:03
    ne këto vendime inovative.
  • 18:03 - 18:07
    Na duhet ta funksionalizojmë tregun -- taksat e CO2-it, tragtinë --
  • 18:07 - 18:10
    diqka që e dërgon sinjalin e qmimit atje.
  • 18:10 - 18:12
    Ne duhet ta dergojmë mesazhin.
  • 18:12 - 18:15
    Ne duhet që ky dialog të jetë më racionalë, dialog më i kuptushem,
  • 18:15 - 18:18
    përfshir edhe hapat që qeveria merrë.
  • 18:18 - 18:22
    Kjo është një dëshirë e rëndësishme, mirp unë mendoj se mund ta arrisim.
  • 18:22 - 18:24
    Faliminderit.
  • 18:24 - 18:35
    (Duartrokitje)
  • 18:35 - 18:37
    Faliminderit.
  • 18:37 - 18:39
    Chris Anderson: Faliminderit. Faliminderit.
  • 18:39 - 18:44
    (Duartrokitje)
  • 18:44 - 18:50
    Faliminderit. Pra për të kuptuar më teper rreth TerraPower, mirë --
  • 18:50 - 18:55
    Mendoj, së pari, ju me jepni një sensë se qfar madhësia investimi do të jetë?
  • 18:55 - 18:59
    Bill Gates: Faktikisht të ndërtosh programin, blesh supër kompjuterët,
  • 18:59 - 19:01
    të punsosh shkenctarët më të mirë, të cilen e kemi berë,
  • 19:01 - 19:04
    kjo është vetem dhjetra miljona,
  • 19:04 - 19:07
    dhe madje pasi të testojmë materialet tona jashtë në ndonje reaktor Rusë
  • 19:07 - 19:11
    të jemi të sigurt që materialet do funksionojnë mirë,
  • 19:11 - 19:13
    pastaj ju do të keni një ngritje prej disa milonesh.
  • 19:13 - 19:16
    Gjëja e ligjeruar është ndërtimi i reaktorve pilotë;
  • 19:16 - 19:21
    gjetja e disa miljardave, gjetja e rregullatorëve, vendet
  • 19:21 - 19:23
    të cilat do të ndërtohen të parët e ketyre.
  • 19:23 - 19:27
    Posa të keni ndërtuar të parët, nëse do funksionon siq është reklamuar,
  • 19:27 - 19:31
    pastaj do të jetë e kuptushme, sepse ekonomia, densiteti energjetikë,
  • 19:31 - 19:33
    janë aqë të ndryshme sesa nukleari siq ne e njohim.
  • 19:33 - 19:37
    CA: dhe gjithashtu për ta kuptuar atë mirë, kjo përfshin ndërtimi i tyre thellë nën tokë
  • 19:37 - 19:41
    pothuajse si një kolonë vërtikel e një karburanti nuklearë,
  • 19:41 - 19:43
    një loje uranjumi i shpenzuarë,
  • 19:43 - 19:46
    dhe procesi fillonë në krye dhe pastaj funksionon poshtë.
  • 19:46 - 19:49
    BG: Mirë. Sot, ju gjithmonë po i ri-furnizoni reaktorët,
  • 19:49 - 19:52
    pra ju keni shumë njerëz dhe shumë kontrollime të cilat mund të ecin gabim:
  • 19:52 - 19:55
    atë gjën atje që po e hapni atje duke lëvizur gjërat posht e lartë,
  • 19:55 - 19:57
    ajo nuk është gjë e mirë.
  • 19:57 - 20:02
    Pra, nese keni një karburant shumë të lirë që mund ta vendsni për 60 vite --
  • 20:02 - 20:04
    vetem mendo për të sa gjatë --
  • 20:04 - 20:07
    vendose posht dhe mos ke këto lloje kompleksitetesh.
  • 20:07 - 20:12
    do të jetë aty dhe do të digjet për 60 vite,dhe pastaj është i mbaruar.
  • 20:12 - 20:16
    CA: Është termocentrali nuklearë i cili posedon mbetjet e shfaquar.
  • 20:16 - 20:18
    BG: Po, qfar ndodh me mbetjetë,
  • 20:18 - 20:23
    ju mund ti lini aty -- ka shumë më pak humbje me këtë proces --
  • 20:23 - 20:25
    dhe pastaj mund ta merresh atë,
  • 20:25 - 20:28
    dhe ta vëndosesh në një tjetër dhe ta digjësh pastaj.
  • 20:28 - 20:32
    Dhe faktikisht ne filluam duke e marruar humbjet qe kemi tani,
  • 20:32 - 20:36
    të ulemi në këta ftohësa --
  • 20:36 - 20:38
    ai është karburanti për të filluar.
  • 20:38 - 20:41
    Pra gjëja që ka qen një problem me këta reaktorë
  • 20:41 - 20:43
    ëshë faktikisht ajo që ushqehemi ne,
  • 20:43 - 20:46
    dhe ju jeni duke e reduktuar volumin e humbjeve dramatikisht
  • 20:46 - 20:48
    duke shkuar nepër këtë procesë.
  • 20:48 - 20:50
    CA: Mendojë, ju po i flisni njerëzve të ndryshem rreth botës
  • 20:50 - 20:52
    rreth mundësive këtu.
  • 20:52 - 20:55
    Ku është atje më shum i interesuar të bejnë gjëra të tilla me këtë?
  • 20:55 - 20:58
    BG: mirë, nuk kemi zgjedhur ndonje vend të veqantë,
  • 20:58 - 21:06
    dhe është një gjë interesante rreth gjdogjëje që tuajtur "nuklearë,"
  • 21:06 - 21:08
    pra kemi shumë interesë,
  • 21:08 - 21:12
    që njerëzit prej kompanive që kanë qenë në Rusi, Indi, Kinë -
  • 21:12 - 21:14
    Atje e kam parë sekretarin e energjisë,
  • 21:14 - 21:18
    kemi folur se si mund ta përshtatemi në agjenden e energjisë.
  • 21:18 - 21:21
    Pra jam optimist, e kuptoni, Francezët dhe Japonezët kanë berë ca punë.
  • 21:21 - 21:25
    Ky është një variant në diqka që është berë.
  • 21:25 - 21:29
    Është një përparim i avancuar, mirpo është si një lloje reaktori i shpejtë,
  • 21:29 - 21:31
    dhe shumë shtete i kanë ndërtuar ato,
  • 21:31 - 21:36
    pra gjdokush që ka ndërtuar një reaktorë të shpejtë është një kandidat për ta marrur dhe ndërtuar atë.
  • 21:36 - 21:41
    CA: Pra afati kohorë dhe mundësia
  • 21:41 - 21:44
    e berjes diqka sikurse kjo live?
  • 21:44 - 21:49
    BG: Mirë, na duhen -- për njëren prej tyre të lartave, një gjë generual elektrikishtë
  • 21:49 - 21:51
    që është e lirë,
  • 21:51 - 21:55
    ne kemi 20 vite për ti zbuluar dhe 20 vite për ti shpalosurë.
  • 21:55 - 22:00
    Është një lloje afati i modeleve të ambientit
  • 22:00 - 22:02
    na ka treguar neve se ne duhet ta përcaktojmë.
  • 22:02 - 22:07
    Dhe e dini, TerraPower, nëse gjërat shkojnë mirë -- për të cilen shpresojmë shumë --
  • 22:07 - 22:09
    plotësisht mund të arrijë atë.
  • 22:09 - 22:12
    Dhe tani fatmirësisht janë goxa shumë kompani --
  • 22:12 - 22:14
    mirpo na duhen të jenë me mijera --
  • 22:14 - 22:16
    kush tjetër, nese shkencëtaret ecin mirë,
  • 22:16 - 22:19
    nese fondet për planin e pilotit shkojnë mirë,
  • 22:19 - 22:21
    që ata të mund ta krahasojnë me këtë.
  • 22:21 - 22:23
    Dhë ky do të jetë suksesi më i mirë i shumëzuar,
  • 22:23 - 22:26
    sepse ateher do të përoreshin një mori gjërash të përziera.
  • 22:26 - 22:28
    Ne me të vërtet na duhet që një të ket suksesë.
  • 22:28 - 22:31
    CA: Në krahasimi me mundësin e sfidës së madhe,
  • 22:31 - 22:34
    ëshë më e madhja që kemi dëshuar të jetë ndërtuar.
  • 22:34 - 22:38
    BG: Një energji i përtrishme do të ishte gjëja më e rëndësishme.
  • 22:38 - 22:40
    Do ti ishte , madje edhe pa pëlqimin e ambientit,
  • 22:40 - 22:45
    mirpo detyrimet tona ndaj ambientit janë shumë të mdha.
  • 22:45 - 22:48
    Në hapsira nukleare, nuk ka shumë inovatorë.
  • 22:48 - 22:51
    E kuptoni, ne nuk e dim punen e tyre si e dimë tonën,
  • 22:51 - 22:54
    mirpo njerëzit modular, ata janë qasje të ndryshme.
  • 22:54 - 22:58
    Është një lloje i lëngshem i rekatorve, i cili duket të jetë më i vështirë,
  • 22:58 - 23:00
    mirpo ndoshta edhe ata thonë për neve.
  • 23:00 - 23:03
    Dhe kështu ka lloje të ndryshme,
  • 23:03 - 23:06
    mirpo bukuria e kësaj është se janë uranjume molekulare
  • 23:06 - 23:10
    ka një miljonë herë më shumë energji sesa ato le të themi, thëngjilli,
  • 23:10 - 23:13
    e kështu, nese mund të mirresh me negativët,
  • 23:13 - 23:16
    të cilat esencjalisht janë radioaktive --
  • 23:16 - 23:19
    lëvizjet dhe shpenzimet potencjale,
  • 23:19 - 23:21
    në krahasim me efektin në tokë dhe gjëra të ngjashme,
  • 23:21 - 23:25
    është pothuajse një lloje i veqantë.
  • 23:25 - 23:29
    CA: Nëse kjo nuk funksionon, atëher qfar?
  • 23:29 - 23:33
    A duhet të fillojm të marrim masa emergjente
  • 23:33 - 23:36
    për të provuar të mbajme temperaturat stabile në tokë?
  • 23:36 - 23:38
    BG: Nese ju hyni në atë situatë,
  • 23:38 - 23:43
    është sikurse kur ke ngrën teper, dhe ju jeni duke pasur një atak në zemër:
  • 23:43 - 23:47
    Atëher ku shkoni? ju ndosht ju duhet një operues zemrash apo diqka e ngjashme.
  • 23:47 - 23:51
    Është një linjë e kërkimit në të quajturen gjeoingjinjeria,m
  • 23:51 - 23:54
    të cilat janë disa llojë teknikash që kanë të bejnë me nxehtësin
  • 23:54 - 23:57
    për të na blerë neve 20 oaw 3o vite deri të arrijm atje.
  • 23:57 - 23:59
    Tani, kjo është vetem një politik sigurie.
  • 23:59 - 24:01
    Shpresojm të mos ju nevoitet ta beni atë.
  • 24:01 - 24:03
    Disa njerëz thonë se juve madje ju duhet të punoni në politika të sigurisë
  • 24:03 - 24:05
    sepse mund t'ju bejë përtac,
  • 24:05 - 24:09
    ajo do t'ju mbaj juve duke ngrën sepse ju e dini që operacioni i zemrës do të jetë atje për t'ju shpetuar juve.
  • 24:09 - 24:12
    Unë nuk jam shumë i sigurt se kjo është e menqur duke dhën rëndësin e problemit,
  • 24:12 - 24:16
    mirpo tani është edhe biseda rreth gjeoingjinjerisë
  • 24:16 - 24:20
    se a duhet të jetë ajo si masë mbrojtëse në rast se gjërat ndodhin shpejtë,
  • 24:20 - 24:23
    apo ky inovacjonë shkon shumë më ngadal sesa që ne presim?
  • 24:25 - 24:30
    CA: Skeptiket klimaterik: Nëse ke një fjali apo dy për tua then atyre,
  • 24:30 - 24:34
    si mund ti bindësh ata se e kanë gabim?
  • 24:35 - 24:39
    BG: Mirë, fatkeqësishtë, skeptikët vin në forma të ndryshme.
  • 24:39 - 24:43
    Ata që japin argumente shkencore janë të pakët.
  • 24:43 - 24:46
    A janë duke then se ka një vlerësim të efektit negative
  • 24:46 - 24:48
    që kanë të bejnë me retë që i ndalin gjërat?
  • 24:48 - 24:51
    Janë shumë,shumë, pakë gjëra të cilat ata mund të thonë
  • 24:51 - 24:54
    ka një shancë në një miljonë të ketyre gjërave.
  • 24:54 - 24:57
    Problemi kryesorë që kemi këtu është sikurse HIVI.
  • 24:57 - 25:01
    Ju beni gabimin tani, ndërsa e paguani shumë më vonë.
  • 25:01 - 25:05
    Dhe kështu, kur keni të gjitha llojet e problemeve urgjente,
  • 25:05 - 25:08
    ideja e të marrit dhimbje tani për gjërat që do ti përjetojmë më vonë,
  • 25:08 - 25:11
    dhe disi një dhimbje e pasigurtë --
  • 25:11 - 25:17
    faktikisht, raporti i IPCC-së që nuk është rasti më i keqë,
  • 25:17 - 25:19
    dhe ka njerëz në botën e pasurë që i shiqojnë raportet e IPCC-së
  • 25:19 - 25:23
    dhe thonë, "Në rregullë a është ndonje problem i madhë."
  • 25:23 - 25:27
    Fakti është se disa pjes të saj janë ato që duhet të na dergojnë neve përpara në këtë.
  • 25:27 - 25:30
    Mirpo ëndrra ime këtu është, nëse ju mund ta beni ekonomike,
  • 25:30 - 25:32
    dhe ta takosh pikën e CO2-it,
  • 25:32 - 25:34
    atëher skeptikët thonë, "Në rregull,
  • 25:34 - 25:36
    Nuk brengosem se nuk dëperton kurfar CO2-i,
  • 25:36 - 25:38
    Do kisha dëshiruar të kishte pak CO2, jashtë
  • 25:38 - 25:42
    mirpo do ta pranojë sepse është më lirë sesa vinte më përpara."
  • 25:42 - 25:46
    (Duartrokitje)
  • 25:46 - 25:50
    CA: Dhe kështu, ajo do të ishte përgjigjëja ime për argumentin Born Lomborg,
  • 25:50 - 25:54
    thjeshtë nëse ju shpenzoni të gjithë këtë energji për ta zgjidhur problemin e CO2-IT,
  • 25:54 - 25:56
    do t'ju a heq të gjitha synimet tjera
  • 25:56 - 25:59
    duke provuar së hequri varfërin botrore dhe malarjen e kështu më radhë,
  • 25:59 - 26:03
    është gjë e marrëzishme të hargjosh burime të mdha parash në atë drejtim
  • 26:03 - 26:05
    ku ka gjëra më të mira për të berë.
  • 26:05 - 26:08
    BG: Mirë, Çësht e vërteta të shpenzosh në Resurse dhe Zhvillim --
  • 26:08 - 26:12
    le të themi SHBA duhet të shpenzojë 10 miljardë për një vit sesa është tani --
  • 26:12 - 26:14
    nuk është dramatike.
  • 26:14 - 26:16
    Duhet të heq qafesh gjërat tjera.
  • 26:16 - 26:19
    Gjërat që përfiton në para të mëdha, në këtë, njerëzit e arsyeshem mund të mospajtohen,
  • 26:19 - 26:22
    është kur ka diqka që është jo-ekonomike dhe ju jeni duke provuar ta përkrahni atë --
  • 26:22 - 26:25
    për mua është humbje e kotë.
  • 26:25 - 26:28
    Derisa jeni shumë afër ju jeni duke e sponzoruar diagramin e mësimit
  • 26:28 - 26:30
    dhe do t'ju behet shumë e lirë,
  • 26:30 - 26:34
    Unë besoj se ne duhet të provojmë më shumë gjëra të cilat kan një potencjal
  • 26:34 - 26:36
    të jenë shumë më pak të shtrenjëta.
  • 26:36 - 26:41
    Nëse shkëmbimi që bën është " Le ta bejmë energjin supër të shtrenjët,"
  • 26:41 - 26:43
    më pas të pasurit mund ta përballojnë atë.
  • 26:43 - 26:46
    Mendoj, shumica prej nesh mund të paguajn edhe pesë herë më shumë energji sesa që paguajmë tani.
  • 26:46 - 26:48
    dhe të mos ndryshojmë stilin e jetës sonë.
  • 26:48 - 26:50
    Fatkeqësia është për ata dy miljardë.
  • 26:50 - 26:52
    Dhe madje Lomborg ka ndryshuar atë.
  • 26:52 - 26:57
    Arësyje e tij tani është, " Përse zhvillimi nuk diskutohet?"
  • 26:57 - 26:59
    Ai është akom, për gjërat që ka berë më herët,
  • 26:59 - 27:01
    aI akoma ësthë skeptik per kampin,
  • 27:01 - 27:04
    mirpo ai e zbuloi se ëshë me të vërtet i vetmuar,
  • 27:04 - 27:07
    dhe kështu është duke berë R
  • 27:07 - 27:12
    ka diqka që nuk ecen
  • 27:12 - 27:15
    Pjesa e RD-së, është qmenduarisht sa pak e fondacuarë.
  • 27:15 - 27:18
    CA: Mirë Bill, Mendoj se po flas në emër të gjithë njerëzve këtu
  • 27:18 - 27:21
    për të thën që dëshirat e tua të behen realitet. Faliminderit shumë.
  • 27:21 - 27:23
    Bg: Faliminderit.
  • 27:23 - 27:26
    (Duartrokitje)
Title:
Bill Gates në energji: Inovimi deri në zero !
Speaker:
Bill Gates
Description:

Në TED2010, Bill Gates shpalosë vizjonin e tij në të ardhmen e energjis botrore, duke sqaruar nevojen për "mrekulli" për ta mbrojtur katastrofen parlamentare dhe sqarimin përse ai nuk po e përkrah disa llojë reaktorve nuklearë. Qëllimi i nevoishem? Lirimi i zero karbonit deri në 2050.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
27:32
Liridon Shala added a translation

Albanian subtitles

Revisions