< Return to Video

Satoshi Kon - Mekan ve Zaman Kurgusu

  • 0:08 - 0:11
    Merhaba, ben Tony ve
    ''Every Frame a Painting'' desiniz.
  • 0:11 - 0:16
    Bugün, geçtiğimiz 20 yılın en büyüklerinden biri,
    Japon filmci Satoshi Kon'dan bahsedeceğim.
  • 0:17 - 0:20
    Eğer filmlerini izlemediyseniz bile mutlaka
    bazı görsellerine aşina olmalısınız.
  • 0:20 - 0:23
    Darren Aranofsky ve Christopher Nolan
    üzerinde inkar edilemez bir etkisi...
  • 0:24 - 0:27
    ve neredeyse animasyon seven herkesi
    kapsayan bir hayran kitlesi vardır.
  • 0:27 - 0:30
    On yıl içinde 4 uzun metraj film
    ve bir TV dizisi yaptı.
  • 0:30 - 0:31
    Hepsi bir tutarlılık içerisinde...
  • 0:32 - 0:34
    Hepsi çoklu hayatlara mahkum
    modern insalar ile ilgili.
  • 0:35 - 0:36
    Özel hayat veya toplum içinde,
  • 0:36 - 0:38
    ekran dışı veya erkanlarda,
  • 0:38 - 0:40
    uyanık veya rüyada...
  • 0:40 - 0:42
    Eğer filmlerinden herhangi birini gördüyseniz...
  • 0:42 - 0:45
    gerçek ve hayalin nasıl
    birbirine karıştığını farketmişsinizdir.
  • 0:49 - 0:51
    Bugün sadece tek bir konu üzerine eğileceğim.
  • 0:51 - 0:52
    Onun mükemmel kurgu tekniği...
  • 0:53 - 0:55
    Bir kurgucu olarak her zaman kesmenin
    yeni yollarını arıyorum.
  • 0:55 - 0:57
    Özellikle canlı-çekim dünyasının dışından...
  • 0:57 - 0:59
    Kon en etkileyicilerden biridir.
  • 1:00 - 1:04
    En belirgin alışkanlığı eşlenmiş sahne geçişleridir.
  • 1:11 - 1:15
    Daha önce Edgar Wright'ın aynı şeyi görsel komedi
    için kullandığından bahsetmiştim.
  • 1:15 - 1:16
    - Scott!
    - Ne?!
  • 1:17 - 1:19
    Simpsonlar...
  • 1:19 - 1:21
    ve Buster Keaton'ın da dahil olduğu
    bir gelenektir bu.
  • 1:21 - 1:23
    Kon farklıdır.
  • 1:23 - 1:26
    Onun ilham kaynağı, George Roy Hill'in yönettiği
    ''Slughterhouse 5'' in sinema uyarlamasıdır.
  • 1:27 - 1:31
    - Biliyorsun, zaman yolculuğu yaptığında,
    hep farkında oluyorum.
  • 1:31 - 1:35
    Bu daha çok Phillip K. Dick ve Terry Gilliam'ın
    da dahil olduğu bir bilim-kurgu geleneği idi.
  • 1:41 - 1:44
    Fakat Kon bu fikirleri, diğer üyelere göre
    daha da ileri götürmüştü.
  • 1:44 - 1:47
    ''Slughterhouse 5'' temelde 3 farklı çeşit
    sahne geçişine sahiptir.
  • 1:47 - 1:49
    Genel anlamda eşlenmiş kesme,
  • 1:51 - 1:55
    Tam olarak görsel eşlenmiş bir kesme...
  • 1:56 - 2:01
    Ve birbirinin aynası olan iki farklı zaman dilimi
    arasında yapılan eşlenmiş kesme.
  • 2:03 - 2:05
    Kon bunların hepsini yapardı.
    Fakat ayrıca..
  • 2:06 - 2:07
    Filmi başa sarar...
  • 2:07 - 2:09
    Yeni bir sahneye geçerken çizgiyi atlar...
  • 2:09 - 2:11
    TVden dışarı zoom-out yapar
  • 2:11 - 2:13
    Şıçramalı kesmeler için siyah kareler kullanır..
  • 2:13 - 2:15
    Hareketli nesnelerle sahne geçişi yapardı.
  • 2:15 - 2:18
    Ve.. Buna ne diyeceği bile bilmiyorum.
  • 2:20 - 2:23
    Bunun ne kadar yoğun olabileceğine dair
    fikir veren Paprika'nın...
  • 2:23 - 2:26
    4 dakikalık açılış sekansı
    5 ayrı rüya sekansı içermekte.
  • 2:26 - 2:29
    Bunların herbiri bir uyumlu kesme ile
    birbirine bağlanıyor.
  • 2:32 - 2:35
    6 numaralı sahne eş kesme ile bağlanmasa da...
  • 2:35 - 2:37
    sahne içinde görsel bir eşleme var.
  • 2:38 - 2:43
    Karşılaştıracak olursak, ''Inception''ın ilk 15 dakikasında
    birbirine bağlı 4 ayrı rüya sahnesi bulunuyor.
  • 2:43 - 2:46
    Eşlenmiş kesme sayısı ise 1.
  • 2:46 - 2:48
    - En dirençli parazit hangisidir?
  • 2:49 - 2:54
    Bu tip kesmeler nadir değildir ama bunu
    tarz edinmiş çok yönetmen yoktur.
  • 2:54 - 2:56
    Genelde tek seferlik bir etki için kullanılırlar.
  • 2:56 - 2:58
    En ünlü örneklerden ikisi:
  • 3:01 - 3:04
    Ha tabi bu da var, çünkü harika.
  • 3:05 - 3:08
    Kon'un filmlerinin konusu; rüyalar, anılar,
    kabuslar, filmler ve hayat arasındaki etkileşimdir.
  • 3:09 - 3:12
    Eşleşen görseller, bu dünyaları
    nasıl bağladığını gösteriyor.
  • 3:12 - 3:14
    Bazen bu geçişleri peşpeşe kullandığında...
  • 3:14 - 3:18
    tam yeni sahneye alışmaya başlamışken
    yeni bir tanesine savrulursunuz.
  • 3:22 - 3:24
    Bu yüzden onun filmlerini izlemek şaşırtıcıdır.
  • 3:24 - 3:27
    Gözünüzü kırptığınızda yeni bir sahneye
    geçtiğinizi farketmeyebilirsiniz.
  • 3:37 - 3:40
    Kon rüyalarla uğraşmadığı zamanlarda da
    alışılmadık bir kurgucuydu.
  • 3:40 - 3:44
    Zamanda atlama yapmayı sever, sıklıkla
    sahnenin ileriki zamanlarına kesmeler yapardı.
  • 3:46 - 3:49
    Karakterin bir anahtara baktığını görürsünüz ve
    sonraki planda onu almasını beklersiniz.
  • 3:49 - 3:50
    Fakat almaz.
  • 3:50 - 3:52
    Sahne devam eder.
  • 3:52 - 3:54
    Fakat sonra başka bir sahnede...
  • 3:58 - 4:00
    Yada camdan atlayan bir adam görürsünüz
    ve ekran kararır.
  • 4:01 - 4:03
    Sonra anlamadığımız bir sahneye keser ve
    bunun bir rüya olduğunu anlarız.
  • 4:03 - 4:07
    Açılır ve önceki sahnenin sonucunu görürüz.
  • 4:09 - 4:11
    Cinayet gibi şeylerde bile sahneyi kurar
    ve uzaklaşır.
  • 4:13 - 4:16
    Fakat kanlı sonucunu bize gösterir.
  • 4:18 - 4:21
    Özellikle karakterlerin ölümlerini
    işleme biçimini seviyorum.
  • 4:21 - 4:25
    Burada yaşlı bir adam ölüyor ve
    kulubesinin pervaneleri duruyor.
  • 4:25 - 4:27
    Ve ölmediğini anladığımızda tekrar
    dönmeye başlıyorlar.
  • 4:28 - 4:30
    Sahne bittiğinde pervane planı tekrar gelmiyor...
  • 4:30 - 4:33
    ama hareket etmediklerini gördüğümüzde
    adamın öldüğünü anlıyoruz.
  • 4:33 - 4:36
    Ayrıca Kon'un sahnelere yakın plandan
    başlama alışkanlığı vardı.
  • 4:36 - 4:39
    Bu yüzden sahne devam ederken
    öncesini akılda tutmak zorunda kalırsınız.
  • 4:39 - 4:44
    Arada bir kurulum planı kullanır ve sonra
    bunun birinin bakış açısı olduğunu anlaşılır.
  • 4:44 - 4:47
    Yani, siz farketmeden sizi
    karakterin dünyasına sokar.
  • 4:48 - 4:50
    Sık sık gördüğünüz bir resmin
    hemen ardından onun aslında...
  • 4:50 - 4:53
    zannettiğiniz şey olmadığını gösteriyordu.
  • 4:53 - 4:55
    Zaman ve mekan algısı öznel bir hal alır.
  • 4:57 - 5:01
    Ayrıca canlı-çekim yönetmenlerinin yapamayacağı
    şekillerde kurgulayabiliyordu filmlerini.
  • 5:01 - 5:03
    Bir röportaj sırasında, canlı-çekim film
    yapmak istemediğini çünkü...
  • 5:03 - 5:06
    kendi kurgusunun aslında çok hızlı
    olduğunu söylemişti.
  • 5:06 - 5:07
    Örneğin...
  • 5:10 - 5:12
    Çantanın bu planı sadece 6 kareden oluşuyor.
  • 5:12 - 5:15
    Canlı-çekim ile karşılaştıracak olursak...
  • 5:16 - 5:17
    Bu 10 kareydi.
  • 5:17 - 5:19
    Peki ya bu not planı?
  • 5:19 - 5:20
    10 kare.
  • 5:21 - 5:22
    Fakat canlı-çekimde...
  • 5:24 - 5:25
    49.
  • 5:26 - 5:29
    Kon bir çizgi filmci olarak, planlarda
    daha az detay çizerek...
  • 5:29 - 5:32
    gözün daha hızlı algılamasını
    sağlayabileceğini biliyordu.
  • 5:32 - 5:35
    Aslında Wes Anderson gibilerin canlı-çekimlerde
    aynısını yaptığını görebilirsiniz.
  • 5:35 - 5:38
    Görsel veriyi azalttığı için ara planları
    daha hızlı okunur.
  • 5:41 - 5:42
    Şunu belirtmekte fayda var.
  • 5:42 - 5:44
    Aslında bundan daha hızlı
    kesmeler de yapılabilir...
  • 5:44 - 5:46
    fakat görüntüler neredeyse bilinçaltı bir hal alır.
  • 5:46 - 5:48
    Bu planların bazıları sadece 1 kareden oluşuyor.
  • 5:49 - 5:51
    Bunların hiçbiri ucuz etkiler yaratmak
    amaçlı değildi.
  • 5:51 - 5:55
    Kon, hepimizin mekan, zaman, gerçeklik
    ve fanteziyi aynı zamanda hem bireyler...
  • 5:55 - 5:58
    hem de bir toplum olarak algıladığımızı biliyordu.
  • 5:58 - 6:01
    Yöntemleri, bunu görüntüler ve ses ile
    betimleme girişimiydi.
  • 6:02 - 6:05
    10 yıl boyunca animasyonun sınırlarını
    canlı-çekimde mümkün olmayan şekilde...
  • 6:05 - 6:08
    genişletirken kullandığı, sadece
    esnek görüntüler değil, esnek kurguydu.
  • 6:09 - 6:11
    Bir görüntüden diğerine, bir sahneden diğerine
    geçmenin eşsiz yolları...
  • 6:12 - 6:14
    Ve ona bu mücadelesinde, en iyi ürünlerini
    onun filmleri ile veren...
  • 6:14 - 6:16
    Mad House stüdyoları yardımcı oldu.
  • 6:16 - 6:18
    Eğer çalışmalarının mükemmel bir özetini
    görmek istiyorsanız,
  • 6:18 - 6:19
    size son filmini sunuyorum.
  • 6:19 - 6:22
    Sabah uyandığımızda nasıl hissettiğimiz
    ile ilgili bir dakikalık bir kısa film.
  • 6:22 - 6:24
    İşte ''Ohayou''.
  • 7:22 - 7:24
    Elveda, Satoshi Kon.
Title:
Satoshi Kon - Mekan ve Zaman Kurgusu
Description:

Ölümünden dört yıl sonra, Satoshi Kon'u, çağdaş filmin büyük bir vizyon sahiplerinden birini hala yeterince anlayamadık. Sadece dört uzun metraj ve tek televizyon dizisinde, mekan ve zamanı bozup çarpıtarak benzersiz bir kurgu tarzı geliştirdi. Adı Miyazaki olmayan büyük Japon çizgi filmciyi onurlandırırken bana katılın.
more » « less
Video Language:
English
Duration:
07:37

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.