خانه نه‌مره‌كانی هێنریتا لاكس- رۆبن بولری
-
0:07 - 0:10وێنا بكه شتێكی زۆر بچوكه كه له
ته‌نۆلكه‌یه‌كی تۆزسه‌رئاوده‌كه‌وێت -
0:10 - 0:16كه كلیلی تێگه‌یشتن هه‌ڵده‌گرێ له
شێرپه‌نجه،ڤایرۆسناسی،بۆماوه‌یی. -
0:16 - 0:17بۆ ئێمه خۆشبه‌ختانه،
-
0:17 - 0:20له‌فۆڕمدا شتێكی له‌م شێوه‌یه هه‌یه
له ترلیۆنان له‌سه‌ر تریلۆنێك -
0:20 - 0:25له تاقیگه‌ی گه‌شه‌ی خانه‌ی مرۆڤدا
په‌یوه‌ندی كرد به هێلا. -
0:25 - 0:27بابۆچه‌ند چركه‌یه‌كیش بۆ هه‌نگاوی دواوه
بڕۆین. -
0:27 - 0:31زاناكان له تاقیگه‌داكه خانه‌ی مرۆڤیان
گەشە پێداوە تا لە چۆنیەتی کردارەکانیان بکۆڵنەوە، -
0:31 - 0:33تاوه‌كو تێبگه‌ن كه نه‌خۆشیه‌كان چۆن
په‌ره‌ده‌سێنێت، -
0:33 - 0:36و چاره‌سه‌ری نوێ تاقیبكه‌نه‌وه به‌بێ
ئه‌وه‌ی نه‌خۆشه‌كان بكه‌ونه مه‌ترسیه‌وه. -
0:36 - 0:39بۆ ئه‌وه‌ی كه دڵنیا بن كه ده‌توانن
دووباره‌ی بكه‌نه‌وه، -
0:39 - 0:42وبه‌راوردی ئه‌نجامه‌كان بكه‌ن له‌گه‌ڵ
زاناكانی تردا، -
0:42 - 0:44پێویستیان به دانیشتوانی زۆر هه‌یه له
خانه یه‌ك له دوای یه‌كه‌كان -
0:44 - 0:47كه ده‌توانن خۆیان دووباره‌ی بكه‌نه‌وه
به دڵسۆزیانه بۆماوه‌ی چه‌ندین ساڵ، -
0:47 - 0:52به‌ڵام تا ساڵی 1951،كه توێژه‌ران هه‌وڵیان
داوه هه‌موو خانه‌ی مرۆڤ گه‌شه بكه‌ن -
0:52 - 0:54دوای چه‌ندین ڕۆژمرد بوو.
-
0:54 - 0:57پاشان زانایه‌كی جۆن هۆپكینس به‌ناوی
جۆرج گی -
0:57 - 1:00له تۆوی سه‌یر نمونه‌یه‌كی وه‌رگرت:
-
1:00 - 1:04ئه‌رخه‌وانی تۆخ،بریقه‌دار،وه‌ك جه‌لی.
-
1:04 - 1:06ئه‌مه‌نموونه یه‌كی تایبه‌ت بوو.
-
1:06 - 1:08هه‌ندێك له خانه‌كانی به‌رده‌وام بوون له
دابه‌شبوون، -
1:08 - 1:09ودابه‌شكردن ،
-
1:09 - 1:11و دابه‌شكردن.
-
1:11 - 1:12كاتێك خانه تاكه‌كان مردن،
-
1:12 - 1:16نه‌وه‌كان له كۆپیه‌كاندا شوێنی خۆیان گرت
و گه‌شه‌یان كرد. -
1:16 - 1:21كه ئه‌نجامی سه‌رچاوه‌ی بێ كۆتایی بوو
كه له ڕۆژگاری ئه‌مڕۆژدا بوونی هه‌یه. -
1:21 - 1:25یه‌كه‌م خانه‌ی هێڵی نه‌مری مرۆڤ.
-
1:25 - 1:31گێێ لابلید ناوی لێنادوای ئه‌وه‌ی
نه‌خۆشه‌كه ئاوسانێكی زۆری هه‌بوو. -
1:31 - 1:33له كێڵگه‌یه‌كی توتن له ڤێرجینیا له
دایك بوو، -
1:33 - 1:36له‌گه‌ڵ هاوسه‌ره‌كه‌ی له بالتیمۆریا
ده‌ژیاو له‌گه‌ڵ پێنج منداڵه‌كه‌ی. -
1:36 - 1:38ئه‌وبه‌هۆیی شێرپه‌نجه‌ی خوێن به‌ربونه‌وه
گیانی له‌ده‌ست دا -
1:38 - 1:41دوای چه‌ند مانگێك له‌خانه گرێیه‌كانی
دروێنه كرا، -
1:41 - 1:43وهه‌رگیزده‌رباره‌ی ئه‌وان نه‌یده‌زانی.
-
1:43 - 1:46كه‌واته چی زۆر تایبه‌ته ده‌رباره‌ی
خانه‌كان له هێنتریا لاكس -
1:46 - 1:50كه‌ڕێگه به زیندویان ده‌دات كاتێك
هێڵه‌كانی تری خانه ده‌مرن؟ -
1:50 - 1:53وه‌ڵامه كورته‌كه ئه‌وه‌یه كه به
ته‌واوی نازانین. -
1:53 - 1:56خانه‌ی ئاسایی مرۆڤ میكانیزمێكی
كۆنتڕۆڵكردنی خۆیی هه‌یه. -
1:56 - 2:00ده‌توانین نزیكه‌ی 50جاردابه‌شی بكه‌ین پێش
ئه‌وه‌ی خۆیان له‌ناوی ببه‌ن -
2:00 - 2:02له‌م پڕۆسه‌دا پێی ده‌ڵێن ئه‌پۆتۆسیز.
-
2:02 - 2:05ئه‌مه ڕێگری ده‌كات له بڵاوبونه‌وه‌ی
هه‌ڵه‌ی بۆماوه‌یی -
2:05 - 2:08ترسناكه دوای دوباره بونه‌وی
له كاتی دابه‌شكردندا. -
2:08 - 2:11به‌ڵام به‌شێوه‌یه‌كی ناڕأسته‌وخۆخانه‌كانی
شێرپه‌نجه فه‌رامۆش ده‌كه‌ن -
2:11 - 2:13وخانه ئاسایه‌كان كۆده‌بنه‌وه.
-
2:13 - 2:19هێشتا،زۆربه‌ی هێڵه‌كانی خانه له كۆتایدا
ده‌مرن،به‌تایبه‌تی له جه‌سته‌ی مرۆڤ. -
2:19 - 2:23نه‌ك هێلا،هه‌رچه‌نده، به‌شێكه كه هێشتا
ناتوانین ڕونی بكه‌ینه‌وه. -
2:23 - 2:28به‌بی گوێدان دكتۆر گێی بۆی ده‌ركه‌وت كه
خانه‌ی نه‌مری هه‌یه له ناوله‌شیدا، -
2:28 - 2:31نموونه‌ی ناردبۆ هه‌مووتاقیگه‌كانی جیهان.
-
2:31 - 2:34كه زۆر به زویی تاقیگه‌كان ئاسانكاریان بۆ
كردوو ئیشیان له‌سه‌ر كرد -
2:34 - 2:37كه هه‌فتانه 6 ترلیۆن خانه‌ی هێل با
ده‌كرد، -
2:37 - 2:41زاناكان ئیشیان له‌سه‌ر كرد به‌ڵام زۆر به
شێوه‌یه‌كی بێ ئه‌خلاقیانه، -
2:41 - 2:44ئیش كردن له‌سه‌ر خانه‌كانی هێنریتا
-
2:44 - 2:50به‌بێ ئه‌وه‌ی خێزانه‌كه‌ی ئاگه‌دار بێت،
ته‌نانه‌ت تا دوای ده ساڵیش ئه‌مه‌یان نه‌زانی. -
2:50 - 2:54نه‌خۆشی ئیفلیجی منداڵان له سه‌ره‌تای
سه‌ده‌ی 50 گه‌یشته لوتكه. -
2:54 - 2:57خانه‌كانی هێلا،كه به ئاسانی ده‌بردران و
دووباره ڤایرۆسیان لی دروست ده‌كرده‌وه، -
2:57 - 3:01له‌م حاڵه‌ته‌دا،ڕێگه‌یان به جۆناس دا كه
ئه‌م ڤاكسینه له‌سه‌ر خۆیی تاقی بكاته‌وه. -
3:01 - 3:03هه‌روه‌ها ده‌رسیان له‌سه‌ر ده‌خوێند له‌سه‌ر
چه‌ند نه‌خۆشیه‌ك،وه‌ك -
3:03 - 3:04سورێژه،
-
3:04 - 3:05گوێ ڕه‌په،
-
3:05 - 3:06نه‌خۆشی ئایدز،
-
3:06 - 3:07نه‌خۆشیه‌كه له ڕێگه‌ی پیسی توش ده‌بی.
-
3:07 - 3:10ئێمه ده‌زانین خانه‌كانی مرۆڤ له 46كڕۆسۆم
پێكهاتوه -
3:10 - 3:13له‌به‌ر ئه‌وه‌ی زاناكان له‌گه‌ڵ خانه‌كانی
هێڵا دۆزینه‌وه‌ی كیمیایان ده‌كرد -
3:13 - 3:16وایان ده‌كرد كڕۆمۆسۆمه‌كانی ناو جسمی
مرۆڤ دیار بێت. -
3:16 - 3:21خانه‌كانی هێڵأش بۆخۆیان به شێوه‌یه‌كی زۆر
كه‌نزیكه‌ی 80 ده‌بن وشێوه‌ی خۆیان ده‌گۆڕن. -
3:21 - 3:25خانه‌كانی هێڵا یه‌كه‌م خانه‌ن كه زۆر
پێك ده‌چن. -
3:25 - 3:27سیفاتێكی تریان هه‌یه كه ده‌توانن بۆ
بۆشایه‌كی زۆر بڕۆن. -
3:27 - 3:28هه‌روه‌ها ڕوخێنه‌رن(وێرانكه‌ر)
-
3:28 - 3:33ئه‌نزیمه‌كان یارمه‌تی خانه‌كانی سه‌ره‌تان
ده‌ده‌ن زوو ده‌ر نه‌كه‌ون له ڕێگای خوێن، -
3:33 - 3:35كه له‌لایه‌ن خانه‌كانی هێلاوه دۆزرایه‌وه
-
3:35 - 3:37چاره‌نوسێكی زۆر خراپه،
-
3:37 - 3:42ئێمه ده‌بێ سوپاسی هێلا بكه‌ین له‌ڕێگه‌ی
ئه‌وه‌وه ده‌توانین نه‌خۆشیه‌كه بزانین -
3:42 - 3:45وهه‌روه‌ها ئێستا چاره‌سه‌ر هه‌یه.
-
3:45 - 3:49لێكۆڵینه‌وه‌كان له‌سه‌رهێڵا هه‌زاران
وه‌ره‌قه‌ی پڕكرده‌وه، -
3:49 - 3:52وهه‌روه‌ها ئه‌و ژماره‌یه زۆر زیاتره كه
ئێمه ده‌یزانین. -
3:52 - 3:57خانه‌كانی هێڵا له هه‌موو شوێنه‌ك هه‌یه
ده‌توانی بگوازرێته‌وه: -
3:57 - 3:59ئه‌وانه‌ی له تاقیگه كار ده‌كه‌ن له‌سه‌ر
ده‌ستیان هه‌یه، -
3:59 - 4:01له ناوتۆزوخۆڵ،
-
4:01 - 4:05داگیركردنی خانه‌كانی ترو ده‌ست به‌سه‌ر
داگرتنیان وه‌ك تلیاك، -
4:05 - 4:11هه‌موو ئه‌وانه وامان لێده‌كات كه سوپاسی
هێنریتا لاكس بكه‌ین.
- Title:
- خانه نه‌مره‌كانی هێنریتا لاكس- رۆبن بولری
- Description:
-
more » « less
وێنا بكه شتێكی زۆر بچوكه كه له ته‌نۆلكه‌یه‌كی تۆز سه‌ر ئاو ده‌كه‌وێت.كه كلیله‌كانی له ده‌ستت بێت بۆ تێگه‌یشتن له شێرپه‌نجه‌وڤایرۆسناسی و بۆماوه‌یی خۆشبه‌ختانه شتێكی وا بۆ ئێمه هه‌یه له شێوه‌ی تریلیۆنێك مرۆڤ،كه پێی ده‌وتڕێت تاقیگه‌ی خانه‌ی گه‌شه‌سه‌ندووی هێلا به‌ڵام ئه‌م خانانه‌مان له كوێ ده‌ست ده‌كه‌ون؟ڕۆبن بولری چیڕۆكی هێنریتا لاكس،ئه‌و ژنه‌ی كه دی ئێن ئه‌ی یه‌كه‌ی به‌ره‌و چاره‌سه‌ر بردوو دۆزینه‌وه‌ی بو كرد.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:27
|
Daban Q Jaff approved Kurdish (Central) subtitles for The immortal cells of Henrietta Lacks - Robin Bulleri | |
|
mabbast chato accepted Kurdish (Central) subtitles for The immortal cells of Henrietta Lacks - Robin Bulleri | |
|
|
mabbast chato edited Kurdish (Central) subtitles for The immortal cells of Henrietta Lacks - Robin Bulleri | |
|
|
mabbast chato edited Kurdish (Central) subtitles for The immortal cells of Henrietta Lacks - Robin Bulleri | |
|
Avan hassan edited Kurdish (Central) subtitles for The immortal cells of Henrietta Lacks - Robin Bulleri | |
|
|
Avan hassan edited Kurdish (Central) subtitles for The immortal cells of Henrietta Lacks - Robin Bulleri | |
|
|
Avan hassan edited Kurdish (Central) subtitles for The immortal cells of Henrietta Lacks - Robin Bulleri | |
|
|
Avan hassan edited Kurdish (Central) subtitles for The immortal cells of Henrietta Lacks - Robin Bulleri |