Steel als een kunstenaar: Austin Kleon op TEDxKC

Austin Kleon's talk "Steal Like An Artist" is een creatief manifesto gebaseerd op 10 dingen die hij had willen weten toen hij net begon. Hij is auteur van Newspaper Blackout, een goedverkochte bundel van zijn zogeheten 'blackout'-gedichten, waarbij hij in krantenartikelen woorden wegstreept zodat er poëzie ontstaat. Deze talk vond plaats op TEDxChange, onderdeel van TEDxKC.

Hier volgt een verhaal over de componist Igor Stravinsky.

Hij wilde een nieuw ballet maken.

Maar in plaats van van voren af aan te beginnen

haalde hij een aantal favoriete
klassieke manuscripten tevoorschijn,

pakte zijn rode pen

en begon te strepen

alsof het zijn eigen muziek was.

Hij leende de basis en melodieën
van bekende werken,

maar componeerde zijn eigen harmonieën
en ritmes onder dat werk.

Toen het ballet uitkwam, waren de
recensenten woedend.

Ze zeiden: "Hoe kun je de klassiekers zo behandelen?

Laat ze met rust."

Weet iemand wat Stravinsky antwoordde?

Hij zei: "Jullie hebben respect, ik liefde."

Ik hou van kranten, ik groeide ermee op.

Mijn ouders waren geabonneerd op twee kranten.

Mijn schoonvader en ooms zijn verslaggevers.

Ik lees mijn hele leven al kranten.

Het nadeel van kranten is dat ze vergankelijk zijn.

Ze blijven niet bestaan.

Als je ze uitgelezen hebt, komen ze bij het oud papier.

Desondanks ken ik niemand die niet ooit

iets uit de krant heeft geknipt.

Onze impuls is om dingen die iets voor ons betekenen
te redden van de vergetelheid.

Ik denk dat mensen verzamelaars zijn,
kunstenaars helemaal.

Geen dwangmatige verzamelaars, dat is wat anders.

Die verzamelen alles, een kunstenaar
verzamelt selectief.

Die verzamelt alleen dingen waar hij van houdt.

Een kunstenaar moet ideeën verzamelen

en de beste manier die ik daarvoor ken, is lezen.

En wat kun je beter lezen dan een dagelijks
verslag van wat mensen meemaken,

zoals in de krant.

In 2005, ik was net afgestudeerd,

had ik vreselijk last van schrijversblok.

Ik zat naar een Word-bestand te staren

met die uitdagende blinkende cursor.

Het schrijven, dat me normaal enorm veel
vreugde brengt, was nu --

het was gewoon niet leuk meer.

Op een dag zat ik naar het scherm te staren

en keek naar de prullenbak

met een berg papier en dacht: "Hier zit ik,

zonder woorden.

Terwijl er hier vlakbij

dagelijks duizenden aan huis worden bezorgd."

Dus ik dacht: ik steel er een paar.
Ik deed het volgende.

Ik pakte een pen die ik gebruik om te tekenen

en begon woorden te omcirkelen die me opvielen.

Die woorden verbond ik met elkaar
tot korte zinnen en grappige teksten.

Toen ik klaar was, streepte ik de woorden door
die ik niet had gebruikt.

Dat ziet er zo uit. Alsof de CIA
een haiku heeft gemaakt.

(Gelach)

Ik had geen idee wat ik aan het doen was.

Ik wist alleen dat het een goed gevoel gaf
om die woorden

te zien verdwijnen onder de inkt.

Ik begon ze dagelijks op mijn blog te publiceren

en noemde ze 'newspaper blackout poems'.

Na een tijdje werd het door internet opgepikt

en verzamelde ik ze in mijn eerste boek
Newspaper Blackout.

Ik dacht dat ik de overheid oplichtte.

Links het dossier dat de FBI over John Lennon heeft
en rechts een 'blackout'-gedicht.

Na een poosje kreeg ik allerlei e-mails en tweets

en ander commentaar dat mijn werk
verre van origineel was.

Er werd het meest verwezen naar de briljante

Britse kunstenaar Tom Phillips.

In de jaren zestig kocht Phillips in een boekhandel

de eerste de beste Victoriaanse roman die hij kon vinden.

Thuis begon hij op de bladzijden

te tekenen en te schilderen.

En, net als ik, liet hij bepaalde woorden staan

in zijn kunstwerken. Hij doet dit al veertig jaar.

Zijn project heet 'A Humument'.
Je kunt het opzoeken.

Het is zijn levenswerk.

Wat ik ontdekte over Tom Phillips
is dat hij het idee

voor zijn veertigjarige project kreeg
door een interview

met schrijver William Burroughs in Paris Review,

waar Burroughs over zijn 'cut-up'-methode
van schrijven vertelde.

Waarbij je een stuk tekst schrijft, in stukken knipt

en herschikt zodat je een nieuw stuk tekst krijgt.

De grap is dat toen ik informatie over
Burroughs ging zoeken

ik erachter kwam dat hij het idee

voor deze techniek van zijn vriend Brion Gysin had.

Gyson was een schilder.
Als hij een doek voorbereidt,

en het canvas snijdt, knipte hij een
stapel kranten aan stukken

en aan de hand van hoe de snippers vielen,

kreeg hij inspiratie voor het schrijven van poëzie.

Als je dan verder gaat zoeken

kom je erachter dat dertig jaar eerder,

een dichter met de naam Tristan Tzara

in Parijs op het toneel stond, met een hoed en een krant,

een krant in stukken knipte,

de snippers in de hoed deed om ze er één voor één

uit te halen en als gedicht voor te lezen.

Ik ging nog verder tot 1760,

naar Caleb Whitford, buurman van Benjamin Franklin.

In die tijd was een krant nog relatief nieuw,

en de kolommen waren heel smal.

Caleb las horizontaal over de kolommen

in plaats van verticaal. En daardoor onstonden

allerlei grappige combinaties waar zijn vrienden
in de kroeg om in een deuk lagen.

Uiteindelijke publiceerde hij ze zelfs in een krant.

Dus mijn idee was niet alleen volstrekt onorigineel,

het bleek ook nog eens dat mensen al
250 jaar poëzie uit kranten halen.

Wat moet ik doen?

In plaats van ontmoedigd te raken,
bleef ik doorgaan, want ik weet iets

dat veel kunstenaars weten, maar dat maar
weinigen willen toegeven.

Niets is helemaal origineel.

Al het creatieve werk bouwt voort op iets wat er al was.

Ieder nieuw idee is gewoon een remix of mash-up

van één of twee bestaande ideeën.

En dit bedoel ik. Dit leren ze je op de kunstacademie.

Teken een rechte lijn. Teken er nog één naast.

Hoeveel lijnen zijn er?

De eerste die je hebt getekend.

En de tweede.

Maar dan is er ook nog een nieuwe lijn ontstaan
tussen deze twee in.

Één plus één is dus drie.

Over lijnen gesproken, nog een voorbeeld:

Genetica.

Je hebt een vader en moeder,
maar de som van jou

is meer dan die twee delen.

Je bent een remix of mash-up van je vader en moeder

en al je voorouders.

En zoals je een stamboom hebt van je familie

heb je die ook van ideeën.

Je kunt je familie niet kiezen,

maar je kunt wel je vrienden kiezen,
de boeken die je leest,

de films die je bekijkt,
de muziek waar je naar luistert,

de plaatsen waar je woont, etc.

Je bent een mash-up van wat je in je leven haalt.

Wat ik heb gedaan,
is kijken naar alle kunstenaars

die voor mij kwamen en heb een
soort stamboom gebouwd,

een creatieve afkomst waar ik uit kan putten.

Vervolgens heb ik de kunstenaars die ik al bewonder

en waardeer toegevoegd.

En heb alles van ze gejat wat ik maar kon.

Precies. Jatten. Ik ben een creatieve kleptomaan.

Maar in tegenstelling tot een gewone kleptomaan
steel ik alleen maar

dingen die echt iets voor me betekenen,

dingen die ik echt kan gebruiken in mijn werk.

Mr. Steve Jobs kan het nog veel beter

uitleggen dan ik.

Steve Jobs: Het gaat erom jezelf bloot te stellen

aan het beste wat mensen ooit hebben gedaan.

En die dingen dan mee te nemen bij wat je doet.

Picasso zei altijd:

"Goede kunstenaars kopiëren,
geweldige kunstenaars stelen."

En ik ben schaamteloos wat betreft het stelen
van goede ideeën.

Picasso zei het. Kunst is diefstal.

Ooit vroeg een schrijver aan David Bowie

of hij zichzelf origineel vond. Hij zei: "Nee,

ik ben eerder een smaakvolle dief.

De enige kunst die ik echt bestudeer,

is die waar ik wat van kan stelen."

Hoe kijkt een kunstenaar naar de wereld?

Ten eerste vraag zij zich af wat de moeite
van het stelen waard is

en daarna gaat ze verder naar het volgende.

Dat is het wel zo'n beetje. Als je op deze manier
naar de wereld kijkt,

is er geen goede of slechte kunst.

Maar alleen kunst die de moeite waard is om te stelen
en kunst die dat niet is.

En alles ligt voor het grijpen.

Als je vandaag niets vindt dat de moeite
van het stelen waard is,

vind je het misschien morgen, volgende maand,

of jaren later.

T.S. Eliot zei dat onvolwassen dichters imiteren,

geweldige dichters stelen.

Maar hij zei: "Slechte dichters schenden

wat ze stelen.

En goede dichters maken het beter

of in ieder geval anders."

En daar draait het om bij creatieve diefstal.

Imitatie is niet het grootste compliment.

Dus in plaats van te dichten zoals William Burroughs,

of kleurrijke kunstwerken te maken zoals Tom Phillips,

heb ik geprobeerd van mijn gedichten
mijn eigen ding te maken

en ermee door te gaan. Want nu weet ik

dat transformatie eigenlijk het grootste compliment is:

de dingen die je gestolen hebt tot iets eigens maken.

Vandaag hebben jullie al een uur naar deze

geweldige sprekers geluisterd. Ik wil dat je doet

wat mijn vriendin Wendy MacNaughton doet,

ik wil dat je iedereen besteelt die je hebt ontmoet.

Pak van alle sprekers die je vandaag hebt gehoord iets mee

dat jou aanspreekt.

De mensen die je later nog ontmoet,

neem iets van ze mee, neem het mee naar jouw kantoor,

naar waar jij werkt

en combineer het met jouw ideeën en gedachten.

Maak er iets heel nieuws van.

En neem het mee in jouw wereld,
zodat we het weer van jou kunnen stelen.

Zo jat je als een kunstenaar.

Bedankt.

(Applaus)